నామాల సింగని నృత్యం

రాయలసీమలో ఉగాది పండుగకూ, పీర్ల పండగకూ ఉరుసు సందర్భాలలోనూ, తిరుణాలలోనూ నామాల సింగని నృత్యం చేస్తూ వుంటారు. ముఖానికి నల్లని బొట్లు పెట్టి ఎఱ్ఱటి రంగు మచ్చల్లాగా అలంకరణ చేసి నుదుట నామాలు పెడతారు. నాలుక మీద మరో పెద్ద నాలుకను పెంచి, తలమీద రుమాలు చుట్టి వేప మండలం ని దోపుతారు. రెండు చేతుల్ని పెనవేస్తూ గొలుసుతో కడతారు. రెండు చేతుల్లోనూ పిడి బాకులుంటాయి. నడుముకు చుట్టూ దట్టి గుడ్డ కడతారు. ఎఱ్ఱటి సల్లడం తొడుక్కుంటారు. కాళ్ళకు గజ్జెలు కడతారు. ఇలాంటి అలంకరణ చేసిన తరువాత అరెండు చేతులకూ, భుజాలకూ నూలు త్రాళ్ళతో రెండు ప్రక్కలా పట్టు కుంటారు. తరువాత తప్పెట దరువులకు అనుకూలంగా నామాల సింగడు అడుగులు వేస్తాడు. పగ్గాలు పట్టుకున్న వాళ్ళు అతనికి అనుగుణంగా అడుగులు వేస్తూ తిరుగుతూ వుంటారని డా: చిగిచర్ల కృష్ణా రెడ్డి గారు జానపద నృత్య కళలో వివరించారు. నామాల సింగడు ముఖ్యంగా రెండు చేతుల్ని పైకి ఎత్తుతూ కత్తుల్ని వేగంగా తిప్పుతూ ఒక్కొక్క కాలిని వెనక్కి ముందుకీ నేలపై తాటిస్తాడు. మీసాలను మెలివేస్తూ వుంటాడు. ఎర్ర్రని నాలుక వ్రేలాడుతూ వుండగా స్మారకం వచ్చి వెనక్కి చాపుతూ అడుగులు వేస్తాడు. అడుగులు బస్కీలు తీసినట్లుంటాయి. అడుగులకు తగినట్లు తప్పెట వాయిద్య గతులు ఇలా వుంటాయి.

తప్పెట గతులు

మొదటి సారి..............

జెగ్ నకన్
జెగ్ నకన్
జేగ్ నకన్

నామాల సింగడు రెండు కాళ్ళను, రెండు చేతుల్ని ఒక్క సారిగా కదిలిస్తూ గుంపు మధ్యలో వస్తూ వుంటాడు. వెంటనే ఒక్క సారిగా తప్పెట తిరగ మారుస్తాడు.

జెగ్ జెగ్ నకన్
జెగ్ జెగ్ నకన్
జెగ్ జెగ్ నకన్

అలా గుంపులోని స్త్రీ, పురుషులు చూస్తుండగా తప్పెట్లు వెనక్కి వెనక్కి సర్దుకుంటూ, గతులు మార్పు చేసుకుంటూ పోతారు. మూడు లేక ఐదు తప్పెటలు కొడుతూ వుంటారు. అడుగులు బిర బిరా వేసే టప్పుడు తప్పెట గతి మార్చేస్తాడు. ఇలా అతప్పెట గత్యులు మారుతున్నప్పుడు నామాల సింగడు కొద్దిసేపు విరామం తీసుకుంటాడు. అప్పుడు ముఖానికి అడ్డంగా గుడ్డను కప్పుతారు. అతనిపై మరమరాలు చల్లుతారు. ఎర్రనీళ్ళు దిగదీస్తూ పోతారు. ఇవన్నీ చేయటం, నామాల సింగనికి ఎటువంటి ఆటంకాలు రాకుండా చూడాలని చేస్తారట. ఇలా గుంపు అందరికీ చూపించి ఇంటికి వెళ్తాడు. ఈ చరిత్రకు ఈ ప్రాంతంలో ఇలా ప్రచారంలో ఉంది.

నామాల సింగడంటే

నామాల సింగడనే పేరు గలిగిన వ్వక్తి ఈ ప్రాంతంలో దారి దోపిడి చేసే వాడట. సంతకెళ్ళి సరుకులు తీసుకు వస్తున్న స్త్రీ, పురుషుల్ని బలవంతంగా బట్టలు ఊడదీయించి కోలాటం వేయించే వాడట. దీనికి చుట్టూ గ్రామస్తులంతా ఏకమై అతన్ని పట్టి బంధించి గ్రామంలో తాళ్ళతో కట్టి పట్టుకుని వచ్చారట. అప్పుడు నాలుక ;బయటికి వచ్చి వూగుతూ కాళ్ళు తేలిపోయి అలా అలా నేలపై ఈడుస్తూ వచ్చాడట. గ్రామంలోకి వచ్చిన తరువాత చంపేశారట. దీనికి నిదర్శనం ఈ నామాల సింగని నృత్యం. ఈ నాటికీ రాయలసీమ ప్రాంతంలో మొహరం పండుగ నాడు తప్పనిసరిగా చేస్తున్నారట. సింగని వేషంలో పాల్గొనే కళాకారులు గొట్టూరి ఓబి రెడ్డి, చాకలి కొండన్న, హరిజన గంగప్ప, బోయిల ఆదినారాయణ, హరిజన నాగన్న మొదలైన వారని డా: చిగిచెర్ల కృష్ణా రెడ్డి గారు వారి జానపద నృత్య కళలో పేర్కొన్నారు.

మూలాలజాబితా

• తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు వారు 1992 సంవత్సరంలో ప్రచురించిన డా. మిక్కిలినేని రాధాకృష్ణ మూర్తి గారు రచించిన తెలుగువారి జానపద కళారూపాలు