డయాబెటిక్ న్యూరోపతి
డయాబెటిక్ న్యూరోపతి అంటే మధుమేహం కారణంగా నరాలు దెబ్బతింటే కలిగే వ్యాధి[1]. ఈ దెబ్బతిన్న శరీర భాగం లేదా ప్రదేశం బట్టి లక్షణాలు ఆధారపడి ఉంటాయి.
| డయాబెటిక్ న్యూరోపతి | |
|---|---|
| ఇతర పేర్లు | మధుమేహ నాడీ సమస్యలు |
 | |
| డయాబెటిక్ న్యూరోపతి వలన ప్రభావితమైన ప్రదేశము | |
| ప్రత్యేకత | న్యూరాలజీ, నాడీ వ్యాధులు |
| లక్షణాలు | పరిధీయ నరాలవ్యాధి - తిమ్మిరి, జలదరింపు లేదా అవయవాల బలహీనత స్వయంప్రతిపత్త (అటోనమిక్)నరాలవ్యాధి- మూత్ర నియంత్రణ లోపం, గ్యాస్ట్రోపరేసిస్, లైంగిక అసమర్థత, కార్పెల్ టన్నెల్ లేదా కపాల నరాలవ్యాధులు , హిప్ లేదా తొడ నొప్పితో పాక్సిమల్ నరాలవ్యాధులు |
| సంక్లిష్టతలు | డయాబెటిక్ ఫుట్, న్యూరోపతిక్ ఆర్థ్రోపతీ |
| రకాలు | పరిధీయ నరాలవ్యాధి; స్వయంప్రతిపత్త నరాలవ్యాధి; ఫోకల్; కార్పల్ టన్నెల్ |
| కారణాలు | మధుమేహం |
| ప్రమాద కారకములు | నియంత్రణ సరిగా లేని మధుమేహం, అధిక బరువు, అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్, మూత్రపిండాల వ్యాధి, మద్యం సేవించడం, ధూమపానం |
| రోగనిర్ధారణ పద్ధతి | లక్షణాల పరీక్ష, ఎలక్ట్రోఫిజియాలజీ పరీక్ష |
| చికిత్స | మధుమేహం, రక్తపోటు, అధిక కొవ్వు సరిగ్గా నియంత్రణ |
| ఔషధం | గబాపెంటిన్, ప్రీగాబాలిన్, డులోక్సెటైన్, వెన్లాఫాక్సిన్ లేదా సమయోచిత సాలిసిలేట్లు వంటి మందులు |
| తరుచుదనము | సాధారణం |
లక్షణాలు
మార్చుపరిధీయ (పెరిఫెరల్ ) నరాల వ్యాధి ఫలితంగా తిమ్మిరి, జలదరింపు, అవయవాల బలహీనత ఏర్పడుతుంది. స్వయంప్రతిపత్త (అటోనమిక్) నరాల వ్యాధి మూత్ర నియంత్రణ లోపం వ్యాధి, గ్యాస్ట్రోపరేసిస్ లేదా లైంగిక అసమర్థత, కార్పెల్ టన్నెల్ లేదా కపాల నరాల వ్యాధులు లేదా హిప్ లేదా తొడ నొప్పితో పాక్సిమల్ నరాల వ్యాధులకు దారితీయవచ్చు[2][3][4][5]. మధుమేహం పాదం (డయాబెటిక్ ఫుట్), న్యూరోపతిక్ ఆర్థ్రోపతీ వంటి సంక్లిష్టపరిస్థితులు ఏర్పడవచ్చు.[6][7]
కారణాలు
మార్చుఈ పరిస్థితి ఏ రకమైన మధుమేహం ఫలితంగా నైనా సంభవించవచ్చు[7]. ప్రమాద కారకాలలో నియంత్రణ సరిగా లేని మధుమేహం, అధిక బరువు, అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్, మూత్రపిండాల వ్యాధి, మద్యం సేవించడం, ధూమపానం చేయడం ఉన్నాయి[6]. దీని అంతర్లీన యంత్రాంగం ఏదంటే రక్తంలో అధిక చక్కెర నరాలకు రక్తం సరఫరా చేసే చిన్న రక్త నాళాలకు నష్టం కలిగిస్తుంది[6][7].
రోగ నిర్ధారణ, చికిత్స
మార్చురోగ నిర్ధారణ శరీర లక్షణాల పరీక్ష లేదా ఎలక్ట్రోఫిజియాలజీ పరీక్ష ద్వారా చేయవచ్చు[7]. చికిత్సలో భాగంగా గబాపెంటిన్, ప్రీగాబాలిన్, డులోక్సెటైన్, వెన్లాఫాక్సిన్ లేదా సమయోచిత సాలిసిలేట్లు వంటి మందులు ఉపయోగిస్తారు. ఓపియాయిడ్లు, ట్రైసైక్లిక్ యాంటిడిప్రెసెంట్స్ సాధారణంగా సిఫారసు చేయరు[8]. ఇతర నివారణ చర్యలు అంటే మధుమేహం, రక్తపోటు, అధిక కొవ్వు సరిగ్గా నియంత్రణలో ఉండేటట్లుగా నిర్వహించవలసి ఉంటుంది[6].
వ్యాప్తి
మార్చుడయాబెటిస్ ఉన్నవారిలో సగం మందికి పరిధీయ నరాలవ్యాధి ఉంటుంది, 30% కంటే ఎక్కువ మందికి స్వయంప్రతిపత్త నరాలవ్యాది ఉంటుంది. 10% కంటే తక్కువ మందికి కార్పల్ టన్నెల్ ఉంటుంది[6]. ఈ వ్యాధి పరిధీయ రూపాన్ని 1864లో మార్చాల్ డి కాల్వి మొదటిసారిగా స్పష్టంగా వివరించాడు. అయితే స్వయంప్రతిపత్తి వ్యాధి గురించి 1900లలో మొదటిసారిగా తెలియచేసారు[7].
సూచనలు
మార్చు- ↑ "Diabetic Neuropathy | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Archived from the original on 19 May 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ "Peripheral Neuropathy | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Archived from the original on 28 May 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ "Autonomic Neuropathy | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Archived from the original on 17 April 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ "Focal Neuropathies | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Archived from the original on 28 May 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ "Proximal Neuropathy | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Archived from the original on 18 April 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 "What Is Diabetic Neuropathy? | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Archived from the original on 30 July 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 Jameson, J. Larry; Groot, Leslie J. De (18 May 2010). Endocrinology - E-Book: Adult and Pediatric (in ఇంగ్లీష్). Elsevier Health Sciences. p. 985. ISBN 978-1-4557-1126-0. Archived from the original on 28 August 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ Falk, J; Thomas, B; Kirkwood, J; Korownyk, CS; Lindblad, AJ; Ton, J; Moe, S; Allan, GM; McCormack, J; Garrison, S; Dugré, N; Chan, K; Kolber, MR; Train, A; Froentjes, L; Sept, L; Wollin, M; Craig, R; Perry, D (May 2021). "PEER systematic review of randomized controlled trials: Management of chronic neuropathic pain in primary care". Canadian family physician Medecin de famille canadien. 67 (5): e130–e140. doi:10.46747/cfp.6705e130. PMID 33980642.