యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు
యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు (యామ్‌డ్రోక్ యమ్ట్సో లేదా యమ్‌జో యమ్‌కో) అని కూడా పిలుస్తారు. టిబెట్‌లోని ఒక మంచినీటి సరస్సు, ఇది టిబెట్‌లోని మూడు అతిపెద్ద పవిత్ర సరస్సులలో ఒకటి. దీని పొడవు 72 కిమీ (45 మై) కంటే ఎక్కువ. ఈ సరస్సు చుట్టూ అనేక మంచుతో కప్పబడిన పర్వతాలు, చిన్న ప్రవాహాలు ఉన్నాయి. ఈ సరస్సు దాని పశ్చిమ చివరలో ఒక అవుట్‌లెట్ స్ట్రీమ్‌ను కలిగి, ఆంగ్లంలో ఆ రంగుకు "మణి" అని అర్థం. సరస్సుకు పశ్చిమాన 90 కిమీ దూరంలో టిబెటన్ పట్టణం ఉంది. జియాంట్సే, లాసా ఈశాన్య దిశకు వంద కి.మీ దూరంలో ఉంది. స్థానిక పురాణాల ప్రకారం, యమ్‌డోక్ యుమ్త్సో సరస్సు ఒక దేవత రూపాంతరం. యమ్‌డ్రోక్ జలవిద్యుత్ కేంద్రం 1996లో సరస్సు "పశ్చిమ చివర బైడి" అనే చిన్న గ్రామానికి సమీపంలో పూర్తి, అంకితం చేయబడింది. ఈ పవర్ స్టేషన్ టిబెట్‌లో అతిపెద్దది.[2]
| యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు | |
|---|---|
 గంప పాస్ నుండి ఫోటోగ్రాఫ్ చేయబడింది (లాసా , గ్యాంట్సే మధ్య రహదారిపై) | |
  యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు | |
| అక్షాంశ,రేఖాంశాలు | 28°56′N 90°41′E / 28.933°N 90.683°E |
| ప్రవహించే దేశాలు | చైనా |
| గరిష్ట పొడవు | 72 కి.మీ. (45 మై.) |
| ఉపరితల వైశాల్యం | 638 కి.మీ2 (246 చ. మై.) |
| ఉపరితల ఎత్తు | 4,441 మీ. (14,570 అ.) |
భౌతిక సమాచారం
మార్చు
ఈ సరస్సు (విస్తీర్ణం 638 కిమీ², సగటు లోతు 30 మీటర్లు) "ఫ్యాన్" ఆకారంలో ఉంది. దక్షిణానికి వ్యాపించి, ఉత్తరం వరకు ఇరుకైనది. పర్వత సరస్సు తీరం అనేక బేలు, ఇన్‌లెట్‌లతో అత్యంత క్రెనెలేటెడ్‌గా ఉంది. చలికాలంలో యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు ఘనీభవిస్తుంది.
వాతావరణం
మార్చుయామ్డ్రోక్ సరస్సు దీర్ఘ, చల్లని, పొడి శీతాకాలాలు . చిన్న, చల్లని, తడి వేసవితో కూడిన చల్లని గడ్డి వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఇది ఆల్పైన్ టండ్రా వాతావరణం, సబార్కిటిక్ వాతావరణం పై కూడా సరిహద్దుగా ఉంది. పగలు, రాత్రి మధ్య తేడాలు చాలా ఎక్కువ.
| శీతోష్ణస్థితి డేటా - యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| నెల | జన | ఫిబ్ర | మార్చి | ఏప్రి | మే | జూన్ | జూలై | ఆగ | సెప్టెం | అక్టో | నవం | డిసెం | సంవత్సరం |
| సగటు అధిక °C (°F) | 1.9 (35.4) |
3.4 (38.1) |
5.8 (42.4) |
9.5 (49.1) |
13.1 (55.6) |
16.6 (61.9) |
16.1 (61.0) |
15.2 (59.4) |
13.9 (57.0) |
10.2 (50.4) |
6.1 (43.0) |
3.3 (37.9) |
9.6 (49.3) |
| రోజువారీ సగటు °C (°F) | −7.4 (18.7) |
−5.2 (22.6) |
−2.0 (28.4) |
2.1 (35.8) |
6.2 (43.2) |
10.3 (50.5) |
10.6 (51.1) |
9.8 (49.6) |
8.1 (46.6) |
2.8 (37.0) |
−2.6 (27.3) |
−6.0 (21.2) |
2.2 (36.0) |
| సగటు అల్ప °C (°F) | −16.7 (1.9) |
−13.8 (7.2) |
−9.8 (14.4) |
−5.2 (22.6) |
−0.7 (30.7) |
4.0 (39.2) |
5.1 (41.2) |
4.5 (40.1) |
2.3 (36.1) |
−4.6 (23.7) |
−11.3 (11.7) |
−15.3 (4.5) |
−5.1 (22.8) |
| సగటు అవపాతం mm (inches) | 0 (0) |
0 (0) |
2 (0.1) |
4 (0.2) |
12 (0.5) |
39 (1.5) |
82 (3.2) |
83 (3.3) |
37 (1.5) |
7 (0.3) |
1 (0.0) |
0 (0) |
267 (10.6) |
| Source: Climate-Data.org | |||||||||||||
సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యత
మార్చు.jpg)
పర్వతాల వలె, సరస్సులను టిబెటన్ ప్రజలు పవిత్రంగా పరిగణిస్తారు. అవి రక్షిత దేవతల నివాస స్థలాలు. కావున ప్రత్యేక ఆధ్యాత్మిక శక్తులతో పెట్టుబడి పెట్టడం అనే సూత్రం. యమ్‌డ్రోక్ సరస్సు నాలుగు ప్రత్యేకించి పవిత్ర సరస్సులలో ఒకటి, ఇది దైవికంగా భావించబడుతుంది. దలైలామా నుండి స్థానిక గ్రామస్థుల వరకు అందరూ అక్కడ తీర్థయాత్రలు చేస్తారు. డోర్జే గెగ్కీ త్సో దేవత కాపలాగా ఉన్న నాలుగు "గ్రేట్ వ్రాత్‌ఫుల్ లేక్స్"లో ఒకటి పవిత్రమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది. అలాంటి ఇతర సరస్సులు లామో లా-త్సో, నమ్త్సో, మానససరోవర్. ఈ సరస్సు ఒక టాలిస్మాన్‌గా గౌరవించబడుతుంది . ఇది టిబెట్ జీవిత-స్పిరిట్‌లో భాగమని చెప్పబడింది. దక్షిణ టిబెట్‌లోని అతిపెద్ద సరస్సు. ఈ సరస్సు నీరు ఎండిపోతే, టిబెట్ ఇకపై నివాసయోగ్యం ఉండేది కాదని చెబుతారు. ఈ సరస్సు దాని ద్వీపాలు, పరిసర ప్రాంతం 8వ శతాబ్దంలో టిబెట్‌కు బౌద్ధమతాన్ని తీసుకువచ్చిన, రెండవ బుద్ధుడైన పద్మసంభవతో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉన్నాయి. సరస్సుల ద్వీపకల్పంలో ఉన్న ప్రసిద్ధ సామ్డింగ్ మొనాస్టరీ ఉంది. స్త్రీ పునర్జన్మకు నాయకత్వం వహించిన ఏకైక టిబెటన్ మఠం. ఇది సన్యాసినులు కానందున, మహిళా మఠాధిపతి దాదాపు ముప్పై మంది సన్యాసులు, సన్యాసినులతో కూడిన సంఘానికి నాయకత్వం వహిస్తారు. సామ్డింగ్ మొనాస్టరీ అనేది టిబెట్‌లోని అత్యంత ముఖ్యమైన మహిళా అవతారమైన సామ్డింగ్ డోర్జే ఫాగ్మో అధ్యక్షత వహించింది. నేడు యాత్రికులు, పర్యాటకులు ఇద్దరూ సరస్సు చుట్టుకొలత వెంబడి నడవడం చూడవచ్చు. ఈ సరస్సు ద్వీపాలలో ఒకటి పాత కోట లేదా పెడే జాంగ్ అని పిలువబడే కోటను కలిగి ఉంది.[2]
ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత
మార్చుయమ్డ్రోక్ సరస్సులో నివసిస్తున్న చేపల గుంపులు ఉన్నాయి. వీటిని స్థానిక జనాభా వాణిజ్యపరంగా దోపిడీ చేస్తుంది. ఏప్రిల్ నుండి అక్టోబరు వరకు, ఈ సరస్సు నుండి పట్టుకున్న చేపలను టిబెట్ రాజధాని లాసాలోని మార్కెట్లలో విక్రయిస్తారు. అదనంగా, ఈ సరస్సు ద్వీపాలు స్థానిక పశువుల కాపరులకు గొప్ప పచ్చికభూమిగా ఉపయోగపడతాయి.