మ్యుకోర్మైకోసిస్
ఈ వ్యాసంలో అక్షరదోషాలు, వ్యాకరణం, శైలి, ధోరణి మొదలైన వాటిని సరి చెయ్యడం కోసం కాపీ ఎడిటింగు చెయ్యాల్సి ఉంది. (నవంబరు 2022) |
మ్యూకోర్మైకోసిస్ ను సాధారణంగా బ్లాక్ ఫంగస్ ఇన్ఫెక్షనని పిలుస్తారు. ఇది ఫుల్మినెంట్ ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ కిందకి వస్తుంది.[1] ఫుల్మినెంట్ ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ అనేది ఒక రకమైన ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్, ఇక్కడ వ్యాధి కొన్ని గంటల్లో రెట్టింపు అవుతుంది, రక్తనాళాల ద్వారా వేగంగా వ్యాపిస్తుంది. ఇది కొన్ని గంటల్లో రెట్టింపు అవుతుంది కాబట్టి, ఇది చాలా ప్రాణాంతకం.[1] బ్లాక్ ఫంగస్ ప్రారంభ దశల్లో గుర్తించినప్పుడు మాత్రమే నయమవుతుంది.[1]
మ్యూకర్ అనేది ఈ వ్యాధికి కారణమయ్యే ఫంగస్. మ్యూకర్ చనిపోయిన పదార్థంపై అభివృద్ధి చెందుతుంది. ఇది నలుపు రంగులో ఉంటుంది. ఇది క్షీణిస్తున్న ఆహారాలు, చనిపోయిన జీవులపై వృద్ధి చెందుతుంది. ఇది మన వాతావరణంలో అన్ని సమయాలలో కనిపిస్తుంది. మ్యూకర్ ప్రతిచోటా కనిపిస్తుంది. ప్రతిరోజూ మన శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తుంది, అయినప్పటికీ మన రోగనిరోధక వ్యవస్థలు దానిని ఎదుర్కోగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి. మన రోగనిరోధక శక్తి రాజీపడితేనే అది మనపై ప్రభావం చూపుతుంది. ఇది ముక్కు, సైనస్‌లు, ఇతర సమీపంలోని నిర్మాణాలకు సమస్యలను కలిగిస్తుంది.
రోగనిరోధక శక్తి తక్కువగా ఉన్నప్పుడు మాత్రమే ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్లు సంభవిస్తాయి. బ్లాక్ ఫంగస్ బారిన పడే రోగుల జాబితా ఇక్కడ ఉంది.
- రోగనిరోధక శక్తిని తగ్గించే మందులతో (Immunosuppressant drugs) ఉన్న అవయవ మార్పిడి రోగులు
- క్యాన్సర్ రోగులు క్యాన్సర్ నిరోధక మందులు వాడుతున్నారు
- రోగనిరోధక లోప వ్యాధులు (Immunodeficiency disorders) ఉదాహరణకి ఎయిడ్స్ (HIV AIDS)
- నెలల తరబడి స్టెరాయిడ్స్ తీసుకునే రోగులు
- నియంత్రణ లేని మధుమేహ రోగులు
అనియంత్రిత మధుమేహం సాధారణంగా అత్యంత సాధారణ కారణం ఎందుకంటే ఇది పైన పేర్కొన్న పరిస్థితులలో అత్యంత సాధారణ పరిస్థితి.
పై రోగులకు COVID-19 వచ్చినప్పుడు ఈ వ్యాధి వచ్చే అవకాశం పెరుగుతుంది. చాలా మంది రోగులకు మధుమేహం ఉన్నప్పటికీ, కొందరికి COVID-19 తప్ప అంతర్లీన పరిస్థితులు ఏవీ లేవు. మ్యూకోర్మైకోసిస్ రోగులలో గణనీయమైన భాగం ఆసుపత్రిలో చేరడం లేదా ఆక్సిజన్ మద్దతు అవసరం లేదు. మీరు ఈ కథనంలోని విభాగం COVID తర్వాత మ్యూకోర్మైకోసిస్‌లో మరిన్ని వివరాలను కనుగొనవచ్చు.
మ్యూకోర్మైకోసిస్ చికిత్స
మార్చుమ్యూకోర్మైకోసిస్ లేదా బ్లాక్ ఫంగస్ చాలా ప్రారంభ దశలో గుర్తించబడినప్పుడు మాత్రమే నయమవుతుంది.
మ్యూకోర్మైకోసిస్ లేదా బ్లాక్ ఫంగస్ చాలా ప్రారంభ దశలో గుర్తించబడినప్పుడు మాత్రమే నయమవుతుంది.
ఎంత త్వరగా చికిత్స ప్రారంభిస్తే అంత త్వరగా కోలుకుంటారు, కోలుకునే అవకాశాలు కూడా ఎక్కువగా ఉంటాయి.
వ్యాధి నిర్ధారణ సమయం, రోగి యొక్క రోగనిరోధక శక్తిని బట్టి ఈ వ్యాధికి చికిత్స 15 నుండి 40 రోజుల వరకు కొనసాగుతుంది.
సాధారణంగా ముందుగా గుర్తించినట్లయితే జీవించే అవకాశాలు 90% ఉంటాయి.
మ్యూకోర్మైకోసిస్ లక్షణాల్లో రోగి ఒక లక్షణం చూపించినా, ENT వైద్యుడు నాసికా ఎండోస్కోపీని నిర్వహిస్తాడు. నాసికా ఎండోస్కోపీ చేసేటప్పుడు ముక్కు లోపల నల్లటి పదార్థం కనిపిస్తే వెంటనే దాన్ని గీరి కల్చర్కి భయాప్సీకి పంపిస్తారు. పరీక్ష ఫలితాలకోసం వేచి ఉండకుండా, రోగికి మ్యూకోర్మైకోసిస్ ఉందని భావించి ముందుకు వెళ్లాలి. అతను యాంఫోటెరిసిన్ B లేదా ఇసావుకోనజోల్ అనే యాంటీ ఫంగల్ మందులు చిన్న మోతాదులో ఇస్తూ యాంటీ ఫంగల్ మెడిసిన్ ను ప్రారంభిస్తారు. యాంటీ ఫంగల్ మందులు ఫంగస్ పెరుగుదలను అరికడతాయి. ఫంగస్ వేగంగా పెరగడం వల్ల పరీక్ష ఫలితాల కోసం వేచి ఉండటం తలరాతను మార్చగలదు.
మ్యూకోర్మైకోసిస్ లక్షణాల్లో రోగి ఒక లక్షణం చూపించినా, ENT వైద్యుడు నాసికా ఎండోస్కోపీని నిర్వహిస్తాడు. నాసికా ఎండోస్కోపీ చేసేటప్పుడు ముక్కు లోపల నల్లటి పదార్థం కనిపిస్తే వెంటనే దాన్ని గీరి కల్చర్కి భయాప్సీకి పంపిస్తారు. పరీక్ష ఫలితాలకోసం వేచి ఉండకుండా, రోగికి మ్యూకోర్మైకోసిస్ ఉందని భావించి ముందుకు వెళ్లాలి. అతను యాంఫోటెరిసిన్ B లేదా ఇసావుకోనజోల్ అనే యాంటీ ఫంగల్ మందులు చిన్న మోతాదులో ఇస్తూ యాంటీ ఫంగల్ మెడిసిన్ ను ప్రారంభిస్తారు. యాంటీ ఫంగల్ మందులు ఫంగస్ పెరుగుదలను అరికడతాయి. ఫంగస్ వేగంగా పెరగడం వల్ల పరీక్ష ఫలితాల కోసం వేచి ఉండటం తలరాతను మార్చగలదు.
బ్లాక్ ఫంగస్ చికిత్సలో రెండు భాగలు ఉంటాయి.
- డిబ్రైడ్మెంట్ శస్త్రచికిత్స
- యాంటీ ఫంగల్‌తో చికిత్స
రోగిని రక్షించడానికి యాంటీ ఫంగల్ థెరపీ, డిబ్రైడ్మెంట్లు కలిపి ఉండాలి.
పనిచేయని కణజాలాలను తొలగించే శస్త్ర చికిత్సను డిబ్రైడ్మెంట్ అంటారు.
పనిచేయని కణజాలాలను తొలగించే శస్త్ర చికిత్సను డిబ్రైడ్మెంట్ అంటారు.
ఫంగస్ కణజాలంపై దాడి చేసి దానిని తినడం ప్రారంభిస్తుంది. ఫంగస్ కణజాలం తిన్న తర్వాత, ఫంగస్ ఆ కణజాలం స్థానంలో ఉండిపోతుంది. సాధ్యమైనంతవరకు ఫంగస్ కొద్దిగా సోకిన కణజాలాలు, పూర్తిగా ఫంగస్‌తో భర్తీ చేయబడిన కణజాలాలను శస్త్రచికిత్స ద్వారా తొలగించాలి.
రోగి యొక్క రోగనిరోధక శక్తిపై బట్టి మ్యూకోర్మైకోసిస్ కొన్ని గంటల్లో రెట్టింపు అవుతుంది. శక్తివంతమైన యాంటీ ఫంగల్స్ ఈ వేగవంతమైన పెరుగుదలను మాత్రమే నియంత్రించగలవు.
బ్లాక్ ఫంగస్ చికిత్సకు ఉపయోగించే యాంటీ ఫంగల్స్
- యాంఫోటెరిసిన్ బి
- ఇసావుకోనజోల్
- పోసాకోనజోల్
ఈ మూడు యాంటీ ఫంగల్స్ మానవ శరీరంపై విభిన్న ప్రవర్తనలను చూపుతాయి.
చివరి దశలో చికిత్స చేయడానికి చాలా మంది వైద్యులు జంకుతారు. ఎందుకంటే ఫంగస్ అప్పటికే మెదడుపై దాడి చేసి ఉండాలి. ఫంగస్ మెదడు పై దాడి చేస్తే, బతికే అవకాశం 5% కంటే తక్కువ.
ఈ పరిస్థితులలో రోగికి చికిత్స చేస్తే, రోగికి, అతని కుటుంబానికి అనవసరంగా బాధను పొడిగిస్తుంది, ఆర్థిక నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది. ఈ చికిత్స రోగికి, అతని కుటుంబానికి అనవసరమైన ఆశలను రేకెత్తిస్తుంది.
- చెంప ఎముక, దంతాలు, కన్ను లేదా తలలో చాలా తీవ్రమైన నొప్పి, సాధారణ నొప్పి నివారణ మందుల ద్వారా ఉపశమనం పొందలేము - మొదటి లక్షణం
- నల్ల నాసికా ఉత్సర్గ
- ద్వంద్వ దృష్టి
- కంటి చూపు క్షీణించడం
- కన్ను, ముక్కు లేదా చెంప వాపు
- కంటి నుంచి నీరు కారుతోంది
- కంటి ఎరుపు
ఇతర ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్‌లతో పోలిస్తే మ్యూకోర్మైకోసిస్ లేదా బ్లాక్ ఫంగస్ ఇన్ఫెక్షన్ వేగంగా వ్యాపిస్తుంది, కనిపించే లక్షణాలకు కూడా ఇదే వర్తిస్తుంది. చాలా వరకు ఫంగల్ సైనస్ ఇన్ఫెక్షన్ లక్షణాలు ఒకే విధంగా ఉంటాయి. ఫంగల్ సైనసిటిస్ యొక్క ఫుల్మినెంట్ రకంలో అవి వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్నట్లు కనిపిస్తాయి.
COVID-19 మహమ్మారికి ముందు మ్యూకోర్మైకోసిస్ బ్లాక్ ఫంగస్ ఇన్ఫెక్షన్ కేసులకు చికిత్స చేసిన ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణలోని కొంతమంది ENT వైద్యులలో రచయిత కూడా ఉన్నారు. మీరు దీనిని అతని ప్రతిభకు లేదా అనుభవానికి కానీ ఈ వ్యాధి యొక్క అరుదైన విషయానికి సంబంధించి చెప్పలేరు. 20 సంవత్సరాలకు పైగా కోవిడ్‌కు ముందు, అతను సంవత్సరానికి ఐదు నుండి పది కేసులను చూశాడు. కాబట్టి, కొంతమంది ENT వైద్యులు మాత్రమే ఫుల్మినెంట్ ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ కేసులకు చికిత్స చేశారు. రాష్ట్రంలో లేదా ప్రపంచంలోని ప్రతి ENT వైద్యుడు మ్యూకోర్మైకోసిస్‌కు చికిత్స చేయాలనుకుంటే, అప్పుడు ఎవరూ నిపుణుడిగా ఉండరు, రోగులే ఎక్కువగా బాధపడతారు. భారతదేశం యొక్క మొదటి కోవిడ్-19 వేవ్‌లో, అతను దాదాపు 30 మంది రోగులను చూశాడు. భారతదేశంలో COVID-19 యొక్క రెండవ శిఖరం సమయంలో, అతను మ్యూకోర్మైకోసిస్‌కి చికిత్స చేసే ENT వైద్యులు పెరిగినప్పటికీ ప్రతిరోజూ కనీసం ఐదుగురు బ్లాక్ ఫంగస్ రోగులను చూశాడు. రచయిత 500 కంటే ఎక్కువ కేసులను చూశారు, COVID-19 రెండవ వేవ్ సమయంలో 170 మంది రోగులకు చికిత్స చేశారు. ఫంగస్ పురోగతి, విజయావకాశాల కారణంగా మ్యూకోర్మైకోసిస్ రోగులలో భయంకరమైన పెరుగుదలను చూసి రచయిత ఆందోళన చెందారు. 2021 మే 9న, డాక్టర్ కె. ఆర్. మేఘనాధ్ చెప్పారు,
"భవిష్యత్తులో నేను చూడబోయే భయానక పరిస్థితుల గురించి నేను కలత చెందాను. నేను ఈ వారంలో ఐదు దవడ ఎముకలు , రెండు కనుబొమ్మలను తొలగించాను. నేను ఈ రోజు 14 మంది బ్లాక్ ఫంగస్ రోగులకు చికిత్సను తిరస్కరించాను, ఎందుకంటే వారిలో కోలుకునే అవకాశాలు కనిపించడం లేదు."
డెల్టా, ఆల్ఫా చేసినంతగా ఓమిక్రాన్ రోగనిరోధక శక్తిని ప్రభావితం చేయలేదు. Omicron కేసులలో ఆసుపత్రిలో చేరే రేటు చాలా తక్కువగా ఉంది. కొన్ని ఇతర సమస్యల కారణంగా మాత్రమే అడ్మిట్ అయిన COVID-19 ఓమిక్రాన్ రోగులు. Omicron వైరస్ ద్వారా నడిచే మూడవ వేవ్‌లో, డాక్టర్ K. R. మేఘనాధ్ కోవిడ్ అనంతర మ్యూకార్మైకోసిస్‌ను చూడలేదు.
COVID-19 రోగనిరోధక వ్యవస్థపై దాడి చేస్తుంది. రోగికి పైన పేర్కొన్న ఐదు పరిస్థితులలో ఏదైనా ఒకటి ఉంటే, కోవిడ్ తర్వాత మ్యూకోర్మైకోసిస్ వచ్చే అవకాశం పెరుగుతుంది. కానీ, కోవిడ్ తర్వాత వచ్చిన మ్యూకోర్మైకోసిస్ రోగులలో చాలామందికి మధుమేహం నియంత్రణలో లేదని మేము గమనించాము. అయినప్పటికీ, పైన పేర్కొన్న షరతులు లేని రోగులు, కేవలం COVID-19 మాత్రమే ఉన్నారు. మేము పైన పేర్కొన్న 5 పరిస్థితులలో ఏదీ లేని ఇద్దరు పిల్లలను (2, 8 సంవత్సరాల వయస్సు గల అబ్బాయిలు) కూడా చూశాము.
డాక్టర్ తప్పనిసరిగా సంప్రదాయ యాంఫోటెరిసిన్-బి వంటి ప్రతి యాంటీ ఫంగల్ ఇంజెక్షన్‌ను తప్పనిసరిగా IV రూపంలో ఇవ్వాలి, ఇది ఒక మోతాదుకు 8 గంటల వరకు పట్టవచ్చు. యాంటీ ఫంగల్ డోస్ తప్పనిసరిగా ICUలో మాత్రమే ఇవ్వాలి. ఈ కారణంగా డాక్టర్ K. R. మేఘనాధ్ ఆసుపత్రి COVID-19 యొక్క రెండవ వేవ్ సమయంలో మ్యూకోర్మైకోసిస్-సోకిన రోగుల తీసుకోవడం సంఖ్యను పరిమితం చేయవలసి వచ్చింది. వారు ICU బెడ్‌కు ముగ్గురు రోగులను మాత్రమే తీసుకోగలరు, వారు రాజీపడే అవకాశం లేదు. ప్రతి రోగి 20 నుండి 40 రోజుల చికిత్సను తీసుకుంటారు, ఇది నిపుణులైన వైద్యులు చాలా మంది రోగులను తిరస్కరించేలా చేసింది, అదనపు రోగులను తీసుకోవడం అంటే ఇప్పటికే అడ్మిట్ అయిన రోగులు, అడ్మిట్ అయ్యే రోగులపై రాజీ పడటం. వ్యాధి పురోగతిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, కొత్త రోగిని చేర్చుకోవడానికి ఇతర రోగులు డిశ్చార్జ్ అయ్యే వరకు వారు వేచి ఉండలేరు. కాబట్టి, మ్యూకోర్మైకోసిస్‌లో నిపుణులతో సమయం, పడకల కొరత గురించి తక్కువ అనుభవం, జ్ఞానం ఉన్న ENT వైద్యులు ఈ కేసులను తీసుకోవలసి వచ్చింది. ఇచ్చిన సంక్షోభంలో రోగిని సజీవంగా ఉంచడానికి ఇది ఉత్తమ నిర్ణయం.
మ్యూకోర్మైకోసిస్‌ను గుర్తించడానికి మనం కళ్లలో మార్పుల కోసం వెతకాలి లేదా మ్యూకోర్మైకోసిస్ ఉన్న వ్యక్తికి కళ్ళు ఎర్రబడటం లేదా కళ్లలో వాపు వస్తాయని ప్రజల్లో చాలా అపోహ ఉంది. బ్లాక్ డిశ్చార్జ్ కోసం మన ముక్కును తనిఖీ చేయాల్సిన అవసరం ఉందని పుకార్లు కూడా ఉన్నాయి. అయితే, ఈ రెండూ మ్యూకోర్మైకోసిస్ ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ లక్షణాలు. కానీ ఇవి మొదటి లక్షణాలు కాదు, మొదటి లక్షణం తీవ్రమైన ముఖ నొప్పి,, ఈ లక్షణాలు కనిపించడానికి ముందు రోగి తప్పనిసరిగా వైద్యుడిని సంప్రదించాలి. నాసికా నలుపు రంగు ఉత్సర్గ ఒక అరుదైన లక్షణం.
COVID-19 యొక్క రెండవ తరంగం సమయంలో, అనేక మీడియా, సోషల్ మీడియా ఛానెల్‌లు మ్యూకోర్మైకోసిస్ బ్లాక్ ఫంగస్ ఇన్ఫెక్షన్ కేసులు భారత ఉపఖండంలో మాత్రమే ఎందుకు ఉన్నాయని ప్రశ్నించారు. వారు అనేక సిద్ధాంతాలను అందించడానికి కొంతమంది ENT వైద్యుల సహాయం తీసుకున్నారు, కొన్ని ఊహాగానాలు నిజం, కొన్ని పాక్షికంగా నిజం, కానీ వాటిలో చాలా వరకు అబద్ధం. ఎందుకంటే చాలా మంది వైద్యులకు అరుదైన మ్యూకోర్మైకోసిస్‌తో ముందస్తు అనుభవం లేదు. నిజానికి, వారు చదివిన పుస్తకాల్లో చాలా సమాచారం లేదు. ఈ వ్యాధి చాలా అరుదు కాబట్టి ENT వైద్యుని PG సమయంలో బ్లాక్ ఫంగస్ వ్యాధిని చూడటం చాలా అరుదు. ఒక ENT డాక్టర్ తన PG సమయంలో ఈ వ్యాధితో బాధపడుతున్న ఒక రోగిని చూసినట్లయితే, ENT వైద్యుల సర్కిల్‌లలో అతన్ని అదృష్టవంతులుగా పరిగణిస్తారు.
COVID కోసం తీసుకున్న స్టెరాయిడ్ మందులు కారణమని ఒక అపోహ ప్రబలంగా ఉంది. కొన్ని వారాల పాటు తీసుకున్న స్టెరాయిడ్స్ రోగనిరోధక శక్తిని గణనీయమైన స్థాయిలో ప్రభావితం చేయవు. కాబట్టి కొన్ని రోజుల పాటు నిపుణులైన వైద్యుని ఆధ్వర్యంలో కోవిడ్ చికిత్స కోసం తీసుకున్న స్టెరాయిడ్స్ మ్యూకోర్మైకోసిస్‌కు కారణం కాదు.
ఆక్సిజన్‌కు మ్యూకోర్మైకోసిస్‌తో సంబంధం లేదు. అపరిశుభ్రమైన ఆక్సిజన్ పైపులు, సిలిండర్లు లేదా పారిశ్రామిక ఆక్సిజన్‌ను ఉపయోగించడం వల్ల బ్లాక్ ఫంగస్ ఏర్పడుతుందని చాలా మీడియా ఛానెల్‌లు నివేదించాయి. "మ్యూకార్మైకోసిస్ / బ్లాక్ ఫంగస్ , ఆక్సిజన్ సిలిండర్‌లను లింక్ చేయవద్దు" అనే రచనను చూడండి.
- ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Meghanadh, Dr Koralla Raja (2022-04-19). "బ్లాక్ ఫంగస్ అని పిలువబడే మ్యుకోర్మైకోసిస్ (Black fungus)". Medy Blog. Retrieved 2022-10-27.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Meghanadh, Dr Koralla Raja (2022-08-12). "మ్యూకోర్మైకోసిస్/బ్లాక్ ఫంగస్ చికిత్స - యాంఫోటెరిసిన్ బి ఇంజెక్షన్, ఇసావుకోనజోల్, పోసాకోనజోల్". Medy Blog. Retrieved 2022-10-27.