కొన్యాక్ భాష

కొన్యాక్ అనేది ఈశాన్య భారతదేశంలోని నాగాలాండ్‌లోని కొన్యాక్ ప్రజలు మాట్లాడే సినో-టిబెటన్ భాష . భారతదేశంలో 2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, దాదాపు 2,50,000 మంది స్థానిక భాష మాట్లాడేవారు ఉన్నారు.

కొన్యాక్
స్థానిక భాష	నాగాలాండ్, భారతదేశం
స్వజాతీయత	కొన్యాక్
స్థానికంగా మాట్లాడేవారు	244,477 (2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం)
భాషా కుటుంబము	సినో-టిబెటన్ బ్రహ్మపుత్ర కొన్యాక్ కొన్యాక్-చాంగ్ కొన్యాక్
భాషా సంకేతాలు
ISO 639-3	nbe
Glottolog	kony1248
ELP	Konyak Naga

మాండలికాలు

కొన్యాక్ భాష ప్రామాణిక మాండలికాన్ని టేబుల్‌ంగ్ అని పిలుస్తారు, ఈ భాష విస్తృతంగా ఉపయోగించే మాండలికాలను కలిగి ఉంది. అవి:

• ఆంగ్ఫాంగ్
• హోపావో
• చాంగ్న్యు
• చెన్
• చింగ్కావో
• చింగ్లాంగ్
• చోహా
• గెలెకిడోరియా
• జాక్ఫాంగ్
• లాంగ్చింగ్
• లాంగ్‌ఖాయ్
• లాంగ్మీన్
• లాంగ్వా
• మెన్
• ములుంగ్
• న్గాంగ్చింగ్
• సాంగ్
• షాన్లాంగ్
• శూన్యుయో
• షెంగ
• సిమా
• సోవా
• శంన్యుయంగ
• టేబుల్ంగ్ (అంగ్వాంగ్కు, కాంగోన్, మొహంగ్, వాక్చింగ్)
• టబు
• తామ్ఖుంగ్న్యుయో
• టాంగ్
• టోబున్యుయో
• తోలమ్లెయిన్యువా
• టోటోక్
• హాంగ్‌ఫోయ్

ఫోనాలజీ

కొన్యాక్‌లో మూడు లెక్సికల్లీ కాంట్రాస్టివ్ కాంటౌర్ టోన్‌లు ఉన్నాయి - పెరుగుతున్న (తీవ్రమైన యాసతో వ్రాతపూర్వకంగా గుర్తించబడింది - á), పడిపోవడం (గ్రేవ్ యాసతో గుర్తించబడింది - à) లెవెల్ (గుర్తించబడనిది).

అచ్చులు

	ఫ్రంట్	సెంట్రల్	బ్యాక్
క్లోజ్	i	ɨ	u
మిడ్	e	ə	o
ఓపెన్		a

అచ్చులు /a/ , /o/ , /u/ ఉజ్జాయింపుల ముందు పొడవుగా ఉంటాయి . /ə/ చివరికి ఉండవు.

హల్లులు

	బిలాబియల్	డెంటల్/ అల్వియోలార్	పాలటాల్	వేలర్	గ్లోటల్
ప్లోసివ్	p pʰ	t̪	c	k kʰ	ʔ
నాసికా	m	n̪	ɲ	ŋ
ఫ్రికేటివ్			s		h
లాటరల్		l
అప్ప్రోక్సిమెంట్	w		j

ఆపివేయబడిన /p/, /k/ కాంట్రాస్ట్ / pʰ /, /kʰ / . /p/ /c/ మార్ఫిమ్ హద్దుల్లో అంతర్వాచకంగా వాయిస్ అవుతాయి . పెరుగుతున్న టోన్‌తో అచ్చు ముందు ఉంటే డెంటల్ /t/ అల్వియోలార్‌గా గుర్తించబడుతుంది . ఉజ్జాయింపులు /w/, /j/ అచ్చుల తర్వాత లాక్సర్, చిన్నవిగా ఉచ్ఛరిస్తారు ; /w/ అధిక అచ్చుల ముందు మొదట్లో టెన్సర్ అవుతుంది. మార్ఫిమ్-ఇనీషియల్ లేదా ఇంటర్‌వోకలిక్ అయితే, /j/ వినిపించే రాపిడితో ఉచ్ఛరిస్తారు.  /pʰ/ , /kʰ/ , /c/ , /ɲ/ , /s/ , /h/, /l/ స్వరూపం -చివరికి జరగదు, అయితే /ʔ/ మార్ఫిమ్-ప్రారంభంలో కనిపించదు. మార్ఫిమ్-ప్రారంభ /kp/, /kʰl/ మినహా , హల్లు సమూహాలు మధ్యస్థంగా మాత్రమే ఉంటాయి.

మరింత చదవడానికి

• ఇనే జోంగ్నే జేమ్ (1957), కొన్యాక్ భాషలో పెద్దలకు ప్రైమర్, గౌహతి{{citation}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
• కుమార్, బ్రిజ్ బిహారీ (1972), హిందీ-కొన్యాక్ నిఘంటువు, కోహిమా: నాగాలాండ్ భాషా పరిషత్
• కుమార్, బ్రిజ్ బిహారీ (1972), కొన్యాక్ వ్యాకరణ్ కి రూపేఖా, కోహిమా: నాగాలాండ్ భాషా పరిషత్
• నాగరాజా, కె.ఎస్., కొన్యాక్-హిందీ-ఇంగ్లీష్ నిఘంటువు, మైసూర్: సెంట్రల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియన్ లాంగ్వేజెస్
• నాగరాజా, కె.ఎస్., "రిలేటివిజేషన్ ఇన్ కొన్యాక్", ఇండియన్ లింగ్విస్టిక్స్, 45: 41–8