బొగ్గు అనేది ఒక తేలికపాటి బరువు కలిగిన నల్లటి కార్బన్ అవశేషం, ఇది నీటిని ఇతర అస్థిర పదార్థాలను తొలగించడం కొరకు, బలంగా వేడి చేసే కలప (లేదా ఇతర జంతు వృక్ష పదార్థాల) ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది. బొగ్గును మండించడం అని పిలిచే ఈ పైరోలసిస్ ప్రక్రియ సంప్రదాయ వెర్షన్ లో, ప్రారంభ పదార్థం కొంత భాగాన్ని మండించడం ద్వారా, ఆక్సిజన్ పరిమిత సరఫరాతో అందించబడుతుంది. మూసిఉన్న రిటోలో పదార్థాన్ని వేడి చేయడం ద్వారా కూడా బొగ్గును ఉత్పత్తి చేయవచ్చు.ఈ బొగ్గును గ్రౌండింగ్, పెయింటింగ్, మేకప్, మెడిసిన్, డీడోరైజేషన్, డీహ్యూమిడిఫికేషన్, గన్‌పౌడర్, కార్బరైజింగ్, పౌడర్ మిశ్రమాలు మొదలైన వాటిలో కూడా ఉపయోగిస్తారు.[1]

బొగ్గు తయారుచేసే బట్టీ

బొగ్గు అనేది 81% నుండి 90% కార్బన్, 3% హైడ్రోజన్, 6% ఆక్సిజన్, 1% నత్రజని, 6% తేమ 1% నుండి 2% బూడిదతో కూడిన సేంద్రీయ సమ్మేళనాల మిశ్రమం ఇందులో అతి తక్కువ మొత్తంలో సల్ఫర్ ఉంటుంది. బొగ్గు మండించడం చాలా సులభం (350 ° C నుండి 400 ° C) మంట లేకుండా నిప్పులా కాలిపోతూనే ఉంది, ఎందుకంటే మంట ఏర్పడే వాయువులు ఈ ఉష్ణోగ్రతలు మండవు సమయంలో . ఇది చెక్క కంటే ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద కాలిపోతుంది. సాధారణంగా బొగ్గు దహన ఉష్ణోగ్రత 800 ° C. నాణ్యతను బట్టి, దహన సమయంలో కిలోల బొగ్గుకు 28–35 MJ శక్తి విడుదల అవుతుంది . మరొక మూలం ప్రకారం , క్యాలరీ విలువ 31.6–32.9 MJ / kg కి సమానం, ఇది కలప రకాన్ని బట్టి ఉంటుంది.

సాధారణ బొగ్గు ఉపయోగాలు మార్చు

బొగ్గు ఎల్లప్పుడూ తేలికగా ఉంటుంది , కానీ దాని నిర్మాణం కారణంగా మాత్రమే; కార్భన్ పదార్ధాలతో అనేది హార్డ్ మెటల్ కోసం ఒక మంచి పోలిష్. సాధారణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఇది చాలా స్థిరంగా ఉంటుంది శతాబ్దాలుగా మారకుండా భూమిలో ఉంటుంది; గాలిలో ఇది కొన్ని గ్యాస్ భాగాలు ఆవిర్లు ద్రవాల నుండి సస్పెండ్ చేయబడిన పదార్థాలను శోషిస్తుంది బొగ్గు కూడా వాసనలను పీల్చుకుంటుంది ఈ లక్షణం వలన కొందరు ఫ్రిజ్ లో ఉన్న దుర్వాసన పోగొట్టటానికి బొగ్గులు ఉన్న పాత్రను పెడతారు.

బొగ్గు, చక్కగా నిర్మాణాత్మకమైన ఉపరితలం అందువలన ఇది అనేక అవాంఛనీయ సేంద్రియ పదార్ధాలను బంధిస్తుంది, ఈ గుణం వలన వివిధ పదార్ధాలను ఫిల్టర్ చేయడానికి శుభ్రపరచడానికి సక్రియం చేయబడిన కార్బన్‌గా కూడా ఉపయోగించవచ్చు.

వాయువులు ముఖ్యంగా నీటి ఆవిరి శోషణ గాలి లేకపోవడంతో చల్లబడిన తరువాత బొగ్గు బరువు పెరుగుతుంది.

సాధారణంగా, తక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఉత్పత్తి చేసే బొగ్గు ఎక్కువగా ప్రభావ వంతంగా ఉంటుంది. ఇందులోని కార్బన్ ఆక్సిజన్‌ను పీల్చుకుంటుంది ఈ ప్రక్రియలో ఆక్సీకరణం చెందుతుంది ఇతర మూలకాలతో చర్య జరుపుతుంది, ఉదాహరణకి, తో హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ ఏర్పాటు సల్ఫ్యూరిక్ యాసిడ్ తో యు నీరు, అమ్మోనియా కు అమ్మోనియం నైట్రేట్ అమ్మోనియం హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ నుండి అమ్మోనియం సల్ఫేట్ వరకు బొగ్గుతో ఆక్సీకరణంచెందుతాయి అలాగే తెగులు ఉత్పత్తులు దీనివలన నాశనం అవుతాయి. బొగ్గుతో చుట్టుముట్టబడిన మాంసం కుళ్ళిపోవడానికి చాలా సమయం పడుతుంది. చెడు-వాసన, పుట్రిడ్ నీటిని తాజాగా ఎనియల్డ్ బొగ్గు ద్వారా శుభ్రం చేయవచ్చు ఫ్యూసెల్ నూనెల నుండి ఆల్కహాల్ విడుదల అవుతుంది[2].

కానీ బొగ్గు నీటిలో ఉన్న సూక్ష్మ జీవుల (బ్యాక్టీరియా మొదలైనవి) పై ప్రభావం చూపదు, బొగ్గు ద్వారా నీటిని ఫిల్టర్ చేసినప్పుడు అవి వడపోత గుండా వెళతాయి; నీరు వాసన లేనిదిగా మారుతుంది, కానీ వ్యాధి వ్యాప్తి చేసే జీవుల నుండి బయటపడదు. బొగ్గు నీటిలో కొన్ని పెద్ద, ధ్రువ రహిత , సేంద్రియ పదార్ధాలను నిలువరించగలదు, ఉదా. బి. క్లోరినేటెడ్ హైడ్రోకార్బన్లు , ఇతర ఉత్పత్తులు.

సాదారణ బొగ్గు తయారు చేయు విధానము.

పనికిరాని కర్రలను దుంగలను ఒక చోట చేర్చి శంకాకారంలో పెద్ద కుప్పగా పేర్చి దానిపై ఆకులలుములు పేర్చి దానిపై పలచగా మట్టిని కప్పి కింద ఒక ద్వారం చేసి అందులో మంట పెద్తారు. సుమారు ఆరు గంటలు మంట పెట్టి మంట బాగా వ్యాపించిందని అనుకొన్నాక ఆ ద్యారాన్ని కూడా మట్టితో మూసేస్తారు. ఈ కట్టెల కుప్పను మూటు అంటారు. అగ్ని లోపల అంతా వ్యాపించి మెల్లిగా కాలుతుటాయి. లోపల గాలి లేనందున లోపలున్న కర్రలు/దుంగలు కాలి బూడిద అయిపోవు. ఇలా సుమారు పది...ఇరవై రోజులు పాటు కాలుతుంటాయి. ఆ తర్వాత చల్లారినాక మూటును విప్పదీస్తే బొగ్గుల కుప్ప కనిపిస్తుంది. ఇది కర్ర బొగ్గు తయారి విధానం. దీని ఫలితంగా బొగ్గు, కలప వినెగార్ , కలప వాయువు , కలప తారు వస్తుంది . పైరోలైసిస్ ప్రక్రియ వివిధ దశలు ఉష్ణోగ్రతని బట్టి వేరు చేయబడతాయి .

ప్రారంభ దశలో, 220 ° C వరకు ఉష్ణోగ్రతలు ప్రధానంగా పదార్థాన్ని వేడి చేయడానికి ఎండబెట్టడానికి దారితీస్తాయి , హైడ్రోజన్ కార్బన్ డయాక్సైడ్ , ఎసిటిక్ ఆమ్లం ఫార్మిక్ ఆమ్లం జాడలు విడుదలవుతాయి .

మూలాలు మార్చు

  1. "Charcoal - Energy Education". energyeducation.ca (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-08-27.
  2. "Uses of wood charcoal". ukrfuel.com. Retrieved 2020-08-27.