జురహరేశ్వర్ దేవాలయం (కాంచీపురం)

జురహరేశ్వర దేవాలయం (జ్వరహరేశ్వర ఆలయం) భారతదేశంలోని తమిళనాడులోని కాంచీపురం పట్టణంలో ఉంది. ద్రావిడ నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించబడిన ఈ ఆలయం జురహరేశ్వర్‌గా పూజింపబడే శివునికి అంకితం చేయబడింది.[1][2]

కంచి జురహరేశ్వర ఆలయం
జురహరేశ్వర దేవాలయం
ప్రదేశంకాంచీపురం, తమిళనాడు, భారతదేశం
అక్షాంశ,రేఖాంశాలు12°50′32″N 79°41′55″E / 12.84222°N 79.69861°E / 12.84222; 79.69861
నిర్మించినది700-728 CE
వాస్తు శిల్పినరసింహవర్మన్ II
నిర్మాణ శైలిద్రావిడ నిర్మాణ శైలి (పల్లవ)
రకంసాంస్కృతికం
జురహరేశ్వర్ దేవాలయం (కాంచీపురం) is located in Tamil Nadu
జురహరేశ్వర్ దేవాలయం (కాంచీపురం)
భారతదేశంలోని తమిళనాడులో స్థానం లో కంచి జురహరేశ్వర ఆలయం స్థానం

ఈ ఆలయాన్ని 8వ శతాబ్దం CE ప్రారంభంలో పల్లవ రాజు నరసింహవర్మన్ II (రాజసింహన్) (r. 690–725 CE) నిర్మించాడని నమ్ముతారు, తర్వాత మధ్యయుగ చోళుల సహకారంతో ఇది నిర్మించబడింది. చోళ రాజు III కులోత్తుంగ (1178–1218 CE) కాలంలో ఈ ఆలయం నిర్మించబడిందని మరొక అభిప్రాయం. ఆలయం ఉదయం 6 నుండి మధ్యాహ్నం 12 గంటల వరకు, మధ్యాహ్నం 3 నుండి రాత్రి 8:30 వరకు తెరిచి ఉంటుంది. ప్రస్తుతం, ఈ ఆలయం భారత పురావస్తు శాఖచే నిర్వహించబడుతుంది.[3]

స్థల పురాణం

మార్చు

హిందూ పురాణాల ప్రకారం, మానవుడు తన పూర్వ జన్మలలో చేసిన తపస్సు అతని ప్రస్తుత శ్రేయస్సును నియంత్రిస్తుంది. జురహరేశ్వరర్ అనేది సంస్కృత పదం జురా (జ్వరం), హర (రక్షించు), ఈశ్వరర్ (శివ) నుండి ఉద్భవించింది, ఇది శివుడు వ్యాధులను నయం చేయడం గురించి తెలుపుతుంది. దేవ, దివ్య దేవతలను సుర అనే అసురుడు ఇబ్బంది పెట్టాడు. ఆ సమయంలో తపస్సు చేస్తున్న శివుని సహాయం కోరాలని దేవతలు కోరుకున్నారు. శివుని కోపాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని, దేవతలు నేరుగా శివుడిని చేరుకోవడానికి సందేహించారు. వారు బ్రహ్మను సంప్రదించారు, అతని ద్వారా శివుడు తన మూడవ కన్ను తెరిచి అగ్నిని అందించాడు. అగ్ని వేడి కారణంగా దేవతలకు జూరా (జ్వరం) వచ్చింది. వారు శివుడిని ప్రార్థించడం ప్రారంభించారు. వారి భక్తికి సంతోషించిన శివుడు ఈ ప్రదేశంలో జురాహరేశ్వరునిగా కనిపించాడు. దేవతలు ఈ ప్రదేశంలో శివుడిని ఆరాధించారు, జురహర తీర్థం జలాలతో శుద్ధి అయ్యారు. శివుని సహాయంతో, వారు రాక్షస రాజుపై విజయం సాధించగలిగారు.[1][4]

చరిత్ర, నిర్మాణం

మార్చు

ఈ ఆలయాన్ని పల్లవ రాజు నరసింహవర్మన్ II (రాజసింహన్) (r. 690–725 CE) నిర్మించాడు. మరొక అభిప్రాయం ప్రకారం, ఈ ఆలయం చోళ రాజు కులోత్తుంగ III (1178–1218 CE) కాలంలో నిర్మాణం దిగువ రాతి భాగం నుండి నిర్మించబడింది. మూడు అంచెల గోపురం తరువాత అదనంగా వచ్చినదని నమ్ముతారు. ఈ ఆలయంలో అర్ధ వృత్తాకార గర్భగుడి ఉంది, ఇది ఈ ప్రాంతంలో ప్రత్యేకం. ఈ ఆలయం దీర్ఘచతురస్రాకార ప్రణాళికను కలిగి ఉంది, లింగం (శివుని ఐకానిక్ రూపం) రూపంలో జురాహనేశ్వరర్ కోసం ఒకే మందిరాన్ని కలిగి ఉంది. ఈ మందిరం ఎత్తైన విమాన గోపురంతో నిర్మించబడింది. గర్భగుడి ముందు భాగంలో కప్పబడిన దీర్ఘచతురస్రాకార అర్ధమండపం (ప్రార్థన మందిరం), ముఖమండపం (ప్రవేశ మండపం) ఉన్నాయి, ఇందులో పల్లవ శైలిలో చెక్కబడిన ఎనిమిది స్తంభాలు ఉన్నాయి. దిగువ విమానంలో గర్భాలయానికి అక్షసంబంధమైన నందికి ఒక చిన్న మందిరం ఉంది. బలిపీఠం, సమర్పణ విమానం ఉంది, ఇది నంది వెనుక, గర్భాలయానికి అక్షాంశంగా ఉంది. ఈ మందిరం ఒక గ్రానైట్ స్తంభంతో కప్పబడి ఉంది. ఈ ఆలయం హిందూ గ్రంథాల నుండి వివిధ పురాణాలను సూచించే శిల్పకళా ప్రాతినిధ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ఈ ఆలయం ఆర్కియాలజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియాచే నిర్వహించబడుతుంది.[5]

ప్రాముఖ్యత

మార్చు

ఈ ఆలయం కాంచీపురంలోని చిన్న పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా వర్గీకరించబడింది. ఆలయ ట్యాంక్‌ను జురహర తీర్థం అని పిలుస్తారు. ట్యాంక్ నుండి వచ్చే నీరు వ్యాధుల నివారణగా నమ్ముతారు. శ్రీరంగం రంగనాథస్వామి దేవాలయం మాదిరిగానే, ఆలయ విమాన గోపురం వెంటిలేషన్ కోసం నాలుగు దిశలలో తెరుచుకుంటుంది, ఇది కూడా నివారణ ప్రభావాలను కలిగి ఉంటుందని నమ్ముతారు. ఆలయ పూజారులు పండుగల సమయంలో, రోజువారీగా పూజ (ఆచారాలు) నిర్వహిస్తారు. ఆలయం ఉదయం 6.00 నుండి 11.00 గంటల వరకు, సాయంత్రం 4.00 గంటల వరకు తెరిచి ఉంటుంది. ఆలయ పూజలు రోజుకు నాలుగు సార్లు నిర్వహిస్తారు; ఉదయం 6:00 గంటలకు ఉషత్కాలం, 9:00 గంటలకు కలశాంతి, మధ్యాహ్నం 1:00 గంటలకు ఉచ్చికాలం, సాయంత్రం 5:00 గంటలకు సాయరక్షై, రాత్రి 8:30 గంటలకు అర్ధ జామం. ప్రతి ఆచారం నాలుగు దశలను కలిగి ఉంటుంది: అభిషేకం (పవిత్ర స్నానం), అలంకారం (అలంకరణ), నైవేద్యం (ఆహార నైవేద్యం), జురహేశ్వరర్ దీప ఆరదన. సోమవారం, శుక్రవారం వంటి వారపు ఆచారాలు, ప్రదోషం వంటి పక్షం రోజుల ఆచారాలు, అమావాస్య, కిరుతిగై, పౌర్ణమి (పౌర్ణమి), చతుర్థి వంటి మాస పండుగలు ఉన్నాయి.[6]

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 Dr. R., Selvaganapathy, ed. (2013). Saiva Encyclopaedia volume 5 - Temples in Tamil Nadu (Later period). Chennai, India: Saint Sekkizhaar Human Resource Development Charitable Trust. p. 121.
  2. "List of protected monuments in Tamil Nadu maintained by ASI".
  3. "நோய்களை குணமாக்கும் ஜுரஹரேஸ்வர்". Malaimalar. 1 April 2019. Archived from the original on 26 జనవరి 2022. Retrieved 26 January 2022.
  4. "Temples of Kanchipuram". UNESCO. Retrieved 26 January 2022.
  5. C., Chandramouli (2003). Temples of Tamil Nadu Kancheepuram District. Directorate of Census Operations, Tamil Nadu.
  6. Ayyar, P. V. Jagadisa (1993). South Indian Shrines: Illustrated (2nd ed.). New Delhi: Asian Educational Service. p. 74. ISBN 81-206-0151-3.