లీలా దేశాయ్ అలియాస్ లీలా దేశాయ్ 1930, 1940 లలో ఒక భారతీయ నటి. ఆమె 1900 ల ప్రారంభంలో సంగీత విద్వాంసురాలు అయిన ఉమేద్రామ్ లాల్ భాయ్ దేశాయ్, అతని రెండవ భార్య సత్యబాలా దేవి కుమార్తె.

దుష్మాన్ లో లీలా దేశాయ్ (1939)

ప్రారంభ జీవితం

మార్చు

ఆమె తల్లిదండ్రులు 3 సంవత్సరాల అమెరికన్ పర్యటనలో ఉన్నప్పుడు దేశాయ్ న్యూజెర్సీలోని నెవార్క్ లో జన్మించారు. ఆమె తండ్రి గుజరాతీ, ఆమె తల్లి భారతదేశంలోని బీహార్ కు చెందినవారు. ఆమె ఇండియాలోనే పెరిగారు. ఆమె 11 భారతీయ చిత్రాలలో నటించింది, 1961 లో కాబూలివాలి అనే చిత్రానికి అసోసియేట్ నిర్మాతగా వ్యవహరించింది. 1944 లో, లీలా తన సోదరి రామోలాతో కలియాన్ అనే చిత్రంలో కూడా నటించింది. అదే సంవత్సరం లాల్కర్ అనే చిత్రంలో కూడా రామోలా నటించింది.

కెరీర్

మార్చు

దేశాయ్ సోహన్లాల్, లచ్చుమహరాజ్ వద్ద శాస్త్రీయ హిందుస్తానీ నృత్యంలో అధికారిక విద్యను, మోరిస్ కళాశాల (లక్నో) లో సంగీతంలో అకడమిక్ విద్యను అభ్యసించారు. 1943లో విశ్రామ్ బేడేకర్ నిర్మించిన నాగనారాయణ్ అనే చిత్రంలో ఆమె నటించారు. లీలా దేశాయ్ ను 1941లో ఇంటర్మీడియట్ కళాశాల విద్యార్థులు ఆహ్వానించారు. న్యూ థియేటర్స్, ప్రభాత్ ఫిల్మ్ కో నిర్మించిన చిత్రాల ఫెస్టివల్స్ నిర్వహించిన ఘనత బెంగళూరుకే దక్కిందన్నారు.

బి.ఎన్.సిర్కార్ సామ్రాజ్యం పి.సి.బారువా, బిమల్ రాయ్, దేబాకి బోస్, లీలా దేశాయ్, ఫణి మజుందార్, తిమిర్ బరన్, ఉమాషాషి, నితిన్ బోస్, కె.ఎల్.సైగల్, పంకజ్ మల్లిక్, నెమో, శిశిర్ కుమార్ భదూరి, జమున వంటి ప్రముఖులను న్యూ థియేటర్స్ బ్యానర్ ద్వారా పరిచయం చేసింది. బెంగాలీ సినిమాల కోసం కలకత్తాకు ధ్వనిని తీసుకురావడం, ప్లేబ్యాక్ వ్యవస్థను ప్రవేశపెట్టడం అతని సాంకేతిక విజయాలలో ఒకటి. న్యూ థియేటర్స్ ఎలిఫెంట్ లోగో దేశవ్యాప్తంగా జనాన్ని ఆకర్షించడానికి అయస్కాంతంగా పనిచేసింది. బి.ఎన్. సిర్కార్ గురించి మరింత

దేశాయ్ ఒక నృత్యకారుడు, సోహన్ లాల్ అనుచరుడు.[1]

"1939 లో మొదటి కపాల్ కుంటాల నుండి దశాబ్దం తరువాత మూడవ కపాల్ కుంటాల విడుదలైంది. ఈసారి నితిన్ బోస్, ఫణి మజుందార్ ఇద్దరూ దర్శకత్వం వహించారు. కపాల్ కుంటాల పాత్రను దేశాయ్ పోషించారు'' అన్నారు.

ఫణి మజుందార్ దేశాయ్ సోదరి మోనికా దేశాయ్ ను వివాహం చేసుకున్నాడు.[2]

దేశాయ్ 1926 లో లక్నోలో స్థాపించబడిన "భట్ఖండే మ్యూజిక్ ఇన్స్టిట్యూట్" లో శిక్షణ పొందారు, తరతరాలుగా ప్రదర్శన కళాకారులు, అంకితభావం కలిగిన గురువులు, ప్రతిభావంతులైన స్వరకర్తలకు శిక్షణ ఇవ్వడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు. లక్నో సంగీత దర్శకులు, (నౌషాద్, మదన్ మోహన్, రోషన్ వంటివారు), నటులు, నటీమణులు (కుమార్, ఇఫ్తేకర్, అఖ్తరి బాయి, బీనా రాయ్, యశోధర కట్జు, స్వరణ్లత వంటివి), గాయకులు (తలత్ మహమూద్, అనూప్ జలోటా, దిల్రాజ్ కౌర్, కృష్ణ కల్లె), రచయితలు (అమృత్లాల్ నగర్, భగవతి శరణ్ వర్మ, అచలా నగర్ వంటివి), గీత రచయితలు, నృత్యకారులు. లచ్చు మహరాజ్ చాలా సినిమాలకు సక్సెస్ ఫుల్ కొరియోగ్రాఫర్. కలకత్తాలోని న్యూ థియేటర్స్ కు చెందిన పహాడీ సన్యాల్, లీలా దేశాయ్, కమలేష్ కుమారి అందరూ ఇక్కడే శిక్షణ పొందారు.

దేశాయ్ కు డార్జిలింగ్ లో "లిల్లీ కాటేజ్" అనే ఇల్లు ఉంది. ఆమె తల్లి సత్యబాలా దేవి మరణించే వరకు అక్కడే నివసించారు. డార్జిలింగ్ లో మంజుల లేదా సుమిత్రా సన్యాల్ తో లీలాకు పరిచయం ఉండి ఉండవచ్చు. బాలీవుడ్ నటి సుమిత్రా సన్యాల్ సైట్ లో లీలా దేశాయ్ ప్రస్తావన ఉంది.

రాష్ట్రపతి సోదరిగా, కొంటె స్కూల్ గర్ల్ గా నటించి, తనకు, ప్రకాశ్ బాబు (సైగల్)కు మధ్య ప్రేమాయణంలో ఎప్పుడూ చురుకైన పాత్ర పోషించిన లీలా దేశాయ్ గురించి ఏం చెప్పాలి? ఆమె నటనలో నాకు ఒక్క తప్పు కూడా కనిపించదు. సైగల్ వరకు ఆమె అద్భుతంగా ఆడింది. ఆమె కళ్లు కూడా చాలా ఎక్స్ ప్రెసివ్ గా ఉన్నాయి. వాటిల్లో ఏముంది? సిగ్గుమాలిన హస్సీగా ఆమె మీ హాలీవుడ్ నటీమణుల్లో ఎవరికైనా పాయింట్లు ఇవ్వగలదు-మరియు గెలవగలదు. ఆమెకు, సైగల్ కు మధ్య జరిగే లవ్-డ్యూయెట్ లో ఎప్పుడూ ఆమెనే నడిపించింది. ఈ నిత్య శృంగార క్రీడలో, పురుషుడిని నడిపించేది స్త్రీయే తప్ప, సాధారణంగా అనుకుంటున్నట్లు కాదు అనే మిస్టర్ బెర్నార్డ్ షా పెంపుడు భావనకు ఆమె ప్రతిరూపం. స్కూల్ గార్డెన్ వాల్ నుంచి దూకి కింద కూర్చొని తన ప్రతిబింబాల చివర నమిలి కూర్చున్న ప్రకాశ్ బాబు చేతిలో పడిపోయిన క్షణం నుంచీ, ఆమె మాట్లాడే పద్ధతిలో అతన్ని తనకే వదిలిపెట్టలేదు.[3] "ఉస్కే బ్యాడ్ క్యా హువా, ప్రకాశ్ బాబు?" అని తనతో పాటు ఇంటిని కూల్చివేసేది. ఆ పేదవాడు ఆ తర్వాత ఆమె కొలతలకు తగ్గట్టుగా నృత్యం చేయాల్సి వచ్చింది. ఆమె అతనితో ఒంటరిగా ఉన్నప్పుడు, తేనె-మంచు, స్వర్గపు పాలపై ఆహారం తిన్నట్లు మాకు అనిపించింది. ఆ తరువాత, ఆమె మెరిసే డైలాగ్, అత్యున్నతమైన "సజీవ" నటనతో పాటు, ఆమె తన నృత్య ప్రదర్శనలో అందంగా ఉంది. ఆమె ముఖమంతా ఆమె ఆలోచనలు ప్రతిబింబించే అద్దంలా ఉంది. ఆరంభం నుంచి ముగింపు వరకు ఆమె అల్లరి చేసేది."

మూలాలు

మార్చు
  1. "Indian Classical Dance Kathak Bharatnatyam Odissi Bollywood and Yoga at Schaumburg, Naperville and Chicago - Kathak Gurus Part 10". gaurijog.com. Archived from the original on 3 February 2011. Retrieved 13 January 2022.
  2. "Obituary: Phani Majumdar". The Independent. 21 June 1994.
  3. "Triveni Journal".

బాహ్య లింకులు

మార్చు