మాణిక్యాంబ ఆలయం (ద్రాక్షారామం)

మాణిక్యాంబ దేవి ఆలయం, ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రం, కోనసీమ జిల్లా, ద్రాక్షారామంలోని ద్రాక్షారామ భీమేశ్వరాలయ ప్రాకారంలో ఈశాన్యంలో ఉంది.ఇది అష్టాదశ శక్తి ఆలయాలలో ఒకటి. సతీదేవి శవాన్ని విష్ణువు తన సుదర్శన చక్రంతో విచ్చిన్నం చేసినప్పుడు ఆమె నాభి భాగం ఇక్కడ పడిపోయిందని నమ్ముతారు. పంచారామ ఆలయాలుగా ప్రసిద్ధి చెందిన ఐదు శక్తివంతమైన శివాలయాలలో ఇది కూడా ఒకటి. ఇక్కడ భీమేశ్వర స్వామి పేరుతో శివుడు, ఆమె సతీమణి దేవి మాణిక్యాంబతో కొలువైఉన్నాడు. ఈ ఆలయం గోదావరి నదికి తూర్పు ఒడ్డున ఉంది.ఇతర ఆలయాలకు బిన్నంగా మాణిక్యాంబా మాత విగ్రహం క్రింద శ్రీచక్రం ఉంది. మాణిక్యాంబా దేవి ఎడమ వైపు చూస్తున్నట్లుగా ఉంటుంది.ఆమె గతంలో వామ మార్గ (ఎడమ మార్గం)లో పూజించబడిందని సూచిస్తుంది. హిందూ పురాణాల ప్రకారం సూర్య దేవుడు, సప్తర్షులు ఇక్కడ భీమేశ్వర స్వామి, మాణిక్యాంబ దేవిని పూజించినట్లు తెలుస్తుంది. పవిత్ర ద్రాక్షారామ ఆలయంలో సూర్య దేవుడు ప్రతిష్టించిన 'శివలింగం' ఉంది. ఈ ఆలయాన్ని దేవదూతలు ఒక్క రాత్రిలో నిర్మించారు. సూర్యోదయానికి ముందే ప్రహరీ గోడ నిర్మాణం పూర్తి కాకపోవడంతో ఇప్పటికీ అసంపూర్తిగా ఉంది. అసంపూర్తిగా ఉన్న గోడను నిర్మించేందుకు పలుమార్లు ప్రయత్నించినా కొన్ని నెలల్లోనే నిర్మించిన గోడ కూలిపోవడంతో ఆ ప్రయత్నాలన్నీ విఫలమయ్యాయి. ఈ శివలింగం ప్రత్యేకత ఏమిటంటే తెల్లవారుజామున లేత సూర్యకాంతి లింగంపై పడింది. ఆలయ గోడలపై దాదాపు 800 పురాతన లిపిలు ఉన్నాయి. ఈ ఆలయంలోని శివలింగం 2.6 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న ఒక పెద్ద స్ఫటికం అని చెబుతారు. శివునికి మొదటి భార్య అయిన దాక్షాయణి శివడుతో కలిసి కొలువైఉంటుంది.

మాణిక్యాంబ దేవాలయం, ద్రాక్షారామం

మాణిక్యాంబ దేవి పురాణాలు

మాణిక్యాంబ దేవికి సంబంధించి మూడు కథలు ఉన్నాయి.

మొదటిది: ఒక బ్రాహ్మణ వితంతువు తన కుమార్తె మరణించిందని గుర్తుచేసుకోవడానికి బంగారు విగ్రహాన్ని తయారు చేసింది. కానీ కొంత సమయం తరువాత, విగ్రహానికి మాట్లాడే శక్తి వచ్చింది. ఈ విగ్రహం మాణిక్యాల (రత్నాలతో) అలంకరించబడింది, అందుకే దీనికి మాణిక్యాంబ లేదా మాణిక్యేశ్వరి అని పేరు. భీమదేవుడు అనే కొత్త రాజు ఈ ప్రాంతానికి వచ్చాడు, ఆ విగ్రహాన్ని తీసుకొని ఆమెను తన కులదేవతగా పూజించాడు.

రెండువది: మాణిక్యాంబ అనే పేరు మైనకాంబ అనే పదం నుండి వచ్చిందని, అంటే ఆమె హిమవంత భార్య మేనకా దేవి కుమార్తె అని కూడా కొన్ని కథలు చెబుతున్నాయి. క్రమంగా మాణిక్యాంబ అనే పదం మాణిక్యాంబగా మారిపోయింది.

మూడవది: మాణిక్యాంబ దేవి ఒక వేశ్య కూతురు. ఒకరోజు ఆమె తన కలలో భీమేశ్వరుడిని చూసి, భీమేశ్వరుడిని మాత్రమే వివాహం చేసుకోవాలని నిర్ణయించుకుంటుంది. ఆమె పరమశివుని పట్ల అమితమైన భక్తిని ప్రదర్శించి, చివరకు భీమేశ్వర స్వామిని భర్తగా పొందింది. 14వ శతాబ్దానికి చెందిన శ్రీనాథ అనే మహాకవి తన గొప్ప రచన భీమఖనాదంలో ఈ కథను ప్రస్తావించాడు. అక్కడి నుంచి మాణిక్యాంబ దేవిని మాతృదేవతగా పూజించారు. మాణిక్యాంబ దేవిని వేశ్యల కుల దేవతగా కూడా పరిగణిస్తారు.