నొక్టే ప్రజలు

Nocte
	Diorama of Nocte people in Jawaharlal Nehru Museum, Itanagar
Total population
	111,679
ముఖ్యమైన జనాభా కలిగిన ప్రాంతాలు
	Tirap District, Arunachal Pradesh:; 111,679
భాషలు
	Nocte, Assamese, English
మతం
	Christianity 44%, Hinduism 23%, Animism 17%
సంబంధిత జాతి సమూహాలు
	Wancho, Konyak, Naga tribes

నోక్టే ప్రధానంగా అరుణాచల ప్రదేశులో నివసిస్తున్న ఒక జాతి నాగ తెగ. వీటి సంఖ్య 1,11,679 ( 2011 గణాంకాలు), ప్రధానంగా భారతదేశంలోని అరుణాచల ప్రదేశు లోని తిరాపు జిల్లాలోని పాట్కాయి కొండలలో కనుగొనబడింది. కొన్యాకు నాగాకు జాతిపరంగా సంబంధించినది. వాటి మూలాలు మయన్మారులోని హుకాంగు లోయలో ఉన్నాయి. ఇక్కడ వారు 1670 - 1700 మధ్య నుండి వలస వచ్చారు.

వారు మొదట ఆంగు (రాజా) అని పిలువబడే ముఖ్యులను కలిగి ఉన్నారు (రాజా వైష్ణవిజం ప్రభావం) తన కౌన్సిలు "న్గోయాంగు-వాంగు" (ఆధునిక- క్యాబినెటు) తో గ్రామం మీద నియంత్రణను కలిగి ఉన్నారు. వారి నియంత్రణలో సైన్యం లేనందున వారు ఒక ముఖ్యమైన విషయం మీద విశ్వసనీయ కుటుంబాన్ని (లోవాంగు-టాంగు) సంప్రదిస్తుంది. అన్ని ముఖ్యమైన సామాజిక-మతపరమైన వేడుకల నిర్వహణలో అధిపతి గ్రామ పెద్దలు, పూజారులను సంప్రదిస్తారు.

మతం

నోక్టే ప్రజలు 18 వ శతాబ్దం నుండి శ్రీ శంకర్దేవ ప్రభావంతో హిందూ మతాన్ని ^[1] స్వీకరించినప్పటికీ, థెరావాడ బౌద్ధమతం, అనిమిజం అనుచరించారు.^[2] ఇది భారతదేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలోని హిందూ సంస్కృతికి వారిని దగ్గర చేసింది. 1961 జనాభా లెక్కల ప్రకారం కొంతమంది బౌద్ధులను నోక్టేలో నివేదించారు.^[3]

నాంసాంగు & బోర్దురియా మొదటి అధిపతి లేదా ఆంగు, లోథా ఖోన్‌బావో ఆధ్యాత్మికతకు ప్రసిద్ది చెందారు. నోక్టే నాగ మొదటి ఆంగుకు "నరోత్తం" అని పేరు పెట్టారు. బరే ఘరు సత్రానికి చెందిన శ్రీ రాం ది గుఖై, వైష్ణవ మతం హిందూను అనుసరించారు.

1972 లో లెఫ్టినెంటు: గవర్నరు దివంగత కల్నలు కె.ఎ.ఎ.రాజా నాక్టే నాగా మొదటి రాజును (నమ్సంగు-ముఖు) 'నరోత్తం నగరు' అని పేరు పెట్టడం ద్వారా సత్కరించారు. ఇక్కడ ఇప్పుడు ప్రఖ్యాత సంస్థ ఆర్కె మిషను నామ్సాంగు-బోర్దురియా ఫండు (నుండి) నాంసాంగు & బోర్దురియా ప్రజలు రిజర్వు ఫారెస్టు నుండి వచ్చే ఆదాయం). చీఫ్ & ఆయన భార్య చిత్రం బ్రిటిషు ఆర్కైవు మ్యూజియంలో కూడా అందుబాటులో ఉంది.

సాంప్రదాయకంగా నోక్టే నాగా ప్రకృతి ఆరాధనను విశ్వసించారు. విశ్వ శక్తి అంతా 'జౌబను' అని పిలుస్తూ పూజలు చేసేవారు. వారి ఆనిమిస్టు మతతత్వం "స్థానిక అమెరికను" కు సమానంగా ఉంది. మరణం తరువాత శక్తివంతమైన అధిపతి ఆత్మ 'లా' లేదా శక్తివంతమైన ఈగిలు అవుతుంది. ఇతర ఉగ్రదేవతలు, దయగల దేవతలను కూడా పూజిస్తారు. దేవతలను ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి ఆహారం, నీటి సమర్పణలు ఇస్తారు.^[4]

జౌబాన్తో పాటు బార్ఘరియా సత్ర ధర్మాలను కూడా నోక్టే లోతుగా అనుసరిస్తుంది. ఒక మహంతాలు (పూజారి) మతపరమైన వేడుకలు నిర్వహిస్తారు.

ఆలస్యంగా బాప్టిస్టు మిషనరీలు నోక్టేలో ఐదవ వంతు నుండి మూడవ వంతు క్రైస్తవ మతంలోకి మార్చారు. వీరు ప్రధానంగా ఖోన్సాలో నివసించేవారు. 2010 లో ఒక బౌద్ధ ఛానలు 1951 లో అరుణాచల ప్రదేశు ప్రావింసులో ఎక్కడా క్రైస్తవులు లేరని పేర్కొంది. క్రైస్తవ మతానికి ఈ మార్పిడి 20 వ శతాబ్దం చివరి భాగంలో 21 వ శతాబ్దం వరకు కొనసాగడంతో అభివృద్ధి జరిగిందని సూచిస్తుంది.^[5]

సంస్కృతి

"చలో-లోకు" (పంటకోతల పండుగలు), నోక్టే నాగాలో 14 "లోకు" చాలా ముఖ్యమైన 'లోకు' "చలో-లోకు". నోక్టే-నాగాలోని చాలామంది "లోకు" 1 - 2 రోజులు; ఈ ప్రత్యేక పండుగతో జరిగే అన్ని ఆచారాలను పూర్తి చేయడానికి "చలో-లోకు" 3 రోజులు ఉండాలి. మూడు రోజుల పాటు జరిగే ఈ పండుగలో పశువుల వధ, వినోదం, మొదటి రోజు ఆహారాన్ని సేకరించడం జరుగుతుంది.

రెండవ రోజు చంకట్జా అని పిలుస్తారు. ఇది నాలుగు విలక్షణమైన "వంశాలు"లను కలిగి ఉంటుంది, "లోతుంగ్-సోమ్ చం", 'మాటీ-సోమ్ చం', 'ఖేటీ-సోమ్' చం, 'నూక్ పాంగ్-మి చం "(ది నూక్ పాంగ్-మి చం) నూక్ పాంగ్మి-చం యోధులకు "టాంగ్-డాంగ్ లోవాంగ్" నాయకత్వం వహిస్తారు. ఈ యువకుల ఉగ్రస్వభావం కలిగిన యోధులుగా ఉంటారు. "నూక్-పాంగ్మి-చామ్" నుండి తిరిగి వచ్చేటప్పుడు గ్రామంలోని ప్రతి సభ్యుడు ఈ యోధులకు సరైన మార్గాన్ని ఇవ్వాలి; శక్తివంతమైన అధిపతి & అతని కుటుంబం ద్వారా కూడా. యోధులను శక్తివంతమైన అధిపతి ఇంటిలో శక్తివంతమైన బియ్మం మద్యం నృత్యం ప్రదర్శనతో సత్కరిస్తారు. అధిపతి మొదటి 'చం-కాట్ "అతని చాం వద్దకు వెళ్ళడు. అయినప్పటికీ "టాంగ్డాంగ్-లోవాంగ్" సంరక్షణలో "నూక్-పాంగ్మి-చం" లో చేరాలి. పండుగ చివరి రోజును "థాన్-లాంగ్-జా" అని పిలుస్తారు. నృత్యానికి ముందు మాతామహు కుటుంబం ద్వారా 'చిన్-లైట్' వేడుకలు నిర్వహించబడతాయి. ఆశీర్వాద చర్యగా, దుష్ట ఆత్మను నివారించడానికి తాజా సింగిలు అల్లం హారం మాతృ వంశంలోని మహిళా సభ్యుల దండ సమర్పించబడుతుంది. చివరి రోజున అధిపతి చేత 'టాన్-వా' (పూజారి) గ్రామ పెద్దలు "న్గోవాన్-వాంగ్", కౌన్సిలు సభ్యులు కొత్త సంవత్సరపు అదృష్టాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి గుడ్లు ఏర్పడటం చదవుతూ "న్యాప్-లిన్" అని పిలువబడే ఒక నిర్దిష్ట రకం ఆకుల మీద గుడ్ల పచ్చసొనను సున్నితంగా పోస్తారు.

గ్రామం నుండి సేకరించిన గుడ్లు తాజాగా ఉండాలి. మొదటి గుడ్లు అధిపతి ఆయన కుటుంబం, వంశం కోసం, 2 వ గుడ్లు తదుపరి 'ఝుం'ను పండించటానికి ఎంచుకుంటాయి (నామ్సాంగ్ & బోర్దురియా రెండింటిలో 12 ఝుం' సరిగా గుర్తుతో ఉంటుంది. అవసరమైనప్పుడు చాలా గుడ్లు అవి విరిగిపోతాయి తాజా 'గుడ్డు' ఏర్పడటం ద్వారా చూపిన విధంగా ఉత్తమమైన 'ఝుం' భూమిని ఎన్నుకునే వరకు. ఒక 'ఝుం' ఎన్నుకోబడిన తరువాత వైజ్మాను కౌన్సిల్ "సాలా-జా, థింగ్యాన్-జా" శ్రేయస్సును చివరిగా చూస్తుంది. వాణిజ్యం, కార్మిక ఒప్పంద పనుల కోసం మైదానాలకు వెళ్ళే మంచి శకునానికి గుడ్డు ఉంటుంది. అప్పుడు పండుగ గ్రామం చుట్టూ శృంగార పాటలు పాడటం ద్వారా ముగుస్తుంది. పండుగ సమాప్తిని "కేపా-బూంగు" అని పిలువబడే వేగవంతమైన లయ ఉద్యమం. ". ఈ నృత్య సమయంలో ముఖ్య గాయకుడు పండుగ వరకు గ్రామాన్ని ఆశీర్వదించడానికి పవిత్రాత్మను ప్రేరేపిస్తాడు.

ఆహారం

నోక్టే వ్యవసాయవేత్తలు, వారి రోజువారీ ఆహారంలో మంచి ప్రణాళికను కలిగి ఉంటారు. బియ్యం, మొక్కజొన్న వంటి ప్రధాన పంటలు పండిస్తారు. ఎందుకంటే వాటి ప్రధాన ఆహారం బియ్యం. ఇది తరచుగా ఆకు కూరలు, చేపలు, మాంసం ద్వారా భర్తీ చేయబడుతుంది. బియ్యం, టాపియోకా, చిరుధాన్యాల నుండి తయారైన స్థానిక మద్యం నోక్టేలో ప్రాచుర్యం పొందింది. అయితే ఇటీవలి కాలంలో టీ కూడా వినియోగిస్తారు. అయినప్పటికీ బలమైన హిందువులుగా, వారు గొడ్డు మాంసం, మేకమాంసం తీసుకోరు.

దుస్తులు

తల ముందు భాగం, జుట్టు వెనుకభాగం మెడకు కొంచెం పైన ఒక చిగ్నాన్తో కట్టివేయబడుతుంది. స్త్రీపురుషులు వారి పొడవైన ఆబరు వస్త్రాలను మెడ వెనుక భాగంలో ఉంచిన బన్నులో ఉంచుతారు. అయినప్పటికీ వితంతువు తిరిగి వివాహం చేసుకోకపోతే పరిస్థితిని వివరిస్తూ జుట్టును చిన్నగా కత్తిరించుకుంటుంది. వాంచో వలె, వారు వారి ముఖాలను, శరీరాలను పచ్చబొట్టు చేస్తారు.

తేమతో కూడిన వాతావరణం కారణంగా పురుషులు చెరకు బెల్టులతో ముందు నడుము ధరిస్తారు. ఇది నడుముపట్టీగా పనిచేస్తుంది. వెదురు స్లిప్సు, దంతాలతో చేసిన ఆర్మ్లెట్సు నాలుగు అవయవాలలో ధరిస్తారు. స్త్రీలు నడుము నుండి మోకాళ్ల వరకు కొలిచే ఒక చిన్న కాటను స్కర్టు ధరిస్తారు, పైభాగాన్ని కవర్ చేయడానికి జాకెట్టు ధరిస్తారు. మేకల కొమ్ములు చెవిపోగులుగా పనిచేస్తాయి. అయితే ఆభరణాలలో లోహ గాజులు, చెవిపోగులు ధరిస్తారు.

జీవనశైలి

అధిపతుల ఇళ్ళు చెక్కిన భారీ చెక్క స్తంభాలతో నిర్మించబడినప్పటికీ, నోక్టే సిల్టుతో చేసిన ఇళ్లను నిర్మిస్తుంది. బ్రహ్మచారులకు, పెళ్లికాని మహిళలకు విడిగా వసతి గృహాలు అందించబడతాయి. వారి సంప్రదాయం ప్రకారం, పెద్దలు సాంప్రదాయ పురాణాలు, జానపద కథలు, మతం గురించి పిల్లలకు నేర్పించే ప్రదేశం ఇది. క్రైస్తవ కుటుంబాల విషయంలో క్రైస్తవ బోధనలు సాంప్రదాయ బోధనలతో కూడా కలుపుతారు. ఇది కాథలికు మతమార్పిడులలో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. ముఖ్యులను నామ్సాంగు, బోర్దురియా అనే రెండు శీర్షికలలో అపిలుస్తుంటారు.^[6]

బ్రహ్మచారి వసతిగృహాన్ని "పోహ్" అని పిలుస్తారు. అయితే బ్రహ్మచారి గదులను ఒకటిని విడిగా "యాన్పో" అని పిలుస్తారు. అయినప్పటికీ రివర్సు అనుమతించబడినప్పటికీ బాలుర వసతి గృహంలో మహిళలకు ప్రవేశించడానికి అనుమతి లేదు. చెక్క వేదిక మీద వసతి గృహాలు నిర్మించబడతాయి. సాధారణంగా భూమికి నాలుగు అడుగుల ఎత్తున నిర్మిస్తారు. బ్రహ్మచారుల వసతి గృహాలను తల వేటలో సేకరించిన మానవ పుర్రెలతో అలంకరిస్తారు. వీటిని చెక్క లాగ్ల నుండి చెక్కబడిన పెద్ద లాగు డ్రమ్సు కలిగి ఉంటాయి. 'థమ్' లేదా 'లాగ్-డ్రమ్' అని పిలువబడే డ్రమ్. ఏదేమైనా పాశ్చాత్య విద్య పురోగతితో ఈ పద్ధతులు క్షీణించిపోతున్నాయని తెలిసింది. ఒకప్పుడు నోక్టేలో తలవేట ప్రాచుర్యం పొందింది, 1940 లో నిషేధించబడింది. అయితే చివరి తల వేట 1991 లో వాంచోలో జరిగినట్లు గుర్తించబడింది.

పారిశుధ్య వివాదం

మరణించిన బంధువుల మృతదేహాలను ఒక నది దగ్గర లేదా వారి ఇళ్ల వెలుపల తెరిచి ఉంచే సంప్రదాయాన్ని నోక్టే అనుసరించింది. నోక్టే క్రైస్తవులు, చాలా మంది నోక్టే మాదిరిగా, వారి శరీరాన్ని ఇంట్లో ఉంచినప్పటికీ, మూడు రోజులు వారి శరీరాన్ని బహిరంగంగా ఉంచుతారు.

అనివార్యంగా, కుళ్ళిన శరీరాలు బహిరంగంగా బ్యాక్టీరియా, కీటకాలు, సూక్ష్మక్రిములను ఆకర్షిస్తాయి, అది భయంకరమైన దుర్గంధాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఆరోగ్యానికి హాని కలిగించే వ్యాధులు తరచూ వ్యాప్తి చెందడానికి ఇది కారణం. సంస్కర్తల ప్రజారోగ్య విద్య కారణంగా, మరణించినవారిని సరైన శవపేటికలో ఖననం చేయడం 2004 నుండి ఈ సాంప్రదాయక ఆచారం స్వీకరించబడుతుంది. ఖోన్సా నుండి చాలా దూరంలో లేని ఖేతి గ్రామం ఆధునిక నోక్టే సమాజంలో ఈ పద్ధతిని వదులుకున్న చివరి గ్రామంగా గుర్తించబడుతుంది.^[7]

మూలాలు

↑ India Office of the Registrar General (1972). Census of India, 1971. Manager of Publications. p. 137. ISBN 81-210-0218-4.
↑ Jyotirindra Nath Chowdhury (1982). Arunachal Through the Ages, from Frontier Tracts to Union Territory. Distributors, Chapala Book Stall. p. 35.
↑ Nava Kishor Das (1989). Ethnic Identity, Ethnicity, and Social Stratification in North-east India. Inter-India Publications. p. 38. ISBN 81-210-0218-4.
↑ Parul Chandra Dutta (1978). The Noctes. Directorate of Research, Govt. of Arunachal Pradesh. pp. 12, 13, 81.
↑ Buddhist channel article against Christian misisonaries
↑ "Tribes of Arunachal Pradesh". Archived from the original on 14 డిసెంబరు 2006. Retrieved 18 డిసెంబరు 2019.
↑ Nocte tribesmen bury last rites

వెలుపలి లింకులు

మూస:Naga tribes మూస:Tribes of Arunachal Pradesh మూస:Hill tribes of Northeast India

[1] India Office of the Registrar General (1972). Census of India, 1971. Manager of Publications. p. 137. ISBN 81-210-0218-4.

[2] Jyotirindra Nath Chowdhury (1982). Arunachal Through the Ages, from Frontier Tracts to Union Territory. Distributors, Chapala Book Stall. p. 35.

[3] Nava Kishor Das (1989). Ethnic Identity, Ethnicity, and Social Stratification in North-east India. Inter-India Publications. p. 38. ISBN 81-210-0218-4.

[4] Parul Chandra Dutta (1978). The Noctes. Directorate of Research, Govt. of Arunachal Pradesh. pp. 12, 13, 81.

[5] Buddhist channel article against Christian misisonaries

[6] "Tribes of Arunachal Pradesh". Archived from the original on 14 డిసెంబరు 2006. Retrieved 18 డిసెంబరు 2019.

[7] Nocte tribesmen bury last rites

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]