నోరా రిచర్డ్స్ (29 అక్టోబర్ 1876 - 3 మార్చి 1971) ఒక ఐరిష్ నటి, థియేటర్ ప్రాక్టీషనర్, తరువాత ఆమెను పంజాబ్ లేడీ గ్రెగొరీ అని పిలుస్తారు. ఆమె తన జీవితంలో 60 సంవత్సరాలు (1911-1971) ఈ ప్రాంత సంస్కృతిని సుసంపన్నం చేయడానికి అంకితం చేసింది.[1] ఆమె 1911లో పంజాబ్‌కు వచ్చి, 1914లో తన విద్యార్థి IC నందా రాసిన దుల్హన్ ("ది బ్రైడ్") అనే మొదటి పంజాబీ నాటకాన్ని నిర్మించింది [2]

నోరా రిచర్డ్స్
తెల్ల వెంట్రుకలు, కళ్ళు క్రిందికి పడి ఉన్న పెద్ద తెల్లని స్త్రీ
నోరా రిచర్డ్స్, ది ఇండియన్ లిజనర్ 1940 సంచిక నుండి
జననంనోరా మేరీ హట్మాన్
29 అక్టోబర్ 1876
ఐర్లాండ్
మరణం3 మార్చి 1971
భారతదేశం
వృత్తినాటక రచయిత్రి, రేడియో వ్యాఖ్యాత, రచయిత్రి, నటి

1970లో, పంజాబీ యూనివర్శిటీ, పాటియాలా, పంజాబీ సంస్కృతికి, ముఖ్యంగా పంజాబీ నాటకానికి ఆమె చేసిన కృషికి గౌరవ DLitt డిగ్రీని ప్రదానం చేసింది.[1]

ప్రారంభ జీవితం, విద్య

మార్చు

నోరా మేరీ హట్‌మన్ ఐర్లాండ్‌లో జన్మించారు. ఆమె తన అధికారిక విద్యను ప్రపంచవ్యాప్తంగా, ప్రధానంగా బెల్జియం, ఆక్స్‌ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, సిడ్నీలో పొందింది.

కెరీర్

మార్చు

చిన్న వయసులోనే రంగస్థలం ఎక్కి విజయవంతమైన నటిగా పేరు తెచ్చుకుంది.

ఆమె ఆంగ్ల ఉపాధ్యాయురాలు, యూనిటేరియన్ క్రిస్టియన్ అయిన ఫిలిప్ ఎర్నెస్ట్ రిచర్డ్స్‌ను వివాహం చేసుకుంది. లాహోర్‌లోని ద్యాల్ సింగ్ కాలేజీలో ఆంగ్ల సాహిత్యాన్ని బోధించడానికి ఆమె భర్త ఉద్యోగం అంగీకరించడంతో ఆమె 1908 లో భారతదేశానికి వచ్చింది. (కళాశాల స్థాపకురాలు సర్దార్ ద్యాల్ సింగ్ మజిథియా, యూనిటేరియన్ క్రిస్టియన్ ఉద్యమంతో సమన్వయ సంబంధాన్ని కలిగి ఉన్న బ్రహ్మ సమాజ్‌కు అత్యంత అనుచరురాలు.)

రిచర్డ్స్ కళాశాలలో సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలలో పాల్గొన్నారాలు, ఆమె ఉత్సాహం చాలా తీవ్రమైన రంగస్థల కార్యకలాపాలను ప్రేరేపించడంలో సహాయపడింది. ఆ రోజుల్లో లాహోర్ పంజాబీ సంస్కృతికి నిలయం. ఆమె అనేక పంజాబీ ఇతివృత్తాలను తన ఆంగ్ల కలంలోకి తెచ్చి కొన్ని నాటకాలకు దర్శకత్వం వహించింది. మరీ ముఖ్యంగా, ఆమె విద్యార్థులను వారి స్వంత నాటకాలు వ్రాసి వాటిని ప్రదర్శించమని ప్రోత్సహించింది. ఆమె థియోసఫీలో ఆసక్తిని కలిగి ఉంది, డాక్టర్ అన్నీ బిసెంట్ ద్వారా థియోసాఫికల్ ఉద్యమం, హోమ్-రూల్ ఆందోళనలో చురుకుగా పాల్గొంది.

1920లో తన భర్త మరణంతో ఆమె తిరిగి ఇంగ్లండ్‌కు చేరుకుంది. ఆమె 1924లో భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చింది. ఆమె అందమైన కాంగ్రా లోయలో స్థిరపడటానికి సంఘటనలు బాగా పని చేశాయి, ఆమె హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లోని ఆండ్రెట్టాలో తన ఇంటిని చేసింది. బ్రిటీష్ రాజ్ కాలంలో, చాలా మంది బ్రిటన్లు బ్రిటిష్ ఇండియాలోని హిల్ స్టేట్స్‌లో భూములను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. ఇంగ్లండ్‌కు వెళ్లిన ఒక స్థిరనివాసురాలు తన ఆస్తిని రిచర్డ్స్‌కు ఇచ్చాడ, అది వుడ్‌ల్యాండ్స్ ఎస్టేట్ అని పిలువబడింది.

గ్రామస్థుల మధ్య జీవిస్తూ, అదే జీవనశైలిని ఎంచుకుని, తన కోసం గడ్డి పైకప్పుతో ఒక మట్టి ఇంటిని తయారు చేసుకుంది. దానికి చమేలీ నివాస్ అని పేరు పెట్టింది.[3] ఆమె 15 ఎకరాలు (6.1 హె.) ఎత్తైన చెట్లు, అడవి పువ్వులతో కప్పబడిన ఎస్టేట్ ప్రకృతి పట్ల తనకున్న ప్రేమను ప్రకటించింది. రిచర్డ్స్ ఒక నాటక పాఠశాలను ప్రారంభించింది, దాని నుండి ఈశ్వర్ చంద్ నందా, డాక్టర్ హర్చరణ్ సింగ్, బల్వంత్ గార్గి, గుర్చరణ్ సింగ్ వంటి పంజాబీ నాటకం యొక్క అనేక ప్రసిద్ధ పేర్లు వెలువడ్డాయి.

ప్రతి సంవత్సరం, మార్చి నెలలో, రిచర్డ్స్ తన ఎస్టేట్‌లో నిర్మించిన ఓపెన్-ఎయిర్ థియేటర్‌లో విద్యార్థులు, గ్రామస్థులు ఆమె నాటకాలను ప్రదర్శించే వారం రోజుల పండుగను నిర్వహించేవారు. అతిధులలో పృథ్వీ రాజ్ కపూర్, బాల్ రాజ్ సాహ్ని చాలా రెగ్యులర్ గా ఉన్నారు. వుడ్‌ల్యాండ్ ఎస్టేట్ సమీపంలో స్థిరపడిన ఆమె ఇతర స్నేహితులలో ప్రొఫెసర్ జై దయాల్, పెయింటర్ శోభా సింగ్, ఫరీదా బేడీ ఉన్నారు. రిచర్డ్స్ యొక్క నాటకాలు సాంఘిక సంస్కరణపై ఉన్నాయి, ప్రజల పద్ధతులు, సంప్రదాయాలతో విస్తృత సానుభూతిని ప్రదర్శిస్తాయి. చాలా మంది వచ్చి ప్రొడక్షన్‌లో సహాయం చేసినప్పుడు ఆమె స్క్రిప్ట్‌లు రాసింది. ఆమె వార్తాపత్రిక కథనాలను వ్రాసింది, వాటర్ కలర్స్ పెయింట్ చేసింది. ఆండ్రెట్టా మొత్తం తరం కళాకారులకు సాంస్కృతిక, రంగస్థల కార్యకలాపాలకు కేంద్రంగా మారింది. వారిలో ఒకరు యువకుడు భబేష్ చంద్ర సన్యాల్, అతను అప్పటికే శిల్పి, చిత్రకారుడిగా గుర్తింపు పొందాడు, తరువాత భారతీయ కళ యొక్క డోయెన్ అయ్యాడు. అతను తన ఆత్మకథలో నోరా రిచర్డ్స్ గురించి కొంత సుదీర్ఘంగా చర్చించాడు.

సాధారణంగా, ఆమె ఇంట్లో స్పిన్ ఖాదీ కుర్తా, చురీదార్‌లో తన చేతిలో ఖుర్పాతో నన్ను పలకరించేది, ఆమె తెల్లటి వంకరలు ముసుగుతో కప్పబడి, దాని పైన ఆమె గడ్డి టోపీని ధరించింది. ఇది ఆమె పని-రోజు దుస్తులు, బూడిద రంగు లేదా ఓచర్ బ్రౌన్ కలర్ యొక్క నమూనా. ఆమె నడుము చుట్టూ ఒక కాటన్ తీగ విజిల్, సస్పెండ్ చేయబడిన పర్సు ఆమె కళ్ళజోడు, కీల బంచ్‌లు, పెన్, పెన్సిల్, రైటింగ్ ప్యాడ్, వాచీని తీసుకువెళ్లింది. ఆమె తన కూరగాయల తోటలోని మట్టిని తవ్వి, మొక్కలకు తానే నీళ్ళు పోసేది.

"క్రమశిక్షణ గురించి ఆమె ఆలోచన, ఆమె సేవకులకు దానిని వర్తించే పద్ధతిని చూసి నేను చాలా సంతోషించాను. పని సమయాన్ని హుక్కా-బ్రేక్, టీ-బ్రేక్, రెస్ట్-బ్రేక్, భోజన విరామం మధ్య విభజించారు. అలారం గడియారం సహాయంతో. ఆమె పర్సులో, ఆమె తన విజిల్‌ను ఊదుతూ, “హుక్కా పియో, హుక్కా పియో” అని ఆజ్ఞాపిస్తుంది, ఆపై వారు తిరిగి పనికి రావడానికి నిర్ణీత వ్యవధిలో మళ్లీ ఈల వేస్తారు. రోజు చివరిలో ఆమె సేవకులందరూ తమ ఇళ్లకు పదవీ విరమణ చేసి, ఆమె సాహిత్య పని, ఉత్తరాలు రాయడం, చదవడం కోసం ఆమెను పూర్తిగా ఒంటరిగా వదిలివేస్తారు. చిన్న కిరోసిన్ దీపం అర్ధరాత్రి వరకు మండుతుంది, తెల్లవారుజామున ఆమె టైప్‌రైటర్ యొక్క టిక్-టాక్ ప్రారంభమవుతుంది. "సన్యాల్ కొనసాగిస్తూ, "'మేమ్' ఆమె తన హృదయంలో ఉంది, గ్రామస్తులు పొలాలను కలుషితం చేయడాన్ని విమర్శిస్తూనే ఉంది, ఆకు మూటల కోసం గుంటలు తవ్వడం, తన స్వంత స్కావెంజింగ్, పారిశుధ్య పనులు చేయడంలో ఆమె ఉదాహరణను అనుసరించలేదు. "తక్షణం కంటే త్వరగా" ఆమె స్వభావం యొక్క అచ్చు, ఆమె అపరిశుభ్రతను తట్టుకోలేకపోయింది.

పంజాబీ నాటకానికి రిచర్డ్స్ చేసిన కృషిని పంజాబీ విశ్వవిద్యాలయం, పాటియాలా గుర్తించి ఆమెకు గౌరవ డాక్టరేట్‌ని ప్రదానం చేసింది. విశ్వవిద్యాలయం యొక్క మ్యూజియంలో ఆమె అరుదైన వస్తువులు కొన్ని ఉన్నాయి. ఆమె జీవితంలోని తరువాతి సంవత్సరాల్లో, వుడ్‌ల్యాండ్స్ భవిష్యత్తు, ఆమె సాహిత్యం, మాన్యుస్క్రిప్ట్‌ల యొక్క పెద్ద సేకరణ గురించి రిచర్డ్స్ తీవ్ర ఆందోళన చెందారు. "ఆమె వీలునామా చేయాలనే ఆలోచనతో బొమ్మలు వేసింది. మనసులో గందరగోళం చెంది, ఆమె అనేకం తయారు చేసి, విప్పలేదు.

ప్రభుత్వ నియంత్రణ, పరిపాలనపై అనుమానం ఉన్నప్పటికీ, ఆమె హిమాచల్ ప్రదేశ్ ప్రభుత్వానికి ఎస్టేట్ ఇచ్చింది, కానీ ఎటువంటి స్పందన రాలేదు. చివరికి, ఆమె తన ఎస్టేట్, విలువైన వసూళ్లలో ఎక్కువ భాగాన్ని పాటియాలాలోని పంజాబీ యూనివర్సిటీకి అప్పగించింది.

ఆమె జీవితం క్షీణిస్తున్న రోజుల్లో, ఆమె కొద్దిపాటి భోజనం, గ్లాసు నీటి కోసం తన పరిచారకులపై ఆధారపడింది. ఆమె 3 మార్చి 1971న విశ్రాంతి తీసుకోబడింది. వుడ్‌ల్యాండ్స్ రిట్రీట్‌లోని ఆమె సమాధిపై ఈ చివరి పదాలు ఉన్నాయి: “విశ్రాంతి అలసిపోయిన హృదయం – నీ పని పూర్తయింది. " [4]

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 A TRIBUTE: Lady Gregory of Punjab by Harcharan Singh, The Tribune, 1 March 2003.
  2. Norah Richards Britannica.com.
  3. Singh, Akanksha. "Why an Indian village celebrates the life of a little-known Irish actress each year". Lonely Planet. Lonely Planet. Retrieved 17 August 2023.
  4. Prashar, RK (29 October 2022). "Remembering Norah Richards". The Tribune. Retrieved 17 August 2023.