మిరపకాయ: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''మిరపకాయ''' నాహూటల్‌ ''చిల్లీ'' నుంచి ఉద్భవించిన ఈ పదాన్ని '''చిల్లీ పెప్పర్''' మరియు చిల్లీ అని అనేక రూపాల్లో సంభోదిస్తుంటారు. ఇది [[సొలనేసి]] కుటుంబం, ''మిరప కాప్సికమ్'' [[ప్రజాతి|తరగతి]]కి చెందిన [[మొక్క]]లకు కాచే కాయ<ref>{{cite web

| title = HORT410. Peppers - Notes

| publisher = [[Purdue University]] Department of Horticulture and Landscape Architecture

| url = http://www.hort.purdue.edu/rhodcv/hort410/pepper/pe00001.htm

| quote = Common name: pepper. Latin name: Capsicum annuum L. ... Harvested organ: fruit. Fruit varies substantially in shape, pericarp thickness, color and pungency.

| accessdate = 20 October 2009}}</ref>.

మిరపకాయలనేవి మొదట [[అమెరికా]]లోవెలుగుచూశాయి. అమెరికాలో యూరోపియన్లు కాలిడిన తర్వాత, మిరపకాయలకు సంబంధించిన అనేక రకాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించడంతో పాటు ఆహారం మరియు ఔషధాల తయారీల్లో ఉపయోగించడం ప్రారంభమైంది. భారతదేశంలో [[గుంటూరు]] మరియు పరిసరజిల్లాలు మిరపపంటకు ప్రసిద్ధి. ఈ పంట డిసెంబర్ నుండి మే వరకు కోతలు వుంటాయి. భారత మసాల మండలి ప్రకారం సంవత్సరానికి 2,80,000 టన్నుల <ref>[http://www.indianspices.com/html/s0623chl.htm ఇండియన్ సైసెస్ జాలస్థలి ] </ref>పంట పండుతున్నది. ఇంకా ఇతర రకాలు దేశంలో పలు చోట్ల ప్రసిద్దికెక్కాయి.

మిరపకాయలు ఘాటుగా వుంటాయి. తెలుగు వారికి మిరపకాయలను కూరలలో వాడటంతోపాటు, వాటితో చేసిన బజ్జీలను తినడం చాలా ఇష్టం. మిరప పండ్లను తాజాగా లేదా ఎండిన రూపంలో ఉపయోగించడం జరుగుతోంది.దీనిని సుదీర్ఘకాలం పాటు నిల్వచేయడానికి వీలుగా వాటిని ఎండబెట్టడం జరుగుతోంది. అలాగే తాజా మిరప పండ్లను [[ఊరగాయ]] వేయడం ద్వారా కూడా దీర్ఘకాలం నిల్వచేయడం జరుగుతోంది. మిరపకాయలను వంటలలో, వైద్యపరంగా, రక్షణకు, మనస్సుని దిటవు పరచుకోటానికి , ఆహర పరిరక్షణకు, ఆత్మ రక్షణకు వాడుతారు.

అమెరికాలోని ప్రజల ఆహారంలో మిరపకాయలు భాగం కావడమనేది దాదాపు క్రీ.పూ. 7500 నాటినుంచే ప్రారంభమైంది. పురాతత్వశాస్త్ర సాక్ష్యాధారాల ప్రకారం, నైరుతి [[ఈక్వడార్|ఈక్విడార్‌]]లో కొలువై ఉన్న ప్రాంతాల్లో 6000 సంవత్సరాలకు పైగా కాలం నుంచి మిరపకాయల పెంపకం అమలులో ఉంటోంది<ref>పెర్రి, L. ''et al.'' 2007. స్టార్చ్ ఫొస్సిల్స్ అండ్ ది డొమెస్టికేషన్ అండ్ డిస్పర్సల్ అఫ్ చిల్లి పెప్పర్స్ (కాప్సికం spp. L.) ఇన్ ది అమెరికాస్. ''సైన్స్'' 315: 986-988. </ref><ref>BBC న్యూస్ ఆన్ లైన్. 2007. మిరపకాయలు వేపించిన ప్రాచీన వంట. శుక్రవారం, 16 ఫిబ్రవరి. http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/6367299.stm. నుండి లభ్యం 16 ఫిబ్రవరి 2007 గ్రహింపబడినది.</ref>. అలాగే మధ్య మరియు దక్షిణ అమెరికాల్లో<ref>{{cite web|url=http://www.hort.purdue.edu/newcrop/proceedings1996/V3-479.html |title=Bosland, P.W. 1996. Capsicums: Innovative uses of an ancient crop. '&#39;p. 479-487. In: J. Janick (ed.), Progress in new crops. ASHS Press, Arlington, VA.'&#39; |publisher=Hort.purdue.edu |date=1997-08-22 |accessdate=2010-12-23}}</ref> మొట్టమొదట సాగు చేయబడిన పంటల్లో మిరప కూడా ఒకటిగా ఉండడంతో పాటు ఈ పంట స్వపరాగ సంపర్కం లక్షణం కలిగిఉంటోంది.

మిరపకాయలను మొట్టమొదటగా గుర్తించిన వారిలో [[క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్]] కూడా ఒకరు. ఆయన వీటిని (కరీబియన్‌లో కనుగొన్నారు), కనుగొన్న సమయంలో "పెప్పర్స్" అని సంబోధించారు. ఇతర ఆహారపదార్థాల మాదిరిగా కాకుండా కారంగా ఘాటైన రుచితో యూరోప్‌లో అప్పటికే సుపరిచితమైన ''పిపెర్'' తరగతికి చెందిన నలుపు మరియు తెలుపు పెప్పర్ (మిరియాలు) వలే ఉండడమే అందుకు కారణం. దీనితర్వాత యూరోప్‌లో పరిచయమైన మిరపకాయలు స్పానిష్ మరియు పోర్చుగీసు మఠాలకు చెందిన తోటల్లో ఔషధపరమైన మొక్కలుగా పెంచబడేవి. అయితే, సదరు మఠాల్లో ఉండే సన్యాసులు ఈ మిరపకాయలను వంట సంబంధిత అంశాల్లో ప్రయోగించి చూడడంతో పాటు మిరపకాయల్లో ఉండే కారం అనే గుణం నల్ల మిరియాల ఉపయోగానికి ప్రత్యామ్నాయంగా ఉంటుందనే విషయాన్ని గుర్తించారు. ఎందుకంటే, ఆరోజుల్లో ఈ నల్ల మిరియాలనేవి అత్యంత ఖరీదైనవిగా ఉండేవి. ఈ కారణంగా అప్పట్లో కొన్ని దేశాల్లో వీటిని చట్టబద్దమైన ద్రవ్యంగా కూడా వినియోగించేవారు.<ref>ది నిబ్బిల్ ఆన్ లైన్ స్పెషాలిటి ఫుడ్ మాగజైన్ చిల్లి పెప్పర్ గ్లోస్సరి. ఆగష్టు 2008 http://www.thenibble.com/reviews/main/salts/scoville.asp. నుండి లభ్యం 31 ఆగస్ట్ 2010 న గ్రహింపబడినది.</ref>

మిరపకాయలను కొలంబస్ కనుగొన్న తర్వాత ప్రపంచవ్యాప్తంగా వీటిని సాగుచేయడం ప్రారంభమైంది.<ref>హైసర్ Jr., C.B. 1976. పేజీలు. 265-268 in N.W. సైమ్మన్డ్స్(ed.). ''ఇవల్యుషన్ అఫ్ క్రాప్ ప్లాంట్స్'' . లండన్: లాంగ్మాన్.</ref><ref>ఏశ్బాఘ్, W.H. 1993. J. జానిక్ మరియు J.E. సైమన్ (eds.) పేజీలు. 132-139 లో . ''న్యూ క్రాప్స్'' . న్యూయార్స్:విలే</ref> 1493లో వెస్టిండీస్‌కి రెండో నౌకాయానం చేసిన కొలంబస్‌కు ఫిజీషియన్ అయిన డిగో అల్వరేజ్ చన్కా, మొట్టమొదటగా మిరపకాయలను స్పెయిన్‌కు తీసుకొని పోవడంతో పాటు వాటి వైద్యపరమైన ప్రభావాల గురించి 1494లో అక్షరబద్దం చేశారు.

స్పెయిన్ నుంచి మిరపకాయలను పొందిన పోర్చుగీస్ వీటిని భారతదేశంలో సాగుచేయడం సైతం మిరప అనేది అన్ని దేశాలకు విస్తరించడానికి మరో ముఖ్యమైన కారణంగా నిలిచింది.<ref>{{cite book | last = Collingham| first = Elizabeth | title = Curry | publisher = Oxford University Press | year = 2006 | month = February | isbn = 0-09-943786-4 }}</ref> అప్పట్లో మిరపకాయలనేవి పోర్చుగీస్ కాలనీ ప్రాంతమైన భారతదేశంలోని గోవా ప్రాంతంలోని వంటకాల్లో (ఉదాహరణకు భారతీయత అన్వయింపబడిన పోర్చుగీసు వంటకమైన విందాలూ) ప్రముఖంగా దర్శనమిచ్చేవి. ఈ విధంగా మెళ్లగా విస్తరించడం ప్రారంభించిన మిరపకాయలు భారతదేశం నుండి మధ్య ఆసియా మరియు [[టర్కీ]]ల ద్వారా హంగరీ వరకు వ్యాపించాయి. [[హంగేరి|హంగరీ]]లో ఇవి పాప్రికా రూపంలో జాతీయ సుగంధద్రవ్యంగా మారాయి.

సాధారణంగా ఉపయోగించే జాతులు కేవలం కొన్ని మాత్రమే ఉన్నప్పటికీ, వంటకు ఉపయోగించడంలో భాగంగా వివిధ రకాల పేర్లతో అనేక రకాల సాగు పద్ధతులు మరియు మిరపకాయల తయారీ విధానాలు అమలులో ఉన్నాయి. ఉదాహారణకు పచ్చని మరియు ఎర్రని బొద్దు మిరపకాయలు రెండూ కూడా ''సి. ఆనమ్'' అనే ఒకే రకం జాతి నుంచి సాగు చేయబడుతాయి, అయితే, పక్వానికి రాని దశలో ఈ మిరపకాయలు పచ్చని రంగులో ఉంటాయి. జలపెనో, పోబ్‌లానో అంటారు. ఎండిన దశలో వీటిని ఆంకోగా పిలుస్తారు, న్యూ మెక్సికో ఇది చిల్, అనాహియమ్, సెరానో, మరియు ఇతర సాగు రకాల వంటివి సైతం ఈ జాతుల్లో ఉన్నాయి.

మిరపకాయలకు సహజ గుణమైన ఘాటుదనాన్ని అందించే అంశాలు వాటిలో లోపల గానీ లేదా పై భాగంలో గానీ ఉండవచ్చు. వీటిలో క్యాప్‌సైసిన్ (8-మిథైల్-''ఎన్'' -వనిల్లైల్-6-నోనెనామిడ్) మరియు అనేక సంబంధిత రసాయనాలు భాగం వహిస్తాయి, వీటన్నింటినీ కలిపి ''క్యాప్‌సైసినాయిడ్స్'' అంటారు.<ref>S కోసుగే, Y ఇనగాకి, H ఒకుమురా (1961). రెడ్ పెప్పర్ కారమైన సూత్రాలు పై అధ్యయనాలు భాగం VIII. కారమైన సూత్రాల యొక్కరసాయన నిర్మాణం. నిప్పాన్ నోయేగి కగకు కైషి (J. అగ్రిక్. కెం. Soc.), 35, 923–927; (en) కెం. అబ్స్టర్. 1964, 60, 9827g.</ref><ref>(ja) S కోసుగే, Y ఇనగాకి (1962) రెడ్ పెప్పర్ కారమైన సూత్రాలు పై అధ్యయనాలు. భాగం XI. రెండు తీక్ష్ణమైన వివరణ మరియు విషయములు</ref> విపరీతమైన మంటను కలిగించే ఆయుధంగా ఉపయోగించే పెప్పర్ స్ప్రేలో క్యాప్‌సైసిన్ అనేది ప్రధాన అంశంగా ఉంటుంది.

వినియోగించే సమయంలో, క్యాప్‌సైసినాయిడ్స్ అనేవి నోరు మరియు గొంతు భాగాల్లోని నొప్పి గ్రాహకాలుతో బంధాన్ని ఏర్పాటు చేస్తాయి. ఈ కారణంగానే మిరపకాయలను తిన్న సమయంలో ఈ భాగాలు ఘాటుదనాన్ని గుర్తించగలుగుతాయి. మిరపకాయల్లోని క్యాప్‌సైసినాయిడ్స్ ద్వారా క్రియాశీలకం అయినపుడు నోరు, గొంతులో ఉన్న గ్రాహాకాలు తాము ఘాటైన పదార్థం చేత ప్రభావితమవుతున్నామనే సందేశాన్ని మెదడుకు అందజేస్తాయి. దీంతో హృదయ స్పందన రేటును పెంచడం, చెమట పట్టడాన్ని అధికం చేయడంతో పాటు ఎండార్ఫిన్‌ను విడుదల చేయడం ద్వారా మంట కలుగుతున్న భావానికి మెదడు ప్రతిస్పందన వ్యక్తం చేస్తుంది. 2008లో విడుదలైన ఒక అధ్యయనం<ref>{{cite journal | author = Yasser A. Mahmmoud | title = Capsaicin Stimulates Uncoupled ATP Hydrolysis by the Sarcoplasmic Reticulum Calcium Pump | journal = Journal of Biological Chemistry | volume = 283 | pages = 21418–21426 | year = 2008 | url = http://www.jbc.org/content/283/31/21418.abstract}}</ref> పేర్కొన్న ప్రకారం, ఎ టి పి యొక్క హైడ్రాలసిస్ ద్వారా ఉత్పత్తి అయిన శక్తిని శరీర కణాలు ఏవిధంగా ఉపయోగించుకుంటాయనే అంశాన్ని క్యాప్‌సైసిన్ మార్చివేస్తుంది. సాధారణ హైడ్రాలసిస్ ప్రక్రియలో సార్కోప్లాస్మిక్ రెటికులమ్‌లోకి [[కాల్షియమ్|కాల్షియం]] ఆయాన్లు చలించడం కోసం సెర్కా ప్రొటీన్ అనేది ఈ శక్తిని ఉపయోగించుకుంటుంది. అయితే, ఈ ప్రక్రియ జరిగే సమయంలో క్యాప్‌సైసిన్ భాగస్వామ్యం వహించినట్టైతే, సెర్కా ఆకారాన్ని అది మార్చివేస్తుంది. ఆవిధంగా అది ఆయాన్ చలనాన్ని తగ్గించివేస్తుంది; తత్ఫలితంగా ఎ టి పి శక్తి (ఆయాన్లను ముందుకు కదించేందుకు ఇది ఉపయోగపడుతుంది) వేడి రూపంలో విడుదలవుతుంది.<ref>''చిల్లి పెప్పర్స్ గురించి హాట్ న్యూస్ '' , కెమికల్ & AMP; ఇంజినీరింగ్ న్యూస్, 86, 33, 18 Aug. 2008, పే. 35</ref>

* ఫిబ్రవరి 2011లో, గిన్నిస్ వరల్డ్ రికార్డ్స్ అందించిన "ప్రపంచపు అత్యంత ఘాటైన మిరప" అనే పురస్కారాన్ని గ్రాంతమ్, ఇంగ్లాండ్‌లో సాగవుతోన్న ఇన్ఫినిటీ మిరప దక్కించుకుంది. స్కోవిల్ స్కేలుపై ఈ మిరప 1,067,286 యూనిట్లను నమోదుచేసింది.<ref>{{Cite web|url=http://www.chilefoundry.co.uk/2011/02/15/infinity-chilli-guinness-world-records/|title=Infinity Chilli – New Guinness World Record Holder|date=February 15, 2011|publisher=The Chilli Foundry|accessdate=February 20, 2011}}</ref>

[[దస్త్రం:Thai peppers.jpg|left|thumb|థాయ్ మిరప.ఆఫ్రికన్ బర్డ్‌సే రకాన్ని పోలిన మిరప రకం, దాని పరిమాణానికి సంబంధించిన పరిగణించదగిన బలాన్ని అది ప్రదర్శిస్తోంది.]]

మిరప చెట్ల పత్రాలు సైతం కొద్దిగా చేదుగా ఉంటాయే తప్ప కారం విషయంలో మాత్రం అదే చెట్టు నుంచి వచ్చే కాయలంత కారంగా మాత్రం ఉండవు. మరోవైపు మిరప చెట్టు ఆకులను సైతం ఫిలిపినో వంటకంలో [[ఆకు కూరలు|ఆకుకూరలు]] రూపంలో వండుతారు, అక్కడ వారు దీన్ని ''దహోన్ఎన్గ్ సిలీ'' (అక్షరబద్దంగా "మిరప పత్రాలు" అంటారు) అని పిలుస్తుంటారు. వారు దీన్ని ''టినోలా'' గా పిలిచే చికెన్ సూప్‌లో ఉపయోగిస్తారు. అలాగే కొరియన్ వంటకాల్లో ఈ మిరప పత్రాలను కించిలో ఉపయోగిస్తుంటారు. ఇక జపనీస్ వంటకంలో, ఆకుకూరల రూపంలో వీటిని వండుతుంటారు, దీంతోపాటు నిల్వచేయడం కోసం ''సుకుదానీ'' శైలిలో సైతం దీన్ని వండుతుంటారు.

మరోవైపు [[భూటాన్|భూటాన్‌]]లో మిరప అనేది ఒక ముఖ్యమైన ఫలంగా ఉంటోంది. అక్కడి స్థానిక మార్కెట్లలో మిరప లేకపోవడమనేదే జరగదు, మార్కెట్లన్నీ ఎల్లప్పుడూ విభిన్న రకాల రంగులు మరియు పరిమాణాల్లో తాజా మరియు ఎండిన రూపంలోని మిరపకాయలను విక్రయిస్తుంటాయి. భూటానీయులు ఈ పంటని ఎమా (జోంగ్‌కాఖాలో) అని లేదా సోలో (షార్‌చోప్) అని పిలుస్తుంటారు. మిరప అనేది భూటాన్‌లో ఒక ముఖ్యమైన ఫలంగా ఉంటోంది; ''ఎమా'' డట్సీ అనే వంటకాన్ని స్థానిక జున్నులో మిరపను కలిపి తయారు చేస్తుంటారు. అలాగే ఈ దేశంలో మిరప అనేది దాదాపు అన్ని రకాల వంటకాలు మరియు ఆహార పదార్థాల్లో ఒక ముఖ్యమైన భాగంగా ఉంటోంది.

*[[మెక్సికో]]లోని ప్యూబ్లా ప్రాంతానికి చెందిన చిల్లీస్ ఎన్ నొగడా -- మాంసంతో కూరిన తక్కువ కారం కలిగిన తాజా మిరపకాయలను చిక్కగా ఉండే సాస్‌తో పూరించడం ద్వారా ఈ వంటకాన్ని తయారుచేస్తారు.

[[ఏనుగు]]ల దాడి నుంచి పంటను రక్షించే విషయంలో మిరప ఉపయోగాన్ని [[ఆఫ్రికా]] మరియు దక్షిణాసియాల్లోని రైతులు బహు చక్కగా గుర్తించారు. ఏనుగులను పంటకు దూరంగా ఉంచేందుకు కంచె మీద మరియు ఇతర నిర్మాణాల మీద మిరపకాయలను చల్లుతారు. ఏనుగులు పొడవైన మరియు సున్నితమైన ఘ్రాణ అవయవం మరియు నాసికా వ్యవస్థను కలిగి ఉండడం వల్ల మిరపకాయలను వాసన చూసిన సమయంలో ఏనుగులు అసౌకర్యానికి గురికావడంతో పాటు అవి పంటలను తినకుండా దూరంగా వెళ్లిపోవడం జరుగుతుంది. ఈ కారణంగా ప్రజలకు మరియు ఏనుగులకు మధ్య ప్రమాదకరమైన భౌతిక సంఘర్షణ తలెత్తే అవకాశాలు తగ్గించబడే అవకాశం కూడా ఉంది.

క్యాప్‌సైసిన్ విషయంలో క్షీరదాలు మాదిరిగానే పక్షులు కూడా అదేరకమైన సూక్ష్మగ్రాహత్యను కలిగిలేవు, ఎందుకంటే క్షీరదాల విషయంలో క్యాప్‌సైసిన్ అనేది ఒక ప్రత్యేకమైన నొప్పి గ్రాహకాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకుంటుంది. మిరపకాయలు పండే ప్రాంతంలో పక్షులు వాటిని ఏమాత్రం భయం లేకుండా తినేస్తుంటాయి. పక్షుల కారణంగా మిరపకాయల్లోని విత్తనాలు ఇతర ప్రాంతాలకు పంపిణీ అవుతుంటాయి. మిరప పండ్లను తిన్న సమయంలో పక్షులు విత్తనాలను వదిలేస్తుంటాయి, అలాగే పక్షి నోటిలోకి ప్రవేశించిన మిరప విత్తనాలు ఏవిధంగానూ రూపం మారకుండానే వాటి జీర్ణవ్యవస్థ మార్గం ద్వారా ప్రయాణించి వెలుపలికి వచ్చేస్తాయి. ఈ రకమైన సంబంధం అనేది రక్షణాత్మక క్యాప్‌సైసిన్‌కు సంబంధించిన పరిణామాత్మకతను పెంపొందించి ఉండవచ్చు.<ref>టేక్స్బరి, J. J. మరియు G. P. నభాన్. 2001. డైరెక్టెడ్ డిటరెన్స్ బై కాప్సైసిన్ ఇన్ చిల్లీస్. ''నేచర్'' 412:403-404.</ref> కాబట్టే ఉడుతలు మరియు ఇతర క్షీరదజాతికి చెందిన చిన్న జంతువులు మిరపకాయలను తినకుండా నిరుత్సాహపర్చడంతో పాటు పక్షులను సైతం నిరుత్సాహపరిచేందుకు పక్షులు తినే గింజల్లో ఉండే విత్తనాలను శుద్ధి చేయడానికి ఈ పదార్థం ఆధారంగా తయారయ్యే ఉత్పత్తులు అమ్ముడయ్యాయి. వివిధ రకాల కీటకాల ద్వారా బయటి చర్మానికి గాట్లు పెట్టడం ద్వారా శరీరంలోకి ప్రవేశించే మైక్రోబియల్ ఫంగి విషయంలోనూ క్యాప్‌సైసిన్ అనేది రక్షణాత్మక యంత్రాంగాన్ని కలిగి ఉంటుంది.<ref name="fungi">{{cite web

* ఎక్కువభాగం దక్షిణ అమెరికాలో మిరప మొక్క మరియు దాని పండు లాంటివి ''అజి'' , ''లొకోటో'' , ''చిల్లీ'' , లేదా ''రొకోటో'' అనే పేరుతో సుపరిచితమైనప్పటికీ, చిల్లీ అనే అక్షరక్రమం విస్తారంగా ఉపయోగించబడుతోంది. అయినప్పటికీ, అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల్లోన్ని కొన్ని ప్రాంతాలు ఈ రకమైన ఉచ్ఛారణ ఉపయోగించడాన్ని నిరుత్సాహపరుస్తున్నాయి. ప్రసిద్ధ నైరుతి అమెరికా వంటకం (చిల్లీ కాన్‌కర్న్‌గా కూడా సుపరిచితం కావడమే కాకుండా (చిల్లీ మరియు మాంసంతో కలిపిచేస్తారు) టెక్సాస్ యొక్క అధికారిక రాష్ట్ర వంటకంగానూ ఉంటోంది<ref>{{cite web|author=State of Texas, Texas State Library and Archives Commission |url=http://www.tsl.state.tx.us/ref/abouttx/symbols.html |title=State Symbols - Texas State Library |publisher=Tsl.state.tx.us |date=2005-01-31 |accessdate=2010-12-23}}</ref>) గురించి చెప్పేందుకు మరియు దాన్ని పరిమళభరితం చేసేందుకు ఉపయోగించే మిరప పొడి మరియు ఇతర దినుసులను సూచించేందుకు సైతం సాధారణంగా ఈ అక్షరక్రమంతో కూడిన పదాన్నే ఉపయోగిస్తుండడమే అందుకు కారణం. మరోవైపు చిలీ అనే అక్షరక్రమాన్ని సిన్‌సినటి చిల్లీని సూచించే సందర్భంలోనూ ఉపయోగిస్తున్నారు. ఎలాంటి మిరపకాయలనూ కలిగి ఉండని ఆహారపదార్ధాల కోసం దీన్ని ఉపయోగించడం జరుగుతోంది. మిరప పొడి ఎండిన మిరపకాయల ద్వారా చేసిన పొడి అనే విషయాన్నే సూచిస్తాయి.

* చిలీ అనే అక్షరక్రమం సైతం చిల్లీ పదానికి ప్రత్యామ్యాయంగా ఉపయోగించబడుతోంది, మెక్సికోలోను<ref>{{cite book | last = Heiser| first = Charles | title = Seed To Civlization: The Story of Food | publisher = Cambridge: Harvard University Press| year = 1990 | month = August | isbn = 0-67-479681-0 }}</ref> అలాగే అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు మరియు [[కెనడా]]ల్లోని కొన్ని ప్రాంతాల్లోనూ ఈ రకమైన ఉపయోగం సర్వసాధారణం. ఇది ప్రత్యేకించి మిరపచెట్టు మరియు దాన్ని ఫలం గురించి సూచిస్తాయి. అమెరికా నైరుతిలో (ప్రత్యేకించి ఉత్తర న్యూ మెక్సికో) చిలీ అనే మాట చిక్కని, ఘాటుగా, వెనీగర్ లేకుండా ఉండే ఒక సాస్‌ని సూచిస్తుంది. ఇది ఎర్రని మరియు పచ్చ రంగుల్లో లభించడంతో పాటు తరచుగా ఈ సాస్‌ని న్యూ మెక్సికన్ ఆహారం మీద వడ్డిస్తారు.

* చిలీ అనే అక్షర క్రమం మిరప పండు ను సూచించడం కోసం నహుటల్ భాష యొక్క అసలైన రోమనీకరణకు సంబంధించినది.<ref>{{cite web|url=http://www.kakawachocolates.com/index.php?main_page=page_4 |title=A Brief History of Chilies : Kakawa Chocolate House, Mesoamerican Mayan Aztec Drinking Chocolate, Historic European and Colonial American Drinking Chocolate, Truffles and More |publisher=Kakawachocolates.com |date= |accessdate=2010-12-23}}</ref>

మరోవైపు ఆంగ్లంలో [[చిలీ|చిల్లీ]]గా పిలవబడే మిరపమొక్కకు చిలీ దేశం పేరుకు మధ్య ఎలాంటి సంబంధం లేదు. క్యూచువా ''చిన్'' ("శీతల"), ''చిలి'' ("మంచు"), లేదా ''చిల్లీ'' ("భూభాగం అంతమయ్యే చోటు") అనే అర్థం నుంచి ఈ దేశం పేరు ఉద్భవించింది. చిలీ మరియు ప్యూర్టో రికో రెండూ కూడా స్పానిష్ మాట్లాడే దేశాలు. ఈ రెండు దేశాల్లో టైనో మూలానికి చెందిన పదమైన ''అజి'' అనే పదాన్ని మిరపకాయలను సూచించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు.

మరోవైపు మిరపకాయలను సూచించేందుకు ''పెప్పర్'' అనే పదం ఉపయోగించడం గురించి కూడా కొంత అనంగీకారం వ్యక్తమమవుతోంది. ఎందుకంటే ''పెప్పర్'' అనేది నిజానికి పైపెర్ తరగతికి చెందినదే తప్ప క్యాప్సికమ్‌కు చెందినది కాదు; అయినప్పటికీ, ఈ రకమైన పదప్రయోగం ''ఆక్స్‌ఫర్డ్ ఇంగ్లీష్ డిక్షనరీ'' (''పెప్పర్'' యొక్క అర్థంలో) మరియు మెర్రియమ్-వెబ్‌స్టర్‌లతో సహా <ref>{{cite web|url=http://www.m-w.com/cgi-bin/dictionary?book=Dictionary&va=pepper |title=va=pepper - Definition from the Merriam-Webster Online Dictionary |publisher=M-w.com |date=2010-08-13 |accessdate=2010-12-23}}</ref> అంతేకాకుండా ''పెప్పర్'' అనే పదాన్ని సాధారణంగా వృక్షశాస్త్ర మరియు పాకశాస్త్ర రంగాల్లో వివిధ రకాల మిరపకాయలన్ని సూచించేందుకు ఉపయోగించబడుతోంది.

* హిస్టరీ అఫ్ చాకోలెట్, మాయాన్స్ దీనిని మిరపకాయల‌ పొడితో కలిపి తీసుకుంటారు