గెగాంగ్ అపాంగ్ (జననం 8 జూలై 1949) అరుణాచల్ ప్రదేశ్ కు చెందిన భారతీయ రాజకీయ నాయకుడు. 1980 జనవరి 18 నుంచి 1999 జనవరి 19 వరకు, మళ్లీ 2003 ఆగస్టు నుంచి 2007 ఏప్రిల్ వరకు అరుణాచల్ ప్రదేశ్ 3వ ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు. జనతాదళ్ (సెక్యులర్) సభ్యుడైన ఆయన 2016కు ముందు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సభ్యుడిగా ఉన్నారు. సిక్కింకు చెందిన పవన్ కుమార్ చామ్లింగ్,[1][2] పశ్చిమ బెంగాల్ కు చెందిన జ్యోతిబసు, ఒడిశాకు చెందిన నవీన్ పట్నాయక్ ల తరువాత అరుణాచల్ ప్రదేశ్ లో ఎక్కువ కాలం ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన వ్యక్తిగా అపాంగ్ గుర్తింపు పొందారు.

గెగాంగ్ అపాంగ్
2006లో అపాంగ్
3వ అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి
In office
4 ఆగస్టు 2003 – 9 ఏప్రిల్ 2007
అంతకు ముందు వారుముకుట్ మితి
తరువాత వారుదోర్జీ ఖండూ
In office
18 జనవరి 1980 – 19 జనవరి 1999
అంతకు ముందు వారుటోమో రిబా
తరువాత వారుముకుట్ మితి
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం (1949-07-08) 1949 జూలై 8 (వయసు 74)
కర్కో గ్రామం (ఎగువ సియాంగ్ జిల్లా)
రాజకీయ పార్టీజనతాదళ్ (సెక్యులర్)
ఇతర రాజకీయ
పదవులు
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (2014కు ముందు)
జీవిత భాగస్వామియాదప్ అపాంగ్, దివంగత దీప్తి అపాంగ్

వ్యక్తిగత జీవితం మార్చు

అప్పర్ సియాంగ్ జిల్లాలోని కార్కో గ్రామంలో 1947 జనవరి 10న అపాంగ్ జన్మించారు.[3]అపాంగ్ అరుణాచల్ ప్రదేశ్ లోని ఎగువ సియాంగ్ జిల్లా కేంద్రమైన యింగ్ కియాంగ్ కు చెందినవాడు. ఇతనికి ముగ్గురు భార్యలు. 2008 జూన్ లో అపాంగ్ కుమారుల్లో ఒకరు గన్ పాయింట్ వద్ద కిడ్నాప్ కు గురయ్యారు. ఒక నెల తరువాత అతను సురక్షితంగా ఇంటికి తిరిగి వచ్చాడు, యాదప్ అపంగ్ (అపాంగ్ భార్య) వంశానికి చెందిన వ్యక్తి అపాంగ్ కుమారుడిని కిడ్నాప్ చేశాడు.[4]

రాజకీయ జీవితం మార్చు

పాసిఘాట్ లోని జెఎన్ కళాశాల నుండి ఉత్తీర్ణుడైన తరువాత 1972- 1975 మధ్య కాంగ్రెస్ ప్రదేశ్ కౌన్సిల్ సభ్యుడిగా గెగాంగ్ అపాంగ్ తన రాజకీయ జీవితాన్ని ప్రారంభించారు. అతను 1975-1978 మధ్య మొదటి తాత్కాలిక అసెంబ్లీలో సభ్యుడయ్యాడు, 1977 లో దాని వ్యవసాయ మంత్రిగా పనిచేశాడు.[3] అతను 1978 లో రాష్ట్ర మొదటి శాసనసభకు ఎన్నికయ్యాడు. దాని పిడబ్ల్యుడి, వ్యవసాయ మంత్రిగా నియమించబడ్డాడు. [3] అపాంగ్ 1978, 1980, 1984 అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో యింగ్కియాంగ్-పాంగిన్ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం నుండి విజయం సాధించాడు. ఆ తర్వాత 1990, 1995, 2000, 2004 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో అరుణాచల్ ప్రదేశ్ లోని ఎగువ సియాంగ్ జిల్లాలోని టుటింగ్-యింగ్ కియాంగ్ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం నుంచి గెలుపొందారు.[5]

1980 జనవరి 18 న అపాంగ్ రెండవసారి శాసనసభకు ఎన్నికైన తరువాత మొదటిసారి ముఖ్యమంత్రిగా ఎన్నికయ్యారు.[6] 1999 లో కాంగ్రెస్ పార్టీలో చీలికతో అవిశ్వాస తీర్మానంతో రాజీనామా చేసే వరకు ఆయన ఈ పదవిలో కొనసాగారు.[7]

2003లో తన సొంత రాజకీయ పార్టీ అరుణాచల్ కాంగ్రెస్, ఇతర పార్టీల కూటమి అయిన యునైటెడ్ డెమొక్రటిక్ ఫ్రంట్ కు నాయకుడిగా ఎన్నికయ్యారు. కొన్ని నెలల తరువాత, అపాంగ్, అతని మద్దతు ఎమ్మెల్యేలు భారతీయ జనతా పార్టీ(బిజెపి)లో విలీనమయ్యారు,[8] ఈశాన్య భారతదేశంలో బిజెపి ఒక రాష్ట్రాన్ని పాలించడం ఇదే మొదటిసారి. [9] 2004 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో బిజెపి నేతృత్వంలోని నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ ఓడిపోయిన కొన్ని నెలల తరువాత, అపాంగ్ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ కు తిరిగి వచ్చాడు.[10] 2004 అక్టోబరులో జరిగిన రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ మెజారిటీ సాధించి అపాంగ్ తిరిగి ముఖ్యమంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టింది. [11]2007 ఏప్రిల్ 9 వరకు ఆయన ముఖ్యమంత్రిగా పదవిలో ఉన్నారు, డోర్జీ ఖండూ నాయకత్వంలో కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యేలు అతని నాయకత్వానికి వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేశారు, ఆయన తరువాత ముఖ్యమంత్రిగా, కాంగ్రెస్ శాసనసభాపక్ష నేతగా బాధ్యతలు స్వీకరించారు. [12] చక్మా-హజోంగ్ శరణార్థులను గిరిజన రాష్ట్రం నుండి బహిష్కరించాలనే డిమాండ్ పై అప్పటి ప్రధానమంత్రి పి.వి.నరసింహారావుతో విభేదాల తరువాత 1996 లో ఆయన స్థాపించిన ప్రాంతీయ పార్టీ అరుణాచల్ కాంగ్రెస్ నుండి నాలుగు పర్యాయాలు ముఖ్యమంత్రిగా శ్రీ అపాంగ్ కాంగ్రెస్ కు నాయకత్వం వహించారు. [6]

అపాంగ్ 17 ఫిబ్రవరి 2014 న భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రాథమిక సభ్యత్వానికి రాజీనామా చేశాడు (పార్టీ వర్గాలు తెలిపాయి). భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు, అరుణాచల్ ప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలకు ముందు 20 ఫిబ్రవరి 2014 న భారతీయ జనతా పార్టీలో చేరాడు[13]. 2019 జనవరి 15 న భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి) ప్రాథమిక సభ్యత్వానికి రాజీనామా చేశారు. జనతాదళ్ (సెక్యులర్)లో చేరారు. [14]

అవినీతి ఆరోపణలు మార్చు

1000 కోట్ల ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ కుంభకోణానికి పాల్పడ్డారనే ఆరోపణలపై 2010 ఆగస్టు 24న అపాంగ్ ను అరెస్టు చేశారు. [15]అపాంగ్ ఈ ఆరోపణలను ఖండించాడు. అవి రాజకీయ ప్రేరేపితమైనవని పేర్కొన్నాడు, అయితే ముఖ్యమంత్రి దోర్జీ ఖండూ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం రాజకీయ జోక్యం లేకుండా స్వతంత్రంగా దర్యాప్తు జరిగిందని పేర్కొంది.ఈ కుంభకోణంలో మోసపూరితమైన కొండ రవాణా సబ్సిడీ బిల్లులు ఆయన ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ఆర్థిక పర్యవేక్షణ లేకుండా చెల్లించినట్లు ఆరోపణలు ఉన్నాయి.

మూలాలు మార్చు

  1. "Sikkim's Chamling pips Jyoti Basu to become India's longest serving CM". The Economic Times. 2018-04-30. Retrieved 2019-03-29.
  2. "Sikkim's Pawan Chamling pips Jyoti Basu as India's longest-serving chief minister - Times of India". The Times of India. Retrieved 2019-03-29.
  3. 3.0 3.1 3.2 "Apang returns to head Arunachal Govt for 21st year". Hindustan Times (in ఇంగ్లీష్). Hindustan Times. 16 October 2004. Retrieved 19 February 2021.
  4. "Apang son's kidnapping: uncle arrested". Indian Express. 28 June 2008. Retrieved 1 June 2011.
  5. "Election results". Retrieved 19 September 2013.
  6. 6.0 6.1 "Apang returns to head Arunachal Govt for 21st year" (in ఇంగ్లీష్). Hindustan Times. 16 October 2004. Retrieved 19 February 2021.
  7. "Apang quits, confidence vote defeated". Indian Express. 19 January 1999. Retrieved 1 June 2011.[permanent dead link]
  8. "BJP okays Apang's merger proposal". The Hindu. 25 August 2003. Archived from the original on 9 November 2012. Retrieved 1 June 2011.
  9. Talukdar, Sushanta (7–20 నవంబరు 2009). "Arunachal Pradesh Chief Minister Dorjee Khandu leads the Congress to an easy victory but finds ministry-making a tough task". Frontline. 26 (23). Archived from the original on 9 నవంబరు 2012.
  10. "Apang back in Cong fold". The Economic Times. 29 August 2004. Retrieved 1 June 2011.
  11. "Cong regains Arunachal, Apang likely CM". Outlook India. 11 October 2004. Archived from the original on 11 July 2012. Retrieved 1 June 2011.
  12. "Apang steps down, Dorjee Khamdu to be new Arunachal CM". DNA India. 9 April 2007. Retrieved 1 June 2011.
  13. "Congress stalwart Gegong Apang joins BJP". Times Of India. 20 February 2014.
  14. "Arunachal former CM Gegong Apang joins Janata Dal (Secular)".
  15. "Gegong Apang held for Rs 1,000 -cr PDS scam". Business Standard. 25 August 2010. Retrieved 1 June 2011.