గౌరీ అయ్యూబ్ (ఫిబ్రవరి 13, 1931 - జూలై 13, 1998) తన జీవితంలో ఎక్కువ భాగం కోల్కతా (కలకత్తా) కు చెందిన సామాజిక కార్యకర్త, రచయిత్రి, ఉపాధ్యాయురాలు. తత్వవేత్త, సాహిత్య విమర్శకుడు అబూ సయీద్ అయూబ్ (1906-1982) ను వివాహం చేసుకున్న గౌరీ తన స్వంత రచయిత,, ఆమె చిన్న కథలు, అనువాదాలు, సామాజిక సమస్యలపై అనేక వ్యాసాలకు ప్రసిద్ది చెందింది. బెంగాల్లో మతసామరస్య వ్యాప్తి, 1971 బంగ్లాదేశ్ విమోచన యుద్ధానికి చురుకైన సహాయం, 1974 లో భారతదేశంలో అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రకటించినప్పుడు మానవ హక్కుల అణచివేతకు వ్యతిరేకంగా గళమెత్తినందుకు ఆమె గుర్తింపు పొందారు. 1971 యుద్ధంలో అనాథలైన బంగ్లాదేశీ పిల్లలకు ఆశ్రయంగా ఖేలఘర్ను స్థాపించడంలో రచయిత్రి, సామాజిక కార్యకర్త మైత్రేయి దేవికి ఆమె సహాయపడింది. 1990 లో మైత్రేయి దేవి మరణించిన తరువాత, అయూబ్ ఖేలఘర్ బాధ్యతలు స్వీకరించారు

గౌరీ అయూబ్ శాంతినికేతన్ లోని విశ్వభారతి విశ్వవిద్యాలయంలో తత్వశాస్త్రం, కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయంలో విద్యను అభ్యసించారు. 1963-91 మధ్యకాలంలో కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధ కళాశాల అయిన శ్రీ శిక్షాయతన్ కళాశాలలో ప్రొఫెసర్ గా, తరువాత విద్యా విభాగానికి అధిపతిగా పనిచేశారు.

జీవిత చరిత్ర

మార్చు

జీవితం తొలి దశలో

మార్చు

గౌరీ దత్తా 1931 ఫిబ్రవరి 13న పాట్నాలో జన్మించారు. ఆమె తండ్రి ప్రొఫెసర్ ధీరేంద్ర మోహన్ దత్తా తత్వవేత్త, రచయిత, ఉపాధ్యాయుడు. ఆమె తల్లి నిరుపమా దత్తా తన వ్యాపారాన్ని నడిపేవారు. గౌరికి నలుగురు సోదరులు, నలుగురు సోదరీమణులు ఉన్నారు. ఆమె కుటుంబం పూర్వపు తూర్పు పాకిస్తాన్లో మూలాలను కలిగి ఉంది, పాట్నా నుండి మైమెన్సింగ్ (ప్రస్తుతం బంగ్లాదేశ్లో ఉంది) వరకు అప్పుడప్పుడు కఠినమైన ప్రయాణం ఆమె ప్రారంభ జ్ఞాపకాలలో ముఖ్యమైన భాగం. ఆమె గాంధేయవాది తండ్రి పొదుపు జీవనశైలిని ప్రోత్సహించారు, ఇది ఆమె వయోజన జీవితాన్ని, ఆలోచనలను బలంగా ప్రభావితం చేసింది.

చదువు

మార్చు

గౌరీ బంకీపూర్ బాలికల ఉన్నత పాఠశాలకు వెళ్లి 1947లో రాష్ట్రవ్యాప్త ఫైనల్ పరీక్షలో బాలికలలో మొదటి స్థానంలో నిలిచింది. మగధ్ మహిళా కళాశాలలో ఇంటర్మీడియట్ విద్యను అభ్యసించిన తరువాత, ఆమె పాట్నా విశ్వవిద్యాలయంలో చేరింది. ఇక్కడ ఉన్నప్పుడు, సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక విద్యార్థి ఉద్యమంలో పాల్గొన్నందుకు ఆమెను అరెస్టు చేశారు. 1950లో ఆమె తండ్రి ఆమెను విశ్వభారతి విశ్వవిద్యాలయానికి తరలించినప్పటి నుంచి ఆమె జైలులో గడిపిన రెండు రాత్రులు ఆమె భవిష్యత్తు జీవితాన్ని తీర్చిదిద్దాయి. అక్కడ రాజకీయ పరధ్యానం లేకుండా ఫిలాసఫీలో బీఏ (1952) పూర్తి చేశారు.

ఈ సమయంలో ఆమె తన గురువు, తనకంటే 25 ఏళ్లు పెద్దవాడైన అబూ సయీద్ అయూబ్ తో పరిచయం పెంచుకుని ప్రేమలో పడింది. ఆమె 1953 లో ఉపాధ్యాయ శిక్షణ పట్టా పొందింది, 1955 లో కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం నుండి విద్యలో ఎం.ఎ పూర్తి చేసింది. శాంతినికేతన్ లో ఉన్న సమయంలో, ఆమె నేమై చటోపాధ్యాయతో కలిసి ఒక సాహిత్య ఉత్సవాన్ని నిర్వహించింది, ఇది చాలా ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. 1953 ఫిబ్రవరి 21 న ప్రారంభమైన ఈ మూడు రోజుల ఉత్సవం బంగ్లాదేశ్ (అప్పటి తూర్పు పాకిస్తాన్), పశ్చిమ బెంగాల్కు చెందిన బెంగాలీ రచయితలు, కవులను ఏకతాటిపైకి తెచ్చింది. మరీ ముఖ్యంగా, పాకిస్తాన్ జాతీయ భాషగా ఉర్దూను రుద్దడాన్ని నిరసిస్తూ సరిగ్గా ఏడాది క్రితం ఢాకాలో పలువురు బెంగాలీ విద్యార్థులను కాల్చిచంపిన ఘటనను గుర్తు చేశారు. విస్తృతంగా గుర్తించబడనప్పటికీ, ఇది భాషా ఆందోళన్ (బెంగాలీ భాషా ఉద్యమం) మొదటి బహిరంగ స్మారకం, తరువాత యునెస్కోచే అంతర్జాతీయ మాతృభాషా దినోత్సవంగా స్థాపించబడింది, బంగ్లాదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్ రెండింటిలోనూ విస్తృతంగా "భాషా దిబాస్" గా జరుపుకుంటారు.

వృత్తి జీవితం

మార్చు

ఉషగ్రామ్ మెథడిస్ట్ మిషన్ (1953), సౌత్ పాయింట్ స్కూల్ (1955-57), జోధ్ పూర్ పార్క్ గర్ల్స్ హైస్కూల్ లలో కొద్దికాలం బోధించిన తరువాత, ఆమె 1963 లో శ్రీ శిక్షాయతన్ కళాశాలలో చేరి, 1991 లో పదవీ విరమణ చేయడానికి ఒక సంవత్సరం ముందు వరకు విద్యా విభాగానికి నాయకత్వం వహించారు.[1]

గౌరీ అయూబ్ తన 67వ యేట కోల్ కతాలోని తన స్వగృహంలో (13 జూలై 1998) మరణించారు.[2]

ఇతర కార్యకలాపాలు

మార్చు

విద్యావేత్త

మార్చు

ఆమె విద్యా సమస్యలపై వ్రాశారు, అనేక మంది విదేశీ విద్యార్థులకు, పండితులకు బెంగాలీ బోధించారు. ఆమెతో సంభాషించిన జపనీస్ విద్యార్థులలో మసాయుకి ఉసుదా, నారియాకి నకజాటో, క్యోకో నివా ఉన్నారు, వారు తరువాత భారతదేశం, బెంగాల్పై పండితులుగా గుర్తింపు పొందారు. ఆమె ఒక విలక్షణమైన బోధనా శైలిని అభివృద్ధి చేసింది, సాధారణంగా రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ నవలతో ప్రారంభించడం ద్వారా తన విద్యార్థులను లోతైన ముగింపులోకి నెట్టింది. ఠాగూర్ అధ్యయనాలలో ఆమె ఆసక్తి కోల్కతాలోని ఠాగూర్ రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్తో, ఆమె అనేక వ్యాసాలలో పాల్గొనడం ద్వారా వ్యక్తమైంది (క్రింద చూడండి).

సామాజిక కార్యకర్త

మార్చు

1964లో కోల్కతాను అతలాకుతలం చేసిన హిందువులు, ముస్లింల మధ్య చెలరేగిన అల్లర్ల కారణంగా ఆమె క్రియాశీల సామాజిక సేవలోకి ప్రవేశించారు. మైత్రేయి దేవి నాయకత్వంలో, ఆమె, ఆనాటి అనేక మంది ఇతర మేధావులు, సామాజిక కార్యకర్తలు కౌన్సిల్ ఫర్ ప్రమోషన్ ఆఫ్ మత సామరస్యాన్ని స్థాపించారు. సి.పి.సి.హెచ్ కార్యకలాపాలు మేధోపరమైన చర్చలకు మాత్రమే పరిమితం కాలేదు, కానీ శిబిరాలు, తరచుగా సమస్యాత్మక ప్రాంతాలకు ప్రమాదకరమైన సందర్శనలు, రెండు వర్గాలకు చెందిన క్రియాశీల ఛాందసవాద శక్తులతో ముఖాముఖిలను కలిగి ఉన్నాయి.[3]

గౌరీ అయూబ్ 1971 బంగ్లాదేశ్ స్వాతంత్ర్యోద్యమానికి సహాయం చేయడంలో చురుకైన పాత్ర పోషించారు, అనేక మంది నిర్వాసితులకు నైతిక, సామాజిక మద్దతును అందించారు, శరణార్థులకు సహాయం, ఆశ్రయం, ఆరోగ్య సంరక్షణ కోసం చురుకుగా ఏర్పాట్లు చేశారు. దౌర్జన్యాల సమయంలో అనాథలైన బంగ్లాదేశీ పిల్లల కోసం "ఖేలాఘర్" అనే ఆశ్రయాన్ని స్థాపించడంలో ఆమె చేసిన కృషి చాలా ముఖ్యమైనది. 2012 లో, బంగ్లాదేశ్ ప్రభుత్వం ఆమె చేసిన అనేక సేవలకు గుర్తింపుగా ఫ్రెండ్స్ ఆఫ్ లిబరేషన్స్ వార్ హానర్తో (మరణానంతరం) సత్కరించింది.[4]

సామాజిక కార్యకర్త

మార్చు

ఆమె వరుస సామాజిక రాజకీయ అంశాలలో జోక్యం చేసుకుంటూనే ఉన్నారు. ముఖ్యంగా 1975-77లో ఎమర్జెన్సీ విధించడం, తత్ఫలితంగా పౌరహక్కులు హరించుకుపోవడం ఆమెను కలచివేసింది. ఈ కాలంలో, సామూహిక సామాజిక స్పృహను పెంపొందించడానికి ర్యాలీలకు హాజరుకావడం ద్వారా, జయప్రకాష్ నారాయణ్ వంటి ప్రముఖ నాయకులతో, గౌర్ కిషోర్ ఘోష్ వంటి సామాజిక కార్యకర్తలతో క్లోజ్డ్ డోర్ సమావేశాలు (తరచుగా తన స్వంత ఇంటిలో) నిర్వహించడం ద్వారా ఆమె అరెస్టు, జైలు శిక్షను ఎదుర్కొన్నారు.[3]

రచయిత

మార్చు

ఆమె బెంగాలీలో వ్రాసిన కొన్ని చిన్న కథలు వాటి గ్రహణాత్మకతకు మాత్రమే కాక , "అసాధారణమైన అందానికి" గుర్తించబడ్డాయి. ఆమె తన భర్తతో కలిసి గాలిబ్, మీర్ అనే ఉర్దూ కవుల అనువాదాల రెండు పుస్తకాలను తయారు చేసింది. ఇందుకోసం ఆమె ఉర్దూలో పాఠాలు నేర్చుకున్నారు. ఆమె తన పూర్వ విద్యార్థి క్యోకో నివాతో కలిసి 17 వ శతాబ్దపు ప్రసిద్ధ జపనీస్ కవి మట్సువో బాషో రాసిన యాత్రాచరిత్రను బెంగాలీలోకి అనువదించారు. ఏదేమైనా, ఆమె స్వంత గ్రంథ పట్టికలో ప్రతిబింబించలేదు, అబూ సయీద్ అయ్యూబ్ సాహిత్య రచనల ట్రాన్స్క్రిప్షన్, ఉత్పత్తికి ఆమె చాలా ముఖ్యమైన సహకారం ఉంది, దీనిలో గణనీయమైన భాగం పార్కిన్సన్ వ్యాధితో శారీరకంగా అసమర్థుడైన తరువాత వచ్చింది.[5]

అమ్మమ్మ

మార్చు

తన ఏకైక మనవరాలి శ్రేయా అహానాపై ఆమె ప్రగాఢమైన అభిమానం, ఆసక్తి ఫలితంగా జ్ఞాపకాల చిన్న పుస్తకం, ఎన్ అహనా-కె నియే[6]

ప్రస్తావనలు

మార్చు
  1. Chakraborty, Amita (1998). "Manabikatai chhilo tar dhyangyan (Humanism was her guiding principle)", Rabindra Bhabna, Vol. 12, Issue 3, p.42
  2. Pratideen Obituary Archived 8 జూలై 2013 at the Wayback Machine 14 July 1998
  3. 3.0 3.1 Haldar, Niranjan Gauri Ayyub smaraney (In memory of Gauri Ayyub), in Ed: Nahar, Miratun (2001). Kritajnatar Ashrubindu (Gauri Ayyub: A Memorial Volume), p. 60. Dey's Publishing, Kolkata. ISBN 81-7612-750-7.
  4. "Liberation War Honour". Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 1 July 2013.
  5. Sachidanand, Uma Translation and Research on Japanese Literature in India, in Ed. George, P. A. (2006) East Asian Literature: An interface with Inda, p.267, Northern Book Center, New Delhi, ISBN 81-7211-205-X
  6. Ayyub, Gauri (2015). Ahana-ke niye. Kolkata: Gangchil. ISBN 978-93-84002-33-6.