ప్రిటోరియా లేదా ష్వానే దక్షిణాఫ్రికా మూడు రాజధాని నగరాలలో ఒకటి, [1] ప్రిటోరియాలో ప్రభుత్వ కార్యనిర్వాహక శాఖలు, దక్షిణాఫ్రికాలోని అన్ని విదేశీ రాయబార కార్యాలయాలు ఇక్కడ ఉంటాయి . [1] కేప్ టౌన్ శాసన రాజధాని అయితే బ్లూమ్‌ఫోంటైన్ న్యాయ రాజధానిగా ఉన్నది. [2]

ప్రిటోరియా నగరం

ప్రిటోరియా అపీస్ నది పర్వతమూలలోకి తూర్పు విస్తరించింది ,మగాలీస్‌బర్గ్ పర్వతాలు. ష్వానే యూనివర్శిటీ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (TUT), యూనివర్శిటీ ఆఫ్ ప్రిటోరియా (UP), దక్షిణాఫ్రికా విశ్వవిద్యాలయం (UNISA), కౌన్సిల్ ఫర్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (యూనివర్శిటీ) లు , పరిశోధనా కేంద్రంగా పేరుపొందినది. సి ఎస్ ఐ ఆర్, హ్యూమన్ సైన్సెస్ రీసెర్చ్ కౌన్సిల్, నేషనల్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్ సౌత్ ఆఫ్రికా బ్యూరో ఆఫ్ స్టాండర్డ్స్‌ వంటి సంస్థలు ఇక్కడ ఉన్నాయి. 2010 FIFA ప్రపంచ కప్‌కు ఆతిథ్యమిచ్చిన నగరాల్లో ప్రిటోరియా ఒకటి.

ప్రిటోరియా అనేది ష్వానే మెట్రోపాలిటన్ మునిసిపాలిటీ లోని కేంద్ర భాగం, ఇది బ్రోంకోర్స్ట్‌స్ప్రూట్, సెంచూరియన్, కుల్లినాన్, హమ్మన్స్‌క్రాల్ సోషాంగువే పరిసరాలతో ఏర్పడింది. కొంతమంది అధికారిక పేరును ప్రిటోరియా నుండి ష్వానేగా మార్చాలని ప్రతిపాదించారు, అయితే కొంత ప్రజా వివాదానికి కారణమైంది.

చరిత్ర

మార్చు

ప్రిటోరియాకు వాట్రేకర్ నాయకుడు ఆండ్రీస్ ప్రిటోరియస్ పేరు పెట్టారు, [3] దక్షిణాఫ్రికావాసులు కొన్నిసార్లు దీనిని "జకరండా సిటీ" అని పిలుస్తారు, ఎందుకంటే దాని వీధుల వెంబడి , పార్కులలో, తోటలలో వేలాది జకరండా చెట్లను నాటారు. [4] ప్రిటోరియా ద్వారా 1855 లో స్థాపించబడింది. మార్థినస్ ప్రిటోరియస్ , వూర్ట్రెకెర్స్ నాయకుడు. తన తండ్రి తర్వాత పేరు ఎవరు ఆండ్రీస్ ప్రీటోరియస్ ఒడ్డున ఒక ప్రదేశాన్ని ఎంచుకున్నాడు Apies rivier ( Afrikaans క్రొత్త ఉండాలి "మంకీస్ నది" కోసం) రాజధానిగా దక్షిణ ఆఫ్రికన్ రిపబ్లిక్ ( Dutch  ; ZAR). ప్రీటోరియస్ తన విజయం తర్వాత వూర్ట్రెకెర్స్ జాతీయ నాయకుడిగా పేరు పొందాడు . డింగనే జులస్ లో జరిగిన బాటిల్ ఆఫ్ బ్లడ్ రివర్ యుద్ధంలో 1838 లో ప్రిటోరియస్ సాండ్ రివర్ కన్వెన్షన్ (1852)పై కూడా చర్చలు జరిపాడు, దీనిలో యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ ట్రాన్స్‌వాల్ స్వాతంత్ర్యాన్ని అంగీకరించింది. 1 మే 1860న దక్షిణాఫ్రికా రిపబ్లిక్ రాజధానిగా మారింది.

బోయర్ వార్స్

మార్చు

మొదటి బోయర్ వార్స్ సమయంలో, డిసెంబరు 1880, మార్చి 1881లో నగరాన్ని రిపబ్లికన్ దళాలు ముట్టడించాయి. యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత శాంతి ఒప్పందం ప్రిటోరియాలో 3 ఆగస్టు 1881న ప్రిటోరియా కన్వెన్షన్‌లో సంతకం చేయబడింది.

రెండవ బోయర్ యుద్ధం ఫలితంగా ట్రాన్స్‌వాల్ రిపబ్లిక్ ముగింపు, దక్షిణాఫ్రికాలో బ్రిటిష్ ఆధిపత్యం ప్రారంభమైంది. నగరం 5 జూన్ 1900న ఫ్రెడరిక్ రాబర్ట్స్ ఆధ్వర్యంలో బ్రిటీష్ దళాలకు లొంగిపోయింది, 31 మే 1902న మెల్రోస్ హౌస్‌లో పీస్ ఆఫ్ వెరీనిజింగ్ సంతకం చేయడంతో ప్రిటోరియాలో వివాదం ముగిసింది.

ప్రిటోరియా కోటలు రెండవ బోయర్ యుద్ధానికి ముందు నగరం రక్షణ కోసం నిర్మించబడ్డాయి. ఈ కోటలలో కొన్ని నేడు శిథిలావస్థలో ఉన్నప్పటికీ, వాటిలో కొన్ని జాతీయ స్మారక చిహ్నాలుగా భద్రపరచబడ్డాయి.

భౌగోళికం

మార్చు

ప్రిటోరియా సుమారు 55 కి.మీ. (34 మై.) దక్షిణాఫ్రికా ఈశాన్యంలో జోహన్నెస్‌బర్గ్‌కు ఉత్తర-ఈశాన్యంలో , దక్షిణాన హైవెల్డ్ పీఠభూమి, ఉత్తరాన బుష్‌వెల్డ్ మధ్య పరివర్తన బెల్ట్‌లో, దాదాపు 1,339 మీ. (4,393 అ.) సముద్ర మట్టానికి పైన, [5] సారవంతమైన లోయలో, మగలీస్‌బర్గ్ శ్రేణి కొండల చుట్టూ ఉన్నది.

ఇవి కూడా చుడండి

మార్చు
  • సర్ హెర్బర్ట్ బేకర్
  • హౌస్ ఆఫ్ పార్లమెంట్, కేప్ టౌన్
  • ప్రిటోరియా వైర్‌లెస్ యూజర్స్ గ్రూప్ —ప్రిటోరియాలో ఉచిత, లాభాపేక్ష లేని, కమ్యూనిటీ వైర్‌లెస్ నెట్‌వర్క్
  • సుప్రీం కోర్ట్ ఆఫ్ అప్పీల్ ఆఫ్ సౌత్ ఆఫ్రికా

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 "Pretoria | national administrative capital, South Africa". Encyclopedia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 18 July 2018. Retrieved 18 July 2018.
  2. "South Africa at a glance". South African Government. Archived from the original on 26 May 2020. Retrieved 18 June 2020. Bloemfontein (judicial) The Constitutional Court is located in Johannesburg.
  3. Raper, Peter E. (1987). Dictionary of Southern African Place Names. Internet Archive. p. 373. Retrieved 28 August 2013.
  4. "South Africa's provinces: Gauteng". Archived from the original on 22 June 2011. Retrieved 14 June 2011.
  5. Tools, Free Map. "Elevation Finder". Archived from the original on 26 June 2015. Retrieved 5 July 2014.