హెపటైటిస్ సి అనేది హెపటైటిస్ సి వైరస్ (హెచ్‌సివి) వల్ల కలిగే అంటు వ్యాధి. ఇది ప్రధానంగా కాలేయాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది.[1] ప్రారంభ సంక్రమణ సమయంలో, ప్రజలు తరచుగా తేలికపాటి లేదా అసలు లక్షణాలను కలిగి ఉండరు.[2] అప్పుడప్పుడు జ్వరం, ముదురు మూత్రం, కడుపు నొప్పి, పసుపు రంగు చర్మం సంభవిస్తాయి. ప్రారంభంలో సోకిన వారిలో 75% నుండి 85% మందికి ఈ వైరస్ కాలేయంలో కొనసాగుతుంది. దీర్ఘకాలిక సంక్రమణ ప్రారంభంలో సాధారణంగా లక్షణాలు ఉండవు. సంవత్సరాలు గడిచే కొద్ది, ఇది తరచుగా కాలేయ వ్యాధి, అప్పుడప్పుడు సిరోసిస్‌కు దారితీస్తుంది. కొన్ని సందర్భాల్లో, సిరోసిస్ ఉన్నవారికి కాలేయ వైఫల్యం, కాలేయ క్యాన్సర్ లేదా అన్నవాహిక, కడుపులో రక్త నాళాలు విడదీయడం వంటి తీవ్రమైన సమస్యలు సంభవిస్తాయి.[1]

హెచ్‌సివి ప్రధానంగా ఇంట్రావీనస్ మాదకద్రవ్యాల వాడకంతో సంబంధం ఉన్న రక్తం నుండి రక్త సంబంధాలు, పేలవంగా క్రిమిరహితం చేయబడిన వైద్య పరికరాలు, ఆరోగ్య సంరక్షణలో సూది గాయాలు, రక్తమార్పిడి ద్వారా వ్యాపిస్తుంది.[2]బ్లడ్ స్క్రీనింగ్ ఉపయోగించి, మార్పిడి నుండి వచ్చే ప్రమాదం రెండు మిలియన్లకు ఒకటి కంటే తక్కువ.[2]రెండు మిలియన్లకు ఒకటి. ఇది పుట్టినప్పుడు ఈ వ్యాధి సోకిన తల్లి నుండి తన బిడ్డకు కూడా వ్యాప్తి చెందవచ్చు. ఇది ఉపరితల పరిచయం ద్వారా వ్యాపించదు.[3] ఇది 5 హెపటైటిస్ వైరస్లలో ఒకటి: A,B,C,D, E. ప్రమాదంలో ఉన్న ప్రజలందరిలో రక్త పరీక్ష అవసరం.[4]

హెపటైటిస్ C కి వ్యతిరేకంగా టీకా లేదు.[2][5] క్రొత్త చికిత్సలకు ప్రాప్యత పొందడం ఖరీదైనది. సిరోసిస్ లేదా కాలేయ క్యాన్సర్ తో బాధపడుతున్నవారికి కాలేయ మార్పిడి అవసరం కావచ్చు. వైరస్ సాధారణంగా మార్పిడి తర్వాత పునరావృతమైనప్పటికీ, కాలేయ మార్పిడికి హెపటైటిస్ C ప్రధాన కారణం.

2015 నాటికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా 143 మిలియన్ల మంది (2%) హెపటైటిస్ C బారిన పడ్డారని అంచనా. 2013 లో సుమారు 11 మిలియన్ల కొత్త కేసులు సంభవించాయి.[6] కాలేయ క్యాన్సర్ కారణంగా సుమారు 167,000 మరణాలు, సిరోసిస్ కారణంగా 326,000 మరణాలు 2015 లో హెపటైటిస్ C కారణంగా సంభవించాయి.[7]

సంకేతాలు, లక్షణాలు మార్చు

అక్యూట్ ఇన్ఫెక్షన్ మార్చు

సోకిన వారిలో 20-30% మందిలో తీవ్రమైన లక్షణాలు అభివృద్ధి చెందుతాయి. [2] ఇది సంభవించినప్పుడు, ఇది సాధారణంగా సంక్రమణ తరువాత 4–12 వారాలు (కానీ తీవ్రమైన లక్షణాలు కనిపించడానికి 2 వారాల నుండి 6 నెలల వరకు పట్టవచ్చు).[2][3] లక్షణాలు సాధారణంగా తేలికపాటి, అస్పష్టంగా ఉంటాయి, అలసట, వికారం, వాంతులు, జ్వరం, కండరాలు లేదా కీళ్ల నొప్పులు, కడుపు నొప్పి, ఆకలి తగ్గడం, బరువు తగ్గడం, కామెర్లు (సోకిన వారిలో ~ 25% లో సంభవిస్తాయి), చీకటి మూత్రం, మట్టి-రంగు మలము కలిగి ఉంటాయి.[8][9] తీవ్రమైన దశ తరువాత, 10-50% బాధిత వ్యక్తులలో సంక్రమణ ఆకస్మికంగా పరిష్కరించబడుతుంది;ఇది యువత, ఆడవారిలో ఎక్కువగా సంభవిస్తుంది.[8]

మూలాలు మార్చు

  1. 1.0 1.1 Ryan KJ, Ray CG, eds. (2004). షెర్రీస్ మెడికల్ బయాలజీ (4th ed.). McGraw Hill. pp. 551–2. ISBN 978-0-8385-8529-0.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "హెపటైటిస్ C ఎఫ్.ఏ.క్యూస్ ఫర్ హెల్త్ ప్రొఫెషనల్స్". CDC. January 8, 2016. Archived from the original on 21 January 2016. Retrieved 4 February 2016.
  3. 3.0 3.1 "హెపటైటిస్ C ఫాక్ట్ షీట్ N°164". WHO. July 2015. Archived from the original on 31 January 2016. Retrieved 4 February 2016.
  4. "Viral Hepatitis: A through E and Beyond". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. April 2012. Archived from the original on 2 ఫిబ్రవరి 2016. Retrieved 28 నవంబరు 2019.
  5. Webster, Daniel P; Klenerman, Paul; Dusheiko, Geoffrey M (2015). "హెపటైటిస్ C". ది లాన్సెట్. 385 (9973): 1124–1135. doi:10.1016/S0140-6736(14)62401-6. ISSN 0140-6736. PMC 4878852. PMID 25687730.
  6. "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. 8 October 2016. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
  7. "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. 8 October 2016. doi:10.1016/S0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
  8. 8.0 8.1 క్రోనిక్ హెపటైటిస్ C వైరస్ అడ్వాన్సస్ ఇన్ ట్రీట్మెంట్, ప్రామిస్ ఫర్ ఫ్యూచర్. Springer Verlag. 2011. p. 14. ISBN 978-1-4614-1191-8. Archived from the original on 2016-06-17.
  9. Wilkins, T; Malcolm JK; Raina D; Schade RR (2010-06-01). "Hepatitis C: diagnosis and treatment" (PDF). American Family Physician. 81 (11): 1351–7. PMID 20521755. Archived (PDF) from the original on 2013-05-21.