గోపాల దాసు
గోపాల దాసు (1721–1769) 18వ శతాబ్దపు ప్రముఖ కన్నడ భాషా కవి, హరిదాస సంప్రదాయానికి చెందిన సాధువు. విజయ దాసు, జగన్నాథ దాసు వంటి ఇతర సమకాలీన హరిదాసులతో, గోపాల దాసు దక్షిణ భారతదేశంలో మధ్వాచార్యుల ద్వైత తత్వశాస్త్రాన్ని కీర్తనల ద్వారా దసరా పడగలు అని పిలవబడే కలం-పేరుతో "గోపాల విట్టల" ద్వారా ప్రచారం చేశారు.[1][2][2]
బాల్యం
మార్చుగోపాల దాసుకు పుట్టినప్పుడు "భాగన్న" అని పేరు పెట్టారు. అతను భారతదేశంలోని కర్నాటక రాష్ట్రంలోని రాయచూరు జిల్లాలోని మొసరకల్లు గ్రామంలో జన్మించాడు. మధ్వ క్రమంలో దీక్ష చేసిన తరువాత, అతను విజయ దాసు శిష్యుడు అయ్యాడు, గొప్ప స్వరకర్తగా ఘనత పొందాడు. తరువాత గోపాల దాసు సుప్రసిద్ధ మహిళా సన్యాసి హెలవనకట్టె గిరియమ్మను హిందూ దేవుడు విష్ణువును స్తుతిస్తూ మధురమైన పాటలను రచించమని ప్రేరేపించాడు.
తాత్విక జీవనం
మార్చుపురాణాల ప్రకారం, 18వ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ హరిదాసు విజయ దాసు, జగన్నాథ దాసుని ఒక మతపరమైన వేడుకకు హాజరై తన భక్తులతో కలిసి భోజనం చేయమని ఆహ్వానించాడు. సంస్కృతంలో పాండిత్యానికి పేరుగాంచిన జగన్నాథ దాసు కన్నడ హరిదాసులతో కలవడం అనవసరమని భావించి తీవ్రమైన కడుపునొప్పిగా నటించాడు. జగన్నాథ దాసు క్షయవ్యాధి కారణంగా అనారోగ్యంగా నటించి తనను తాను క్షమించుకున్నాడని మరొక కథనం పేర్కొంది. తర్వాత జగన్నాథ దాసు తీవ్రమైన కడుపు నొప్పితో బాధపడటం ప్రారంభించాడు. సరైన నివారణ దొరకక, విజయ దాసు వద్దకు వెళ్లాడు, అతను గోపాల దాసుని సంప్రదించమని సలహా ఇచ్చాడు. జగన్నాథ దాసు సమస్యను గోపాల దాసు పరిష్కరించాడు. హరిదాసుల పట్ల తన తప్పుడు వైఖరిని గ్రహించి, జగన్నాథ దాసు మధ్వ శ్రేణిలో చేరి, దాని ప్రతిపాదకులలో అగ్రగామిగా మారాడు.
మూలాలు
మార్చుగ్రంథ పట్టిక
మార్చు- Various (1988) [1988]. Encyclopaedia of Indian literature – vol 2. Sahitya Akademi. ISBN 81-260-1194-7.
- Shiva Prakash, H.S. (1997). "Kannada". In Ayyappapanicker (ed.). Medieval Indian Literature:An Anthology. Sahitya Akademi. ISBN 81-260-0365-0.