తెలుగు భాషలో వ్యతిరేకార్థాలు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
పంక్తి 1:
తెలుగు భాషలో వ్వతిరేకార్థాల పుట్టుక పలు విధాలు. వాటి వివరాల్లోకి వెళ్ళితే:....................
 
81.ఒక పదము పూర్తిగా మారి వ్యతిరేకార్థమునిచ్చుట: వీటికి ఉదాహరణగా ఈ క్రింది వాటిని చెప్పుకోవచ్చును.<br />
<code>పదము<code> </code>వ్యతిరేకార్థము</code>
అందము .........వికారము/
అమృతము........విషము/
ఆది................అంతము/.
ఉపక్రమము..... ఉప సంహారము/
కలిమి.............లేమి/
ఖర్చు.............పొదుపు./
గెలుపు...........ఓటమి/
చీకటి............ వెలుగు./
వననము.........మరణము/
తమస్సు..........ఉషస్సు./
తీపి................చేదు/
దారిద్ర్యము.......ఐశ్వర్యము./
దోషము...........గుణము/
ద్రవ్యము..........ఘనము/
నాందీ........... భరత వాక్యము/
పండితుడు.......పామరుడు/
పాపము......... పుణ్యము/
ప్రత్యక్షము.......అంతర్ధానము/
ప్రవేశము ........నిష్క్రమణ/
మంచి.............చెడు/
మడి...............మైల./
మేలు.............కీడు/
మోదము .......ఖేదము/
రహస్యము......బహిరంగము/
లఘ్యువు.......గురువు/
లాభము........నష్టము/
వక్త................శ్రోత/
వ్వష్టి..............సమిష్టి/
వికసించు...... .ముకుళించు/
శీతము...........ఉష్ణము/
స్వర్గము........ నరకము/
స్వాగతము......వీడ్కోలు/
సుఖము ........దుఃఖము/
హ్రస్వము........దీర్ఘము/
*2. పదము కొంచెము మారి వచ్చిన వ్యతిరేకార్థములు
 
పదము ................. వ్యతిరేకార్థము
ఆరోహణ .......... అవరోహణ/
* అందము .........వికారము
ఇహలోకము.........పరలోకము/
* అమృతము........విషము
ఊఛ్ఛ్వాశము........నిశ్వాము/
* ఆది................అంతము
ఉపకారము.........అపకారము/
* ఉపక్రమము..... ఉప సంహారము
కృతజ్ఞత...........కృతఘ్నత/
* కలిమి.............లేమి
పురోగమనము......తిరోగమనము/
* ఖర్చు.............పొదుపు
ప్రత్యక్షము....... ...పరోక్షము/
* గెలుపు...........ఓటమి
సంకోచము...........వ్యాకోచము/
తృణము* చీకటి.............ఫణము/ వెలుగు
* వననము.........మరణము
అతివృష్టి............అనావృష్టి/
* తమస్సు..........ఉషస్సు
స్వాధీనము........పరాధీనము/
శేషము* తీపి.............నిశ్శేషము/...చేదు
* దారిద్ర్యము.......ఐశ్వర్యము
షరతు..............భేషరతు/
* దోషము...........గుణము
హాజరి..............గైరుహాజరు/
* ద్రవ్యము..........ఘనము
కారణము.........నిష్కారణము/
* నాందీ........... భరత వాక్యము
సత్కార్యము.... .దుష్కార్యము/
* పండితుడు.......పామరుడు
సత్పలితము...... దుష్పలితము/
* పాపము......... పుణ్యము
అనుకూలము......ప్రతికూలము/
* ప్రత్యక్షము.......అంతర్ధానము
కనిష్టము............గరిష్టము/
* ప్రవేశము ........నిష్క్రమణ
* మంచి.............చెడు
* మడి...............మైల
* మేలు.............కీడు
* మోదము .......ఖేదము
* రహస్యము......బహిరంగము
* లఘ్యువు.......గురువు
* లాభము........నష్టము
* వక్త................శ్రోత
* వ్వష్టి..............సమిష్టి
* వికసించు...... .ముకుళించు
* శీతము...........ఉష్ణము
* స్వర్గము........ నరకము
* స్వాగతము......వీడ్కోలు
* సుఖము ........దుఃఖము
* హ్రస్వము........దీర్ఘము
 
#2. పదము కొంచెము మారి వచ్చిన వ్యతిరేకార్థములు
 
* ఆరోహణ .......... అవరోహణ
* ఇహలోకము.........పరలోకము
* ఊఛ్ఛ్వాశము........నిశ్వాము
* ఉపకారము.........అపకారము
* కృతజ్ఞత...........కృతఘ్నత
* పురోగమనము......తిరోగమనము
* ప్రత్యక్షము....... ...పరోక్షము
* సంకోచము...........వ్యాకోచము
* తృణము.............ఫణము
* అతివృష్టి............అనావృష్టి
* స్వాధీనము........పరాధీనము
* శేషము.............నిశ్శేషము
* షరతు..............భేషరతు
* హాజరి..............గైరుహాజరు
* కారణము.........నిష్కారణము
* సత్కార్యము.... .దుష్కార్యము
* సత్పలితము...... దుష్పలితము
* అనుకూలము......ప్రతికూలము
* కనిష్టము............గరిష్టము<br />
 
*3.''న.'' అక్షరము సామాన్యంగా వ్యతిరేకార్థాన్ని సూసిస్తుంది. హల్లుకు ముందు ''న '' - ''అ '' గా మారి వ్యతిరేకార్థము: న+ప్రతిష్ట = అపరిష్ట.
 
* క్రమము .................అక్రమము/
* కారణము .............. అకారణము/
* కృత్యము ..................అకృత్యము/
* ఖండము.............అఖండము/
* చేతనము.............అచేతనము/
* జీర్ణము............... అజీర్ణము/
* జ్ఞానము...............అజ్ఞానము/
* ధర్మము............ అధర్మము/
* దృశ్యము..............అదృశ్యము/
* ధైర్యము............ అధైర్యము/
* ద్వితీయము....... అద్వితీయము/
* నాగరికత.............అనాగరికత/
* పరాజిత.............అపరాసిత/
* పరిచితుడు........ అపరిచితుడు/
* పరిమితము....... అపరిమితము./
* పవిత్రత.......... అపవిత్రత/
* శోకము.............అశోకము/
* సంపూర్ణము........ అసంపూర్ణము/
* సంభవము.............అసంభవము./
* సమగ్రము ...........అసమగ్రము/
* సమర్థత.............అసమర్థత/
* సహజము........ అసహజము/
* సహనము...........అసహనము/
* సత్యము.............అసత్యము/
* స్పష్టము............అస్పష్టము/
* సత్యము ............అసత్యము/
* స్వస్థత.............అస్వస్థత/
* సాధారణము........అసాధరణము/
* సామాన్యము....... అసామాన్యము/
* స్తిరము.............అస్థిరము/
* సురులు............ అసురులు/
* హింస............అహింస<br />
 
*4. అచ్చులకు ముందు ''న ' - ''అన్ '' గా మారి వ్యతిరేకార్థములు న+ఏక = (అన్ + ఏక) = అనేక
 
* అంగీకారము......... . అనంగీకారము/
* అల్పము ......... .....అనల్పము/
* అధికారి.............అనధికారి/
* అంతము.............అనంతము/
* అవసరము..............అనవసరము/
* ఆర్థము.............అనర్థము/
* అఘము.............అనఘము/
* అర్హత.............అనర్హత/
* అసూయ............అనసూయా/
* ఆచారము.............అనాచారము/
* ఆచ్చాదము.............అనాచ్చాదము/
* ఇష్టము.........అనిష్టము, అయిష్టము/
* ఉచితము.......అనుచితము/
* ఉదాత్తమ్ము.........అనుదాత్తము/
* ఉపమ............అనుపమ/
* ఉక్తము.............అనుక్తము/
* ఔచిత్యము.............అనౌచిత్యము/
* ఐక్యత.............అనైక్యత<br /><br />
*5.# '''అప '' అనే ఉపసర్గ చేరి వతిరేకార్థము వచ్చునవి:
 
కీర్తి ........ ..అపకీర్తి/
ఖ్యాతి.......... ..అపఖ్యాతి./
భ్రంశము ............అపభ్రశము/
జయము.............అపజయము/
నమ్మకము............అపనమ్మకము/
ప్రథ.....................అపప్రథ/
శకునము.............అపశకునము/
స్వరము..............అపస్వరము/
హాస్యము.............అపహాస్యము/
 
*''అవ " అనే ఉప సర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట.
గుణము ................అవగుణము/
మానము..............అవమానము/
లక్షణము..............అవలక్షణము/
*6.''దుర్ '' అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
 
అదృష్టము................. దురదృష్టము/
ముహూర్థము.............దుర్ముహూర్థము/
సద్గుణము............. దుర్గుణము/
సన్మార్గము..............దుర్మార్గము/
 
*7. ''నిర్ '' అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
 
* కీర్తి ........ ..అపకీర్తి
ఆటంకము .................నిరాటంకము/
* ఖ్యాతి.......... ..అపఖ్యాతి
ఆడంబరము .............నిరాడంబరము/
* భ్రంశము ............అపభ్రశము
అధారము .....................నిరాధారము/
అపరాధి* జయము..............నిరపరాధి/అపజయము
* నమ్మకము............అపనమ్మకము
ఆశ ..............నిరాశ/
* ప్రథ.....................అపప్రథ
ఆశ్రయము............ నిరాశ్రయము/
* శకునము.............అపశకునము
ఉత్సాహము...........నిరుత్సాహము/
* స్వరము..............అపస్వరము
ఉపమానము ..........నిరుపమానము/
* హాస్యము.............అపహాస్యము<br /><br />
గుణము............. నిర్గుణము/
#''అవ " అనే ఉప సర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట.
దయ.................నిర్దయ;/
దోషి* గుణము ................నిర్దోషీ/అవగుణము
భయము* మానము.............నిర్భయము/.అవమానము
* లక్షణము..............అవలక్షణము<br /><br />
వచనము............విర్వచనము/
# ''దుర్ '' అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
వికారము..............నిర్వికారము/
విఘ్నము............నిర్విఘ్నము/
వీర్యము..............నిర్వీర్యము/
*8. ని అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట.
 
* అదృష్టము................. దురదృష్టము
గర్వి ............... .నిగర్వి/
* ముహూర్థము.............దుర్ముహూర్థము
* సద్గుణము............. దుర్గుణము
* సన్మార్గము..............దుర్మార్గము<br /><br />
# ''నిర్ '' అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
 
* ఆటంకము .................నిరాటంకము
*9. ''సు '' స్థానంలో ''దుర్ '' చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట/
* ఆడంబరము .............నిరాడంబరము
* అధారము .....................నిరాధారము
* అపరాధి..............నిరపరాధి
* ఆశ ..............నిరాశ
* ఆశ్రయము............ నిరాశ్రయము
* ఉత్సాహము...........నిరుత్సాహము
* ఉపమానము ..........నిరుపమానము
* గుణము............. నిర్గుణము
* దయ.................నిర్దయ
* దోషి................నిర్దోషీ
* భయము.............నిర్భయము
* వచనము............విర్వచనము
* వికారము..............నిర్వికారము
* విఘ్నము............నిర్విఘ్నము
* వీర్యము..............నిర్వీర్యము<br /><br />
# ని అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట.
 
సుగంధము*గర్వి ............... ....దుర్గంధమునిగర్వి<br /><br />
సదాచారము.........దురాచారము/
సుదినము.......దుర్దినము/
సుద్బుద్ది............. దుర్బుద్ధి/
సుభిక్షము.............దుర్భిక్షము/
సుమతి..............దుర్మతి/
 
*10.మొదటి# అక్షరం''సు '' స్థానంలో ''విదుర్ '' చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట/
ఆకర్షణ .................వికర్షణ/
ప్రకృతి ...............వికృతి/
సంయోగము..............వియోగము/
సజాతి.............విజాతి/
సఫలము.............విఫలము/
కయ్యము............వియ్యము/
సరసము.............విరసము/
స్వదేశము............విదేశము/
సుముఖము....... విముఖము/
 
* సుగంధము...................దుర్గంధము
*11. అదనంగా ''వి '' చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట
* సదాచారము.........దురాచారము
స్మరించు......................విస్మరించు/
* సుదినము.......దుర్దినము
స్మృతి..............విస్మృతి/
* సుద్బుద్ది............. దుర్బుద్ధి
రక్తి............. విరక్తి/
* సుభిక్షము.............దుర్భిక్షము
* సుమతి..............దుర్మతి<br /><br />
# మొదటి అక్షరం స్థానంలో ''వి '' చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
* ఆకర్షణ .................వికర్షణ
* ప్రకృతి ...............వికృతి
* సంయోగము..............వియోగము
* సజాతి.............విజాతి
* సఫలము.............విఫలము
* కయ్యము............వియ్యము
* సరసము.............విరసము
* స్వదేశము............విదేశము
* సుముఖము....... విముఖము<br /><br />
# అదనంగా ''వి '' చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట
* స్మరించు......................విస్మరించు
* స్మృతి..............విస్మృతి
* రక్తి............. విరక్తి
<br /><br />