షీలా భాటియా
షీలా భాటియా (1916-2008) ఒక భారతీయ కవయిత్రి, నాటక రచయిత, రంగస్థల వ్యక్తి. భారతీయ కళారూపాల ప్రచారం కోసం ఢిల్లీలో ఉన్న ఫోరమ్ అయిన ఢిల్లీ ఆర్ట్ థియేటర్ వ్యవస్థాపకురాలు. ఆమె పంజాబీ ఒపెరాను ప్రారంభించిన ఘనత పొందింది, ఇది ఒపెరాటిక్ మూవ్‌మెంట్‌లను కలిగి ఉన్న భారతీయ నృత్య నాటకం. ఆమెను 1971లో భారత ప్రభుత్వం నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన పద్మశ్రీతో సత్కరించింది. ఒక దశాబ్దం తరువాత, ఆమె 1982లో థియేటర్ దర్శకత్వం కోసం సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డును అందుకుంది, ఆ తర్వాత 1997లో కాళిదాస్ సమ్మాన్‌ను అందుకుంది.[1]
షీలా భాటియా | |
|---|---|
| జననం | 1 మార్చి 1916 |
| మరణం | 17 ఫిబ్రవరి 2008 |
జీవిత చరిత్ర మార్చు
షీలా భాటియా 1 మార్చి 1916న బ్రిటిష్ ఇండియాలోని సియాల్‌కోట్‌లో, ప్రస్తుత పాకిస్తాన్‌లో జన్మించారు. BA డిగ్రీని పొందిన తర్వాత, ఆమె విద్యలో (BT) పట్టభద్రురాలైంది మరియు లాహోర్‌లో గణిత శాస్త్ర ఉపాధ్యాయురాలిగా పనిచేయడం ప్రారంభించింది, భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొన్నది. తర్వాత ఆమె ఢిల్లీకి వెళ్లి అక్కడ ఢిల్లీ ఆర్ట్ థియేటర్‌ని స్థాపించింది. ఆమె నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ డ్రామాలో నటనా విభాగానికి అధిపతిగా కూడా పనిచేసింది.[2]
భాటియా యొక్క తొలి నిర్మాణం కాల్ ఆఫ్ ది వ్యాలీ, ఒక మ్యూజికల్. ఆ తర్వాత హీర్ రంఝా (1957), దర్ద్ ఆయేగా దాబే పాన్ (1979), సుల్గడ దర్యా (1982), ఒమర్ ఖయ్యామ్ (1990), నసీబ్ (1997), చన్ బద్లా దా, లోహా కుట్ వంటి 60కి పైగా నిర్మాణాలు వచ్చాయి. గాలిబ్ కౌన్ థా మరియు నాదిర్ షా పునాబి మరియు క్విస్సా యే ఔరత్ కా (1972), హవా సే హిప్పీ తక్ (1972), మరియు ఉర్దూలో యే ఇష్క్ నహిన్ అసన్ (1980).ఫైజ్ అహ్మద్ ఫైజ్ అనుచరురాలు, భాటియా కవితా సంకలనం పార్లో డా ఝక్కర్ (1950)తో సహా 10 ప్రచురణలను కలిగి ఉంది.
అవార్డులు మార్చు
భారత ప్రభుత్వం ఆమెకు 1971లో పద్మశ్రీ పౌర గౌరవాన్ని ప్రదానం చేసింది. ఆమె 1982లో ఉత్తమ దర్శకత్వానికి సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డును అందుకుంది. మరుసటి సంవత్సరం, ఆమెకు గాలిబ్ అవార్డు (1983) తర్వాత పంజాబీ ఆర్ట్స్ కౌన్సిల్ అవార్డు లభించింది. ఆమె 1986లో ఢిల్లీ అడ్మినిస్ట్రేషన్ నుండి ఉత్తమ దర్శకురాలిగా మరియు 1997లో కాళిదాస్ సమ్మాన్‌ను అందుకుంది. ఆమె ఉర్దూ అకాడమీ అవార్డు పంజాబీ అకాడమీ (2000) ద్వారా పరమ సాహిత్ సర్కార్ సన్మాన్ ను అందుకుంది.[3]
మరణం మార్చు
షీలా భాటియా 17 ఫిబ్రవరి 2008న 91 సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించారు.
మూలాలు మార్చు
- ↑ "Shiela Bhatia – A legend of Indian Operas passes away". Stage Buzz. 2008. Retrieved 30 May 2015.
- ↑ Colin Chambers (2006). Continuum Companion to Twentieth Century Theatre. A&C Black. p. 896. ISBN 9781847140012.
- ↑ "Sangeet Natak Akademi Award". Sangeet Natak Akademi. 2015. Archived from the original on 30 May 2015. Retrieved 30 May 2015.