దిలీప్ కుమార్ చక్రవర్తి
దిలీప్ కుమార్ చక్రవర్తి (జననం 1941 ఏప్రిల్ 27) భారతీయ పురావస్తు శాస్త్రజ్ఞుడు, కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలో దక్షిణాసియా ఆర్కియాలజీ ప్రొఫెసర్ ఎమెరిటస్, కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలోని మెక్‌డొనాల్డ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ ఆర్కియాలజికల్ రీసెర్చ్‌లో సీనియర్ ఫెలో. అతను భారతదేశంలో ఇనుము ప్రారంభ ఉపయోగం, తూర్పు భారతదేశంలోని పురావస్తు శాస్త్రంపై తన అధ్యయనాలకు ప్రసిద్ధి చెందాడు.[1]
దిలీప్ కుమార్ చక్రవర్తి | |
|---|---|
 | |
| జననం | 1941 ఏప్రిల్ 27 కలకత్తా, భారతదేశం |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| విద్యాసంస్థ | కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం |
| వృత్తి | చరిత్రకారుడు, పురావస్తు శాస్త్రవేత్త |
| సుపరిచితుడు/ సుపరిచితురాలు | భారతదేశంలో ఇనుము ప్రారంభ ఉపయోగం, తూర్పు భారతదేశంలోని పురావస్తు శాస్త్రంపై అధ్యయనాలు |
| పురస్కారాలు | పద్మ శ్రీ 2019, ఇండియన్ ఆర్కియాలజికల్ సొసైటీ, ఢిల్లీ నుండి గురుదేవ రనడే అవార్డు |
| వెబ్‌సైటు | https://cambridge.academia.edu/DilipKChakrabarti |
కెరీర్
మార్చుదిలీప్ కె చక్రవర్తి కేంబ్రిడ్జ్ యూనివర్శిటీలో ప్రాచీన భారతీయ చరిత్ర విభాగంలో ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేసిన మొదటి వ్యక్తి. అతను 1965 నుండి 1977 వరకు కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయంలో ఆర్కియాలజీ లెక్చరర్‌గా తన వృత్తిని ప్రారంభించాడు. అతను 1977 నుండి 1990 వరకు ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆర్కియాలజీ రీడర్‌గా ఉన్నాడు, 1980 నుండి 1981 వరకు విశ్వభారతి విశ్వవిద్యాలయంలో పదవీకాల నియామకం కూడా నిర్వహించాడు. 1990లో కేంబ్రిడ్జ్ యూనివర్సిటీలో సౌత్ ఏషియన్ ఆర్కియాలజీలో పోస్ట్, 2008లో పదవీ విరమణకు ముందు ప్రొఫెసర్‌గా పదోన్నతి పొందాడు. అతను విజిటింగ్ ఫెలోషిప్‌లు, స్కాలర్‌షిప్‌లు, టీచింగ్ నియామకాలు, కేంబ్రిడ్జ్, ఎడిన్‌బర్గ్, టెహ్రాన్, న్యూయార్క్, ప్యారిస్, జహంగీర్ నగర్‌లలో గ్రాంట్లు పొందాడు.
పరిశోధనలు
మార్చుఅతను 1980, 2008 మధ్య కాంగ్రా లోయ, మొత్తం ఛోటానాగ్‌పూర్ పీఠభూమి, మొత్తం గంగా-యమునా మైదానం, హర్యానా-పంజాబ్‌ను పురావస్తు పరంగా సర్వే చేసాడు. ఈ కాలంలో అతను 1980, 2008 మధ్యకాలంలో పురావస్తు శాస్త్రాన్ని క్షేత్రస్థాయిలో పరిశీలించాడు. గంగా మైదానం దక్షిణ ద్వీపకల్పం పురాతన మార్గాలను పరిశీలన చేశాడు. 2008లో పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత అతను రాజస్థాన్‌లో ఫీల్డ్-స్టడీస్ స్పెల్ పూర్తి చేశాడు. 1963-79లో అతను భారతదేశం, ఇరాన్‌లో పురావస్తు క్షేత్ర-ప్రాజెక్ట్‌లలో పాల్గొన్నాడు. ఈ ఫీల్డ్-టాపిక్స్, భారతీయ పురావస్తు శాస్త్రానికి సంబంధించిన ఇతర సమస్యలపై, అతను 29 పుస్తకాలను (రెండు సందర్భాలలో సహ రచయితగా) రచించాడు (ఒకటి ప్రెస్‌లో), దాదాపు డజనుకి పైగా ఎడిట్/సహ సంపాదకీయం చేశాడు. అతను ప్రస్తుతం ఢిల్లీ ఆధారిత థింక్ ట్యాంక్, వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్‌లో విశిష్ట సహచరుడు, ఇక్కడ అతను పదకొండు-వాల్యూమ్‌ల VIF సిరీస్ హిస్టరీ ఆఫ్ ఏన్షియంట్ ఇండియాకు ఎడిటర్‌గా కూడా ఉన్నాడు.
డాక్టర్ దిలీప్ చక్రవర్తి భారతీయ చరిత్ర పరిశోధనలో అకడమిక్ కఠినతను తీసుకురావడానికి కృషి చేశాడు.[2]
చక్రవర్తి 'దక్షిణాసియా పురావస్తు శాస్త్రం యూరో-అమెరికన్ ప్రపంచంలోని పరిణామాలను అనుకరించాల్సిన అవసరం లేదని, దాని స్వంత అవసరాలకు శ్రద్ధ వహించాలని' వాదించాడు.
డాక్టర్ దిలీప్ చక్రవర్తి 2013లో ఇన్ఫోసిస్ ప్రైజ్ కోసం హ్యుమానిటీస్ జ్యూరీలో కూడా పనిచేశాడు.[3]
ప్రచురణలు
మార్చు- (S J హసన్‌తో సహ రచయిత) ది యాంటిక్విటీస్ ఆఫ్ కాంగ్రా (1984) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- ఏన్షియెంట్ బంగ్లాదేశ్: ఎ స్టడీ ఆఫ్ ది ఆర్కియాలజికల్ సోర్సెస్ (1992) ఢిల్లీ: ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్శిటీ ప్రెస్
- ది ఎర్లీ యూజ్ ఆఫ్ ఐరన్ ఇన్ ఇండియా (1992) ఢిల్లీ: ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్శిటీ ప్రెస్
- ఆర్కియాలజీ ఆఫ్ ఈస్టర్న్ ఇండియా: ఛోటానాగ్‌పూర్ పీఠభూమి, పశ్చిమ బెంగాల్ (1993) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్.
- కోస్టల్ వెస్ట్ బెంగాల్ ఆర్కియాలజీ: ట్వంటీ-ఫోర్ పరగణాలు, మిడ్నాపూర్ జిల్లాలు (1994) సౌత్ ఏషియన్ స్టడీస్,10:పేజీలు. 135–160
- పురాతన బెంగాల్‌లో లోహాల వినియోగంపై ఒక గమనిక, ప్రత్నసమీక్ష (1994) డైరెక్టరేట్ ఆఫ్ ఆర్కియాలజీ అండ్ మ్యూజియమ్స్ బులెటిన్, పశ్చిమ బెంగాల్ ప్రభుత్వం, 2 & 3:pp. 155–158
- ది ఆర్కియాలజీ ఆఫ్ ఏన్షియంట్ ఇండియన్ సిటీస్ (1995) ఢిల్లీ: ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్శిటీ ప్రెస్.
- దక్షిణాసియాలోని ప్రధాన భూభాగాల అనంతర మౌర్య రాష్ట్రాలు (1995) దీనిలో: F. రేమండ్ ఆల్చిన్ (ed.), ది ఆర్కియాలజీ ఆఫ్ ఎర్లీ హిస్టారిక్ సౌత్ ఆసియా, pp. 274–326. కేంబ్రిడ్జ్: కేంబ్రిడ్జ్ యూనివర్సిటీ ప్రెస్
- దక్షిణ బీహార్ మైదానంలో సైట్ల పంపిణీపై ప్రాథమిక పరిశీలనలు (1995) సౌత్ ఏషియన్ స్టడీస్, 11:pp. 129–147
- రాజకీయ, ఆర్థిక శక్తులచే ప్రభావితమైన దక్షిణాసియా అంతటా బౌద్ధ ప్రదేశాలు (1995) వరల్డ్ ఆర్కియాలజీ,27 (2) :pp. 185–202. JSTOR 125081
- (నయన్‌జోత్ లాహిరితో సహ రచయిత) కాపర్ అండ్ ఇట్స్ అల్లాయ్స్ ఇన్ ఏన్షియంట్ ఇండియా (1996) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- పూర్నియా నుండి చంపారన్ వరకు: ఉత్తర బీహార్ మైదానాలలో సైట్ల పంపిణీ (1996) సౌత్ ఏషియన్ స్టడీస్, 12:pp. 147–158
- కలోనియల్ ఇండాలజీ: సోషియో పాలిటిక్స్ ఆఫ్ ది ఏన్షియంట్ ఇండియన్ పాస్ట్ (1997) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- ది ఇష్యూస్ ఇన్ ఈస్ట్ ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ (1998) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- భారతదేశం: ఒక పురావస్తు చరిత్ర. ప్రాచీన శిలాయుగం ప్రారంభాలు ప్రారంభ చారిత్రక పునాదులు (1999) ఢిల్లీ: ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్శిటీ ప్రెస్
- గంగా మైదానం పురావస్తు భౌగోళిక శాస్త్రం. ది లోయర్ అండ్ ది మిడిల్ గంగా (2001) ఢిల్లీ: పర్మనెంట్ బ్లాక్
- ది ఆర్కియాలజీ ఆఫ్ హిందూయిజం, టిమోతీ ఇన్సోల్ (ed.) ఆర్కియాలజీ అండ్ వరల్డ్ రిలిజియన్ (2001) లండన్ & NY: రూట్‌లెడ్జ్
- ఎ హిస్టరీ ఆఫ్ ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ: బిగినింగ్ టు 1947 (1988, 2001) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్.
- ది ఆర్కియాలజీ ఆఫ్ యూరోపియన్ ఎక్స్‌పాన్షన్ ఇన్ ఇండియా, గుజరాత్, c. 16వ-18వ శతాబ్దాలు (2003) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- ఆర్కియాలజీ ఇన్ థర్డ్ వరల్డ్: ఎ హిస్టరీ ఆఫ్ ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ సిన్స్ 1947 (2003) ఢిల్లీ: డి.కె. ప్రింట్‌వరల్డ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- ఎ సోర్స్ బుక్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ. వాల్యూమ్ 3. మత విశ్వాసాల చరిత్రపూర్వ మూలాలు, మానవ అవశేషాలు, హిస్టారికల్ ఆర్కియాలజీలో మొదటి దశలు: శిల్పం, ఆర్కిటెక్చర్, నాణేలు, శాసనాలు (ed. F. రేమండ్ ఆల్చిన్‌తో) (2003) ఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్.
- భారతదేశంలో సింధు నాగరికత సైట్లు: కొత్త ఆవిష్కరణలు (ed.) (2004) ముంబై: మార్గ్ పబ్లికేషన్స్
- ది ఆర్కియాలజీ ఆఫ్ ద డెక్కన్ రూట్స్: ది ఏన్షియంట్ రూట్స్ ఫ్రమ్ ది డెక్కన్ టు ద గంగా ప్లెయిన్ (2005) న్యూఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- ది ఆక్స్‌ఫర్డ్ కంపానియన్ టు ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ: ది ఆర్కియోలాజికల్ ఫౌండేషన్స్ ఆఫ్ ఏన్షియంట్ ఇండియా, స్టోన్ ఏజ్ టు AD 13వ శతాబ్దం (2006) ఢిల్లీ: ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్శిటీ ప్రెస్
- ఆర్కియోలాజికల్ జియోగ్రఫీ ఆఫ్ ది గంగా ప్లెయిన్: ది అప్పర్ గంగా (ఔద్, రోహిల్‌ఖండ్, దోయాబ్) (2008) న్యూఢిల్లీ: మున్షీరామ్ మనోహర్‌లాల్ పబ్లిషర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్
- ది బ్యాటిల్ ఫర్ ఏన్షియంట్ ఇండియా: యాన్ ఎస్సే ఇన్ ది సోషియోపాలిటిక్స్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ (2008) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- ది జియోపొలిటికల్ ఆర్బిట్స్ ఆఫ్ ఏన్షియంట్ ఇండియా (2010) ఢిల్లీ: ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్శిటీ ప్రెస్
- దక్కన్, సదరన్ పెనిన్సులా పురాతన మార్గాలు (2010) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- రాయల్ మెసేజెస్ బై ది వేసైడ్: హిస్టారికల్ జియోగ్రఫీ ఆఫ్ ది అసోకన్ ఎడిక్ట్స్ (2011) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- ఫిఫ్టీ ఇయర్స్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఆర్కియాలజీ (1960-2010) : జర్నీ ఆఫ్ ఎ ఫుట్ సోల్జర్ (2012) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- (మక్ఖన్ లాల్‌తో కలిసి సంపాదకీయం) ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర I: చరిత్రపూర్వ మూలాలు (2013) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- (మక్ఖన్ లాల్‌తో కలిసి సంపాదకీయం) ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర II: ప్రోటోహిస్టారిక్ ఫౌండేషన్స్ (2013) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- (మక్ఖన్ లాల్‌తో కలిసి సంపాదకీయం) ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర III: ది టెక్ట్స్, పొలిటికల్ హిస్టరీ అండ్ అడ్మినిస్ట్రేషన్, సి. 200 BC (2013) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- (మక్ఖన్ లాల్‌తో కలిసి సంపాదకీయం) ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర IV: రాజకీయ చరిత్ర, పరిపాలన (c. 200 BC-AD 750) (2013) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- (మక్ఖన్ లాల్‌తో కలిసి సంపాదకీయం) ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర V: పొలిటికల్ హిస్టరీ అండ్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ (c. AD 750-1300) (2013) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- నేషన్ ఫస్ట్: ఎస్సేస్ ఇన్ ది పాలిటిక్స్ ఆఫ్ ఏన్షియంట్ ఇండియన్ స్టడీస్ (ఆర్కియాలజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియాపై CAG నివేదిక యొక్క విశ్లేషణతో సహా) (2014) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర VI: సామాజిక, రాజకీయ, న్యాయపరమైన ఆలోచనలు, సంస్థలు, అభ్యాసాలు (2018) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర VII: ఆర్థిక వ్యవస్థ: వ్యవసాయం, చేతిపనులు, వాణిజ్యం (2018) ఢిల్లీ: వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ & ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
- భారత ఉపఖండం సరిహద్దులు, సరిహద్దులు: బలూచిస్తాన్ నుండి పట్కై రేంజ్, అరకాన్ యోమా (2018) ఢిల్లీ: ఆర్యన్ బుక్స్ ఇంటర్నేషనల్
మూలాలు
మార్చు- ↑ "McDonald Institute Senior Fellows — McDonald Institute for Archaeological Research". Mcdonald.cam.ac.uk. Retrieved 22 May 2018.
- ↑ Chopra, Ritika (27 March 2015). "ICHR historian Dilip K Chakrabarti raises objection on David Frawley's invitation". The Economic Times. Retrieved 22 May 2018.
- ↑ Michon, Daniel (2015). Archaeology and Religion in Early Northwest India: History, Theory, Practice. Florida, USA: CRC Press. p. 288. ISBN 9780815373094.