అనురాధ ఎన్.నాయక్
అనురాధ ఎన్ నాయక్ గోవాలోని సెంట్రల్ కోస్టల్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ ఇనిస్టిట్యూట్ (సిసిఎఆర్ఐ) లో భారతీయ పరిశోధకురాలు. ఖోలా మిరపకాయల సాగులో గిరిజన మహిళలకు మద్దతు ఇచ్చినందుకు ఆమెకు 2018 నారీ శక్తి పురస్కార్ లభించింది.
అనురాధ ఎన్. నాయక్ | |
|---|---|
.jpg) | |
| జననం | 20వ శతాబ్దం |
| జాతీయత | భారతీయురాలు |
| విద్య | గోవా విశ్వవిద్యాలయం |
| వృత్తి | పరిశోధకురాలు |
| ఉద్యోగం | నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఓషనోగ్రఫీ (NIO) & ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ యొక్క సెంట్రల్ కోస్టల్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ (CCARI) |
| సుపరిచితుడు/ సుపరిచితురాలు | ఖోలా కనకోనా మిరప సాగుదారుల సమూహాన్ని సృష్టించడం |
ప్రారంభ జీవితం
మార్చుగోవాకు చెందిన అనురాధ ఎన్ నాయక్ గోవా యూనివర్సిటీలో బోటనీ విభాగంలో చదువుకున్నది.[1][2]
కెరీర్
మార్చునేషనల్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఓషనోగ్రఫీ (ఎన్ ఐఓ),ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ కు చెందిన సెంట్రల్ కోస్టల్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ ఇన్ స్టిట్యూట్ (సీసీఏఆర్ఐ)లో పరిశోధకురాలిగా పనిచేసింది.[1][3] సి.సి.ఎ.ఆర్.ఐ.లో ఉన్నప్పుడు, కాబో డి రామాను సందర్శించినప్పుడు ఎండలో ఎండిపోయిన ఎర్ర ఖోలా మిరపకాయలను ఆమె గమనించింది.[3] మిరపకాయలు ఖోలా గ్రామం నుండి వచ్చాయి, వర్షాకాలంలో కానకోనా ప్రాంతంలోని కొండలపై మాత్రమే పండించబడతాయి.[4]
మిరప సాగు చేసే గిరిజన మహిళలు మొదట నాయక్ తో తమ సాగు పద్ధతుల గురించి చర్చించడానికి విముఖత చూపినప్పటికీ, శాస్త్రీయ పరిశోధన యొక్క విలువను ఆమె వారికి నచ్చజెప్పింది.[3] ఖోలా కానకోనా మిర్చి కల్టివేటర్స్ గ్రూప్ అనే కమ్యూనిటీ ఆర్గనైజేషన్ ను ఏర్పాటు చేసి మిరపకాయలను ప్యాకేజ్ చేసి మార్కెట్ లో విక్రయిస్తుంది.[3] ఈ బృందానికి ప్లాంట్ జీనోమ్ సేవియర్ కమ్యూనిటీ అవార్డు, నాయక్ కు 2018 నారీ శక్తి పురస్కార్ లభించాయి.[4][1] రెండవది మహిళలకు మాత్రమే భారతదేశపు అత్యున్నత పౌర పురస్కారం, నాయక్ దీనిని గెలుచుకున్న మొదటి గోవా వ్యక్తి.[1]
జనవరి 2020 లో, ఖోలా మిరపకు భౌగోళిక గుర్తింపు హోదా ఇవ్వబడింది, దాని సాగు విస్తీర్ణాన్ని విస్తరించే లక్ష్యంతో ట్రయల్స్ ప్రకటించబడ్డాయి, అయినప్పటికీ నాయక్ దీనిని చదునైన భూములలో పండించడం గురించి ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు.[4] ఆమె తన దృష్టిని అగాకైమ్, తాలిగావో నుండి హర్మల్ మిరపకాయలు, సెయింట్ ఎస్టెవావ్ ద్వీపం నుండి బెండకాయ వంటి ఇతర స్థానిక పంటలపై మళ్లించింది.[3]
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Goan botanist helps tribals conserve, promote Khola chilli, gets nat'l award". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). TNN. 13 March 2019. Retrieved 11 December 2020.
- ↑ "Congratulations" (PDF). unigoa.ac.in. University of Goa. Retrieved 11 December 2020.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Pawaskar, Bharati. "The spicy side of Goan heritage". The Goan (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 11 December 2020.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Sayed, Nida (6 July 2020). "Agri dept to try growing Khola chillies on flat land". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). TNN. Retrieved 11 December 2020.