మృదులాస్థి
మృదులాస్థి (Cartilage) కణజాలము మధ్యస్త్వచం నుంచి ఏర్పడుతుంది. ఇది పాక్షికంగా ద్రుఢత్వాన్ని, కొద్దిగా వంగే లేదా సాగే తత్వాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఈ ఆధార కణజాలం బరువును భరిస్తుంది. మృదులాస్థి యొక్క ఈ లక్షణాలు మాత్రిక నిర్మాణంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. జంతువు పరిగెత్తుతున్నప్పుడు, ఎగురుతున్నప్పుడు దాని మీద ఏర్పడే ఒత్తిడి శక్తిని తట్టుకోగలుగుతుంది. ఎముక అస్థిపంజరంగా ఉన్న సకశేరుక ప్రౌఢజీవుల పిండదశలో మృదులాస్థే అంతరస్థి పంజరంగా ఏర్పడుతుంది.
చరిత్ర మార్చు
మృదులాస్థి అనేది ఎముక నుండి అనేక విధాలుగా భిన్నమైన సౌకర్యవంతమైన బంధన కణజాలం. ఒకదానికి, ప్రాధమిక కణ రకాలు బోలు ఎముకల వ్యాధికి విరుద్ధంగా కొండ్రోసైట్లు. కొండ్రోసైట్లు మొదట కొండ్రోజెన్ ఎక్స్‌ట్రాసెల్యులర్ మ్యాట్రిక్స్ (ECM) ను ఉత్పత్తి చేసి, తరువాత మాతృకలో చిక్కుకుంటాయి. అవి లాకునే అని పిలువబడే ప్రదేశాలలో ఉంటాయి, వీటిలో ప్రతి ఎనిమిది కొండ్రోసైట్లు ఉంటాయి.ఎముకలా కాకుండా, మృదులాస్థి అవాస్కులర్, అంటే మృదులాస్థి కణజాలానికి రక్తాన్ని తీసుకువెళ్ళడానికి నాళాలు లేవు కాబట్టి కొండ్రోసైట్లు పోషకాలను పొందటానికి విస్తరణపై ఆధారపడతాయి. ఈ రక్త సరఫరా లేకపోవడం ఎముకతో పోలిస్తే మృదులాస్థి చాలా నెమ్మదిగా నయం అవుతుంది.మృదులాస్థి యొక్క మూల పదార్ధం కొండ్రోయిటిన్ సల్ఫేట్, మైక్రోఆర్కిటెక్చర్ ఎముక కంటే చాలా తక్కువగా చెప్పబడుతుంది . మృదులాస్థి ఫైబరస్ కోశాన్ని పెరికోండ్రియం అంటారు. మృదులాస్థిలోని కణాల విభజన చాలా నెమ్మదిగా జరుగుతుంది, అందువల్ల మృదులాస్థి పెరుగుదల సాధారణంగా మృదులాస్థి యొక్క పరిమాణం లేదా ద్రవ్యరాశి పెరుగుదలపై ఆధారపడి ఉండదు.ఆర్టికల్ మృదులాస్థి ఫంక్షన్ దాని ECM యొక్క పరమాణు కూర్పుపై ఆధారపడి ఉంటుంది, ఇందులో ప్రధానంగా ప్రోటీయోగ్లైకాన్లు , కొల్లాజెన్‌లు ఉంటాయి. మృదులాస్థి యొక్క పునర్నిర్మాణం ప్రధానంగా కొల్లాజెన్ మాతృక యొక్క మార్పులు, పునర్వ్యవస్థీకరణల ద్వారా ప్రభావితమవుతుంది, ఇది మృదులాస్థి అనుభవించిన సంపీడన శక్తులకు ప్రతిస్పందిస్తుంది . కొండ్రోయిటిన్ సల్ఫేట్: మృదులాస్థి యొక్క ముఖ్యమైన నిర్మాణ భాగం, ఇది కుదింపుకు దాని నిరోధకతను ఎక్కువగా అందిస్తుంది. బంధన కణజాలం: జంతువులలో కనిపించే ఒక రకమైన కణజాలం, ఇతర కణజాల వ్యవస్థలను (కండరాల నుండి చర్మానికి) లేదా అవయవాలను బంధించడం దీని ప్రధాన పని. ఇది కింది మూడు అంశాలను కలిగి ఉంటుంది: కణాలు, ఫైబర్స్, భూమి పదార్థం (లేదా ఎక్స్‌ట్రాసెల్యులర్ మాతృక).హైలిన్ మృదులాస్థి: అనేక ఉమ్మడి ఉపరితలాలపై కనిపించే ఒక రకమైన మృదులాస్థి; ఇది నరాలు లేదా రక్త నాళాలు కలిగి ఉండదు, దాని నిర్మాణం చాలా సులభం.టెంపోరల్ మాండిబ్యులర్ : దవడ యొక్క ఉమ్మడి పుర్రె యొక్క తాత్కాలిక ఎముకలతో కలుపుతుంది.కొండ్రోసైట్లు: మృదులాస్థిని ఏర్పరుచుకుని నిర్వహించే కణాలు [1] .
మృదులాస్థిలో రకాలు మార్చు
- కచాభ మృదులాస్థి (Hyaline cartilage) ఉ.
- స్థితిస్థాపక మృదులాస్థి (Elastic cartilage) ఉ. వెలుపలి చెవి, శ్రోతఃపథనాళం, ఉపజిహ్వ
- తంతుయుత మృదులాస్థి (Fibrous cartilage) ఉ. జఘన సంధానం
- థైరాయిడ్ మృదులాస్థి (Thyroid cartilage)
మూలాలు మార్చు
- ↑ "Cartilage | Boundless Anatomy and Physiology". courses.lumenlearning.com. Retrieved 2020-12-11.
