చింతలపల్లి ఛాయాపతి
చింతలపల్లి ఛాయాపతి మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని బోరవెల్లి సంస్థానానికి చెందిన కవి. 17 వ శతాబ్ధానికి చెందినవాడు. ఆర్యా శతకం రచించిన గోపాలకవి వీరి తండ్రిగారు. ఛాయాపతి బోరవెల్లి సీమకు రావడానికి ముందు దేవరకొండ సీమలోని బోయినపల్లిలో ఉండేవాడు. బోరవెల్లి సీమ ప్రభువు రాజా వెంకటరెడ్డి ఆహ్వనం మేరకు బోరవెల్లి సంస్థానానికి వచ్చాడు. ఇతను ఆంధ్రగీర్వాణ భాషలలో ' నవఘంట సురత్రాణ ' బిరుదాంకితుడు.[1] సర్వంకష ప్రజ్ఞ కలవాడు. అష్టావధానాలు చేశాడు. వ్యస్తాక్షరిలో గొప్ప ప్రతిభ కలవాడు. కొత్త శ్లోకాలను అనులోమ, విలోమ క్రమంలో పఠించగలిగినవాడు. ఇతను మురళీగోపాల భక్తుడు. తిరుమల శ్రీనివాసాచార్యుల శిష్యుడు. ' రాఘవాభ్యుదయం ' అను గ్రంథాన్ని రచించాడు. దీనిని బోరవెల్లి ప్రభువుల ఇలవేల్పైన శ్రీచెన్న కేశవస్వామికి అంకితమిచ్చాడు. ఛాయాపతికి కవిత్వం పట్ల, కవుల పట్ల, కృతినాయకుల పట్ల కచ్చితమైన అభిప్రాయాలు ఉండేవి. వాటినన్నిటిని తన రాఘవాభ్యుదయంలో ప్రస్తావించాడు.
చింతలపల్లి కవుల వంశక్రమం
మార్చుచింతలపల్లి ఎల్లయ్య (చింతలపల్లి పండిత కుటుంబంలో అతి ప్రాచీనుడు) ↓ ( ముని మనుమలు ) ↓——————————————————————————————↓ చింతలపల్లి జోగయ్య వెంకటయ్య ↓ ( కుమారుడు) మూర్తి కవి ↓ ( కుమారుడు ) పెద్ద వీర రాఘవుడు ↓ ( భార్యలు) ↓——————————————————————————————————↓ లచ్చమాంబ నరసమ్మ ↓ ( ఆరుగురు కుమారులు ) ↓———————↓———↓——————————————↓—————————————————↓———————————————↓ గోపాలయ్య (...) (...) వెంకటయ్య అప్పయ్య యాగయ్య ↓ (భార్యలు) ↓( కుమారుడు) ↓( కుమారుడు) ↓———————————————————↓ చిన వీర రాఘవయ్య సంజీవయ్య (......) పెద్ద భార్య (.....) చిన్న భార్య ↓( కుమారులు) ↓—————————————↓ శేషశాయి చింతలపల్లి ఛాయాపతి
మూలాలు
మార్చు- ↑ సమగ్ర ఆంధ్ర సాహిత్యం, 11 వ సంపుటం, నాయకరాజుల యుగం-2, రచన: ఆరుద్ర, ఎమెస్కో,సికింద్రాబాదు, 1967, పుట-206