ప్రతిభా నైథాని

డాక్టర్ ప్రతిభా నైథాని ఒక భారతీయ ప్రొఫెసర్, ఉద్యమకారిణి. భారతీయ టెలివిజన్ లో అశ్లీలత, హింసను వ్యతిరేకించడంలో ఆమె ప్రసిద్ధి చెందింది.

ప్రతిభా నైథాని
జననం	ముంబై, భారతదేశం
పౌరసత్వం	భారతదేశం
వృత్తి	సెయింట్ జేవియర్స్ కాలేజ్ (స్వయంప్రతిపత్తి), ముంబైలో ప్రొఫెసర్
సంస్థ	సెయింట్ జేవియర్స్ కాలేజ్ (అటానమస్), ముంబై ; పునర్నిర్మాణ శస్త్రచికిత్స ఫౌండేషన్
పురస్కారాలు	2007 ముంబైకి చెందిన అత్యుత్తమ మహిళ ఇండియా టుడే ద్వారా 2005 పవర్ గాడెస్ ఆఫ్ ఇండియా

జీవితం తొలి దశలో

ప్రతిభా నైథాని భారతదేశంలోని ముంబైలో జన్మించింది, ఆమె కుటుంబం ఉత్తరాఖండ్ లోని పౌరి గర్వాల్ కు చెందినది. ఆమె తండ్రి ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ ఎస్.ఎస్.నైతానీ బొంబాయి విశ్వవిద్యాలయం, సెయింట్ జేవియర్స్ కళాశాలలో హిందీ విభాగానికి మార్గదర్శకురాలు. టెలివిజన్ ఛానళ్లలో అన్ని అడల్ట్ సినిమాలు, కార్యక్రమాల ప్రసారానికి వ్యతిరేకంగా 2004లో బాంబే హైకోర్టులో (పిల్ నంబర్ 1232) దాఖలు చేసిన ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం (పిల్) ద్వారా ప్రతిభా ప్రసిద్ధి చెందారు. ఆమె కృషి కారణంగా అంతర్జాతీయ ఛానళ్లు సైతం ఇండియా ప్రోగ్రామింగ్ కోడ్ కు కట్టుబడి ఉండాల్సి వచ్చింది. బాంబే హైకోర్టు తన పిల్ లో భారత చట్టాలను అనుసరించాలని ప్రైవేట్ ఛానెళ్లను బలవంతం చేస్తూ పలు ఆదేశాలు జారీ చేసింది.

కెరీర్

ప్రతిభా నైథానీ ప్రస్తుతం ముంబైలో సెయింట్ జేవియర్ కళాశాలలో అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ గా, పొలిటికల్ సైన్స్ విభాగానికి అధిపతిగా పనిచేస్తున్నారు. ప్రొఫెసర్ గా, డిపార్ట్ మెంట్ హెడ్ గా తన పనితో పాటు మహిళలు, పిల్లలు, గిరిజన ప్రజల సంక్షేమానికి సంబంధించిన సమస్యలపై ఆమె శ్రద్ధతో పనిచేస్తున్నారు. ముంబైలో, ఆమె పునర్నిర్మాణ శస్త్రచికిత్స ఫౌండేషన్ అనే స్వచ్ఛంద సంస్థలో సభ్యురాలు, ఇది ఆర్థికంగా వెనుకబడిన ప్రజలకు ఉచిత ప్లాస్టిక్, పునర్నిర్మాణ శస్త్రచికిత్సను అందిస్తుంది. పునర్నిర్మాణ శస్త్రచికిత్స ఫౌండేషన్ ప్రధానంగా పిల్లలు, కాలిన గాయాలు, ప్రమాదాల నుండి గాయాలు, పుట్టినప్పటి నుండి ఉన్న ఇతర శారీరక వైకల్యాలు లేదా యాసిడ్ దాడులకు గురైన వ్యక్తులకు ఈ సేవను అందిస్తుంది.

కొన్నేళ్లుగా, యాసిడ్ దాడులకు చికిత్స అవసరమయ్యే రోగుల సంఖ్య, ప్రధానంగా మహిళల సంఖ్య పెరిగింది. దీంతో యాసిడ్‌ దాడి బాధితులకు వైద్యం అందించడంపై దృష్టి సారించాలని డాక్టర్‌ గుప్తా నిర్ణయించారు. బాధితులకు ఉచిత వైద్య సహాయం అందించడం, బాధితులకు పునరావాసం కల్పించడం, ఇలాంటి నేరాలకు పాల్పడిన వారిని కఠినంగా శిక్షించాలని డిమాండ్ చేస్తూ డాక్టర్ గుప్తా ప్రాజెక్టులో ప్రతిభా నైత్తాని సహాయం చేస్తున్నారు.

యాసిడ్ దాడులకు గతంలో ఏడేళ్ల జైలు శిక్షను 10 ఏళ్లకు పెంచడంలో వీరిద్దరూ విజయం సాధించారు. నిందితుడు చెల్లించాల్సిన రూ.5-10 లక్షల పరిహారంతో పాటు, డాక్టర్ నైథానీ, డాక్టర్ గుప్తా బాధితులకు పునరావాసం కల్పించే ప్రణాళికను కోరుతున్నారని, ఈ యాసిడ్ దాడులను తగ్గించడానికి పలు సూచనలు చేశారని తెలిపారు. యాసిడ్ అమ్మకాలను నియంత్రించాలని, యాసిడ్ లభ్యతను పరిమితం చేయాలని, బాధితులు వికలాంగులుగా ఉద్యోగ రిజర్వేషన్ పొందాలని (ఇందుకోసం ఇలాంటి ముఖ వైకల్యాలను శారీరక వైకల్యాల జాబితాలో చేర్చాలని వారు సూచిస్తున్నారు, తద్వారా బాధితులకు ఉద్యోగ రిజర్వేషన్లు లభిస్తాయి), బాధితులకు ఉచిత వైద్య చికిత్స, , దాడి చేసిన వ్యక్తికి కఠినమైన, వేగవంతమైన శిక్షలు విధించబడతాయి.

పిల్లలు కాపీ చేసినట్లయితే ప్రాణాంతకం అని నిరూపించే చర్యలను చిత్రీకరించే ప్రకటనల సమస్యను, అలాగే మీడియాలో మహిళలను అసభ్యకరంగా ప్రవర్తించే సమస్యలను వర్ణించడంలో ఆమె కీలక పాత్ర పోషించారు.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వ పరిరక్షణ విధానాలకు వ్యతిరేకంగా తమ సాంప్రదాయ హక్కుల కోసం పోరాడుతున్న ఉత్తరాఖండ్‌లోని గిరిజన నివాసితుల పోరాటంలో ఆమె కూడా భాగం.

రాజస్థానీ జానపద గాయని అయిన ఆమె ఆల్బమ్స్ ఉన్నాయి. రాజస్థానీ ఘూమర్ గ్రూప్ కు సాంస్కృతిక ప్రతినిధిగా ఆమె ప్రపంచంలోని 16 దేశాలకు వెళ్లారు. ఈ బృందంతో కలిసి ఆమె రాజస్థానీ పాటలు, నృత్యం, సంస్కృతిని ప్రోత్సహించడానికి వర్క్ షాప్ లను నిర్వహిస్తుంది.

ఉదయ్పూర్ రాజకుటుంబానికి చెందిన రాష్ట్ర గీతం "మారో వీర్ శిరోమణి దేస్" పాడి రికార్డ్ చేసిన ఏకైక రాజస్థానీయేతర గాయని ప్రతిభా నైథాని.

అవార్డులు, సన్మానాలు

2000 సంవత్సరంలో ఉత్తరాఖండ్ లోని నందా దేవి పార్వతి తీర్థయాత్ర అయిన నందా దేవి రాజ్ జాట్ లో పాల్గొన్న మొదటి 7 మంది మహిళల్లో ప్రతిభా నైతానీ ఒకరు. ఇది ప్రతి 13 నుండి 16 సంవత్సరాలకు ఒకసారి జరుగుతుంది. 280 కిలోమీటర్ల పొడవైన ఈ తీర్థయాత్రలో గతంలో మహిళలను అనుమతించేవారు కాదు. సముద్ర మట్టానికి 17,500 అడుగుల ఎత్తు వరకు కాలినడకన వెళ్లి 22 రోజుల్లో పూర్తి చేయాలి.

2005లో ఇండియా టుడే భారత శక్తి దేవతలుగా ఎంపిక చేసిన 29 మంది మహిళల్లో ఆమె ఒకరు. సామాజిక సేవ, మీడియా రంగాల్లో ఆమె చేసిన కృషికి గాను పలు అవార్డులతో పాటు, సామాజిక సేవ కోసం కర్తవ్యాన్ని మించినందుకు ఉదయ్పూర్లోని మహారాణా మేవార్ ఫౌండేషన్ ప్రతిష్టాత్మక పన్నా దై అవార్డును అందుకుంది.

2007లో అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా ముంబై మేయర్ ఆమెను "ముంబయి నగరానికి చెందిన అత్యుత్తమ మహిళ"గా సత్కరించారు.