ద్వారకానాథ్ గంగూలీ

సామాజిక సంస్కర్త

ద్వారకానాథ్ గంగోపాధ్యాయ ( ద్వారకానాథ్ గంగూలీ అని కూడా పిలుస్తారు , 20 ఏప్రిల్ 1844 - 27 జూన్ 1898) బెంగాల్ , బ్రిటిష్ ఇండియాలో బ్రహ్మ సంస్కర్త .అతను సామాజిక జ్ఞానోదయం, మహిళల విముక్తికి గణనీయమైన కృషి చేసాడు గంగూలీ తన జీవితాన్ని రాజకీయాలు], సామాజిక సేవల్లో పాల్గొనేలా ప్రోత్సహించడం ద్వారా చివరి కారణానికి అంకితం చేశాడు. అతను మొదటి మహిళా భారతీయ వైద్యురాలు కాదంబినీ గంగూలీ భర్త .

ద్వారకానాథ్ గంగూలీ
Photo of an older, mustachioed Ganguly
జననం(1844-04-20)1844 ఏప్రిల్ 20
మగుర్‌ఖండ గ్రామం, బిక్రంపూర్ , ఢాకా , బెంగాల్ ప్రెసిడెన్సీ , బ్రిటిష్ ఇండియా
మరణం1898 జూన్ 27(1898-06-27) (వయసు 54)
కలకత్తా , బెంగాల్ ప్రెసిడెన్సీ, బ్రిటిష్ ఇండియా
వృత్తివిద్యావేత్త, పాత్రికేయుడు, సంఘ సంస్కర్త
జీవిత భాగస్వామి
పిల్లలు10

ప్రారంభ జీవితం మార్చు

గంగూలీ 20 ఏప్రిల్ 1844న ప్రస్తుత బంగ్లాదేశ్‌లోని ఢాకా కు దక్షిణంగా ఉన్న బిక్రమ్‌పూర్ పరగణాలోని మగుర్‌ఖండ గ్రామంలో జన్మించాడు .అతని తండ్రి కృష్ణప్రాన్ గంగోపాధ్యాయ కరుణామయుడు, వినయపూర్వకమైన వ్యక్తి; అతని తల్లి, ఉదయతార, సంపన్న కుటుంబానికి చెందినది, దృఢ సంకల్పం కలిగిన మహిళ.[1]  గంగూలీ తన తల్లి ద్వారా బాగా ప్రభావితమయ్యాడు, ఆమె అతనిలో సత్యం, న్యాయం పట్ల ప్రేమను నింపింది.[2]

వృత్తి మార్చు

గంగూలీ కులిన్ బ్రాహ్మణ వంశానికి చెందినవాడు. కులిన్ పురుషులు బహుభార్యత్వాన్ని ఆచరించడం ఆచారం , వధువు తండ్రి వరుడికి సమర్పించిన బహుమతుల నుండి డబ్బు సంపాదిస్తారు. 17 ఏళ్ల గంగూలీ బాధపడ్డాడు, అయితే, ఒక అమ్మాయికి ఆమె బంధువులు విషప్రయోగం చేయడం సాధారణ పద్ధతి అని తెలుసుకున్నప్పుడు; అతను ఏకస్వామ్యంగా ఉంటానని ప్రతిజ్ఞ చేశాడు, తన సమాజంలోని స్త్రీలతో సానుభూతి పొందడం ప్రారంభించాడు.[3]

అతని మొదటి భార్య మరణించిన కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత, అతను 1883లో కాదంబిని గంగూలీని (నీ బోస్, బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యంలో మొదటి మహిళా గ్రాడ్యుయేట్‌లలో ఒకరు) వివాహం చేసుకున్నాడు. గంగూలీ కలకత్తా మెడికల్ కాలేజీలో తన ప్రవేశం కోసం పోరాడాడు, కాదంబిని భారతీయ వైద్యురాలిగా ప్రాక్టీస్ చేసిన మొదటి మహిళగా అవతరించింది. .

అతనికి రెండు వివాహాల నుండి పది మంది పిల్లలు ఉన్నారు. గంగూలీ పెద్ద కూతురు బిదుముఖి, ఉపేంద్రకిషోర్ రే చౌదరిని వివాహం చేసుకుంది. జ్యోతిర్మయి గంగోపాధ్యాయ , అతని మరో కుమార్తె, విద్యావేత్త, స్వాతంత్ర్య సమరయోధురాలు. ప్రభాత్ చంద్ర గంగూలీ తన తండ్రిని అనుసరించి జర్నలిజంలోకి ప్రవేశించాడు, గంగూలీ మేనల్లుడు సుకుమార్ రేకు సమకాలీనుడు. అతను సుకుమార్ "సోమవారం క్లబ్" సభ్యుడు.[4]

అబలబంధబ్ మార్చు

మే 1869లో, గంగూలీ ఢాకాలో అబలబంధబ్ ( మహిళల స్నేహితుడు ) అనే పత్రికను ప్రారంభించారు. అమెరికన్ చరిత్రకారుడు డేవిడ్ కోఫ్ ప్రకారం , ఇది ప్రపంచంలోనే స్త్రీల విముక్తికి మాత్రమే అంకితమైన మొదటి పత్రిక కావచ్చు.[5] అబాలబంధబ్ అతనికి సమాజంలో మహిళల సామాజిక హక్కుల ప్రతినిధిగా గుర్తింపు తెచ్చాడు. గంగూలీ ఒక మానవతావాద పాత్రికేయుడు, అతను స్త్రీ దోపిడీ , బాధలను వెలుగులోకి తెచ్చాడు. అబలబంధబ్‌లో అతని రచనలుమహిళలను సమర్థించారు , విద్యావంతులైన మహిళల ప్రవర్తన గురించి నైతికంగా , తీర్పునిచ్చేవారు. మొదటి సంచిక స్వీయ రక్షణ, వృత్తి శిక్షణ , సామాజిక, రాజకీయ , మతపరమైన అంశాల వంటి అనేక అంశాలతో వ్యవహరించింది.[6] రెండవ సంచికలో "సంస్కృతంలో యవనుల జ్ఞానం" గురించి ఒక వ్యాసం ఉంది; మూడవ "వాబీ మతం, రఫీక్ మొండల్ , అమీరుద్దీన్"; నాల్గవ "ఎడిసన్ , ఎలక్ట్రిక్ లైట్"; ఐదవ "టెలిఫోన్, మైక్రోఫోన్ , ఫోనోగ్రామ్స్" , ఆరవది "కిండర్ గార్టెన్ ఎడ్యుకేషన్ సిస్టమ్". ఏడవ (, చివరి) సంచిక వివిధ అంశాలకు అంకితం చేయబడింది.[7]

సాధారణ బ్రహ్మ సమాజ్ మార్చు

గంగూలీ సైన్స్ , గణిత రంగాలతో సహా మహిళలకు ఉన్నత విద్యకు మద్దతుదారు. అతను ఇతర సంఘ సంస్కర్తల వలె కాకుండా (బ్రహ్మ నాయకుడు కేశుబ్ చంద్ర సేన్ వంటి ) పురుషులు , స్త్రీలకు సమాన సిలబస్‌లను సమర్ధించాడు, వారు స్త్రీల పాత్రలు పురుషుల పాత్రలను పూర్తి చేయాలని విశ్వసించారు.  గంగూలీ బహుభార్యత్వం, మూఢత్వం, పర్దా , బాల్య వివాహాలకు వ్యతిరేకంగా ప్రచారం చేశాడు. అతను మహిళల దుస్తులలో మార్పులను ప్రవేశపెట్టడానికి ప్రయత్నించాడు , బాలికల కోసం ఒక సంగీత పాఠశాలను స్థాపించాడు. బ్రహ్మ సమాజ్‌లోని విభాగాలు 1878లో సాధారణ బ్రహ్మ సమాజం ఏర్పాటుకు దారితీశాయి , ఇక్కడ గంగూలీ అనేక పర్యాయాలు కార్యదర్శిగా పనిచేశాడు.[8]

జాతీయ రాజకీయాలు మార్చు

ఇండియన్ అసోసియేషన్ మార్చు

1876లో సురేంద్రనాథ్ బెనర్జీ , ఆనంద మోహన్ బోస్ స్థాపించిన ఇండియన్ అసోసియేషన్ , బ్రిటిష్ ఇండియా మొదటి జాతీయవాద సంస్థ.  దీని లక్ష్యం "ప్రతి చట్టబద్ధమైన మార్గాల ద్వారా ప్రజల రాజకీయ, మేధో, భౌతిక పురోగమనాన్ని ప్రోత్సహించడం". గంగూలీ సంస్థకు అసోసియేట్ ఎడిటర్‌గా ఉన్నాడు.[9]

రాజకీయాల్లో మహిళలు మార్చు

1885లో ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ స్థాపన తర్వాత ఇండియన్ అసోసియేషన్ తన ప్రభావాన్ని కోల్పోయింది.[10] గార్గులీ జాతీయ రాజకీయాల్లో మహిళల భాగస్వామ్యాన్ని ఎనేబుల్ చెయ్యడానికి ఒక ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించాడు, కాంగ్రెస్ సమావేశాలలో మహిళా ప్రతినిధులను అనుమతించాడు. అతని ప్రయత్నాల కారణంగా, ఉన్నత విద్య, రాజకీయాలు ఇంగ్లాండ్‌లో తెరవబడక ముందే మహిళలకు తెరవబడ్డాయి.[11]

మూలాలు మార్చు

  1. "Dwarkanath Ganguly a forgotten hero". 3 April 2018. Archived from the original on 22 జూలై 2020. Retrieved 12 సెప్టెంబర్ 2023. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  2. Sinha, S. Freedom Movement in Bengal 1818-1904: Who's Who, Calcutta Education Department, Government of West Bengal. pp. 306–307.
  3. Sastri, Sivanath. Ramtanu Lahiri O Tatkalin Banga Samaj, 1903/2001, (in Bengali). p. 340.
  4. Sukumar Sahitya Samagra. Kolkata: Ananda. 1973. pp. Preface by Satyajit Ray. ISBN 8170661722.
  5. Kopf, David (1979). The Brahmo Samaj and the Shaping of the Modern Indian Mind. Princeton University Press. p. 123. ISBN 978-0-691-03125-5.
  6. Biswas, Supriya (August 2016). "Gender Consciousness" (PDF). Investigating Gender Equality and Women Empowerment: A Study on the Women Associations of Colonial Bengal (1865-1943) (Phd). University of North Bengal. Retrieved 2022-05-25.
  7. Chakrabarti, Sampa (1992). "Sadharan Brahmo Samaj and Some of Its Stalwarts" (PDF). An Enquiry Into the Educational Contribution of the Brahmo Samaj Movement and Its Impact on the Later Educational Development (Phd). Kalyani University. Retrieved 2022-05-25.
  8. "The Brahmo Samaj". thebrahmosamaj.net. Retrieved 2020-06-30.
  9. "Indian Association | political organization, India". Encyclopædia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-09-28.
  10. "Indian Association | political organization, India". Encyclopædia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-09-28.
  11. Ganguli, Prabhat Chandra (1945). Bangalir Nari Jagaran. Brahmo Mission Press. p. 84.