వజ్రాసన (బోధ్ గయ)

వజ్రసనా (వజ్ర సింహాసనం) బోద్ధ గయలోని మహాబోధి ఆలయంలో సింహాసనం. క్రీస్తుపూర్వం 250-233 మధ్య మౌర్య సామ్రాజ్యం అశోకచక్రవర్తి చేత దీనిని సమర్పించినట్లు భావిస్తున్నారు.[1] బుద్ధుడు 200 సంవత్సరాల క్రితం జ్ఞానోదయానికి చేరుకున్న ప్రదేశంలో ఇది స్థాపించబడింది.[2]

వజ్ర సింహాసనం
The Diamond Throne in Bodh Gaya.
పదార్థంPolished sandstone
యుగం/సంస్కృతిcirca 250 BCE
కనుగొన్నది24°41′45″N 84°59′28″E / 24.695939°N 84.991211°E / 24.695939; 84.991211
ప్రాంతంBodh Gaya, Bihar, India
ప్రస్తుతం ఉన్న చోటుBodh Gaya, Bihar, India
Diamond Throne is located in India
Diamond Throne
Diamond Throne

గౌతమ బుద్ధుడి బోధిమండ (బోధిమన; జ్ఞానోదయం పీఠం లేదా వేదిక) వజ్రాసనం.[3] గౌతమ బుద్ధుడు విముక్తి సాధించిన ప్రదేశం కావడంతో. టిబెటను గ్రంథాలు బుద్ధగయను సూచించడానికి వజ్రసనా అనే పదాన్ని కూడా ఉపయోగిస్తాయి.[4]

ఖాళీ సింహాసనం బుద్ధగయ వద్ద మాత్రమే కాదు ప్రారంభ బౌద్ధమతంలో భక్తికి కేంద్రంగా ఉంది. దీనిని సెటియా లేదా సింబాలికు అవశేషంగా పరిగణిస్తారు. ఇది ఆక్రమించటానికి ఉద్దేశించినది కాదు. కానీ తప్పిపోయిన బుద్ధుని చిహ్నంగా పనిచేస్తుంది. పురాతన చిత్రాలు భక్తులు దాని ముందు ప్రార్థనలో మోకరిల్లినట్లు చూపిస్తాయి.

సింహాసనం

మార్చు

అన్వేషణ

మార్చు

అశోకుడు నిర్మించిన పురాతన ఆలయం అవశేషాలతో పాటు వజ్రాసనాను పురావస్తు శాస్త్రవేత్త అలెగ్జాండరు కన్నిన్గ్హం (1814–1893) తవ్వారు. ఆయన తన 1892 పుస్తకంలో మహాబోధి, లేదా కింద ఉన్న గొప్ప బౌద్ధ దేవాలయంలో మహాబోధి ఆలయం గురించి తన పరిశోధన, సంబంధిత పరిశోధనలను ప్రచురించాడు. బుద్ధ-గయ వద్ద బోధి చెట్టు. Mahâbodhi, or the great Buddhist temple under the Bodhi tree at Buddha-Gaya.

వర్ణన

మార్చు

ఇది ఇప్పుడు మనుగడలో ఉన్నందున వజ్రాసన పాలిషు బూడిద ఇసుకరాయి మందపాటి స్లాబు, 7 అడుగుల 10-అంగుళాల పొడవు 4 అడుగుల 7-అంగుళాల వెడల్పు, 6-అంగుళాల మందంతో ఉంటుంది. మొత్తం మీద ఉపరితలం రేఖాగణిత నమూనాలతో చెక్కబడింది. మధ్యలో వృత్తాకారంగా, రెండు చతురస్రాల సరిహద్దులతో.[5]

The Diamond Throne and the Pillars of Ashoka
1892 లో బుద్ధ గయలో అశోకుడి వజ్ర సింహాసనాన్ని కనుగొనడం. బుద్ధుని ప్రకాశం, బోధి చెట్టు సమీపంలో.
వజ్ర సింహాసనం (పైభాగం), సాంచి స్తంభాల రాజధాని (దిగువ) అలంకరణ బ్యాండ్లు, రెండూ పెద్దబాతులు, జ్వాల పాల్మెటులను కలిగి ఉంటాయి.
వజ్ర సింహాసనం (పైభాగం), సంకిస్సా స్తంభ రాజధాని (దిగువ), ముందు అలంకరణ ఫ్రైజెసు, ప్రత్యామ్నాయ జ్వాల పాల్మెట్లు, రోసెట్లు, తామర రెండూ.

వజ్ర సింహాసనం మీద చెక్కిన అలంకరణలు అశోకస్తంభాల మీద కనిపించే అలంకరణలను స్పష్టంగా ప్రతిధ్వనిస్తాయి.[6] వజ్ర సింహాసనం హనీసకేల్సు, పెద్దబాతులు చెక్కి తయారు చేసిన ఒక అలంకార బృందాన్ని కలిగి ఉంది. వీటిని అనేక అశోకస్తంభ రాజధానులలో కూడా చూడవచ్చు.[7] రాంపూర్వా రాజధానులు, వెనుక కుడ్యం మీద పావురాలు, ఈ రోజులలో వీక్షణ నుండి దాచబడింది.[5] ముఖ్యంగా పెద్దబాతులు (హంసా) అశోక స్తంభాల మీద చాలా పునరావృత చిహ్నంగా ఉన్నాయి. విశ్వాసంగా తరలివచ్చే భక్తులను సూచించవచ్చు.[1] అదే సింహాసనం సుమారు క్రీ.పూ. 100 నాటి భార్హటు నుండి వచ్చిన కుడ్యాలలో కూడా వివరించబడింది.[8]

 
అలహాబాదు స్థంభం శాసనం చివరి అంచు

వజ్రాసన అన్నివైపులా శిల్పాల చెక్కడాలు ఉంటాయి. ఇది అశోకుడి చేత నిర్మించబడింది అనడానికి ఇది (బోధిగృహ) నిదర్శనంగా ఉంది.ఇది అన్ని వైపులా తెరవబడినట్లు నిర్మించబడిన " హమ్మియా " చిత్రం.[1] కాలిద్ద చెక్కబడిన శిల్పాలు తరువాతి కాలానికి చెందినవి. బహుశా కుషానుల కాలంలో ఇవి నిర్మించబడి ఉండవచ్చు.[5]

అశోకుడు

మార్చు
 
Anagarika Dharmapala (1864–1933) at the Vajrasana. The throne appears clearly in its exact shape, with supporting columns.
 
Bharhut relief with the Vajrasana (similar to the Anagarika Dharmapala photograph with its supporting columns), and the Mahabodhi Temple around the Bodhi Tree (2nd century BCE).[9]

బుద్ధుడు జ్ఞానోదయం పొందిన ప్రదేశంలో అశోకుడు వజ్రసనాన్ని నిర్మించాడు.[10] తన రాతిశాసనం నంబరు 8 వివరించిన విధంగా అశోకుడు తన పాలనలో సుమారు 10 సంవత్సరాల తరువాత, క్రీ.పూ 260 లో బుద్ధగయను సందర్శించినట్లు భావిస్తున్నారు.[11] పురాతన కాలంలో సంబోధి ("జ్ఞానోదయం") లేదా వజ్రసానా ("వజ్రాసన") గా పిలువబడే బుద్ధగయ సందర్శనను ఆయన వివరించాడు:[12]

"గతంలో రాజులు విహార పర్యటనలకు వెళ్ళేవారు. ఈ సమయంలో వేట, ఇతర వినోదాలు ఉండేవి. దేవనాంప్రియ (అశోకుడు) పట్టాభిషేకం చేసిన పది సంవత్సరాల తరువాత ఆయన సంబోధి పర్యటనకు వెళ్లి ధర్మాన్ని స్థాపించాడు. ఈ పర్యటనల సమయంలో ఈ క్రింది విషయాలు జరిగాయి: బ్రాహ్మణుల, సన్యాసుల సందర్శనలు, బహుమతులు, వృద్ధుల సందర్శనలు, బంగారు బహుమతులు, గ్రామీణ ప్రాంతాలలోని ప్రజలను సందర్శించడం, వారికి ధర్మం వారికి బోధించడం, ధర్మం గురించి చర్చించడం తగినది. ఇది అశోకుడికి ఆనందం కలిగిస్తుంది. ఇది మరొక రకమైన ఆదాయంగా ఉంది"

—రాతిశాసనం నెం 8, వెన్ అనువాదం. ఎస్. ధమ్మికా[12]

అశోక కాలం నాటి సింహాసనం స్లాబు క్రీ.పూ 260 లో బోధి చెట్టు చుట్టూ అశోక మొదటి బుద్ధగయ ఆలయాన్ని స్థాపించినప్పుడు నిర్మించబడింది.[7]సింహాసనం మొదట్లో కుషానుకాలం నాటి పెద్ద సింహాసనం వెనుక దాగి ఉంది. బహుశా పాల కాలం నాటిది కనుగొనబడింది. వజ్రసనం మొదట్లో అసలు బోధిచెట్టు దిగువన ఉందని భావిస్తున్నారు.[7] స్లాబు పాలిషు చేసిన ఇసుకరాయితో తయారు చేయబడింది. అశోక కాలం నాటిది.[7] ఇది బుద్ధగయ వద్ద ఉన్న పురాతనమైన వాస్తుశిల్పంగా గుర్తించబడింది.[7]

వజ్రాసనం చిత్రీకరిస్తున్న కుడ్యశిల్పాలు

మార్చు
 
The Vajrasana as illustrated in Bharhut (2nd century BCE).

వజ్రసానానికి సంబంధించిన లిఖిత భరహతు కుడ్యశిల్పం. మూల మహాబోధి ఆలయం సమీపంలోని అశోక స్తంభాల మీద మద్దతు ఉన్న బహిరంగ ద్వారం మధ్యలో నాలుగు ఫ్లాటు పైలాస్టర్లతో అలంకరించబడిన వజ్రసనం కనిపిస్తుంది. సింహాసనం వెనుక భవనం పైన ఉన్న బోధి చెట్టు కాండం కనిపిస్తుంది. చెట్టు అన్ని వైపులా త్రిరత్న, ధర్మచక్రాల సంయుక్త చిహ్నం ఉంది. ఒక చిన్న స్తంభం పైన నిలబడి ఉంటుంది. వజ్రసనా గదికి అన్నివైపులా ఒకే శైలిలో పక్క వైపు గది ఉంటుంది. సింహాసనం పైభాగం పువ్వులతో అలంకరించబడి ఉంటుంది. కానీ బుద్ధుని బొమ్మ లేదు.[8]

కుడ్యం మీద ఈ శాసనం ఉంది: "భగవతో సకమునినో బోధో" ("దైవ శాక్యముని బోధి (చెట్టు)", లేదా "బ్లెస్డు సక్యముని "). [13] తద్వారా కుడ్యం శాసనం అర్ధాన్ని నిర్ధారిస్తుంది.[8]

ప్రత్యేకతలు

మార్చు
The Vajrasana and its main components, Mahabodhi Temple, Bodh Gaya
(Front/ back/ right/ left orientation based on the modern disposition of the throne.)
 
The Vajrasana was encased under a massive statue of the Buddha
(back frieze, quite damaged, with pigeons visible)
 

Discovery of the Vajrasana
(Right side view).
 
Elevation plan of the original Vajrasana
(Front view).

ఇవి కూడా చూడండి

మార్చు

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 1.2 Buddhist Architecture, Huu Phuoc Le p.240
  2. A Global History of Architecture, Francis D. K. Ching, Mark M. Jarzombek, Vikramaditya Prakash, John Wiley & Sons, 2017 p.570ff
  3. Buswell Jr. & Lopez Jr. 2013, Entry for bodhimaṇḍa.
  4. Buswell Jr. & Lopez Jr. 2013, Entry for vajrāsana.
  5. 5.0 5.1 5.2 Alexander Cunningham, Mahâbodhi, or the great Buddhist temple under the Bodhi tree at Buddha-Gaya p.19 Public Domain text
  6. Allen, Charles (2012). Ashoka: The Search for India's Lost Emperor (in ఇంగ్లీష్). Little, Brown Book Group. p. 133. ISBN 978-1-4087-0388-5.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 Buddhist Architecture, Huu Phuoc Le, Grafikol, 2010 p.240
  8. 8.0 8.1 8.2 Mahâbodhi, Cunningham p.4ff Public Domain text
  9. Mahâbodhi, Cunningham p.4ff
  10. "Ashoka did build the Diamond Throne at Bodh Gaya to stand in for the Buddha and to mark the place of his enlightenment" in A Global History of Architecture, Francis D. K. Ching, Mark M. Jarzombek, Vikramaditya Prakash, John Wiley & Sons, 2017 p.570ff
  11. Asoka, Mookerji Radhakumud Motilal Banarsidass Publisher, 1962 p.18
  12. 12.0 12.1 The Edicts of King Asoka, an English rendering by Ven. S. Dhammika, 1994 [1]
  13. Leoshko, Janice (2017). Sacred Traces: British Explorations of Buddhism in South Asia (in ఇంగ్లీష్). Routledge. p. 64. ISBN 978-1-351-55030-7.

వనరులు

మార్చు