ట్యూబ్‌లైట్

(ట్యూబ్ లైట్ నుండి దారిమార్పు చెందింది)

ట్యూబ్‌లైట్ లేదా గొట్టం బల్బు అధిక కాంతి నిచ్చే ఒక విద్యుత్ దీపము.

Fluorescent lamps
Top, two compact fluorescent lamps. Bottom, two fluorescent tube lamps. A matchstick, left, is shown for scale.

పనితీరు మార్చు

మామూలు విద్యుత్ బల్బులలో ఫిలమెంట్ వేడెక్కడం వల్ల కాంతి ప్రసరిస్తుందనే విషయం తెలిసిందే. ట్యూబ్‌లైట్లో అలా జరగదు. పొడవైన గొట్టాల ఆకారంలో ఉండే ఈ లైట్లలో పాదరసపు వాయువు(mercury vapour) నింపుతారు. ఈ వాయు కణాలు విద్యుత్‌శక్తితో ప్రేరేపింపబడి అయనీకరం చెందుతాయి. అప్పుడు ఏర్పడిన వికిరణాల మూలంగా కాంతి ఉత్పన్నమవుతుంది. ఈ వికిరణాలు కంటికి కనిపించని అతినీలలోహిత కిరణాలు. ఈ కిరణాలు ట్యూబ్‌లైట్ గొట్టం లోపలి గోడలపై పూసిన ఫాస్పర్ పూతపై పడి కంటికి కనిపించే కాంతిగా మారి ఆ ప్రాంతమంతా ప్రసరిస్తుంది. ఇలా వాయువు అయనీకరణం చెందాలంటే అత్యధిక విద్యుత్ వోల్టేజి అవసరమవుతుంది. ఇది ట్యూబ్‌లైట్ స్టార్టర్, చోక్‌ల ద్వారా అందుతుంది. ఒకసారి అయనీకరణం చెందాక ఆపై తక్కువ వోల్టేజి సరిపోతుంది. అందువల్ల స్టార్టర్, చోక్‌ను కటాఫ్ చేస్తుంది. ఈ నేపథ్యంలో మాటిమాటికీ ట్యూబ్‌లైట్‌ను స్విచాన్, స్విచాఫ్ చేస్తుంటే ప్రతిసారీ అధిక వోల్టేజి అవసరమవడంతో అందులోని వాయువు అయనీకరణం చెందే ప్రక్రియకు తరచు అంతరాయం ఏర్పడుతుంది. అందువల్ల ట్యూబ్‌లైట్ జీవితకాలం తగ్గిపోతుంది

బయటి లంకెలు మార్చు

  • Popular Science, January 1940 Fluorescent Lamps
  • T5 Fluorescent Systems — Lighting Research Center Research about the improved T5 relative to the previous T8 standard
  • NASA: The Fluorescent Lamp: A plasma you can use
  • How Fluorescent Tubes are Manufactured యూట్యూబ్లో
  • Museum of Electric Lamp Technology
  • R. N. Thayer (1991-10-25). "The Fluorescent Lamp: Early U. S. Development". The Report courtesy of General Electric Company. Archived from the original on 2007-03-24. Retrieved 2007-03-18.
  • Wiebe E. Bijker,Of bicycles, bakelites, and bulbs: toward a theory of sociotechnical change MIT Press, 1995, Chapter 4, preview available at Google Books, on the social construction of fluorescent lighting
  • Explanations and schematics of some fluorescent lamps