తెలుగు భాషలో వ్యతిరేకార్థాలు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Bhaskaranaidu (చర్చ | రచనలు) దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
||
పంక్తి 1:
తెలుగు భాషలో వ్వతిరేకార్థాల పుట్టుక పలు విధాలు. వాటి వివరాల్లోకి వెళ్ళితే:....................
81.ఒక పదము పూర్తిగా మారి వ్యతిరేకార్థమునిచ్చుట: వీటికి ఉదాహరణగా ఈ క్రింది వాటిని చెప్పుకోవచ్చును.<br />
పదము ................. వ్యతిరేకార్థము
* అందము .........వికారము
* అమృతము........విషము
* ఆది................అంతము
* ఉపక్రమము..... ఉప సంహారము
* కలిమి.............లేమి
* ఖర్చు.............పొదుపు
* గెలుపు...........ఓటమి
* వననము.........మరణము
* తమస్సు..........ఉషస్సు
* దారిద్ర్యము.......ఐశ్వర్యము
* దోషము...........గుణము
* ద్రవ్యము..........ఘనము
* నాందీ........... భరత వాక్యము
* పండితుడు.......పామరుడు
* పాపము......... పుణ్యము
* ప్రత్యక్షము.......అంతర్ధానము
* ప్రవేశము ........నిష్క్రమణ
* మంచి.............చెడు
* మడి...............మైల
* మేలు.............కీడు
* మోదము .......ఖేదము
* రహస్యము......బహిరంగము
* లఘ్యువు.......గురువు
* లాభము........నష్టము
* వక్త................శ్రోత
* వ్వష్టి..............సమిష్టి
* వికసించు...... .ముకుళించు
* శీతము...........ఉష్ణము
* స్వర్గము........ నరకము
* స్వాగతము......వీడ్కోలు
* సుఖము ........దుఃఖము
* హ్రస్వము........దీర్ఘము
#2. పదము కొంచెము మారి వచ్చిన వ్యతిరేకార్థములు
* ఆరోహణ .......... అవరోహణ
* ఇహలోకము.........పరలోకము
* ఊఛ్ఛ్వాశము........నిశ్వాము
* ఉపకారము.........అపకారము
* కృతజ్ఞత...........కృతఘ్నత
* పురోగమనము......తిరోగమనము
* ప్రత్యక్షము....... ...పరోక్షము
* సంకోచము...........వ్యాకోచము
* తృణము.............ఫణము
* అతివృష్టి............అనావృష్టి
* స్వాధీనము........పరాధీనము
* శేషము.............నిశ్శేషము
* షరతు..............భేషరతు
* హాజరి..............గైరుహాజరు
* కారణము.........నిష్కారణము
* సత్కార్యము.... .దుష్కార్యము
* సత్పలితము...... దుష్పలితము
* అనుకూలము......ప్రతికూలము
* కనిష్టము............గరిష్టము<br />
*3.''న.'' అక్షరము సామాన్యంగా వ్యతిరేకార్థాన్ని సూసిస్తుంది. హల్లుకు ముందు ''న '' - ''అ '' గా మారి వ్యతిరేకార్థము: న+ప్రతిష్ట = అపరిష్ట.
* క్రమము .................అక్రమము
* కారణము .............. అకారణము
* కృత్యము ..................అకృత్యము
* ఖండము.............అఖండము
* చేతనము.............అచేతనము
* జీర్ణము............... అజీర్ణము
* జ్ఞానము...............అజ్ఞానము
* ధర్మము............ అధర్మము
* దృశ్యము..............అదృశ్యము
* ధైర్యము............ అధైర్యము
* ద్వితీయము....... అద్వితీయము
* నాగరికత.............అనాగరికత
* పరాజిత.............అపరాసిత
* పరిచితుడు........ అపరిచితుడు
* పరిమితము....... అపరిమితము
* పవిత్రత.......... అపవిత్రత
* శోకము.............అశోకము
* సంపూర్ణము........ అసంపూర్ణము
* సంభవము.............అసంభవము
* సమగ్రము ...........అసమగ్రము
* సమర్థత.............అసమర్థత
* సహజము........ అసహజము
* సహనము...........అసహనము
* సత్యము.............అసత్యము
* స్పష్టము............అస్పష్టము
* సత్యము ............అసత్యము
* స్వస్థత.............అస్వస్థత
* సాధారణము........అసాధరణము
* సామాన్యము....... అసామాన్యము
* స్తిరము.............అస్థిరము
* సురులు............ అసురులు
* హింస............అహింస<br />
*4. అచ్చులకు ముందు ''న ' - ''అన్ '' గా మారి వ్యతిరేకార్థములు న+ఏక = (అన్ + ఏక) = అనేక
* అంగీకారము......... . అనంగీకారము
* అల్పము ......... .....అనల్పము
* అధికారి.............అనధికారి
* అంతము.............అనంతము
* అవసరము..............అనవసరము
* ఆర్థము.............అనర్థము
* అఘము.............అనఘము
* అర్హత.............అనర్హత
* అసూయ............అనసూయా
* ఆచారము.............అనాచారము
* ఆచ్చాదము.............అనాచ్చాదము
* ఇష్టము.........అనిష్టము, అయిష్టము
* ఉచితము.......అనుచితము
* ఉదాత్తమ్ము.........అనుదాత్తము
* ఉపమ............అనుపమ
* ఉక్తము.............అనుక్తము
* ఔచిత్యము.............అనౌచిత్యము
* ఐక్యత.............అనైక్యత<br /><br />
* కీర్తి ........ ..అపకీర్తి
* ఖ్యాతి.......... ..అపఖ్యాతి
* భ్రంశము ............అపభ్రశము
* నమ్మకము............అపనమ్మకము
* ప్రథ.....................అపప్రథ
* శకునము.............అపశకునము
* స్వరము..............అపస్వరము
* హాస్యము.............అపహాస్యము<br /><br />
#''అవ " అనే ఉప సర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట.
* లక్షణము..............అవలక్షణము<br /><br />
# ''దుర్ '' అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
* అదృష్టము................. దురదృష్టము
* ముహూర్థము.............దుర్ముహూర్థము
* సద్గుణము............. దుర్గుణము
* సన్మార్గము..............దుర్మార్గము<br /><br />
# ''నిర్ '' అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
* ఆటంకము .................నిరాటంకము
* ఆడంబరము .............నిరాడంబరము
* అధారము .....................నిరాధారము
* అపరాధి..............నిరపరాధి
* ఆశ ..............నిరాశ
* ఆశ్రయము............ నిరాశ్రయము
* ఉత్సాహము...........నిరుత్సాహము
* ఉపమానము ..........నిరుపమానము
* గుణము............. నిర్గుణము
* దయ.................నిర్దయ
* దోషి................నిర్దోషీ
* భయము.............నిర్భయము
* వచనము............విర్వచనము
* వికారము..............నిర్వికారము
* విఘ్నము............నిర్విఘ్నము
* వీర్యము..............నిర్వీర్యము<br /><br />
# ని అనే ఉపసర్గ చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట.
* సుగంధము...................దుర్గంధము
* సదాచారము.........దురాచారము
* సుదినము.......దుర్దినము
* సుద్బుద్ది............. దుర్బుద్ధి
* సుభిక్షము.............దుర్భిక్షము
* సుమతి..............దుర్మతి<br /><br />
# మొదటి అక్షరం స్థానంలో ''వి '' చేరి వ్యతిరేకార్థములు వచ్చుట
* ఆకర్షణ .................వికర్షణ
* ప్రకృతి ...............వికృతి
* సంయోగము..............వియోగము
* సజాతి.............విజాతి
* సఫలము.............విఫలము
* కయ్యము............వియ్యము
* సరసము.............విరసము
* స్వదేశము............విదేశము
* సుముఖము....... విముఖము<br /><br />
# అదనంగా ''వి '' చేరి వ్యతిరేకార్థము వచ్చుట
* స్మరించు......................విస్మరించు
* స్మృతి..............విస్మృతి
* రక్తి............. విరక్తి
<br /><br />
|