భారతదేశంలో పటాకులు

ఫైర్‌క్రాకర్ (క్రాకర్, నాయిస్ మేకర్, బ్యాంగర్, అనేది ఒక చిన్న పేలుడు పరికరం, ఇది ప్రధానంగా పెద్ద మొత్తంలో శబ్దాన్ని ఉత్పత్తి చేయడానికి రూపొందించబడింది, ముఖ్యంగా పెద్ద శబ్దం రూపంలో, సాధారణంగా వేడుకలు లేదా వినోదం కోసం. అవి ఫ్యూజ్‌లను కలిగి ఉంటాయి మరియు పేలుడు సమ్మేళనాన్ని కలిగి ఉండటానికి భారీ కాగితపు కేసింగ్‌లో చుట్టబడి ఉంటాయి. బాణసంచాతో పాటు బాణసంచా కూడా చైనాలో పుట్టింది. అవి భారతదేశంలో సులభంగా అందుబాటులో ఉంటాయి మరియు వేడుకల ఈవెంట్‌కు గుర్తుగా ఉపయోగించబడతాయి. స్థానిక చట్టాలు అనుమతించినట్లయితే 18 ఏళ్లు మరియు అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్న ఎవరైనా లైసెన్స్ లేకుండా వాటిని కొనుగోలు చేయవచ్చు.[1]

దీపావళి బాణాసంచా భారతదేశంలోని అనేక ప్రాంతాలలో ఒక కుటుంబ కార్యక్రమం.ప్రజలు తమ ఇళ్ల దగ్గర, వీధుల్లో బాణాసంచా కాల్చారు. అదనంగా, నగరాలు మరియు కమ్యూనిటీలు కమ్యూనిటీ బాణాసంచా కలిగి ఉంటాయి.

చరిత్ర

మార్చు

అతని ఆచారం 15వ శతాబ్దంలో భారత ఉపఖండంలో ఇస్లామిక్ ఆక్రమణ తర్వాత భారత యుద్ధంలో గన్‌పౌడర్‌ను ఉపయోగించడం ప్రారంభించినప్పుడు ప్రారంభమై ఉండవచ్చు.

భారతదేశపు మొట్టమొదటి బాణసంచా కర్మాగారం 19వ శతాబ్దంలో కలకత్తాలో స్థాపించబడింది. ఈ ఆవిష్కరణ సృష్టికర్త గోపాల్ మహీంద్రం అనే వ్యక్తి. [2]

కాలుష్యం ఆందోళనలు

మార్చు

అక్టోబరు మరియు నవంబర్‌లలో, పంజాబ్ మరియు హర్యానాకు చెందిన రైతులు పొదలు మరియు ఇతర వ్యవసాయ వ్యర్థాలను కాల్చివేస్తారు మరియు వాతావరణం గాలులు వీయదు, కాబట్టి ఢిల్లీ వాయు కాలుష్యం సాధారణంగా పెరుగుతుంది, ఇది 2002 నుండి ప్రధాన పర్యావరణ సమస్యగా ఉంది. దీపావళి పండుగ సందర్భంగా పటాకులు కాల్చే సమయంలో వెలువడే విషపూరిత పొగ ఈ కాలుష్యాన్ని మరింత తీవ్రతరం చేస్తుంది.

బాణసంచా కాల్చడం నిషేధం

మార్చు

అక్టోబరు 2017లో, సుప్రీం కోర్ట్ ఢిల్లీలో పటాకులను నిషేధించింది, దీని ఫలితంగా పరిశ్రమ రూ. 1,000-కోట్ల నష్టాలను ఎదుర్కొందని మరియు తత్ఫలితంగా ఉద్యోగుల తొలగింపులను ఎదుర్కొందని పేర్కొంది. భారత జాతీయ గ్రీన్ ట్రిబ్యునల్ (NGT) 2020లో ఎన్‌సిఆర్ ప్రాంతంలో క్రాకర్ల అమ్మకం మరియు వాడకంపై నిషేధం విధించిన తర్వాత, కౌన్సిల్ ఫర్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (CSIR) తక్కువ కాలుష్యం కలిగించే ముడి పదార్థాలను ఉపయోగించే "గ్రీన్ క్రాకర్స్" ను అభివృద్ధి చేసింది. భారతదేశంలోని అనేక రాష్ట్రాలు పటాకులను నిషేధించాయి లేదా ఉపయోగించగల సమయం, శబ్ద స్థాయి మరియు రకాన్ని (తక్కువ కాలుష్యం కలిగించే బాణసంచా తప్పనిసరిగా ఉపయోగించడం) పరిమితం చేశాయి. ఏది ఏమైనప్పటికీ, 2020లో దీపావళి సెలవుదినాన్ని జరుపుకోవడానికి అనేక పటాకులు ఉపయోగించబడ్డాయి, ఆ తర్వాత ఢిల్లీ వాయు కాలుష్యం ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ సురక్షితమని భావించే స్థాయి కంటే 9 రెట్లు ఎక్కువ.[3]


"livelaw.in" వెబ్‌సైట్ కోసం వ్రాసిన ఆరాత్రిక భౌమిక్ 2021 దీపావళి మరియు కాళీ పూజ ఉత్సవాల కోసం పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రం అంతటా బాణాసంచా (ఆకుపచ్చ బాణసంచాతో సహా)పై కలకత్తా హైకోర్టు విధించిన నిషేధాన్ని ప్రస్తావించింది. నిషేధం ఛత్ పూజ, గురునానక్ జయంతి, క్రిస్మస్ మరియు నూతన సంవత్సరం వంటి సంవత్సరంలో మిగిలిన అన్ని పండుగలకు కూడా వర్తిస్తుంది.

ఆకుపచ్చ లేదా పర్యావరణ అనుకూలమైన పటాకులు

మార్చు

భారత జాతీయ హరిత ట్రిబ్యునల్ (NGT) 2020లో దీపావళి పండుగ రోజున క్రాకర్ల అమ్మకం మరియు వాడకంపై నిషేధం విధించిన తర్వాత, కౌన్సిల్ ఫర్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (CSIR) క్లీనర్ ముడి పదార్థాలతో తయారు చేసిన గ్రీన్ క్రాకర్లను అభివృద్ధి చేసింది, ఇది ఉత్పత్తిని అణిచివేసేందుకు ఉద్గారాలను తగ్గిస్తుంది. దుమ్ము; వాటి ఉద్గారాలు 30% తక్కువగా ఉంటాయి మరియు సాంప్రదాయ పటాకుల 160 డెసిబుల్‌ల కంటే ఎక్కువ కాకుండా 110-125 డెసిబెల్‌ల వద్ద తగ్గాయి. అయినప్పటికీ, గ్రీన్ క్రాకర్స్ ఇప్పటికీ అల్యూమినియం, బేరియం, పొటాషియం నైట్రేట్ మరియు కార్బన్ వంటి హానికరమైన కాలుష్య కారకాలను కలిగి ఉంటాయి.

2022 సుప్రీంకోర్టులో అప్పీలు

మార్చు

ఢిల్లీలో పెరుగుతున్న కాలుష్య స్థాయిలను తగ్గించేందుకు అన్ని రకాల బాణాసంచా తయారీ, నిల్వ, అమ్మకం మరియు వినియోగాన్ని నిలిపివేయాలని ఢిల్లీ ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. సెప్టెంబరు 2022లో, బిజెపి రాజకీయ నాయకుడు మనోజ్ తివారీ ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించారు. జీవించే హక్కు సాకుతో మత స్వేచ్ఛను హరించలేమని తివారీ అన్నారు. ఈ పిటిషన్‌కు ముందస్తు విచారణను అందించడానికి సుప్రీంకోర్టు నిరాకరించింది "ప్రజలు స్వచ్ఛమైన గాలిని పీల్చుకోనివ్వండి" అని పేర్కొంటూ అభ్యర్ధనను తోసిపుచ్చారు.క్రాకర్లకు బదులుగా స్వీట్లపై డబ్బును ఉపయోగించాలని SC ప్రజలను కోరింది

మూలాలు

మార్చు
  1. Miller, John (June 2015). The Essential Lingo Dictionary: of Australian words and phrases. Exisle Publishing. ISBN 9781775592266. Retrieved May 29, 2017.
  2. "Til oil bath marks Chhoti Diwali celebrations". The Times of India. 3 November 2013. Archived from the original on 5 December 2013.
  3. "A brief and crackling history of fireworks in India". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 14 November 2020. Retrieved 17 November 2020.