కజ్జన్ బాయి
జహనారా కజ్జన్ | |
|---|---|
| దస్త్రం:Kajjanbai-pic.jpg | |
| జననం | జహనారా 15 ఫిబ్రవరి 1915 పాట్నా, బీహార్ (బ్రిటిష్ ఇండియా) |
| మరణం | డిసెంబరు 1945 (వయసు 30) బాంబే, మహారాష్ట్ర, భారతదేశం |
| వృత్తి | గాయని/నటి |
| క్రియాశీల సంవత్సరాలు | 1930–1945 |
జహనారా కజ్జన్ (ఫిబ్రవరి 15, 1915 - డిసెంబరు 1945), లేదా "మిస్ కజ్జన్" 1920, 1930 లలో చురుకుగా ఉన్న భారతీయ గాయని, నటి, దీనిని తరచుగా "నైటింగేల్ ఆఫ్ బెంగాల్" అని పిలుస్తారు. ప్రారంభ టాకీ సినిమాల గ్లామర్ మూవీ సెన్సేషన్, శిక్షణ పొందిన క్లాసికల్ సింగర్, ఫ్యాషన్ ఐకాన్, ట్రెండ్ సెట్టర్ జహానారా కజ్జన్ ఈమెను "లార్క్ ఆఫ్ హిందీ సినిమా", "బ్యూటిఫుల్ నైటింగేల్ ఆఫ్ బెంగాల్ స్క్రీన్" అని పిలిచేవారు. ఆమె మాస్టర్ నిస్సార్ తో కలిసి రంగస్థలం, చలనచిత్రంలో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన, ప్రజాదరణ పొందిన సింగింగ్ జోడీగా నిలిచింది.[1][2]
జీవితము మార్చు
1915 ఫిబ్రవరి 15న తన అందానికి, గాన సామర్ధ్యానికి ప్రసిద్ధి చెందిన లక్నోకు చెందిన సుగ్గన్ బేగం, భాగల్పూర్ నవాబ్ చమ్మి సాహెబ్ దంపతులకు జన్మించారు. కజ్జన్ ఇంట్లోనే విద్యనభ్యసించి ఇంగ్లీషు నేర్చుకున్నది. ఉర్దూ సాహిత్యంలో మంచి ప్రావీణ్యం ఉన్న ఆమె పాట్నాకు చెందిన ఉస్తాద్ హుస్సేన్ ఖాన్ వద్ద హిందుస్తానీ శాస్త్రీయ సంగీతంలో శిక్షణ పొందింది. పాట్నాలోని ఓ థియేటర్ కంపెనీలో ఉద్యోగంలో చేరారు. తర్వాత. కలకత్తాకు చెందిన మదన్ థియేటర్స్ యాజమాన్యంలోని ఆల్ఫ్రెడ్ కంపెనీలో చేరారు. కాజ్జన్ చాలా ప్రజాదరణ పొందిన గాయకురాలుగా, రంగస్థల నటిగా పేరు ప్రఖ్యాతులు సంపాదించింది.
1931లో టాకీస్ రాక కలకత్తాలోని మదన్ థియేటర్ లో ప్రఖ్యాత నాటక రచయిత ఆఘా హషర్ కాశ్మీరీ రచించిన రంగస్థల నాటకం ఆధారంగా "షిరిన్ ఫర్హాద్" అనే విప్లవాన్ని తీసుకువచ్చింది. ఇందులో ఇప్పటికే రంగస్థల ప్రసిద్ధ గాన జంట అయిన కజ్జన్, నిస్సార్ యొక్క 42 పాటలు ఉన్నాయి. ఈ చిత్రం భారతదేశం అంతటా ఘనవిజయం సాధించింది, కజ్జన్ హిందీ సినిమా యొక్క మొదటి సూపర్ సూపర్ స్టార్ గా అవతరించింది, తరువాత మరొక సూపర్ హిట్ "లైలా మజ్ను" వచ్చింది, తరువాత ఆఘా హసన్ అమానత్ రాసిన నాటకం ఆధారంగా "ఇంద్రసభ" వచ్చింది, ఇందులో 71 పాటలు ఉన్నాయి, ఈ చిత్రం ఇప్పటికీ "అత్యధిక పాటలు ఉన్న చిత్రం"గా ప్రపంచ రికార్డును కలిగి ఉంది. మూడున్నర గంటల నిడివి ఉన్న ఈ చిత్రం పూర్తిగా పద్యంలో ఉంది, కాజ్జన్ అనేక పాటలు పాడారు, ఇది బ్లాక్ బస్టర్ అయింది.. . "బిల్వమంగళ్", "శకుంతల", "అలీబాబా ఔర్ చాలిస్ చోర్", "ఆంఖ్ కా నషా", "జెహారీ సాంప్" మొదలైనవి ఆమె మరపురాని సినిమాలు.
1936 మధ్య నాటికి మదన్ థియేటర్ యజమాని సేత్ కర్ణానీతో ఆమె సంబంధం క్షీణించింది, ఆమె మదన్ థియేటర్ల నుండి బయలుదేరింది, ఆమె కలకత్తాలోని తన భవనాన్ని, తన మొత్తం ఆస్తిని విక్రయించవలసి వచ్చిన కర్ణానీ చేత చట్టపరమైన కేసును ఎదుర్కోవలసి వచ్చింది, కాబట్టి ఆమె 1938 ప్రారంభంలో కలకత్తా వదిలి, తన స్వంత థియేట్రికల్ కంపెనీ జహానారా థియేట్రికల్ సంస్థను నిర్మించి, తక్కువ వ్యవధితో, కొన్ని కొత్త సెట్టింగులతో తన ప్రసిద్ధ పాత షోలను ప్రదర్శించాలని నిర్ణయించుకుంది, ఆమె ఆ రోజుల్లో 60,000 రూపాయలు ఒక స్టేజ్ ప్రాజెక్ట్ కోసం ఖర్చు చేసి, భారతదేశం అంతటా ప్రదర్శనలు చేయడం ప్రారంభించింది లాహోర్, అమృత్సర్, ముల్తాన్, ఢిల్లీ, బొంబాయి నుండి ప్రారంభించి, కానీ ఆమె ఆరోగ్యం క్షీణించడం ప్రారంభమైంది, కాబట్టి ఆమె తన తల్లి సుగన్ బాయ్తో కలిసి బొంబాయిలో స్థిరపడవలసి వచ్చింది, బొంబాయిలో బొంబాయి ఫిల్మ్ ఇండస్ట్రీలో పనిచేయడం ప్రారంభించింది, 1941 నుండి 1944 వరకు ఆమె ఏడు చిత్రాలలో కనిపించింది, ఎక్కువగా సూర్యోదయ చిత్రాలు, మినర్వా పెద్ద చిత్రాలు ఏవీ లేవు, కాజ్జన్ మోడీ కోసం పెద్ద పాత్రలు ఇవ్వలేదు, సోహ్రాబ్ మోడీ పాత్రను మినహాయించి ఆమెకు బొంబాయిలో పాత్ర ఇవ్వబడింది.బొంబాయిలో ఆమె నటించిన చిత్రాలు ఘర్ సంసార్, సుహగన్, భరుతారి, ప్రార్థన, మర్చంట్ ఆఫ్ వెనిస్, ఆమె చివరి చిత్రం రంజిత్ చిత్రం ముంతాజ్ మహల్, ఇందులో ఆమె సామ్రాజ్ఞి నూర్జహాన్ పాత్రను పోషించింది. ఆమె కలకత్తాలో విలాసవంతమైన జీవితాన్ని గడిపారు. ఆమెకు పెంపుడు జంతువులుగా రెండు పులి పిల్లలు కూడా ఉండేవి. కజ్జన్ పాశ్చాత్య నృత్యం నేర్చుకుని కలకత్తా క్లబ్ను క్రమం తప్పకుండా సందర్శించేవారు, 1930లలో ప్రముఖ నటుడు నజ్ముల్ హసన్తో ఆమెకు సన్నిహిత సంబంధం ఉందని చెబుతారు.ఆమె 30 సంవత్సరాల చిన్న వయస్సులో 1945 డిసెంబర్ చివరలో క్యాన్సర్తో మరణించింది.రంగస్థలం నుండి తన వృత్తిని ప్రారంభించిన ఆమె జె. జె. మదన్ యొక్క మదన్ థియేటర్స్లో చేరి సినిమాల్లోకి ప్రవేశించింది. [3] ప్రారంభ టాకీస్ రెండు తక్షణ విజయాలు సాధించాయి, షిరిన్ ఫర్హాద్ (1931), లైలా మజ్ను (1931) రెండూ మదన్ థియేటర్ ప్రొడక్షన్స్. [4] రెండు చిత్రాలలో ఆమె సహనటుడు మాస్టర్ నిస్సార్, వీరిద్దరూ ప్రజాదరణ పొందిన గాయకుల సంచలనాత్మకతగా మారారు, కజ్జాన్ను "ది లార్క్ ఆఫ్ ఇండియా" అని పిలుస్తారు. [5] తల్లి ముఖ్యమైన సంబంధాలతో "తవాయిఫ్". జెహానారా ఇంట్ఆంగ్లం చదువుకుంది, అక్కడ ఆమె ఇంగ్లీష్, ఉర్దూ నేర్చుకుంది, ఆమె కవిత్వం రాసింది, అందులో కొన్ని ప్రచురించబడ్డాయి. [6] ఉస్తాద్ హుస్సేన్ ఖాన్ నుండి శాస్త్రీయ సంగీత శిక్షణ పొందింది. [5] నాటకశాలలో మహిళలకు ప్రదర్శన ఇవ్వడానికి అనుమతించిన సంవత్సరాల్లో ఆమె వేదికపై కనిపించడం ప్రారంభించింది.
ప్రముఖ చిత్రాలు మార్చు
షిరిన్ ఫర్హాద్ (1931), రెండవ భారతీయ టాకీ, ఇది 1931 మార్చి 11న విడుదలైన మైలురాయి ఆలం అరా [7] తర్వాత రెండు నెఆలం ఆరా విడుదలైంది. ఈ కథ షానమాకు చెందిన జానపద కథపై కేంద్రీకృతమై ఉంది, అప్పటికే పార్సీ వేదికపై విజయవంతమైంది. జె. జె. మదన్ దీనిని మాస్టర్ నిస్సార్, కజ్జన్ ప్రధాన పాత్రలలో చలన చిత్ర రూపంలోకి మార్చారు. రచయి[8] గూప్టు ప్రకారం, ఈ చిత్రం "బాక్సాఫీస్ రికార్డును సృష్టించింది". ఆలం అరాతో పోలిస్తే ఇది "రెండు రెట్లు విజయవంతమైంది",, 17 (18 పాటలలో జెహానారా కజ్జాన్, మాస్టర్ నిసార్ పాడారు.[9]
- లైలా మజ్ను (1931)
- ఇంద్రసభ (1932)
- బిల్వమంగల్ (1933)
- సఖి లుటేరా (1934)
- జెహ్రీ సాన్ప్ (1934)
- షైతాన్ కా పాష్ (1935)
- రషీదా (1935)
- మనోర్మ (1936)
- రిజనరేషన్ (1936)
- మేరా ప్యారా (1936)
మరణం మార్చు
1945లో భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని బొంబాయిలో మరణించింది.[10]
పాటలు మార్చు
- కహే నెహా లగే సాజానియా
- తుమ్హారే దర్శన కో నైనా
- ఏక్ ధుండ్లా సా మొహాబత్ కా హై నక్షా
- అయ్యా సావన్ అజా సాజన్
- కూకాట్ కోయాలియా
సినిమాలు [11] మార్చు
- షిరిన్ ఫర్హాద్ (1931)
- లైలా మజ్ను (1931)
- జలీమ్ సౌదాగర్ (1941)
- ప్రార్థన (1943)
- పృథ్వీ వల్లభ్ (1943)
మూలాలు మార్చు
- ↑ Orsini 2006: 272
- ↑ Plan Neville (24 December 2015). "A gem called Jahanara Kajjan". The Hindu. Archived from the original on 10 April 2018. Retrieved 12 April 2018.
- ↑ Manoj Srivastava (6 December 2017). Wide Angle: History of Indian Cinema. Notion Press. pp. 20–. ISBN 978-1-946280-48-0. Archived from the original on 12 October 2020. Retrieved 13 April 2018.
- ↑ Rani Burra; India. Directorate of Film Festivals (1981). Looking back, 1896-1960. Directorate of Film Festivals, Ministry of Information and Broadcasting. Retrieved 13 April 2018.
- ↑ 5.0 5.1 Uwe Skoda; Birgit Lettmann (30 October 2017). India and Its Visual Cultures: Community, Class and Gender in a Symbolic Landscape. SAGE Publishing India. pp. 67–. ISBN 978-93-86446-69-5. Archived from the original on 12 October 2020. Retrieved 12 April 2018.
- ↑ Plan Neville (24 December 2015). "A gem called Jahanara Kajjan". The Hindu. Archived from the original on 10 April 2018. Retrieved 12 April 2018.
- ↑ Ashok Damodar Ranade (2006). Hindi Film Song: Music Beyond Boundaries. Bibliophile South Asia. pp. 94–. ISBN 978-81-85002-64-4. Retrieved 13 April 2018.
- ↑ Sharmistha Gooptu (November 2010). Bengali Cinema: 'An Other Nation'. Routledge. pp. 39–. ISBN 978-1-136-91217-7. Archived from the original on 12 October 2020. Retrieved 13 April 2018.
- ↑ Sen, Shomini. "100 years of Indian cinema: The first talkies and era of taking risks". ibnlive.in.com. ibnlive.com. Archived from the original on 19 August 2014. Retrieved 13 April 2018.
- ↑ Neville, Pran (24 December 2015). "A gem called Jahanara Kajjan". The Hindu. The Hindu. Archived from the original on 10 April 2018. Retrieved 13 April 2018.
- ↑ Plan Neville (24 December 2015). "A gem called Jahanara Kajjan". The Hindu. Archived from the original on 10 April 2018. Retrieved 12 April 2018.