విజయనగర సామ్రాజ్యం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''విజయనగర సామ్రాజ్యాని'''కి భారతదేశ చరిత్రలో విశేష స్థానమున్నది. భారతావని మొత్తం తురుష్కుల దండయాత్రలకు ఎరయై సనాతన [[ధర్మము]], [[సంస్కృతి]], వేషభాషలు, ఆచారములు కనుమరుగై పోవు స్థితిలో హిందూమత సంరక్షణకు నడుముగట్టి నాలుగు శతాబ్దములు నిర్విరామముగా స్వరక్షణకై పోరాటములు సల్పి చాలావరకు కృతకృత్యులయిన దేశాభిమానుల చరిత్ర [[విజయనగరం|విజయనగర]] ఇతిహాసము.

విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని హరిహర (హక్క) మరియు బుక్క అనే [[అన్నదమ్ములు]] 1336 లో స్ధాపించారు. వారి [[రాజధాని]] మొదట [[ఆనెగొంది]]. [[ఆనెగొంది]] ప్రస్తుతము [[తుంగభద్ర]] ఉత్తర తీరమున ఒక చిన్న పల్లె. సామ్రాజ్యము బుక్కరాయని పరిపాలనలో అభివృద్ధి చెందిన తరువాత రాజధానిని [[తుంగభద్ర]] దక్షిణ తీరమున గల [[విజయనగరము]] నకు తరలించారు. ఈ సామ్రాజ్యం 1336 నుండి 1660 వరకు వర్ధిల్లింది. చివరి శతాబ్దాన్ని దీనికి క్షీణదశగా చెప్పుకోవచ్చు. సుల్తానుల సమాఖ్య వీరిని [[తళ్ళికోట యుద్ధం]]లో దారుణంగా ఓడించింది. సుల్తానుల సైన్యం రాజధానిని ఆరునెలల పాటు కొల్లగొట్టి, నేలమట్టం చేసింది. ఈ సామ్రాజ్యపు స్థాపన వివరాలూ, దాని చరిత్రలో ఎక్కువ భాగం అస్పష్టంగా ఉన్నాయి; కానీ దాని శక్తీ, అర్ధిక పుష్టి లను [[పోర్చుగీసు]] యాత్రికులైన డోమింగో పేస్‌, నూనిజ్‌ వంటి వారే కాక మరి కొందరు కూడా నిర్ధారించారు.

''రాయలవారి రెండో రాజధాని [[పెనుగొండ]]. ప్రస్తుతం గంగావతి, [[ఆనెగొంది]]<nowiki/>లో రాయల వంశానికి చెందిన 17వ తరం వారున్నారు. ఆనెగొందిలో ఏ ఇంట్లో పెళ్లి జరిగినా రాయల వారి ఇంటి నుంచే [[తాళిబొట్టు]] వెళుతుంది. ముస్లింలు[[ముస్లిం]]<nowiki/>లు సైతం ఏ పండుగ వచ్చినా నమాజ్ చేసిన తర్వాత నేరుగా రాయలవారి ఇంటికే వెళ్లి వారికి [[శుభాకాంక్షలు]] చెప్పిన తర్వాతే మిగతా కార్యక్రమాలు మొదలుపెడతారు. ఈ ఆచారం వందల సంవత్సరాలుగా ఆ గ్రామంలో కొనసాగుతోంది.''