కల్పనాకుమారీ దేవి
కల్పనాకుమారి దేవి (1936 - ఆగష్టు 28, 2017) ఒడియా భాషలో భారతీయ నవలా రచయిత్రి, కవయిత్రి. 2011లో ఒడియా సాహిత్యానికి కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు లభించింది.
| కల్పనాకుమారీ దేవి | |
|---|---|
| దస్త్రం:Kalpanakumari Devi.jpeg | |
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | 1936 కటక్, ఖదియాంటా[1] |
| మరణం | 28 ఆగష్టు 2017 కోల్ కతా |
| భాష | ఒడియా |
| జాతీయత | ఇండియన్ |
| గుర్తింపునిచ్చిన రచనలు | అచినా బస్భూమి [2] |
| పురస్కారాలు | సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం |
| జీవిత భాగస్వామి | కందూరి చరణ్ దాస్ [3] |
జీవిత చరిత్ర
మార్చుకల్పనాకుమారి దేవి (కల్పనా కుమారి దేవి లేదా దేవి అని కూడా పిలుస్తారు) 1936 లో ఒడిషాలో జన్మించింది. 1958లో కోల్కతాకు మకాం మార్చారు. ఆమె మొదటి నవల కబీ 1954లో ప్రచురితమైంది. దేశంలో సామాజిక మార్పులపై ఆమె చేసిన పరిశీలనలను గుర్తించారు.[4][5]
2011లో ఆమె రచించిన 'అచిన్హా బసభూమి' నవలకు ఒడియా సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు లభించింది.
2014 లో మరణించిన ఒడియా రచయిత కందూరి చరణ్ దాస్ ను ఆమె వివాహం చేసుకున్నారు. వీరి కుమార్తె షబర్నీ దాస్ ప్రథమ అనే బెంగాలీ పత్రికకు సంపాదకురాలు.[6]
వివాదం
మార్చుకల్పనాకుమారి దేవి రచించిన 'అచిన్హా బసభూమి' సాహిత్య అకాడమీ అవార్డుకు నామినేట్ అయిన తర్వాత, విధానపరమైన అవకతవకలు, ఎంపికలో తీవ్రమైన విభేదాలను ఉదహరిస్తూ పలువురు ఒడియా సాహితీవేత్తలు దీనిని వ్యతిరేకించారు. రచయితకు అవార్డు ప్రకటించడంతో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ సలహా మండలి సభ్యుడు బరేంద్ర కృష్ణ ధాల్ నిరసనగా రాజీనామా చేశారు. ఒడియా రచయిత శ్రీచరణ్ ప్రతాప్ కనిష్క 2012 జనవరిలో ఈ తీర్పుపై ఒరిస్సా హైకోర్టులో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం దాఖలు చేశారు. ఈ అవార్డుకు అర్హత పొందాలంటే ఈ పుస్తకం 2007 నుంచి 2009 మధ్య ప్రచురితం కావాల్సిందని, పుస్తక ప్రచురణ తేదీని 2009కి వాయిదా వేశారని, అయితే 2010లో ప్రచురించారని ఆయన ఆరోపించారు.[8][9][10]
ఈ వ్యాజ్యాన్ని 2012 ఫిబ్రవరి 14న హైకోర్టు తిరస్కరించడంతో కల్పనాకుమారి దేవి అవార్డును అందుకున్నారు.
ఎంచుకున్న రచనలు
మార్చు- కబీ. కలకత్తా. 1954.
- నస్తాచందా. కలకత్తా: ప్రాణాక్ష దాసు. 1958.
- శ్రుతి ఓ ప్రళయ. కలకత్తా: ప్రాణాక్ష దాసు. 1959.
- సె ప్రేమ నిత్ర్ణ. కలకత్తా: రాజశ్రీ ప్రకాశని. 1960.
- బనా కేటకీ. ఓశిశ జగన్నాథ కంపనీ. 1963.
- దినాంతర రంగా. కలకత్తా: రాజశ్రీ ప్రకాశని. 1967.
- సునిల సిహరా. కలకత్తా: రాజశ్రీ ప్రకాశని. 1968.
- అచినా బసభూమి. కహానీ. 2009.
మూలాలు
మార్చు- ↑ Orissa reference: glimpses of Orissa. TechnoCAD Systems. 2001.
- ↑ "HC stays Akademi Award for novel". newindianexpress.com. Retrieved 29 August 2017.
- ↑ "Odisha: Popular Detective novel writer Kanduri Charan das is no more, Odisha Current News, Odisha Latest Headlines". Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 29 August 2017.
- ↑ Lalmohan Patnaik (14 February 2012). "Court clears way, author gets award: Kalpana Kumari Devi gets top literarary honour for Achinha Basabhumi". The Telegraph (Calcutta). Archived from the original on 22 September 2015.
- ↑ S. L. Shastry (1973). Contemporary Indian Literature. Vol. 13. p. 18.
- ↑ Bibhuti Patnaik (16 June 2014). "Life of a legend". The Telegraph. Archived from the original on 4 March 2016.
- ↑ "ବିଶିଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟିକା କଳ୍ପନାକୁମାରୀ ଦେବୀଙ୍କ ପରଲୋକ". sambad.in (in ఒడియా). 2017-08-29. Archived from the original on 29 August 2017. Retrieved 29 August 2017.
- ↑ Namita Panda (31 December 2011). "Furore over award to Kalpanakumari". The Telegraph. Archived from the original on 5 January 2016.
- ↑ "HC Judgment on Odia Novel Today". New Indian Express. 14 February 2012. Archived from the original on 4 March 2016.
- ↑ Dhrutikam Mohanty (15 January 2012). "Odia novel not Odia enough". The Sunday Indian. Archived from the original on 19 April 2012. Retrieved 26 December 2015.