మెలనోమా
మెలనోమా (Melanoma) ఒక రకమైన చర్మానికి, శ్లేష్మ పొరలలో కనిపించే కాన్సర్. ఇది మెలనోసైట్ కణాలనుండి మొదలౌతుంది.
| మెలనోమా | |
|---|---|
| పర్యాయపదాలు | మలిగ్నంట్ మెలనోమా |
 | |
| సుమారుగా మెలనోమా 2.5 cm (1 in) by 1.5 cm (0.6 in) | |
| ఉచ్ఛారణ | |
| ప్రత్యేకత | ఆంకాలజీ, డెర్మటాలజీ |
| లక్షణాలు | పుట్టుమచ్చ పరిమాణంలో పెరుగుతోంది, క్రమరహిత అంచులు, రంగులో మార్పు, దురద, పుండు, చర్మం విచ్ఛిన్నం [1] |
| కారణాలు | అతినీలలోహిత కాంతి, ఎండ, టానింగ్ పరికరాలు [2] |
| ప్రమాద కారకాలు | కుటుంబ చరిత్ర, అనేక పుట్టుమచ్చలు, ఇమ్యునోసప్రెషన్ [1] |
| రోగనిర్ధారణ పద్ధతి | టిష్యూ బయాప్సీ[1] |
| భేదాత్మక నిర్ధారణ | సెబోర్హెయిక్ కెరాటోసిస్, లెంటిగో, బ్లూ నెవస్, డెర్మాటోఫైబ్రోమా [3] |
| నివారణ | సన్‌స్క్రీన్, యువి కాంతిని తప్పించడం [2] |
| చికిత్స | సర్జరీ[1] |
| రోగ నిరూపణ | Five-year survival rates in US 99% (localized), 25% (disseminated)[4] |
| తరచుదనం | 3.1 million (2015)[5] |
| మరణాలు | 59,800 (2015)[6] |
చరిత్ర మార్చు
మెలనోమా అనేది చర్మ క్యాన్సర్ యొక్క రూపం, ఇది మెలనోసైట్స్ అని పిలువబడే కణాలలో ప్రారంభమవుతుంది. బేసల్ సెల్ కార్సినోమా (బిసిసి), పొలుసుల కణ క్యాన్సర్ (ఎస్‌సిసి) కన్నా ఇది తక్కువ సాధారణం అయితే, మెలనోమా ప్రారంభ దశలో చికిత్స చేయకపోతే ఇతర అవయవాలకు మరింత వేగంగా వ్యాపించే సామర్థ్యం ఉన్నందున ఇది మరింత ప్రమాదకరం. ప్రారంభ దశలో మెలనోమాను కనుగొనడం చాలా ముఖ్యం,శరీరం యొక్క రక్షిత ప్రాంతాలలో కొత్త, మారుతున్న లేదా అసాధారణమైన దేనినైనా చూడండి. మెలనోమాస్ సాధారణంగా మహిళల కాళ్ళపై కనిపిస్తాయి,పురుషులపై మొండము . మెలనోమా చర్మంపై ఎక్కడైనా తలెత్తుతుందని.చాలా పుట్టుమచ్చలు, గోధుమ రంగు మచ్చలు,చర్మంపై పెరుగుదల ఎక్కువగా ఉండ రాదు. ABCDE లు, అగ్లీ డక్లింగ్ గుర్తు మీకు మెలనోమాను గుర్తించడంలో సహాయపడుతుంది. చర్మవ్యాధి నిపుణుడు అనుమానాస్పద కణజాలాన్ని బయాప్సీ చేయించి , క్యాన్సర్ కణాలు ఉన్నాయా, లేదా అని చర్మవ్యాధి నిపుణుడు నిర్ణయిస్తాడు. వ్యాధి నిర్ధారణ, మెలనోమా రకాన్ని గుర్తించిన తరువాత, వ్యాధి యొక్క దశను గుర్తించడం, దీనికి పిఇటి స్కాన్లు, సిటి స్కాన్లు, ఎంఆర్‌ఐలు, రక్త పరీక్షలు వంటి పరీక్షలు, మెలనోమా యొక్క దశ క్యాన్సర్ ఎంత పెరిగింది, వ్యాధి వ్యాపించిందా (మెటాస్టాసైజ్ చేయబడింది) , అనేక అంశాల ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది. మెలనోమా ను ఏ స్థాయిలో ఉంది అని చెప్పడం కష్టం కానీ దశను తెలుసుకోవడం, ఏ చికిత్స అవసరమో వైద్యులు నిర్ణయిస్తారు [7]
చికిత్స మార్చు
చర్మ క్యాన్సర్ చికిత్స ఇతర క్యాన్సర్ల మాదిరిగానే ఉంటుంది. అయినప్పటికీ, శరీరం లోపల అనేక క్యాన్సర్ల మాదిరిగా కాకుండా, క్యాన్సర్ కణజాలాన్ని పూర్తిగా తొలగించడం సులభం. ఈ కారణంగా, శస్త్రచికిత్స అనేది మెలనోమాకు ప్రామాణిక చికిత్స ఎంపిక. శస్త్రచికిత్సలో పుండు , దాని చుట్టూ ఉన్న కొన్ని క్యాన్సర్ లేని కణజాలాలను తొలగించడం జరుగుతుంది. గాయాన్ని తొలగించినప్పుడు, వారు క్యాన్సర్ ప్రమేయం ఎంతవరకు ఉందో తెలుసుకోవడానికి , వారు అన్నింటినీ తొలగించారని నిర్ధారించుకోవడానికి పాథాలజీ పరీక్షలకు పంపుతారు. మెలనోమా చర్మం యొక్క పెద్ద ప్రాంతా లో ఉంటె చర్మం అంటుకట్టుట అవసరం కావచ్చు. క్యాన్సర్ శోషరస కణుపులకు వ్యాపించే ప్రమాదం ఉంటే, శోషరస కణుపు బయాప్సీని తీసుకుంటారు. చికిత్స కోసం రేడియేషన్ థెరపీని అవసరం కావచ్చును , తరువాతి దశలలో మెలనోమా ఇతర అవయవాలకు మెటాస్టాసైజ్ చేయవచ్చు. ఇది జరిగితే, మెలనోమా ఎక్కడ వ్యాపించిందో వైద్యులు చికిత్సలను చేస్తారు . కెమోథెరపీ, దీనిలో క్యాన్సర్ కణాలను లక్ష్యంగా చేసుకునే మందులను వైద్యుడు వాడతారు . ఇమ్యునోథెరపీ, దీనిలో క్యాన్సర్ నివారణకు సహాయపడే రోగనిరోధక వ్యవస్థతో పనిచేసే మందులను వాడతారు . టార్గెటెడ్ థెరపీ, ఇది మెలనోమాకు ప్రత్యేకమైన జన్యువులను లేదా ప్రోటీన్లను గుర్తించి లక్ష్యంగా చేసుకునే మందులను వాడతారు . మెలనూమా రాకుండా రక్షణ UV రేడియేషన్‌కు అధికంగా గురికాకుండా ఉండడం వల్ల చర్మ క్యాన్సర్ వచ్చే ప్రమాదం తగ్గుతుంది, వడదెబ్బ నివారించడం, ఉదయం 10 గంటల నుండి సాయంత్రం 4 గంటల మధ్య నీడను కనుగొనడం ద్వారా అత్యధిక సూర్య తీవ్రతను నివారించడం. పిల్లలను సాధ్యమైనంతవరకు నీడలో ఉంచడం, వారు రక్షణ దుస్తులను ధరించడం, శిశువులను ప్రత్యక్ష సూర్యకాంతి నుండి దూరంగా ఉంచడం వంటి జాగ్రతలు తీసుకొన వలెను [8]
వర్గీకరణ మార్చు
మెలనోమాలో క్రింది రకాలు పేర్కొనబడ్డాయి.[9]
మూలాలు మార్చు
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;NCI2015అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ 2.0 2.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;WCR2014అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ Goldstein BG, Goldstein AO (April 2001). "Diagnosis and management of malignant melanoma". American Family Physician. 63 (7): 1359–68, 1374. PMID 11310650.
- ↑ ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;SEER2019అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;GBD2015Preఅనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;GBD2015Deఅనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ "Melanoma". The Skin Cancer Foundation (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-11-20.
- ↑ "Melanoma: Stages, types, causes, and pictures". www.medicalnewstoday.com (in ఇంగ్లీష్). 2019-11-07. Retrieved 2020-11-20.
- ↑ James, William D.; Berger, Timothy G.; et al. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. ISBN 0-7216-2921-0.