యునానీ: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Ahmed Nisar (చర్చ | రచనలు) {{వైద్య శాస్త్రం}} |
Ahmed Nisar (చర్చ | రచనలు) వికీకరణ |
||
పంక్తి 1:
{{వైద్య శాస్త్రం}}
'''యునానీ''' (Unani) అన్న మాట "అయోనియా" అన్న [[గ్రీకు]] మాట లోంచి వచ్చింది. 'అయోనియా' గ్రీకు దేశానికి మరొక పేరు. యునానీ వైద్యం గ్రీకు దేశంలో రెండవ శతాబ్దంలో పుట్టింది. కాని దీని ప్రచారంలోకి తీసుకు వచ్చినది తొమ్మిదవ శతాబ్దపు పారశీక వైద్యుడు [[
గ్రీస్ దేశాన్ని సెంట్రల్ ఆసియా లోని ఇతర ప్రాంతాలన్ని 'యునాన్' అని పిలిచేవి. ఈ వైద్య ప్రక్రియ గ్రీస్ లో మొదలైంది కాబట్టి దీన్ని యునాని వైద్యం అనేవాళ్ళు. మాయలూ, మంత్రాల నుండి వైద్యాన్ని వేరు చేసి ఒక శాస్త్రంగా చెప్పిన 'హిప్పొక్రెటస్'(క్రీ.పూ377-460) ఈ యునాని వైద్య ప్రక్రియకు పితామహుడు. ఈ వైద్య ప్రక్రియను [[ఈజిప్టు]], [[సిరియా]], [[ఇరాక్]], [[పర్షియా]], [[భారత్]], [[చైనా]] దేశాల్లోని మేధావులు తమ ప్రక్రియలు జోడించి మరింత సుసంపన్నం చేసాక, అరబ్బులు ప్రత్యేకంగా దీన్ని అభివృద్ధి చేసారు. అందువల్ల దీన్ని గ్రీకో-అరబ్ మెడిసిన్ అంటారు. ఈవైద్య ప్రక్రియ భారత్ కు వచ్చాక ఇక్కడి రాజవంశస్తులు అయిన ఖిల్జీలు, తుగ్లక్‌లు, మొఘల్ చక్రవర్తులూ ఆదరించారు. రాజ వంశాల ఆదరణ తో 17 వ శతాబ్దం వరకూ యునానీ వైద్యం అభివృద్ధి చెందినా, బ్రిటిష్ వారి పాలన లో దీనికి పూర్తిగా ఆదరణ తక్కువయింది.
==సిద్ధాంతాలు==
మనిషిలో నాలుగు విధాలైన ద్రవాలుంటాయి. ఖూన్ ([[రక్తం]]), బల్గం ([[తెమడ]] లేదా కఫం), సఫ్రా (ఎల్లో బైల్), సౌదా (బ్లాక్ బైల్). ఈ నాలుగు రకాల ద్రవాల మధ్య సమన్వయం ఉంటే మనిషి ఆరోగ్యంగా ఉన్నట్లేనని యునాని వైద్యం చెబుతుంది. ఈ నాలుగు ద్రవాలను హ్యూమర్స్ అంటారు కాబట్టి దీన్ని హ్యూమరల్ థియరీ అంటారు. పై నాలుగు ద్రవాలు సమన్వయంగా ఉండటానికి ఓ శక్తి (వైటల్ ఫోర్స్) తోడ్పడుతుంది. శరీరానికి అవసరపడే ఆ శక్తిని ఖువ్వతే ముదబ్బిరే బదన్ అంటారు. ఈ శక్తి కి విఘాతం కలిగినా మనిషిలో హ్యూమరల్ ద్రవాల సమన్వయం దెబ్బతిన్నా, ఆ వ్యక్తికి జబ్బు వస్తుంది. ఇక్కడ మరో సిద్దాంతము కూడా ఉంది. మనిషిలోని ఈ నాలుగు ద్రవాలకు వేరు వేరు స్వభావాలుంటాయి. రక్తం వేడిగా ఉంటుంది, తెమడ చల్లగా ఉంటుంది, సఫ్రా ([[పైత్య రసం]]) వేడిగా పోడిగా ఉంటుంది, సౌదా(బ్లాక్ బైల్) చల్లగా ఉంటుంది. ఈద్రవాల స్వభావాన్ని బట్టి వ్యక్తుల స్వభావాలు వేరుగా ఉంటాయి. దాన్ని బట్టే [[సైనసైటిస్]], [[న్యుమోనియా]] వంటి చల్లటి స్వభావం గల
==వ్యాధి నిర్ధారణ==
యునానీ వైద్యంలో ప్రధానంగా నాడీ(నబ్జ్) చూసి వ్యాధి నిర్ధారణ చేస్తారు. ఆ తరువాత [[మూత్ర పరీక్ష]] (బవుల్), [[మల పరీక్ష]] (బరాజ్). రకరకాలైన యంత్ర పరీక్షలు లేకుండా కేవలం నాడీ, మూత్ర, మల పరీక్షల ఆధారంగా వ్యాధి నిర్ధారణ చేస్తారు.
పంక్తి 9:
యునానీ వైద్యంలో నాలుగు రకాలుగా చికిత్స చేస్తారు.
*మొదటిది : (ఇలాజ్ బిద్ తద్బీర్), అంటే ఎలాంటీ మందులు ఇవ్వకుండా కేవలం భౌతిక పరిస్థితుల మార్పు ద్వారా వైద్యం చేయడం.
*రండవ రకం : (ఇలాజ్ బిల్ గిజా) ఇది ఆహారంతో చేస్తారు.
*మూడవ రకం : మందులతో వైద్యంచేస్తారు. ఈ మందుల తయారీ లో వనమూలికలు, జంతువుల నుండి సేకరించిన పధార్థాలు, ఖనిజాలు ఉపయోగిస్తారు.
*నాలుగో రకం : (ఇలాజ్ బిల్ జరాహత్) అవసరమైనప్పుడు శస్త్ర చికిత్స. యునానీ లో శస్త్ర చికిత్స ప్రవేశ పెట్టింది
{{వైద్య శాస్త్రం}}
పంక్తి 18:
యునానీ మందులని [[తేనె]]తో రంగరించి పుచ్చుకుంటారు. భస్మం చేసిన [[ముత్యాలు]], [[బంగారం]] కూడ యునానీ వైద్యంలో తరచు కనిపిస్తూ ఉంటాయి.
[[వర్గం:వైద్యం]]
[[en:Unani]]
| |||