పశువుల మేతగా అజొల్ల

పశు పోషణలో భాగంగా పశువులకు ఆహారంగా వివిధ రకాల పదార్థాలు అందించబడుతాయి. వాటిల్లో అజోల్ల ఒకటి. అజొల్ల నాచుమొక్కల్లా కనిపించే, నీటిపై తేలియాడే ఒక కలుపు మొక్క. సాధారణంగా అజొల్ల వరి పొలాల్లోనూ, లోతులేని జలావాసాల్లోనూ పెరుగుతుంది. అత్యంతవేగంగా వృద్ధి చెందుతుంది.

పశుగ్రాసం/మేతగా అజొల్ల

• మాంసకృత్తులు, ఎమైనో అమ్లాలు, విటమిన్లు (ఎ విటమిన్,బి12 విటమిన్, బెటా-కెరొటెన్) ఎదుగుదలకు దోహదకారకాలు, ధాతువులు అయిన కాల్షియం, ఫాస్పరస్, పోటాషియం, ఫెర్రస్, కాపర్, మాంగనీస్ వంటి వాటితో సమృద్ధమైనది.
• మాంసకృత్తులు 25 - 35 శాతం, ఖనిజాలు 10 - 15శాతం, ఎమైనో అమ్లాలు, ఖనిజద్రవ్యాలు, బయో పాలిమర్స్ 7 - 10 శాతం కలిగిఉండి పొడిభారమాధారమైనది.
• అధికమాంసకృత్తులుండి, కాండభాగం తక్కువగా ఉండటంతో పశువులు త్వరగా జీర్ణం చేసుకోగలవు.
• అజొల్లను ఇతరదాణాలతో కలిపికానీ, నేరుగా కానీ పశువులకు ఇవ్వవచ్చు. కుందేళ్ళకు, పందులకు, గొర్రెలకు, మేకలకు, కోళ్ళకు కూడా దాణాగా వాడవచ్చు.

తయారీ

• నేలను సమతలం చేసి, కలుపుమొక్కలను తీసివెయ్యాలి
• క్షితిజ సమాంతరంగా ఇటుకలను దీర్ఘచతురస్రాకారంలో అమర్చాలి
• ఒక అతినీలలోహితాన్ని స్థిరీకరించిన పోలిధిన్ షీటును దీర్ఘచతురస్రాకారంలో అమర్చిన ఇటుకల చివరలు కూడా కప్పెట్టబడేలా వాటిమీద సమాంతరంగా పరచాలి. (మీ X2 మీ కొలతలో )
• జల్లించిన 10-15 కిలో గ్రాముల మట్టిని ఈ షీటు పై చల్లాలి
• ఆవుపేడ 2 కిలోగ్రాములు, 30 గ్రాముల సూపర్ ఫాస్పేట్ కలిపిన ముద్దను 10 లీటర్ల నీటితో కలిపి పోలిధిన్ షీటు మీద పోయాలి. నీటిమట్టం 10 సెంటి మీటర్లకు చేరేందుకు మరిన్ని నీళ్ళను పోయాలి.
• శుద్ధమైన కణసంవర్ధనం చేసిన అజొల్లవిత్తన ముడి సరుకును, కిందపరచుకుని ఉన్న అజొల్ల పాదు పైనున్న మట్టిని, నీటిని సున్నితంగా కదిలించిన తర్వాత చల్లాలి. అజొల్ల మొక్కలు నిటారుగా ఎదిగేందుకు అవి భూమిని చీల్చుకుని బయటకు వచ్చిన వెంటనే తాజానీటిని చిలకరించాలి.
• ఒక వారంలో అజొల్ల పాదుమొత్తం పరచుకుని ఒక చిక్కని చాపలా కనిపిస్తుంది.
• శీఘ్ర గతిన అజొల్ల హెచ్చయ్యేందుకు, రోజువారీ దిగుబడి 500 గ్రాములగా ఉండేందుకు గాను, సూపర్ సల్ఫేట్ 20 గ్రాములు, ఒక కిలోగ్రాము అవుపేడ కలిపిన మిశ్రమాన్ని అయిదురోజుల కొకసారి కలుపుతుండాలి.
• అజొల్ల యొక్క ఖనిజ ద్రవ్యాలను పెంపొందించేందుకు వారానికోతడవ మెగ్నీషియం, ఇనుము, రాగి, సల్ఫ్రర్ వంటివి కలిపినసూక్ష్మపోషకమిశ్రమాన్ని కలపవచ్చు
• ప్రతి 30 రోజులకొకసారి నత్రజని పెరిగిపోకుండా ఉండేందుకు గాను అయిదు కిలోల పాదు మట్టిని మారుస్తూ ఉండాలి, తద్వారా సూక్ష్మపోషక లోపాన్ని కూడా అరికట్టవచ్చు.
• పాదులో నత్రజని పెరిగిపోకుండా ఉండేందుకు గాను మొత్తం నీటిలో 25 నుంచి 30 శాతం వరకూ నీటిని, తాజానీటితో మారుస్తూ ఉండాలి.
• ప్రతి ఆరునెలల కొకసారి పాదును శుభ్రం చేసి, నీటిని, మట్టిని మార్చి, కొత్తగా అజొల్లను పాదుకొలపాలి
• తెగుళ్ళు, కీటకాలతో కలుషితమయినప్పుడు పాదును మరలా సిద్ధంచేసి శుద్ధమైన కణసంవర్ధనం చేసిన అజొల్లను పాదుకొలపాలి.

పంటకోత

శీఘ్రంగా ఎదుగుతుంది, గుంత ప్రతి 10 - 15 రోజులకొకసారి నిండుతుంది. అక్కడి నుండి ప్రతిరోజూ 500 - 600 గ్రాముల అజొల్లను కోయవచ్చు.

• పదిహేనవ రోజునుంచి, ప్రతిరోజు ప్లాస్టిక్ జల్లెడతో గాని, అడుగున చిల్లులున్నతట్టతో కానీ ఈ పని చెయ్యవచ్చు.
• కోసిన అజొల్లనుంచి ఆవుమూత్రపు వాసనను పోగొట్టేందుకు శుభ్రమైన నీటితో కడగాలి ప్రత్యామ్నాయ ఉత్పాదకాలు
• తాజాబయోగ్యాస్ మడ్డినీ కూడావాడొచ్చు
• గుంతను నింపేందుకు స్నానపునీటిని, పశువులపాక నుంచివచ్చే వ్యర్ధపు నీటినీ కూడా ఉపయోగించవచ్చు.

మంచినీటికి కొరత ఉన్నప్రాంతాలలోబట్టలు ఉతికేటప్పుడు వాడిన నీటిని (రెండవసారి ఝాడించినవి) కూడా వాడుకోవచ్చు.

ఎదుగుదలకు కావాల్సిన పర్యావరణ కారకాలు

• ఉష్ణోగ్రత 20°సి - 28°సి
• వెలుతురు 50% పూర్తి సూర్యకాంతి
• సాపేక్ష తేమ 65 - 80%
• నీరు (గుంతలో నిలవ) 5 - 12 సెంటీమీటర్లు
• పిహెచ్ 4 - 7.5

అజొల్ల సాగులో గుర్తుంచుకోవాల్సిన సంగతులు

• వల లోపల శుభ్రం చెయ్యటంవల్ల చిన్నచిన్న పిలకలు బయటపడటానికి వీలుంటుంది. మరలా వాటిని నీటిగుంటలోకి జారవిడవవచ్చు.
• ఉష్ణోగ్రత 25° సి లోపు ఉండేలా జాగ్రత్త వహించాలి.
• వెలుతురు తీవ్రతను తగ్గించేందుకు అడ్డుగా నీడనిచ్చే వలలు వాడవచ్చు.
• గుంపుగా మారకుండా ఉండేందుకు అజొల్ల జీవద్రవ్యాన్ని ప్రతిరోజూ తొలగించాలి.