విశ్వమారి (pandemic) మానవులలో త్వరగా వ్యాపించి విశ్వమంతా వ్యాపించి కొన్ని మానవ సమూహాలను నాశనం చేసే అంటువ్యాధి. ఇది ఒక ప్రాంతంలో ప్రారంభించబడి కొద్దికాలంలో బహుళ ఖండాలు లేదా ప్రపంచవ్యాప్తంగా, గణనీయమైన సంఖ్యలో ప్రజలను ప్రభావితం చేస్తుంది[1]. స్థిరమైన సంఖ్యలో సోకిన వ్యక్తులతో విస్తృతమైన స్థానిక వ్యాధి మహమ్మారి కాదు. కాలానుగుణ ఇన్‌ఫ్లుయెంజా పునరావృతం వంటి స్థిరమైన సోకిన వ్యక్తులతో విస్తృతమైన స్థానిక వ్యాధులు సాధారణంగా మినహాయించబడతాయి, ఎందుకంటే అవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యాపించకుండా ప్రపంచంలోని పెద్ద ప్రాంతాలలో ఒకేసారి సంభవిస్తాయి.

1918-20 "స్పానిష్ ఫ్లూ" ఇన్ఫ్లుఎంజా మహమ్మారి ప్రపంచవ్యాప్తంగా నాటకీయ మరణాలకు దారితీసింది.

చరిత్ర అంతటా, మశూచి, క్షయ వంటి వ్యాధుల ప్రపంచమారిగా ఉన్నాయి. అత్యంత వినాశకరమైన మహమ్మారిలో ఒకటి బ్లాక్ డెత్ (దీనిని ప్లేగు అని కూడా పిలుస్తారు), ఇది 14 వ శతాబ్దంలో 75-200 మిలియన్ల మందిని బలితీసుకుంది. 1918 ఇన్ఫ్లుఎంజా పాండమిక్ (స్వెయిన్ ఫ్లూ), 2009 ఇన్ఫ్లుఎంజా పాండమిక్ (హెచ్ 1 ఎన్ 1) లు ఇతర ముఖ్యమైన మహమ్మారులు. ప్రస్తుత మహమ్మారిలో హెచ్ఐవి / ఎయిడ్స్, 2019–20 కరోనావైరస్ మహమ్మారి ఉన్నాయి.

ముఖ్యమైన వ్యాధులు

మార్చు

మూలాలు

మార్చు
  1. Porta, Miquel, ed. (2008). Dictionary of Epidemiology. Oxford University Press. p. 179. ISBN 978-0-19-531449-6. Retrieved 14 September 2012.