న్యూయార్క్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Ahmed Nisar (చర్చ | రచనలు) →బయటి లింకులు: వర్గం చేర్చాను |
RahmanuddinBot (చర్చ | రచనలు) చి Wikipedia python library |
||
పంక్తి 113:
}}
'''న్యూయార్క్ నగరం''' ([[ఆంగ్లం]] : '''New York City''')
== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Castelloplan.jpg|thumb|left|ఆమ్స్టర్డామ్]]
[[1524]]వ సంవత్సరంనకు ముందు యురోపియన్ల రాకకు పూర్వం ఇక్కడ 5,000 మంది ''లెనేప్ '' అనే అమెరికన్ పూర్వీకులు ఇక్కడ నివశిస్తుండేవారు.ఫ్రెంచ్ ప్రభుత్వం
తరఫున పనిచేసే ఇటాలియన్ పర్యాటకుడు
ఆంగ్లేయుల పరిపాలనా కాలంలో న్యూయార్క్
[[దస్త్రం:Mulberry Street NYC c1900 LOC 3g04637u edit.jpg|thumb|left|మాన్ హట్టన్ లోని ''ముల్ బెర్రీ ''వీధి ]]
19 శతాబ్ధంలో వలసప్రజల రాక నగర అభివృద్ధి చెట్టాపట్టాలేసుకుని నడవటం ప్రారంభం అయింది.మాన్హట్టన్ చుట్టూ ఆనుకుని నగరం విస్తరించింది. దీనికి
1861-1865 మధ్య కాలంలో ''అమెరికా సివిల్ వార్ ''సమయంలో బలవంతంగా రక్షణదళంలో చేర్చడానికి వ్యతిరేకంగా '' డ్రాఫ్ట్ రాయిట్స్ ఆఫ్
చెలరేగిన తిరుగుబాటు [[అమెరికా]] చరిత్రలో గుర్తించదగిన అశాంతిని సృష్టించింది.అప్పటి వరకు ప్రత్యేక నగరంగా ఉన్న న్యూయార్క్ నగరం [[1898]] వ సంవత్సరం నుండి
ఇతర కౌంటీలను కలుపుతూ కొత్త న్యూయార్క్ మహానగరంగా అవతరించింది.ది కౌంటీ ఆఫ్ న్యూయార్క్,ది కౌంటీ ఆఫ్ రిచ్మండ్ మరియు ''దికౌంటీ ఆఫ్ క్వీన్స్'' పడమటి భాగంలో కొంత ఈ మహానగరంలో భాగాలైనాయి.[[1904]] వ సంవత్సరం లో ఆరంభించిన ''ది న్యూయార్క్ సిటీ సబ్వే '' కొత్త నగరాన్ని ఒకటిగా చేరడానికి మరింత దోహద పడింది.20 వశతాబ్ధం సగభాగంలోనే ఈ నగరం పారిశ్రామికంగా వ్యాపారికంగా మరియు సమాచార రంగం అభివృద్దిలో అంతర్జాతీయ కేంద్రంగా మారింది.
దక్షిణ అమెరికా నుండి పెద్ద మొత్తంలో వలసవచ్చిఉత్తర అమెరికాలో స్థిరపడే ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లకు [[1920]] వ సంవత్సరం లో న్యూయార్క్ కేంద్రం అయింది.ఈ వలసలను గ్రేట్ మైగ్రేషన్గా వర్ణించబడింది.[[1916]] వ సంవత్సరంలో ఉత్తర అమెరికాలో ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లు ఎక్కువగా నివసించే నగరంగా న్యూయార్క్ను గుర్తించారు.ఆర్ధిక రంగంలో జరిగిన విప్లవాత్మక
[[దస్త్రం:New York City Midtown from Rockefeller Center NIH.jpg|thumb|left|న్యూయార్క్ లోని మిడ్ టౌన్ మాన్హట్టన్]]
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం తిరిగివచ్చిన వారు మరియు యురోపియన్ నుండి వలస వచ్చిన ప్రజల కారణంగా న్యూయార్క్లో యుద్ధానంతర ఆర్ధికపురోగతి ఆరంభం అయింది.తూర్పు క్వీన్స్లో పెద్ద సంఖ్యలో నివాసగృహ ఆభివృద్ధి కొనసాగింది.రెండవ ప్రపంచయుద్ధం నుండి న్యూయార్క్ సురక్షితంగా బయటబడింది.
పంక్తి 140:
== భౌగోళికం ==
[[దస్త్రం:Aster_newyorkcity_lrg.jpg|left|thumb|widthpx|కోటి మంది ప్రజలు నివసిస్తున్న న్యూయార్క్ మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతపు '''శాటిలైట్ చిత్రం''']]
న్యూయార్క్ నగరం అమెరికాకు ఈశాన్యంలోనూ న్యూయార్క్ రాష్ట్రానికి ఆగ్నేయంగానూ ఉంది.షుమారు [[వాషింగ్టన్]] మరియు [[బోస్టన్]] మధ్యభాగంలో ఉంది.ఇది [[హడ్సన్ నది]] ముఖద్వారంలో ఉండటం వలన ఏర్పడిన సహజ ఓడ రేవు అట్లాంటిక్ సముద్రంలో పెద్ద వ్యాపార కేంద్రంగా అభివృద్ధి చెందటానికి సహకరించింది. న్యూయార్క్లో ఎక్కువ భాగం
హడ్సన్ నది న్యూయార్క్ లోయల నుండి ప్రవహించి న్యూయార్క్ సముద్రంలో కలుస్తుంది.హడ్సన్ నది నగరాన్ని [[న్యూజెర్సీ]] నుండి వేరుచేస్తుంది.లాంగ్ ఐలాండ్ నుండి హడ్సన్ నది నేరుగా ప్రవహిస్తూ [[బ్రోంక్స్]] మరియు ''మాన్హట్టన్'' దీవులను ''లాంగ్ ఐలాండ్'' నుండి వేరుచేస్తూ ఉంటుంది.''హార్లెమ్ నది '' వేరొక వైపు నేరుగా ప్రవహిస్తూ తూర్పుప్రాంతం మరియు ''హడ్సన్ నదుల '' నదులమధ్య నేరుగా ప్రవహిస్తూ బ్రోంక్స్ మరియు మాన్హట్టన్ లను వేరుచేస్తూ ఉంటుంది.<br />
నగర భూభాగం కృత్రిమంగా మానవప్రయత్నంతో కొంచం కొంచం విస్తరిస్తూ ఉంది.ఈ విస్తరణ కార్యక్రమం డచ్ కాలనీ కాలంలోనే ప్రారంభం అయింది.మాన్ హట్టన్ దిగువ ప్రాంతంలో ఈ విస్తరణ సుస్పష్టంగా చూడచ్చు.1970 మరియు 1980వ సంవత్సరంల మధ్య [[మాన్హట్టన్]] లోతట్టు ప్రాంతంలో అభివృద్ధి చేసిన ''బ్యాటరీ పార్క్ సిటీ ''ఈ విస్తరణను స్పష్టంగా గుర్తించవచ్చు.ప్రత్యేకంగా మాన్హట్టన్ ప్రాంతంలో ఈ విస్తరణ వలన సహజ సిద్ధత కనుమరుగైంది.<br />
న్యూయార్క్ నగర విస్తీర్ణం 304.8 చదరపు మైళ్ళు.న్యూయార్క్ నగర మొత్తం ప్రదేశం 468.9 చదరపు మైళ్ళు.159.88 చదరపు
== వాతావరణం ==
పంక్తి 149:
== పరిసరాలు ==
న్యూయార్క్ నగర ప్రజలు అధికంగా ప్రభుత్వ ప్రయాణ సౌకర్యాలను వాడుకుంటారు.న్యూయార్క్ నగర ప్రభుత్వ వాహనాల ప్రయాణీకుల సంఖ్య అమెరికాలో ప్రధమ స్థానంలో ఉంది.ఈ కారణంగా శక్తి(ఎనర్జీ)ని
ప్రస్తుత కాలంలో వాతావరణ కాలుష్య నివారణపై దృష్టి కేంద్రీకరించింది.జసాంద్రత కారణంగా పెద్ద మొత్తంలో కేంద్రీకృతమైన కాలుష్యం న్యూయార్క్ నగర నివాసితులకు [[ఆస్త్మా]] లాంటి శ్వాస సంబంధిత వ్యాదులు రావడానికి కారణమైంది.పురపాలక వ్యవస్థ శక్తిని సామర్ధ్యంగా ఉపయోగించే సాధనాలను ప్రభుత్వకార్యాలయాలలో ఉపయోగించడానికి ప్రాముఖ్యత ఇస్తుంది.న్యూయార్క్ క్లీన్ ఎయిర్ డీసెల్-హైబ్రీడ్ మరియు కమ్ప్రెస్డ్ నేచురల్ గ్యాస్ లను ఉపయోగించే బస్సులను అధికంగా ఉపయోగించడంలో దేశంలో ప్రధమస్థానంలో ఉంది.న్యూయార్క్ నగరం శక్తిని సామర్ధ్యంగా ఉపయోగించే ''గ్రీన్ ఆఫీస్ బిల్డింగ్స్ ''భవన నిర్మాణంలో మొదటి స్థానంలో ఉంది.<br />
న్యూయార్క్ నగరం ప్రజలకు త్రాగునీటిని ''కేట్ స్కిల్ మౌంటెన్స్ వాటర్ షెడ్ '' రక్షిత నీటిసరఫరా పధకంద్వారా అందిస్తుంది.ఈ పధకంద్వారా అందించే నీరు ''వాటర్ ట్రీట్ మెంట్ ''ప్రక్రియ అవసరం లేకుండానే కలుషితంకాని స్వచ్చమైన త్రాగు నీటిని నగరవాసులకు అందిస్తుంది.అమెరికాలో ఇలాంటి నీటిని అందించే
పంక్తి 163:
<div style="clear:both"></div>
<br />
న్యూయార్క్ నగరంలో అంతర్జాతీయ ఖ్యాతి చెందిన అనేక శైలిలో భవన సముదాయాలు ఉన్నాయి.వీటిలో ముఖ్యమైనవి ''వూల్ వర్త్ ''(1913),మొదటి దశలో నిర్మించిన ''గోతిక్
ప్రశంసలను అందుకుంది.అంతర్జాతీయంగా ప్రశంసలందుకున్న అంతర్జాతీయ శైలిలో నిర్మించిన '''సీగ్రామ్ భవనం '''(1957) ఈ భవనం ముఖద్వారంలో రేకుతో తాపడంచేసిన స్థంభాలు ఈ భవనం యొక్క ప్రత్యేకత.'''కోండ్ నేస్ట్ భవనం '''(2000)అమెరిక ఆకాశహర్మ్యాలలో ఊన్న '''గ్రీన్ డిజైన్ '''భవనాలలో ప్రత్యేకత కలిగిన భవనాలలో ఒకటి.<br />
న్యూయార్క్ నగర నివాసగృహ నిర్మాణంలో '''బ్రౌన్ స్టోన్ రా హౌసెస్ ''','''టౌన్ హౌసెస్ ''' మరియు ప్రత్యేక ఆకారంలో నిర్మించిన 1870 నుండి 1930 వ సంవత్సరంల మధ్య కాలంలో నిర్మించిన'''టెనెమెన్ట్స్''' చెప్పుకోతగినవి.[[1835]] వ సంవత్సరంలో సంభవించిన అగ్ని ప్రమాదం తరువాత వచ్చిన మార్పు
== కళలు వినోదాలు ==
పంక్తి 172:
అమెరికా చిత్రసీమలో న్యూయార్క్ నగరానికి ప్రత్యేక స్థానం ఉంది.[[1920]] వ సంవత్సరంలో నిర్మించిన '''మాన్హట్టా '''చలనచిత్రం ఇక్కడ నిర్మించబడిన ''అవన్ట్ గ్రేడ్ ''ఆరంభ చిత్రాలలో ఒకటి.ప్రస్తుతం న్యూయార్క్ నగరం అమెరికా చలనచిత్ర పరిశ్రమలో రెండవ స్థానంలో ఉంది.నగరంలో ప్రస్థుతం 2,0000 పైగా కళా మరియు సాంస్కృతిక కేంద్రాలు,5,000 కళాప్రదర్శనశాలలు ఉన్నాయి.నగరపాలిత సంస్థ
''నేషనల్ ఎండోన్మెంట్ ఫర్ ఆర్ట్స్''కు అధికమొత్తంలో నిధులను సమకూరుస్తుంది.19వ శతాబ్ధంలో సంపన్నులచే ప్రముఖ సాంస్కృతిక సంస్థలు వరుసగా స్థాపించబడ్డాయి. ''కార్నెగీ హాల్'' మరియు ''మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్'' వాటిలో అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందాయి.18వ శతాబ్ధంలో
విద్యుత్తుని కనిపెట్టిన తరువాత దీపాల వినియోగం
''సెంట్రల్ పార్క్ సమ్మర్ స్టేజ్ '' వేసవిలో నాటకాలు మరియు ''కన్సర్ట్ '' అనబడే సంగీత కార్యక్రమాలనూ ఉచితంగా ప్రదర్శిస్తూ వేసవిలోసందర్శకులకు వినోదాన్ని అందిస్తున్నాయి.5 బారోస్లో ఇప్పటివరకు 1,200 కన్సర్ట్స్,డాన్స్ మరియు రంగస్థల ప్రదర్శనలను అందించాయి.''లిన్కన్ సెంటర్ ఫర్ ది పర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్''అమెరికాలోని కళా ప్రదర్శనశాలలలో అతి పెద్దది దీనిలో ''జాజ్ ఏట్ లింకన్ సెంటర్ '',''ది మెట్రో పాలిటన్ ఒపేరా'',''ది న్యూయార్క్ ఫిల్ హార్మోనిక్'',''ది న్యూయార్క్ సిటీ బ్యాలెట్'',''ది వివియన్ బ్యూమోంట్ దియేటర్'',''ది జూలియర్డ్ స్కూల్ ''అండ్ అలైస్ టల్లీ హాల్'' మొదలైన ప్రదర్శన శాలలు ఉన్నాయి.<br />
== పర్యాటక రంగము ==
[[దస్త్రం:Central Park from Rock.jpg|thumb|left|225px|రాక్ఫెల్లర్ టవర్ పైభాగం నుండి సెంట్రల్ పార్క్ దృశ్యం]]<br />
న్యూయార్క్ నగరం అమెరికాలోని
న్యూయార్క్ ఆహారరంగం విభిన్నరుచుల సమాహారం.భిన్నరీతుల భోజనశాలలు ఇక్కడ ప్రసిద్ధం.అనేక దేశాలనుండి వచ్చి ఇందుకు ఇక్కడ స్థిరపడిన ప్రజలే కారణం.యూదు మరియు ఇటాలియన్ల కారణంగా నగరమంతా ప్రసిద్ధి చెందిన ''బాగిల్స్ '',''చీజ్కేక్'' మరియు ''న్యూయార్క్ టైప్-పీజా ''.4,000
న్యూయార్క్ నగర పాలక వ్యస్థ నుండి అనుమతి పొందిన మంది వ్యాపారులు ఆహారరంగంలో సేవలందిస్తున్నారు.వీటిలో చాలావరకు వలస ప్రజలే స్వంతదారులు.
మధ్యతూర్పు దేశాలకుచెందిన ప్రజల ''ఫాలాఫెల్స్ '',''కబాబ్స్ '' ఖండాంతర
న్యూయార్క్ నగరంలో ఉన్న ఉద్యానవనాల విస్తీర్ణం 28,000 చదరపు ఎకరాలు.నగర సముద్ర తీరం పొడవు 14 మైళ్ళు.
== ప్రసార రంగం ==
[[దస్త్రం:Rockefeller Center (2006).JPG|thumb|left|ఎన్.బి.సి స్టూడియోస్కు కేంద్రమైన రాఖ్ ఫెల్లర్ సెంటర్]]
న్యూయార్క్ నగరం ప్రకటనలకు,సంగీతానికి,దూరదర్శన్ కార్యక్రమాలకు,వార్తా పత్రికలకు మరియు పుస్తక ప్రచురణా రంగం అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగింది.
[[లాస్ ఏంజలెస్]],[[చికాగో]]
నగరంలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి.పుస్తక ప్రచురణా సంస్థ ద్వారా 25,000 మంది ఉద్యోగులకు ఉపాధి లభిస్తుంది.<br />
అమెరికాలోని మూడు వార్తా పత్రికలలో రెండు వార్తా పత్రికలు న్యూయార్క్ నుండి వెలువడుతున్నాయి.అవి ''ది వాల్ స్ట్రీట్ జర్నల్ '' మరియు ''ది
ప్రచురితమైన పత్రికలలో ప్రధానమైంది.ఆల్టర్నేటివ్ న్యూస్ పేపర్లలో ది విలేజ్ వాయిస్ ముఖ్యమైంది.<br />
న్యూయార్క్ నగరంలో దూరదర్శన్ అభివృద్ధి అత్యధికులకు ఉపాధి కల్పిస్తూ నగర ఆర్ధిక రంగానికి తోడ్పాతును అందిస్తూ ఉంది.నగరంలోని నాలుగు ప్రధాన ప్రసార సంస్థలు ఎ.బి.సి, సి.బి.ఎస్,మరియు ఎన్.బి.సిలు ప్రసార రంగంలో ప్రముఖ పాత్ర వహిస్తున్నాయి.అనేక కేబుల్ టి.వి ప్రసారాలు నగర ప్రజలకు వినోదాన్నందిస్తున్నాయి.వాటిలో ఎమ్.టివి.,ఫాక్స్ న్యూస్,హెచ్.బి.ఓ మరియు కామెడీ సెంట్రల్ ప్రధానమైనవి.100 కంటే అధికంగా ప్రజల అభిమానాన్ని చూరగొన్న కార్యక్రమాలు చానల్స్ ద్వారా నగరంలో ప్రసారమౌతున్నాయి.<br />
== న్యూయార్క్ భాషా నుడికారం ==
న్యూయార్క్ నగరానికి ప్రత్యేకమైన ప్రాంతీయభాషను
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
న్యూయార్క్ ప్రజలు ప్రభుత్వ వాహనాలలో
న్యూయార్క్ నగరపౌరులకు అమ్టెక్ రైల్వే సస్థ రైల్వే సేవలు అందిస్తుంది.ఇది [[పెన్సిల్వేనియా]] స్టేషన్ను ఉపయోగించుకుంటూ [[బోస్టన్]],[[ఫిలడెల్ఫియా]] మరియు వాషింగ్టన్ డి సి నగరాలను కలుపుతూ సేవలు అందిస్తుంది .
ది న్యూయార్క్ సిటీ సబ్వే ప్రంచంలోనే పెద్ద భూగర్భ రైలు మార్గం.468 స్టేషన్లు ఉన్నా ఇంత పెద్ద రాపిడ్ ట్రాన్సిస్ట్ ప్రంపంచంలో ఇది ఒక్కటే.ఇది రోజులో 24 గంటలూ తెరిచే ఉండటంలో ప్రత్యేక గుర్తింపు పొందింది.[[2006]]లో 1.5 బిలియన్ల పాసింజర్ ట్రిప్పులులు వేసినట్లు గణాంకాలు సూచిస్తున్నాయి.రాత్రి వేళలో మార్గాలలో కొన్ని మార్పులు ఉంటాయి.ఇతర నగరాలలో రాత్రి పూర్తిగా ప్రయాణాలు నిలిపివేస్తాయి.అలా నిలిపి వేసే వాటిలో లండన్,పారిస్,వాషింగ్టన్ డి సి,మాడ్రిడ్ మరియు టోకియో నగరాలు ఉన్నాయి.న్యూయార్క్ నగర ప్రయాణ సౌకర్యాలు విభిన్నంగా ఉంటాయి.అమెరికాలోని అతిపెద్ద వంతెన ''సస్పెన్షన్ బ్రిడ్జ్ '' ,యాంత్రికమైన వెంటిలేషన్ చేయబడిన సొరంగ వాహనమార్గం,12,000 కంటే ఎక్కువున్న పసుపు కార్లు(బాడుగ కార్లు),రూజ్వెల్ట్ ద్వీపం నుండి
''స్టేటెన్ ఐలాండ్ ఫెర్రీ'' సంవత్సరానికి 19 మిలియన్ల ప్రజలను 5.2 మళ్ళ మార్గంలో స్టేటెన్ ఐలండ్ మరియు మాన్హట్టన్ దిగువ ప్రాంతాలకు ఉద్యోగులను చేరవేస్తుంది.
పంక్తి 212:
== ప్రచురణలు ==
=== పుస్తకాలు ===
* ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం
* లిట్టిల్,బ్రౌన్&కో ప్రచురణ ఆంటోనీ బర్గెస్(1976)రచన న్యూయార్క్.
* ది న్యూ ప్రెస్ ప్రచురణ (1995లో పున॰ ప్రచురణ)ఫెడరల్ రైటర్స్ ప్రాజెక్ట్ (1939)ది డబ్ల్యూ పి ఎ గైడ్ టొది న్యూయార్క్ సిటీ.
పంక్తి 224:
=== చిత్రమాలిక ===
<gallery>
Image:Statue_of_Liberty.jpg|అమెరికా ప్రతిబింభంగా గుర్తింపు తెచ్చుకున్న ప్రఖ్యాత స్టాచ్యూ అఫ్ లిబర్టి
Image:Manhattan4_amk.jpg
Image:CentralParkFromAboveCropped.jpg
|