వికీపీడియా

ఇద్రిస్ డెబి

ఇడ్రిస్ డెబి ఇట్నో [a] ( 1952 జూన్ 18 - 2021 ఏప్రిల్ 20) ఒక చాడియన్ రాజకీయవేత్త, సైనిక అధికారి, అతను 1990 నుండి 2021లో నార్తర్న్ చాడ్ దాడి సమయంలో మరణించే వరకు చాడ్ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు.[1] అతని పదవీకాలం 30 సంవత్సరాల కంటే ఎక్కువ కాలం చాడ్ యొక్క సుదీర్ఘకాలం పనిచేసిన అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు.

మార్షల్
ఇద్రిస్ డెబి
إدريس ديبي
చాద్ అధ్యక్షుడు
In office
1990 డిసెంబర్ 2 – 2021 ఏప్రిల్ 21
అంతకు ముందు వారుహుస్సేన్ హబారే
తరువాత వారుమహమ్మద్ డేబీ
ఆఫ్రికన్ యూనియన్ పార్టీ అధ్యక్షుడు
In office
2016 జనవరి 30 – 2017 జనవరి 30
అంతకు ముందు వారురాబర్ట్ ముగాబే
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం1952 జూన్ 18
ఫాడా చాద్
మరణం2021 మే 20
రాజకీయ పార్టీఆఫ్రికన్ యూనియన్ పార్టీ
జీవిత భాగస్వామిచీనా డేబీ
సంతకం
Military service
Allegianceచాద్ జెండా
Branch/serviceఆర్మీ చాద్
Years of service1976–2021
Rank

డెబీ జఘవా జాతికి చెందిన బిదయత్ వంశంలో సభ్యుడు. 1980 లలో ప్రెసిడెంట్ హిస్సేన్ హబ్రే యొక్క మిలిటరీ యొక్క ఉన్నత స్థాయి కమాండర్, డెబీ టయోటా యుద్ధంలో ముఖ్యమైన పాత్రలు పోషించాడు, ఇది లిబియా-చాడియన్ సంఘర్షణ సమయంలో చాడ్ విజయానికి దారితీసింది. అతను తిరుగుబాటుకు కుట్ర పన్నినట్లు అనుమానించబడిన తరువాత హబ్రే చేత ప్రక్షాళన చేయబడ్డాడు, లిబియాలో బహిష్కరించబడ్డాడు. అతను 1990 డిసెంబరులో హబ్రేకు వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటుకు నాయకత్వం వహించి అధికారాన్ని చేజిక్కించుకున్నాడు. అతని పూర్వీకుల క్రింద అనేక దశాబ్దాల ఏక-పార్టీ పాలన తర్వాత 1992లో బహుళ-పార్టీ వ్యవస్థను ప్రవేశపెట్టినప్పటికీ, అతని అధ్యక్ష పదవిలో, అతని పేట్రియాటిక్ సాల్వేషన్ ఉద్యమం ఆధిపత్య పార్టీ. డెబీ 1996, 2001 లో అధ్యక్ష ఎన్నికలలో గెలిచారు, పదవీకాల పరిమితులు తొలగించబడిన తర్వాత అతను 2006, 2011, 2016, 2021 లలో మళ్లీ గెలిచాడు .చాంద్ దేశానికి 30 ఏళ్ల పాటు అధ్యక్షుడిగా పనిచేసి రికార్డు సృష్టించాడు. 2021 వ సంవత్సరంలో జరిగిన యుద్ధంలో మరణించాడు.

రెండవ కాంగో యుద్ధం సమయంలో, డెబి కాంగో ప్రభుత్వం పక్షాన సైనిక జోక్యాన్ని క్లుప్తంగా ఆదేశించాడు, అయితే అతని దళాలు దోపిడీ, మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనకు పాల్పడినట్లు ఆరోపణలు రావడంతో వెంటనే ఉపసంహరించుకున్నాడు. ఈయనకు సంతానం లేదు ‌. ప్రపంచంలో అత్యధిక కాలం అధ్యక్షులుగా పనిచేసిన వారిలో ఈయన ఒకరు. ఈయన చాద్ ఆధునిక పితామహుడుగా పిలవబడుతాడు. ఈయన చాద్ అవినీతి ఆరోపణలు ఎదుర్కొన్నాడు. ఈయన ప్రభుత్వంపై చాద్ ప్రతిపక్ష పార్టీ అనేకసార్లు అవిశ్వాస తీర్మానం ప్రవేశపెట్టింది. అవి అవిశ్వాస తీర్మానం అనేకసార్లు వీగిపోయింది.

యుద్ధంలో మరణం

మార్చు

ఫ్రంట్ ఫర్ చేంజ్ అండ్ కాంకర్డ్ ఇన్ చాడ్ (FACT) నుండి తిరుగుబాటుదారులకు వ్యతిరేకంగా ముందు భాగంలో కమాండింగ్ దళాలు పోరాడుతున్నప్పుడు 2021 ఏప్రిల్లో డెబీ చంపబడ్డాడు.[2] ఆర్మీ ప్రతినిధి ప్రకారం, 68 సంవత్సరాల వయస్సులో ఉత్తర చాడ్ దాడి సమయంలో ఉత్తర చాడ్‌లో FACT తిరుగుబాటుదారులకు వ్యతిరేకంగా తన సైన్యానికి కమాండ్ చేస్తున్నప్పుడు 2021 ఏప్రిల్ 20న తుపాకీ కాల్పుల వల్ల గాయపడిన డెబీ మరణించాడు.[3][4][5][6] తిరుగుబాటు ప్రతినిధి ప్రకారం, అతను రాజధానికి తీసుకెళ్లే ముందు నోకౌ పట్టణానికి సమీపంలోని మెలే గ్రామంలో ఘోరంగా గాయపడ్డాడు, అక్కడ అతను మరణించాడు.[7]

అతని మరణంతో చాడియన్ పార్లమెంట్, ప్రభుత్వం రెండూ రద్దు చేయబడ్డాయి [4][8], దాని స్థానంలో అతని కుమారుడు మహమత్ డెబి ఇట్నో ఛైర్మన్‌గా పరివర్తన సైనిక మండలి ఏర్పాటు చేయబడింది.[9] అదనంగా, చాడ్ రాజ్యాంగం సస్పెండ్ చేయబడింది, దాని స్థానంలో కొత్త చార్టర్ ఉంది.[10] ప్రభుత్వం పద్నాలుగు రోజుల జాతీయ సంతాప దినాలను ఆదేశిస్తూ జెండాలు సగానికి కప్పి, ప్రభుత్వ సంస్థలు, విద్యా సంస్థలను చాలా రోజుల పాటు మూసివేసింది.[11][12] మాలి [13], దక్షిణ సూడాన్‌లలో మూడు రోజుల జాతీయ సంతాప దినాలు ప్రకటించబడ్డాయి;[14][15] క్యూబా,[16] డెమొక్రాటిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కాంగో,[17] గినియా [18], రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కాంగోలో ఒక రోజు సంతాప దినాలు ప్రకటించారు.[19]

డెబీ అంత్యక్రియలు 2021 ఏప్రిల్ 23న జరిగాయి [20] ఫ్రెంచ్ ప్రెసిడెంట్ ఇమ్మాన్యుయేల్ మాక్రాన్, గినియా ప్రెసిడెంట్ ఆల్ఫా కాండే, అనేక ఇతర ఆఫ్రికన్ నాయకులు అంత్యక్రియలకు హాజరయ్యారు.[21][22] ఈయన నోబెల్ శాంతి బహుమతికి నామినేట్ అయ్యాడు. కానీ అందుకోలేకపోయాడు.

  1. ↑ "Chad president assassinated by militants from North". EgyptToday. 20 April 2021. Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  2. ↑ "Chadian President Idriss Déby has died of injuries suffered on the frontline (army)". France 24. 20 April 2021. Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  3. ↑ Takadji, Edouard; Larson, Krista (20 April 2021). "Rebels vow to take capital after Chadian president killed". CTV News. Bell media. Associated Press. Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  4. ↑ 4.0 4.1 "Chad President Idriss Deby dies on front lines, according to an army statement". Deutsche Welle. 20 April 2021. Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  5. ↑ "Chad President Idriss Deby dies on front lines, says army spokesman". Reuters. 20 April 2021. Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  6. ↑ "Explainer-Who are the rebels threatening to take Chad's capital?". Reuters. 21 April 2021. Retrieved 21 April 2021.
  7. ↑ Ramadane, Madjiasra Nako, Mahamat (21 April 2021). "Chad in turmoil after Deby death as rebels, opposition challenge military". Reuters (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 21 April 2021.{{cite news}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  8. ↑ "Chad President Idriss Deby killed on frontline, son to take over". Thomas Reuters News. Reuters. 20 April 2021. Archived from the original on 22 ఏప్రిల్ 2021. Retrieved 20 April 2021.
  9. ↑ "Chad Sets Up Transitional Military Council Headed By Son Of Late President – Reports". UrduPoint (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  10. ↑ "Rebels threaten to march on capital as Chad reels from president's battlefield death". Reuters. 21 April 2021. Retrieved 3 May 2021.
  11. ↑ "N'Djamena 'on edge' as residents shocked by news of Deby's death".
  12. ↑ "Deby's death and Chad's next day: This is what the army announced".
  13. ↑ "Mali in three-day mourning for Chad's Déby".
  14. ↑ "South Sudan: Kiir Mourns Dèby, orders flags to fly at half mast for three days". 22 April 2021.
  15. ↑ "Kiir declares 3 days of mourning following Chadian president's killing". 21 April 2021.
  16. ↑ "Decretan duelo oficial por fallecimiento del Presidente de la República del Chad | Cubadebate". Cubadebate.cu. 22 April 2021. Retrieved 3 September 2022.
  17. ↑ "President Felix Tshisekedi declares a day of national mourning following the death of Idriss Déby of Chad | acpcongo". Archived from the original on 2023-04-11. Retrieved 2023-08-29.
  18. ↑ "Mort d'Idriss Deby : Le gouvernement guinéen proclame un " deuil national "". 21 April 2021.
  19. ↑ "Congo : Denis Sassou N'Guesso décrète un deuil national en mémoire d'Idriss Deby Itno". 22 April 2021.
  20. ↑ "Chad's President Idriss Déby dies after clashes with rebels". BBC News (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 20 April 2021. Archived from the original on 20 April 2021. Retrieved 20 April 2021.
  21. ↑ "Thousands gather to wish Chad's slain president "a deserved rest"". Reuters. 23 April 2021. Retrieved 23 April 2021.
  22. ↑ "France's Macron attends funeral of Chadian president Idriss Déby". RFI (in ఇంగ్లీష్). 23 April 2021. Retrieved 23 April 2021.


ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=ఇద్రిస్_డెబి&oldid=4075703" నుండి వెలికితీశారు