ఖుర్షీద్ బానో
ఖుర్షీద్ బానో (ఏప్రిల్ 14, 1914 - ఏప్రిల్ 18, 2001), తరచుగా ఖుర్షీద్ లేదా ఖుర్షీద్ గా కీర్తించబడ్డారు, ఒక గాయని, నటి, భారతీయ సినిమా మార్గదర్శకురాలు. 1948 లో పాకిస్తాన్కు వలస వెళ్ళడానికి ముందు ఆమె కెరీర్ 1930, 1940 లలో కొనసాగింది. లైలా మజ్ను (1931) చిత్రంతో తెరంగేట్రం చేసిన ఆమె భారతదేశంలో ముప్పైకి పైగా చిత్రాల్లో నటించారు. ఆమె నటుడు-గాయకుడు కె.ఎల్.సైగల్తో కలిసి తాన్సేన్ (1943) చిత్రం ద్వారా ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇందులో ఆమె చిరస్మరణీయమైన అనేక పాటలు ఉన్నాయి[2].
Khursheed Bano | |
|---|---|
 Khurshid in Holi (1940) | |
| జననం | Irshad Begum 1914 ఏప్రిల్ 14 |
| మరణం | 2001 ఏప్రిల్ 18 (వయసు 87)[1] |
| వృత్తి |
|
| క్రియాశీల సంవత్సరాలు | 1931 – 1956 |
| జీవిత భాగస్వామి | |
| పిల్లలు | 3 |
ప్రారంభ జీవితం మార్చు
ఖుర్షీద్ 1914 ఏప్రిల్ 14న పాకిస్థాన్ లోని లాహోర్ లో ఇర్షాద్ బేగంగా జన్మించారు. చిన్నప్పుడు అల్లామా ఇక్బాల్ ఇంటి పక్కన భట్టి గేట్ ప్రాంతంలో ఉండేది.[3]
కెరీర్ మార్చు
ఖుర్షీద్ 1931 లో కలకత్తాలోని మదన్ థియేటర్స్లో చేరినప్పుడు ప్రారంభ టాకీస్తో తన సినీ జీవితాన్ని ప్రారంభించారు. ఆమె మొదటి చిత్రం లైలా మజ్ను (1931) ఇక్కడ ఆమె మిస్ షెహ్లాగా పనిచేసింది (షెహ్లా వేరే వ్యక్తి కాదా అనే చర్చలు ఉన్నప్పటికీ). మదన్ థియేటర్స్ లో పని చేసిన తరువాత ఆమె తిరిగి లాహోర్ వెళ్ళింది.[4]
ఉపఖండంలో మొదటి టాకీ చిత్రం (ఆలం ఆరా) విడుదలైన సంవత్సరం ఐ ఫర్ యాన్ ఐ (1931) లో కూడా ఆమె నటించింది. లాహోర్ లో సినీ పరిశ్రమ ఉచ్ఛస్థితిలో ఉన్న రోజు ఇది. ఖుర్షీద్ హింద్మాతా సినీటోన్ ఫిల్మ్ కంపెనీలో చేరారు, ఈ బ్యానర్ కింద ఆమె ఇష్క్-ఎ-పంజాబ్ అలియాస్ మీర్జా సాహిబన్ (1935) లో నటించింది - మొదటి పంజాబీ టాకీ చిత్రం. అదే సంవత్సరం, ఆమె నేషనల్ మూవీటోన్ స్వర్గ్ కీ సీధి (1935) లో ఉమ్రాజి బేగంతో పాటు పృథ్వీరాజ్ కపూర్ సరసన ప్రధాన పాత్రను పొందింది, ఆమె నటనకు భారీ ప్రశంసలు అందుకుంది. ఆమె త్వరలోనే బొంబాయికి మకాం మార్చింది, మహాలక్ష్మి సినీటోన్ కంపెనీ బాంబ్ షెల్ (1935), చిరాగ్-ఎ-హస్న్ (1935) చిత్రాలలో పనిచేసిన తరువాత, ఆమె సరోజ్ మూవీటోన్ గైబీ సితార (1935) లో నటించింది, అక్కడ ఆమె అన్ని పాటలను స్వయంగా పాడింది. దురదృష్టవశాత్తూ ఈ పాటల రికార్డులు నేటికీ మనుగడలో లేవు.[5]
లైలా మజ్ను (1931), ముఫ్లిస్ ఆషిక్ (1932), నక్లీ డాక్టర్ (1933), బాంబ్ షెల్ అండ్ మీర్జా సాహిబన్ (1935), కిమియాగర్ (1936), ఇమాన్ ఫరోష్ (1937), మధుర్ మిలన్ (1938), సితార (1939) ఈ దశలో విడుదలయ్యాయి.[6]
1931, 1942 మధ్యకాలంలో కలకత్తా, లాహోర్ లోని స్టూడియోలు నిర్మించిన చిత్రాలలో ఆమె నటించింది, కాని గాయని నటిగా గుర్తింపు పొందినప్పటికీ, ఆ చిత్రాలు ప్రభావం చూపలేకపోయాయి. 1940వ దశకంలో ఆమె నటించిన చిత్రాలలో కొన్ని ముసాఫిర్ (1940), హోలీ (1940) ("భిగోయి మోరే సారీ రే"), షాదీ (1941) ("హరి కే గూన్ ప్రభు కే గూన్ గవున్ మే", "ఘిర్ ఘీర్ ఆయే బదేరియా"), పర్దేశి (1941) ("పహ్లే జో మొహబ్బత్ సే ఇన్కార్ కియా హోతా", "మోరీ అతేరియా హై"). భక్త సూర్దాస్ (1942) లో జ్ఞాన్ దత్ స్వరపరిచిన "పంచీ బావ్రా" 1940 లలో చాలా ప్రసిద్ధి చెందిన పాటగా మారింది. ఇదే చిత్రంలోని ఇతర ప్రజాదరణ పొందిన పాటలు "మాధుర్ మాధుర్ గ రే మన్వా", "ఝోలే భార్ తరయ్ లడే రే", కె.ఎల్.సైగల్ తో కలిసి "చాందినీ రాత్ ఔర్ తరయ్ ఖిలే హౌన్" అనే డ్యూయెట్ పాడారు.
కె.ఎల్.సైగల్, మోతీలాల్ వంటి నటులతో రంజిత్ మూవీటోన్ చిత్రాలలో నటించడానికి ఆమె బొంబాయికి వెళ్ళినప్పుడు ఆమె పీక్ పీరియడ్ వచ్చింది. ఆమె చతుర్భుజ్ దోషి దర్శకత్వం వహించిన భూక్త్ సూర్దాస్ (1942), తరువాత తాన్ సేన్ (1943) లో ప్రసిద్ధ గాయకుడు-నటుడు కె.ఎల్.సైగల్ సరసన నటించినప్పుడు ఆమె అపారమైన ప్రజాదరణ పొందింది, "గాన తారలలో మొదటిది" గా సూచించబడింది. ఆమె ఇతర ఇద్దరు ప్రధాన నటులు జైరాజ్, ఈశ్వర్ లాల్.
ఆమె 1943 లో నర్స్ ("కొయాలియా కహే బోలే రీ") లో నటించింది. ఖేమ్ చంద్ ప్రకాశ్ సంగీతం అందించిన తాన్ సేన్ (1943) కూడా ఆమె నటజీవితంలో ఒక ఉన్నత ఘట్టం. ఆమె ప్రసిద్ధ గీతాలలో "బర్సో రే", "ఘటా ఘన్ ఘోర్ ఘోర్", "దుఖియా జియారా", "అబ్ రాజా భే మోరే బాలం", కె.ఎల్.సైగల్ తో కలిసి "మోరే బాలా పున్ కే సాథీ చెలా" అనే డ్యూయెట్ ఉన్నాయి.[7]
ఆమె ఇతర ప్రసిద్ధ చిత్రాలు: ముంతాజ్ మహల్ (1940) ("జో హమ్ పే గుజార్తి హై", "దిల్ కీ ధర్కన్ బానా లియా"), షహెన్షా బాబర్ (1944) ("మొహబ్బత్ మే సారా జహాన్ జల్ రహా హై", "బుల్బుల్ ఆ తు భీ గ"), ప్రభు కా ఘర్, మూర్తి (1945) ("అంబ్వా పే కోయల్ బోలే", "బదేరియా బరాస్ గయే ఉస్")[1]
పాకిస్థాన్ కు వలసలు మార్చు
భారతదేశంలో ఆమె చివరి చిత్రం పాపీహా రే (1948), ఇది గొప్ప విజయం సాధించింది, ఆమె పాకిస్తాన్కు వలస వెళ్ళడానికి ముందు, భారతీయ చలనచిత్ర పరిశ్రమలో తనదైన ముద్ర వేసింది. ఖుర్షీద్ 1948లో స్వాతంత్ర్యానంతరం భర్తతో కలిసి పాకిస్తాన్ కు వలస వచ్చి పాకిస్థాన్ లోని సింధ్ లోని కరాచీలో స్థిరపడ్డారు.
ఆమె 1956 లో ఫాంకర్, మండి అనే రెండు చిత్రాలలో నటించింది. ఖుర్షీద్, సంగీత దర్శకుడు రఫీక్ ఘజ్నవి కారణంగా మండి గుర్తించదగినది, కానీ ఈ చిత్రాన్ని సరిగ్గా నిర్వహించకపోవడం వల్ల, ఈ చిత్రం బాక్సాఫీస్ వద్ద విజయవంతం కాలేదు. కరాచీలోని సెయింట్ పాల్స్ ఇంగ్లిష్ హైస్కూల్ లో ఫిజిక్స్ టీచర్ గా పనిచేస్తున్న రాబర్ట్ మాలిక్ నిర్మించిన రెండో చిత్రం ఫంకర్ కు కూడా ఇదే గతి పట్టింది.
వ్యక్తిగత జీవితం మార్చు
ఖుర్షీద్ తన మేనేజర్ లాలా యాకూబ్ ను (ప్రసిద్ధ భారతీయ నటుడు యాకూబ్ తో గందరగోళం చెందకూడదు) వివాహం చేసుకున్నారు, అతను కర్దార్ ప్రొడక్షన్స్ లో చిన్న-కాల నటుడు, పాకిస్తాన్ లోని లాహోర్ లోని భాటి గేట్ గ్రూప్ సభ్యురాలు. వ్యక్తిగత సమస్యల కారణంగా 1956లో యాకూబ్ తో విడాకులు తీసుకుంది. ఆమె షిప్పింగ్ వ్యాపారంలో ఉన్న యూసుఫ్ భాయ్ మియాన్ ను 1956 లో వివాహం చేసుకుంది. ఆమెకు ముగ్గురు సంతానం కాగా, 1956లో ఆమె చివరి చిత్రం తర్వాత సినిమాల్లో నటించడం మానేశారు.[8]
మరణం మార్చు
ఖుర్షీద్ బానో 2001 ఏప్రిల్ 18 న పాకిస్తాన్ లోని కరాచీలో మరణించింది.
మూలాలు మార్చు
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Khursheed Bano's last interview". cineplot.com website. Archived from the original on 6 October 2019. Retrieved 2 June 2022.
- ↑ Rishi, Tilak (2012). Bless You Bollywood!: A Tribute to Hindi Cinema on Completing 100 Years. Trafford Publishing. pp. 28–. ISBN 978-1-4669-3963-9.
- ↑ Pran Nevile (28 April 2017). "The scene-stealer". The Hindu. Retrieved 2 September 2021.
- ↑ "Khursheed Bano's last interview". cineplot.com website. Archived from the original on 6 October 2019. Retrieved 2 June 2022.
- ↑ Nevile, Pran (18 April 2004). "Remembering Khurshid". No. The Sunday Tribune. The Tribune (newspaper). Retrieved 18 June 2018.
- ↑ Rishi, Tilak (2012). Bless You Bollywood!: A Tribute to Hindi Cinema on Completing 100 Years. Trafford Publishing. pp. 28–. ISBN 978-1-4669-3963-9.
- ↑ Pran Nevile (28 April 2017). "The scene-stealer". The Hindu. Retrieved 2 September 2021.
- ↑ "Khursheed Bano's last interview". cineplot.com website. Archived from the original on 6 October 2019. Retrieved 2 June 2022.
ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు