ఒక ట్రేడ్ మార్క్ (రాతపూర్వక వాణిజ్య గుర్తు ) అనేది గుర్తించదగిన గుర్తు, రూపకల్పన, లేదా వ్యక్తీకరణతో కూడిన ఒక రకమైన మేధో సంపత్తి, ఉత్పత్తులు లేదా వస్తు సేవల మూలాన్ని గుర్తించడానికి ట్రేడ్‌మార్క్ సహాయపడుతుంది., నిర్దిష్ట వస్తువులు, సేవలు లేదా నిర్దిష్ట వ్యక్తులు లేదా వ్యాపారాలకు సంబంధించిన ముఖ్యమైన సంకేతాలను గుర్తించడం, గ్రాఫిక్ లేదా టెక్స్ట్ కావచ్చు, ధ్వని, వాసన లేదా వ్యక్తీకరణ దృక్పథం కావచ్చు.ఏదైనా వస్తువులు లేదా టెక్నాలజీనిఉత్పత్తి చేసే వాణిజ్య కంపెనీలు వినియోగదారులకు తమ వస్తువులను సులభతరం చేయడానికి ట్రేడ్ మార్క్ లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రపంచంలోని వాణిజ్య సంస్థలు/కంపెనీలు చాలా వరకు తమ స్వంత ట్రేడ్ మార్క్ లను కలిగి ఉన్నాయి, స్థానిక వాణిజ్య విభాగం నుండి వాణిజ్య సూచిక మార్క్ లైసెన్స్ పొందబడుతుంది. ఈ గుర్తుకు ఏదైనా పేరు లేదా లేఖ లేదా చిత్రం ఉండవచ్చు. ఏదైనా వాణిజ్య సూచిక గుర్తు సంబంధిత సంస్థ యొక్క ఆస్తి, మరే ఇతర సంస్థ ద్వారా ఉపయోగించబడదు. ట్రేడ్ మార్క్ యొక్క యాజమాన్యత వ్యక్తులు లేదా సంస్థల చే స్వంతం చేసుకోవచ్చు. ట్రేడ్ మార్క్ లను ప్రొడక్ట్ లేదా ప్రొడక్ట్ ప్యాకేజీ, లేబుల్ లేదా వోచర్ లో డిస్ ప్లే చేయవచ్చు. కార్పొరేట్ ఉనికిని సూచించడానికి కార్పొరేట్ కాంప్లెక్స్ లపై ట్రేడ్ మార్క్ లు కూడా ప్రదర్శించబడతాయి.ట్రేడ్‌మార్క్‌లు మేధో సంపత్తి హక్కుల ద్వారా రక్షించబడతాయి.[1] ఒక వ్యక్తి లేదా సంస్థ యాజమాన్యాన్ని ఇవి సూచిస్తాయి. రిజిస్టర్డ్ ట్రేడ్‌మార్క్‌కు చట్టప్రకారం కొన్ని ప్రత్యేక హక్కులు ఉంటాయి[2].

చిహ్నం మార్చు

 
MS వర్డ్‌లో ట్రేడ్‌మార్క్ చిహ్నాలు

ట్రేడ్ మార్క్ లను సూచించడానికి ™ (ట్రేడ్ మార్క్ చిహ్నం), ® (రిజిస్టర్డ్ ట్రేడ్ మార్క్ సింబల్) ఉపయోగించవచ్చు; రెండవది రిజిస్టర్డ్ ట్రేడ్ మార్క్ యజమానిని ఉపయోగించడం కొరకు మాత్రమే. యునైటెడ్ స్టేట్స్ వంటి ట్రేడ్‌మార్క్ రిజిస్ట్రేషన్ సంకేతాలను స్వీకరించిన దేశాలలో, గ్రాఫిక్ "®" ఒక నిర్దిష్ట ట్రేడ్‌మార్క్ నమోదు చేయబడిందని ఇంకా చట్టం ద్వారా రక్షించబడిందని సూచిస్తుంది, [3] దీనిని "ప్రిన్సిపల్ రిజిస్టర్" అని పిలుస్తారు. గ్రాఫిక్ "™" తరచుగా రిజిస్ట్రేషన్ లేకుండా ట్రేడ్‌మార్క్‌గా ఉపయోగించబడే మార్క్‌ను సూచించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది, 'ట్రేడ్ మార్క్' అంటే గ్రాఫికల్ గా ప్రాతినిధ్యం వహించే సామర్థ్యం కలిగిన మార్క్, ఇది ఒక వ్యక్తి యొక్క గూడ్స్ లేదా సేవలను ఇతరుల నుంచి వేరు చేయగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది, ఉత్పత్తి యొక్క ఆకారం, వాటి ప్యాకేజింగ్ ఇంకా రంగుల కాంబినేషన్ ని కలిగి ఉండవచ్చు. ఇది కేవలం వివరణాత్మకమైనది. స్థానిక వాణిజ్య విభాగం నుండి వాణిజ్య సూచిక మార్క్ లైసెన్స్ పొందబడుతుంది

ఒక ట్రేడ్ మార్క్ దిగువ సింబల్స్ ద్వారా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది."మార్క్" అనేది పరికరం (device) ఇది బ్రాండ్, హెడ్డింగ్, లేబుల్, చేర్చడానికి నిర్వచించబడింది. టికెట్, పేరు, సంతకం, పదం, అక్షరం, సంఖ్యా, వస్తువుల ఆకారం,

ప్యాకేజింగ్ లేదా రంగుల కలయిక లేదా దాని యొక్క ఏదైనా కలయిక కావచ్చు.

™ (ట్రేడ్‌మార్క్ చిహ్నం", ఇది సూపర్‌స్క్రిప్ట్‌లోని "TM" అక్షరాలు, వస్తువులు లేదా సేవలను గుర్తించే పదం, పదబంధం, డిజైన్ లేదా కలయిక, వాటిని ఇతరుల వస్తువులు లేదా సేవల నుండి వేరు చేస్తుంది, వస్తువులు లేదా సేవల మూలాన్ని సూచిస్తుంది ఒక సంస్థ ఉనికిలో ఉన్నంత వరకు దాని పేరు మీద ఉన్న ట్రేడ్‌మార్క్ చెల్లుబాటు అవుతుంది .)

© (సమోదు చేయని సేవా గుర్తు కోసం, సూపర్‌స్క్రిప్ట్‌లోని "(c) " అక్షరాలు, సేవలను ప్రోత్సహించడానికి లేదా బ్రాండ్ చేయడానికి ఉపయోగించే గుర్తు ఇందులో నవలలు, సంగీతం, సినిమాలు, సాఫ్ట్‌వేర్ కోడ్, ఛాయాచిత్రాలు, పెయింటింగ్‌లు వంటి కళాత్మక, సాహిత్య లేదా మేధోపరమైన రచనలు అసలైనవి, పేపర్, కాన్వాస్, ఫిల్మ్ లేదా డిజిటల్ ఫార్మాట్ వంటి స్పష్టమైన మాధ్యమంలో ఉన్నాయి)

℠ (ఇది సూపర్‌స్క్రిప్ట్‌లోని "SM" అక్షరాలు, నమోదు కాని సేవా గుర్తు కోసం, సేవలను ప్రోత్సహించడానికి లేదా బ్రాండ్ చేయడానికి ఉపయోగించే గుర్తు) ® (ఇది సమోదు చేసిన రిజిస్టర్డ్ ట్రేడ్ మార్క్ కు ఉపయోగించే గుర్తు)

ట్రేడ్ మార్క్ సాధారణంగా పేరు, పదం, పదబంధం, చిహ్నం, లోగో, చిత్రం, డిజైన్ లేదా కలయికతో రూపొందించబడుతుంది. ఇవి కాకుండా, మనస్సు, ధ్వని ఆధారంగా కొన్ని సంప్రదాయేతర ట్రేడ్ మార్క్ లు ఉన్నాయి.

చరిత్ర మార్చు

ట్రేడ్ మార్క్ లపై మొదటి శాసన చట్టం 1266లో హెన్రీ ఐ.ఐ.ఐ పరిపాలనలో ఆమోదించబడింది,, బేకర్లందరూ తాము విక్రయించిన రొట్టెకు ప్రత్యేక గుర్తును ఉపయోగించాలని డిమాండ్ చేశారు. మొదటి ఆధునిక ట్రేడ్ మార్క్ చట్టాలు 19 వ శతాబ్దం చివరిలో ఉద్భవించాయి. ఫ్రాన్స్ లో, ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి సమగ్ర ట్రేడ్ మార్క్ వ్యవస్థ 1857లో చట్టంగా ఆమోదించబడింది. యునైటెడ్ కింగ్ డమ్ యొక్క ట్రేడ్ మార్క్ చట్టం 1938 ఈ వ్యవస్థను మార్చింది, "ఉపయోగించాలనే ఉద్దేశ్యం" ఆధారంగా రిజిస్ట్రేషన్ మంజూరు చేసింది, పరీక్ష ప్రాథమిక ప్రక్రియను సృష్టించింది. ఒక అప్లికేషన్ పబ్లిషింగ్ సిస్టమ్ ని సృష్టిస్తుంది. 1938 చట్టంలో, ఇది "అనుబంధ ట్రేడ్ మార్క్ లు," వ్యవస్థ, రక్షణ మార్క్ వ్యవస్థ, క్లెయిమ్ చేయని సరైన వ్యవస్థను ఉపయోగించడానికి సమ్మతి వంటి ఇతర కొత్త భావనలను చేర్చింది.

భారతదేశంలో మార్చు

భారతదేశంలో ట్రేడ్‌మార్క్ హక్కుల పర్యవేక్షణ, చట్టపరమైన రక్షణకు సంబంధించిన అంశాలను ట్రేడ్‌మార్క్ చట్టం, 1999లోని సెక్షన్ 29లో పొందుపరిచారు. ఉత్పత్తులు లేదా సేవల పేర్లను రక్షించే లక్ష్యంతో 1940 నుండి భారతదేశంలో ట్రేడ్ మార్క్ రిజిస్ట్రీ ప్రవేశపెట్టబడింది, రిజిస్ట్రీ యొక్క ప్రధాన విధి ట్రేడ్ మార్కులను నమోదు చేయడం. అన్ని బ్రాండ్ లు, సింబల్స్ ట్రెడ్ మార్క్ లు కావు. రిజిస్టర్డ్ బ్రాండ్ పేర్లు, సింబల్స్ మాత్రమే ట్రెడ్ మార్క్ లుగా ఉండాలి. ట్రెడ్ అండ్ మర్కండైజింగ్ మార్క్స్ చట్టం, 1958 కింద గవర్నర్ మానెల్ లో బ్రాండ్లను నమోదు చేసుకోవచ్చు. ప్రస్తుతం ట్రేడ్ మార్క్స్ చట్టం ట్రేడ్ మార్క్స్ రూల్స్, 2002 లో సవరించబడింది, భారతదేశంలో వాణిజ్య మార్కులకు సంబంధించిన నిబంధనలను నిర్వహిస్తుంది. ట్రేడ్ మార్క్స్ చట్టం 1999 ప్రస్తుత ఉన్న వాణిజ్య మార్కుల చట్టం, ఇది రెండు ప్రధాన అంతర్జాతీయ ఒప్పందాలకు అనుగుణంగా ఉంది, అవి పారిస్ కన్వెన్షన్ ఫర్ ప్రొటెక్షన్ ఆఫ్ ఇండస్ట్రియల్ ప్రాపర్టీ అండ్ ట్రిప్స్ అగ్రిమెంట్, ఒకసారి రిజిస్టర్ చేసుకున్న తరువాత, భారతదేశంలో బ్రాండ్ పేరు చట్టపరమైన రక్షణను పొందుతుంది.[4].దీని లక్ష్యం దరఖాస్తు చేసుకున్న ట్రేడ్ మార్కులను నమోదు చేయడం, వస్తువులు ఇంకా సేవల కోసం ట్రేడ్ మార్క్ యొక్క మెరుగైన రక్షణను అందించడం, ట్రేడ్మార్క్ యొక్క మోసపూరిత వినియోగాన్ని నిరోధించడం.

మూలాలు మార్చు

  1. "Trademarks". www.wipo.int (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-08-25.
  2. "Trademark: ట్రేడ్‌మార్క్ అంటే ఏంటి...దీని వల్ల ఎలాంటి ఉపయోగాలు ఉన్నాయి..." News18 Telugu. Retrieved 2021-08-25.
  3. "Trademark, patent, or copyright". www.uspto.gov (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-08-25.
  4. https://ipindia.gov.in/trade-marks.htm