కాటన్ జిన్

ప్రత్తి నుండి ప్రత్తి గింజలను వేరుచేసే యంత్రం

కాటన్ జిన్ అనేది పత్తి ఫైబర్‌లను వాటి విత్తనాల నుండి త్వరగా, సులభంగా వేరుచేసే యంత్రం, ఇది మానవులు చేతితో పత్తి విత్తనాల నుండి దూదిని వేరు చేయడం కంటే చాలా ఎక్కువ ఉత్పాదకతను అనుమతిస్తుంది.[1]

కనెక్టికట్‌లోని హామ్డెన్‌లోని ఎలి విట్నీ మ్యూజియంలో ప్రదర్శనలో ఉన్న 19వ శతాబ్దపు కాటన్ జిన్ యంత్రం

హ్యాండ్‌హెల్డ్ రోలర్ జిన్‌లు భారత ఉపఖండంలో ప్రారంభ AD 500 నుండి, ఇతర ప్రాంతాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి.[2] దాదాపు 16వ శతాబ్దంలో కనుగొనబడిన భారతీయ వార్మ్-గేర్ రోలర్ జిన్, [3] లక్వెటే ప్రకారం, ప్రస్తుత కాలం వరకు వాస్తవంగా మారలేదు. ఆధునిక మెకానికల్ కాటన్ జిన్‌ను 1793లో అమెరికన్ ఆవిష్కర్త ఎలి విట్నీ రూపొందించారు, 1794లో పేటెంట్ పొందారు.

ఇది పత్తి ఫైబర్‌లను వాటి విత్తనాల నుండి వేరు చేయడానికి రూపొందించబడింది, ఈ ప్రక్రియ గతంలో చేతితో చేయబడింది, చాలా శ్రమతో కూడుకున్నది. పత్తి ప్రాసెసింగ్ సామర్థ్యాన్ని ఒకసారిగా పెంచడం ద్వారా కాటన్ జిన్ పత్తి పరిశ్రమలో విప్లవాత్మక మార్పులు చేసింది.

కాటన్ జిన్ విత్తనాల నుండి పత్తి ఫైబర్‌లను లాగడానికి వైర్ పళ్ళు లేదా రంపాలను ఉపయోగించడం ద్వారా పనిచేస్తుంది. సాధారణంగా తొట్టి లేదా ఫీడర్ మెకానిజం ద్వారా పత్తిని యంత్రంలోకి పోస్తారు, పత్తి యంత్రం గుండా వెళుతున్నప్పుడు, వైర్ పళ్ళు లేదా రంపాలు పత్తి ఫైబర్‌లను విత్తనాల నుండి దూరంగా లాగుతాయి, విత్తనాలు పెద్దవిగా ఉన్నందున దంతాలు లేదా రంపాల మధ్య ఇరుకైన ఖాళీల గుండా దూరలేక పత్తి విత్తనాలు ఒక వైపు, ఇరుకైన ఖాళీల గుండా దూది ఒక వైపుకి వేరు చేయబడతాయి. వేరు చేయబడిన ఫైబర్‌లు వస్త్రాలు లేదా ఇతర అనువర్తనాల్లో ఉపయోగించడానికి వాటిని సిద్ధం చేయడానికి శుభ్రపరచడం, కార్డింగ్, స్పిన్నింగ్ వంటి అదనపు ప్రాసెసింగ్ దశల ద్వారా వెళ్తాయి. విత్తనాలను పత్తి ఫైబర్‌ల నుండి బ్రష్‌లు లేదా ఫ్యాన్‌ల వంటి వివిధ యంత్రాంగాల ద్వారా వేరు చేస్తారు, వస్త్రాలకు ఉపయోగించే శుభ్రమైన పత్తి ఫైబర్‌లను విడుదల చేస్తుంది. ఈ ప్రక్రియ యొక్క సామర్థ్యం పత్తి ఉత్పత్తిని మరింత లాభదాయకంగా చేసింది, యునైటెడ్ స్టేట్స్, ప్రపంచవ్యాప్తంగా పరిశ్రమ యొక్క ప్రధాన విస్తరణకు దారితీసింది.

కాటన్ జిన్ యొక్క ఆవిష్కరణ దక్షిణ యునైటెడ్ స్టేట్స్ యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపింది, ఇక్కడ పత్తి ప్రధాన వాణిజ్య పంట. పత్తి ప్రాసెసింగ్ యొక్క పెరిగిన సామర్థ్యం పత్తిని ఉత్పత్తి చేయడం సులభం, చౌకగా చేసింది, ఇది పత్తి ఉత్పత్తి, ఎగుమతిలో భారీ పెరుగుదలకు దారితీసింది.

మొత్తంమీద, కాటన్ జిన్ అనేది ఒక ముఖ్యమైన సాంకేతిక ఆవిష్కరణ, ఇది పత్తి పరిశ్రమను విప్లవాత్మకంగా మార్చింది, యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆర్థిక వ్యవస్థ, సమాజంపై సుదూర ప్రభావాలను కలిగి ఉంది.

చిత్రమాలిక మార్చు

ఇవి కూడా చూడండి మార్చు

మూలాలు మార్చు

  1. Roe, Joseph Wickham (1916), English and American Tool Builders, New Haven, Connecticut: Yale University Press, LCCN 16011753. Reprinted by McGraw-Hill, New York and London, 1926 (మూస:LCCN/prepare); and by Lindsay Publications, Inc., Bradley, Illinois, (ISBN 978-0-917914-73-7).
  2. Lakwete, 1–6.
  3. Habib, Irfan (February 3, 2018). Economic History of Medieval India, 1200-1500. Pearson Education India. ISBN 9788131727911 – via Google Books.