అనసూయ త్రివేది (జననం 7 ఏప్రిల్ 1924) భారతదేశంలోని గుజరాత్ రాష్ట్రానికి చెందిన గుజరాతీ విమర్శకురాలు, సంపాదకురాలు, పరిశోధకురాలు. ఆమె ముంబైలోని వివిధ కళాశాలలలో గుజరాతీ భాష, సాహిత్యాన్ని అభ్యసించింది, తరువాత బోధించింది. ఆమె భర్త భూపేంద్ర త్రివేదితో కలిసి, మధ్యయుగ గుజరాతీ కవి అఖా భగత్‌పై అనేక రచనలతో సహా అనేక రచనలకు సహ సంపాదకీయం చేసింది, పరిశోధించింది. ఆమె గుజరాతీలో సామెతలపై విస్తృతంగా అధ్యయనం చేసి రచనలను ప్రచురించింది.

అనసూయ త్రివేది
పుట్టిన తేదీ, స్థలం(1924-04-07)1924 ఏప్రిల్ 7
బొంబాయి, బ్రిటిష్ ఇండియా
వృత్తి
  • ఎడిటర్
  • పరిశోధకుడు
భాషగుజరాతీ
పౌరసత్వంఇండియన్
జీవిత భాగస్వామిభూపేంద్ర త్రివేది

జీవిత చరిత్ర మార్చు

అనసూయ త్రివేది 1924 ఏప్రిల్ 7 న బొంబాయి (ఇప్పుడు ముంబై) లో జన్మించింది. ఆమె 1941లో మెట్రిక్యులేషన్ పూర్తి చేసింది. బీఏ చదివి 1946లో ఫస్ట్ క్లాస్ తో పూర్తి చేశారు. ఈమె 1946 నుండి 1948 వరకు ఎల్ఫిన్ స్టోన్ కళాశాలలో దక్షిణ ఫెలోగా బోధించింది. 1948లో ఎంఏ, 1950లో బీటీ పూర్తి చేశారు. 1966లో గుజరాతీ సాహిత్యమ ప్రయుక్త్ కహెవావో (ట్రాన్స్ఎల్) అనే థీసిస్కు పీహెచ్డీ లభించింది. మధ్యయుగ గుజరాతీ సాహిత్యంలో ఉపయోగించిన సామెతలు) హరివల్లభ్ భయానీ ఆధ్వర్యంలో. 1970లో ముంబై విశ్వవిద్యాలయం నుంచి భాషాశాస్త్రంలో డిప్లొమా పొందారు.[1][2][3]

ఆమె 1950 నుండి 1951 వరకు ఎస్ఎన్డిటి కళాశాలలో గుజరాతీ సాహిత్యాన్ని బోధించింది, తరువాత 1951 నుండి 1952 వరకు టోపివాలా కళాశాలలో బోధించింది. 1956లో ఎస్ ఎన్ డీటీ కళాశాలకు తిరిగివచ్చి 1974 జూన్ లో ప్రిన్సిపాల్ గా నియమితులయ్యారు. అక్కడి పీహెచ్ డీ విద్యార్థులకు ఆమె సలహాలు కూడా ఇచ్చారు.

ఈమె భూపేంద్ర బాలకృష్ణ త్రివేది అనే రచయితను వివాహమాడారు.

పనులు మార్చు

మధ్యయుగ గుజరాతీ కవి అఖా భగత్ పై అనేక రచనలతో సహా త్రివేది విమర్శనాత్మక, సంపాదక, పరిశోధనా రచనలు చాలావరకు ఆమె భర్తతో కలిసి జరిగాయి. వీరు నరహరి గ్యాంగీత (1964), అఖా అనుభవబిందు (1964), మాణిక్యసుందర్సూరి పృథ్వీచంద్రచరిత్ర (1966), అఖా భగత్నా చప్పా: దాస్ అంగ్ (1972), మాధవలాల్-కంకందల ప్రబంధ్: అంగ్ 6, దుహా 266-371 (1966), అఖా 1971 ( 1975), అఖా 196-371 ( 1971), అఖా భగత్నా చప్పా 1, అఖా 9 (1975), అఖా 266-371 (1975), అఖా 266-371 (1964) వంటి అనేక రచనలను సహ సంపాదకత్వం వహించి ప్రచురించారు.

గుజరాతీ భాషలోని సామెతలను ఆమె విస్తృతంగా అధ్యయనం చేసి పరిశోధించారు. ఆమె అపానీ కహెవాటో: ఏక్ అధ్యాయన్ (1970), గుజరాతీ సాహిత్య కహెవాటోనో ప్రచార్ (1973) సామెతలపై విస్తృతమైన విద్యా అధ్యయనాలు. సంస్కృతం, ప్రాకృతం, మధ్యయుగ గుజరాతీ సాహిత్యంలోని సామెతలను సమకాలీన వాడుకలో ఉన్న సామెతలతో తులనాత్మక అధ్యయనం చేశారు. అపానీ కహెవాతో: సామెతలు, వాటి నిర్వచనం, లక్షణాలు, విషయాలు, ప్రాముఖ్యత, సాంస్కృతిక ప్రస్తావనలు, సంప్రదాయాలపై 120 పేజీల అధ్యయనం ఏక్ అధ్యాయన్.

ఇది కూడ చూడు మార్చు

  • గుజరాతీ భాషా రచయితల జాబితా

మూలాలు మార్చు

  1. Dave, Ramesh R., ed. (October 2001). ગુજરાતી સાહિત્યનો ઇતિહાસ: ગાંધીયુગીન-અનુગાંધીયુગીન ગદ્યસર્જકો (1895-1935) [History of Gujarati Literature: Gandhian and Post-Gandhian Era Prose Writers (1895-1935)] (in గుజరాతి). Vol. VI. Trivedi, Chimanlal; Desai, Parul Kandarp. Ahmedabad: Gujarati Sahitya Parishad. pp. 550–551.
  2. Shastri, Keshavram Kashiram (January 2013) [3 March 1977 (1st ed.)]. Trivedi, Shraddha; Shah, Kirtida; Shah, Pratibha (eds.). ગુજરાતના સારસ્વતો ― ૧ Gujaratna Saraswato ― 1 [Who's Who in Literature of Gujarat ― 1] (in గుజరాతి) (Updated ed.). Ahmedabad: Gujarat Sahitya Sabha. p. 5. OCLC 900401455.
  3. Trivedi, Shraddha (1990). Topiwala, Chandrakant; Soni, Raman; Dave, Ramesh R. (eds.). ગુજરાતી સાહિત્ય કોશ : અર્વાચીનકાળ Gujarati Sahitya Kosh : Arvachinkal [Encyclopedia of Gujarati Literature : Modern Era] (in గుజరాతి). Vol. II. Ahmedabad: Gujarati Sahitya Parishad. p. 98. OCLC 26636333.