పెద్ద ప్రేగు

పెద్ద ప్రేగు (Large intestine) జీర్ణ వ్యవస్థలో చివరిభాగం. జీర్ణక్రియతర్వాత భాగంనుండి నీరు, విటమిన్లను తిరిగి శరీరంలోనికి పీల్చుకొని మిగిలిన జీర్ణంకాని వ్యర్థపదార్ధాల్ని బయటకు పంపించడం దీని పని. దీనికి 12-25 గంటలు పడుతుంది. పెద్ద ప్రేగు ఇంచుమించు 1.5 మీటర్ల పొడుగుంటుంది. పెద్ద ప్రేగులో 700 రకాలైన బాక్టీరియాలుంటాయి.

పెద్ద ప్రేగు
Front of abdomen, showing the large intestine, with the stomach and small intestine in dashed outline.
Front of abdomen, showing surface markings for liver (red), and the stomach and large intestine (blue).
లాటిన్	intestinum crassum
గ్రే'స్	subject #249 1177
లింఫు	inferior mesenteric lymph nodes
Dorlands/Elsevier	i_11/12456545

చరిత్ర

మన ఆరోగ్యం, నిర్ణయించడంలో పెద్ద ప్రేగుకు కీలక పాత్ర ఉందని ఇటీవలి పరిశోధనలో వెల్లడైంది. దీని పొడవు చిన్న ప్రేగు కన్నా తక్కువ గా ఉంటుంది . దీని పొడవు 1.5 మీటర్లు . ఇది ఇలీయమ్ నుంచి ఆనస్ వరకు ఉండును . పెద్ద ప్రేగును నాలుగు భాగములుగా విభజించవచ్చును . అవి సీకమ్ ( అంధ నాళము ) , కోలన్ ( బృహందాంత్రము ) , రెక్టమ్ ( పురీష నాళము ) ,ఎనస్ (పాయువు ) . సీకమ్ పొడవు 6 సెం .మీ ఇది పెద్ద ప్రేగు యొక్క మొదటి భాగము,ఇలీయమ్ నుండి పెద్ద ప్రేగు లోనికి ఆహార పదార్థములను పంపును , కానీ వెనుకకు రానివ్వదు. కోలన్ సీకమ్ తరువాత భాగము , నాళము లాగ ఉండి నాలుగు భాగములుగా విభజించబడినది . ఇది చేయు పని నీరు, లవణములను , విటమిన్లను , వంటి సూక్ష్మ పదార్థములను గ్రహించి , జీర్ణము గాని పదార్థమును గట్టిపరచును. దీనినే "మలము " అంటారు .పెరిస్టాలిక్ చలనమును కలుగ చేసి మలమును రెక్టము వరకు పంపును . పెరిస్టాలిక్ చలనము ద్వారా ముందుకు సాగునట్లుగా మ్యూకస్ ను తయారు చేయును . రెక్టమ్ ఇది 12 సెం .మీ పొడవు ఉండును, క్రిందికి సాగి పాయువుతో కలియును. ఇది పెల్విస్ భాగములో ఉండును. రెక్టమ్ మలముతో నిండగానే బయటకు పంపును . పాయువు 3 సెం .మీ పొడవు తో పెద్ద ప్రేగు చివర భాగము. మల విసర్జన సమయం లో , దీనిలో ఉన్న స్పిన్క్ట్రర్ మజిల్స్ సహాయము చేయును. పెద్ద ప్రేగులో అనేక విధులు ఉన్నాయని భావిస్తారు, వీటిలో ఎలక్ట్రోలైట్స్, విటమిన్లు, వ్యర్థ పదార్థాల నుండి నీరు మల ఏర్పడటం, తొలగించడం వంటివి ఉంటాయి.ఆహారం తీసుకున్న తరువాత, చిన్న ప్రేగు మొదట సుమారు 90% తీసుకున్న నీటిని గ్రహిస్తుంది, పెద్ద ప్రేగు మిగిలిన నీటిని పీల్చుకుంటుంది. ఈ ప్రక్రియలో అవశేషాలను మలంగా మార్చడం జరుగుతుంది. మలం లేదా బల్లలు జీర్ణమయ్యే ఆహారం, బ్యాక్టీరియా, అకర్బన లవణాలు, శోషించని పదార్థాలు, ఎపిథీలియల్ కణాలతో కూడి ఉంటాయి, శరీరానికి బయటకు వెళ్ళడానికి తగిన నీటితో పాటు,మల కండరాల సంకోచం శరీరం నుండి మలం తొలగించడానికి సహాయపడుతుంది. ఈ విధానం ఉదర గోడలు, డయాఫ్రాగమ్ యొక్క సంకోచం ద్వారా సహాయపడుతుంది, ఇంట్రా-ఉదర పీడనాన్ని పెంచుతుంది, దీని ఫలితంగా గ్లోటిస్ మూసివేయబడుతుంది.

పెద్ద , చిన్న ప్రేగుల మధ్య తేడాలు చేస్తే పెద్ద ప్రేగు చిన్న ప్రేగు నుండి భౌతిక రూపంలో అనేక విధాలుగా భిన్నంగా ఉంటుంది. పెద్ద ప్రేగు చాలా విస్తృతమైనది, కండరాల యొక్క రేఖాంశ పొరలు మూడు, తానియా కోలి అని పిలువబడే పట్టీ లాంటి నిర్మాణాలకు తగ్గించబడతాయి.పెద్ద ప్రేగు ఎపిథీలియంతో కప్పబడి ఉంటుంది. చిన్న ప్రేగు (విల్లి) యొక్క ఆవిర్భావాలను కలిగి ఉండటానికి బదులుగా, పెద్ద పేగులో ఇన్వాజియేషన్స్ (పేగు గ్రంథులు) ఉన్నాయి.చిన్న ప్రేగు పెద్ద ప్రేగు రెండూ గోబ్లెట్ కణాలను కలిగి ఉండగా, అవి పెద్ద ప్రేగులలో ఎక్కువగా ఉంటాయి.

వ్యాధులు

• డైవర్టిక్యులోసిస్, డైవర్టిక్యులైటిస్