ఇర్విన్ రోజ్
ఇర్విన్ అల్లాన్ రోస్ (జూలై 16, 1926 – జూన్ 2, 2015) ప్రఖ్యాత అమెరికన్ జీవ రసాయన శాస్త్రవేత్త. అవాంఛనీయ ప్రోటీన్లను నాశనం చేసే కణాలను కనుక్కొన్నందుకు రోజ్ 2004లో రసాయన శాస్త్ర విభాగంలో నోబెల్ బహుమతి అందుకున్నారు. సర్వికల్ క్యాన్సర్, సిస్టిక్ ఫిబ్రోసిస్ వంటి వ్యాధులకు నూతన చికిత్సలను ఆవిష్కరించడానికి ఈయన పరిశోధనలు పనికొచ్చాయి.
| ఇర్విన్ రోజ్ | |
|---|---|
 ఇర్విన్ రోజ్, c. 2000 | |
| జననం | 1926 జూలై 16 బ్రూక్లైన్, న్యుయార్క్ యు.ఎస్.ఎ |
| మరణం | 2015 జూన్ 2 (వయసు 88) డీర్ ఫీల్డ్, మాంచెస్టర్, యు.ఎస్ |
| జాతీయత | యునైటెడ్ స్టేట్స్ |
| రంగములు | జీవ శాస్త్రము |
| వృత్తిసంస్థలు | ఫాక్స్ ఛేజ్ కాన్సర్ సెంటర్ పెన్సిల్వేనియా విశ్వవిద్యాలయం కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయం యాలె విశ్వవిద్యాలయం |
| చదువుకున్న సంస్థలు | చికాగో విశ్వవిద్యాలయం |
| ప్రసిద్ధి | అవాంఛనీయ ప్రోటీన్లను నాశనం చేసే కణాల ఆవిష్కరణ |
| ముఖ్యమైన పురస్కారాలు | రసాయన శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి (2004) |
జీవిత విశేషాలు
మార్చురోజ్ అమెరికా లోని బ్రూక్లైన్(న్యూయార్క్) లో జ్యూయిష్ కుటుంబంలో ఎల్లా(గ్రీన్‌వాల్డ్), హారే రాయ్‌జే దంపతులకు జన్మించారు.[1]రోజ్ వాషింగ్టన్ విశ్వవిద్యాలయంలో రెండవ ప్రపంచయుద్ధంలో నావీలో పనిచేయుటకు ఒక సంవత్సరం ముందు చేరాడు. యుద్ధం నుంచి వచ్చిన తరువాత ఆయన 1948 లో బి.ఎస్, 1952 లో జీవ రసాయన శాస్త్రంలో పి.హెచ్.డి ని చిగాగో విశ్వవిద్యాలయం నుండి పొందారు.[2] ఆయన 1954 నుండి 1963 వరకు యాలే స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసన్ లో జీవ రసాయన శాస్త్ర విభాగంలో అధ్యాపకునిగా పనిచేసారు. ఆ తరువాత 1963 లో ఆయన ఫాక్స్ ఛేజ్ క్యాన్సర్ సెంటర్ లో 1963 లో చేరి ఆయన 1995 లో పదవీవిరమణ వరకు అక్కడే పనిచేసారు.[3] ఆయన 1970 లో పెన్సిల్వేనియా విశ్వవిద్యాలయంలో భౌతిక జీవ రసాయన విభాగంలో ప్రొఫెసర్ గా పనిచేసారు.[4] ఆయన కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయలోని ఇర్విన్ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసిన్ లో ఫిజియాలజీ, బయోఫిజిక్స్ విభాగాలకు ప్రొఫెసర్ గా యున్నారు. అచ్చటనే ఆయనకు 2004 లో నోబెల్ బహుమతి ప్రకటించబడినది.[3]
ఇర్విన్ రోజ్ పిలడెల్ఫియాలో ఫాక్స్ ఛేజ్ క్యాన్సర్ సెంటర్ లో పనిచేయునపుడు అనేక మంది పోస్టు గ్రాడ్యుయేట్ విద్యార్థులకు శిక్షణ నిచ్చారు. 'కిస్‌ ఆఫ్ డెత్‌' సర్వైకల్‌ క్యాన్సర్, సిస్టిక్ ఫైబ్రోసిస్‌ వ్యాధులకు మూలకారకాలు ప్రోటీన్లను జీవకణాలు ధ్వంసం చేసే ప్రక్రియను కనుగొ న్నందుకు ఇర్విన్‌రోజ్‌ను నోబెల్ బహుమతి వరించింది. ఆయన 2015 జూన్ 2 న డీర్‌ఫీల్డ్, మసాచుసెట్స్ లో మరణించారు.[2][5]
ప్రచురణలు
మార్చు- Hershko, A.; Ciechanover, A.; Rose, I.A. (1979), "Resolution of the ATP-dependent proteolytic system from reticulocytes: a component that interacts with ATP", Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 76 (7): 3107–3110, doi:10.1073/pnas.76.7.3107, PMC 383772, PMID 290989.
- Hershko, A.; Ciechanover, A.; Heller, H.; Haas, A.L.; Rose, I.A. (1980), "Proposed role of ATP in protein breakdown: conjugation of protein with multiple chains of the polypeptide of ATP-dependent proteolysis", Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 77 (4): 1783–1786, doi:10.1073/pnas.77.4.1783, PMC 348591, PMID 6990414.
మూలాలు
మార్చు- ↑ Nobelprize.org - Irwin Rose Autobiography
- ↑ 2.0 2.1 Chang, Kenneth (2 June 2015). "Irwin A. Rose, Nobel-Winning Biochemist, Dies at 88". New York Times. Retrieved 4 June 2015.
- ↑ 3.0 3.1 Weil, Martin (3 June 2015). "Irwin Rose, who shared 2004 Nobel Prize in chemistry, dies at 88". Washington Post. Retrieved 4 June 2015.
- ↑ "Selected Awards and Honors to Penn Faculty and Alumni: Nobel Prizes". University of Pennsylvania Website. Archived from the original on 3 నవంబరు 2013. Retrieved 4 June 2015.
- ↑ ABC News. "2004 Nobel Chemistry Winner Irwin Rose Dies at 88". ABC News.
- Rose, Irwin (2005), "Early work on the ubiquitin proteasome system, an interview with Irwin Rose. Interview by CDD", Cell Death Differ., vol. 12, no. 9, pp. 1162–6, doi:10.1038/sj.cdd.4401700, PMID 16094392
- "Nobel Prize in Chemistry, 2004. Aaron Ciechanover, Avram Hershko and Irwin Rose", Indian J. Physiol. Pharmacol., vol. 49, no. 1, p. 121, 2005, PMID 15881872
- Latonen, Leena; Laiho, Marikki (2004), "Nobel prize in chemistry goes to three persons with a key role in revealing the ubiquitin-mediated protein degradation pathway", Duodecim; lääketieteellinen aikakauskirja, vol. 120, no. 24, pp. 2868–71, PMID 15700582
- Goldberg, Alfred L (2005), "Nobel committee tags ubiquitin for distinction", Neuron, vol. 45, no. 3 (published Feb 3, 2005), pp. 339–44, doi:10.1016/j.neuron.2005.01.019, PMID 15694320
- Neefjes, J; Groothuis, T A M; Dantuma, N P (2004), "The 2004 Nobel Prize in Chemistry for the discovery of ubiquitin-mediated protein degradation", Nederlands tijdschrift voor geneeskunde, vol. 148, no. 52 (published Dec 25, 2004), pp. 2579–82, PMID 15646859
- Vogel, Gretchen; Bachmair, A; Chau, V; Cohen, R; Coffino, P; Demartino, G; Deshaies, R; Dohmen, J; et al. (2004), "Nobel Prizes. Gold medal from cellular trash", Science, vol. 306, no. 5695 (published Oct 15, 2004), pp. 400–1, doi:10.1126/science.306.5695.400b, PMID 15550643
- Giles, Jim (2004), "Chemistry Nobel for trio who revealed molecular death-tag", Nature, vol. 431, no. 7010 (published Oct 14, 2004), p. 729, doi:10.1038/431729a, PMID 15483574
ఇతర లింకులు
మార్చు