జయతీర్థ
శ్రీ జయతీర్థను టీకాచార్య (Ṭīkācārya) అని కూడా పిలుస్తారు (c.1345 - c.1388) ఇతను ఒక హిందూ తత్వవేత్త, మాండలికవేత్త, వాదనావేత్త, మధ్వాచార్య పీఠం ఆరవ పీఠాధిపతి. మధ్వాచార్య రచనల నుండి ప్రేరేపితుడైన కారణంగా ద్వైత పాఠశాల చరిత్రలో అతను అత్యంత ముఖ్యమైన వారిలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు. అతను ద్వైతం తాత్విక అంశాలను, అతని వాద రచనల ద్వారా సమకాలీన ఆలోచనా విధానాలతో సమాన స్థాయికి పెంచిన ఘనత పొందాడు. మధ్వ, వ్యాసతీర్థతో పాటు, అతను ముగ్గురు గొప్ప ఆధ్యాత్మిక ఋషులలో ఒకరిగా లేదా ద్వైత మ్యూనిత్రయంగా గౌరవించబడ్డాడు. జయతీర్థ ఇంద్రుని అవతారం (దేవతల ప్రభువు) ఆదిశేషుని అంశతో జన్మించాడని ద్వైత తత్వవేత్తలు ప్రస్తావించారు.
| జయతీర్థ | |
|---|---|
 | |
| జననం | ధోండోపంత్ రఘునాథ్ దేశ్‌పాండే[1][2][3] 1345 CE మంగళవేద, సోలాపూర్ జిల్లా, మహారాష్ట్ర, భారతదేశం |
| బిరుదులు/గౌరవాలు | టీకాచార్య |
| క్రమము | వేదాంతం |
| గురువు | అక్షోభ్య తీర్థ |
| తత్వం | ద్వైతం, వైష్ణవం |
| ప్రముఖ శిష్యు(లు)డు | విద్యాధిరాజ తీర్థ, వ్యాసతీర్థ |
| తండ్రి | రఘునాథ్ దేశ్‌పాండే |
| తల్లి | సకుబాయి |
ప్రారంభ జీవితం మార్చు
జయతీర్థ ఒక దేశస్థ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించాడు, అతను తరువాత మధ్వ సన్యాసి అక్షోభ్య తీర్థ (మ. 1365)తో కలుసుకున్న తర్వాత ద్వైత మార్గాన్ని స్వీకరించాడు. అతను 22 రచనలను చేశాడు, ఇందులో మధ్వ రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు, సమకాలీన పాఠశాలల సిద్ధాంతాలను, ముఖ్యంగా అద్వైత సిద్ధాంతాలను విమర్శించే అనేక స్వతంత్ర గ్రంథాలు ఉన్నాయి, అదే సమయంలో ద్వైత ఆలోచనను వివరిస్తాయి. అతని మాండలిక నైపుణ్యం, తార్కిక చతురత అతనికి టీకాచార్య లేదా వ్యాఖ్యాతగా సమానమైన విశిష్టతను సంపాదించిపెట్టాయి.[4]
ఆధ్యాత్మిక జీవితం మార్చు
ద్వైత సాహిత్య చరిత్రలో జయతీర్థకు ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. అతని రచనలోని స్పష్టత, శైలి అతని చురుకైన మాండలిక సామర్థ్యంతో పాటు అతని రచనలు కాలక్రమేణా విస్తరించడానికి అనుమతించాయి, వ్యాసతీర్థ, రఘుత్తమ తీర్థ, రాఘవేంద్ర తీర్థ, వాదిరాజ తీర్థ వంటి వారు ఈయన వ్యాఖ్యానాల ద్వారా బలోపేతం చేయబడ్డారు.
బృందావన్ మార్చు
జయతీర్థ 1388లో మల్ఖేడ్‌లోని పవిత్ర కాగినీ నది ఒడ్డున సమాధి స్థితికి వెళ్లి బృందావనాన్ని తీసుకున్నాడు. జయతీర్థ బృందావనం (సమాధి) అక్షోభ్య తీర్థ, రఘునాథ తీర్థ బృందావనాల మధ్య ఉంది. ప్రతి సంవత్సరం భారతదేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాల నుండి వేలాది మంది ప్రజలు ఆరాధన ఉత్సవానికి హాజరవుతారు.
మూలాలు మార్చు
- ↑ Ramchandra Narayan Dandekar (1972). Sanskrit and Maharashtra: A Symposium. University of Poona. p. 44.
Among the authors who wrote on the other schools of Vedānta à mention must first of all be made of Jayatirtha (1365–1388 A. D.). His original name was Dhondo Raghunath Deshpande, and he belonged to Mangalwedha near Pandharpur.
- ↑ Ramesh Chandra Majumdar (1966). The History and Culture of the Indian People: The struggle for empire. Bharatiya Vidya Bhavan. p. 442.
Jayatirtha, whose original name was Dhondo Raghunātha , was a native of Mangalvedhā near Pandharpur.
- ↑ William J. Jackson (26 July 2007). Vijaynagar Visions: Religious Experience and Cultural Creativity in a South Indian Empire. Oxford University Press. p. 145. ISBN 978-0-19-568320-2.
Jaya Tirtha was first named 'Dhondo', and he was the son of Raghunatha, who was a survivor of Bukka's war with the Bahmani Sultanate. Tradition says Raghunatha was from Mangalavede village near Pandharpur. An ancestral house still exists there, and the Deshpandes of Mangalavede claim to be descendents of his family.
- ↑ Vivek Ranjan Bhattacharya (1982). Famous Indian Sages, Their Immortal Messages, Volume 1. Sagar Publications. p. 349.
Jayatirtha is the incarnation of Indra as Arjuna. They cannot have given us anything except the correct interpretation of the Gita. Jayatirtha is a great interpreter and his exposition is unique, his style is profound.