ఫరీదా మెహతా (జననం జూలై 1959) ఒక భారతీయ చలనచిత్ర దర్శకురాలు, ఆమె లఘు చిత్రాలు, డాక్యుమెంటరీలు, ఫీచర్ ఫిల్మ్ లను రూపొందిస్తుంది. ప్రెస్ ట్రస్ట్ ఆఫ్ ఇండియాతో పాటు యూనిసెఫ్, ఎన్సీఈఆర్టీ, నోరాడ్, ఎన్ఎఫ్డీసీ వంటి సంస్థలతో కలిసి పనిచేస్తోంది.

ఫరీదా మెహతా
జననంజూలై 1959 (age 64)
వృత్తిచలనచిత్ర దర్శకుడు, స్క్రీన్ ప్లే రచయిత

ప్రారంభ జీవితం, విద్య మార్చు

మెహతా బొంబాయిలోని టాటా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సోషల్ సైన్సెస్ (టిస్) లో సోషల్ సైన్సెస్ చదివారు, తరువాత పూణేలోని ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎఫ్టిఐఐ) లో ఫిల్మ్ డైరెక్షన్ చేశారు.[1]

కెరీర్ మార్చు

పూణేలోని ఎఫ్ టిఐఐలో ఫిల్మ్ డైరెక్టర్ గా గ్రాడ్యుయేషన్ చేసిన తరువాత, మెహతా 1989 లో తన మొదటి లఘు చిత్రం హవా కా రంగ్ ను రూపొందించారు, ఇది టురిన్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ లో మొదటి బహుమతిని పొందింది. కుమార్ షహానీ, మణి కౌల్ దర్శకత్వం వహించిన పలు చిత్రాలకు సహాయకురాలిగా పనిచేశారు.

సాదియా సిద్ధిఖీ, ఇర్ఫాన్ ఖాన్, కే కే మీనన్, వ్రేజేష్ హిర్జీ నటించిన 2002 చిత్రం కాళి సల్వార్ దర్శకురాలిగా ఆమె మొదటి చిత్రం. ముజఫర్ పూర్ నుండి ముంబైకి వస్తున్న ఒక ముస్లిం వేశ్యపై కేంద్రీకృతమైన కాళీ సల్వార్ వలసలు, అణచివేత, స్థానభ్రంశం దాదాపు నైరూప్య ప్రయాణం. పంతొమ్మిదవ శతాబ్దానికి చెందిన వామపక్ష ఉర్దూ లఘు కథా రచయిత సాదత్ హసన్ మంటో రాసిన కథ ఆధారంగా ఆమె చిత్రం రూపొందింది. దాదాపు సినిమా మొత్తం ముంబైలోని ఆమె పరిసరాల్లో, లైవ్లీ బజార్ మీద ఫోకస్ చేసి షూట్ చేశారు. స్థానభ్రంశం, అజ్ఞాత మహానగరంలో నష్టం భావన ప్రధాన ఇతివృత్తాలు అయినప్పటికీ, సెట్టింగ్ అద్భుతమైన సాన్నిహిత్యాన్ని ప్రేరేపిస్తుంది. ప్రధాన పాత్రధారి సుల్తానా, ఆమె భర్త, పింప్ ఖుదాబక్ష్ తో కలిసి, ముంబైలో జీవితం తరచుగా వారి నియంత్రణలో లేదని త్వరలోనే తెలుసుకుంటుంది. జీవనోపాధికి ఏమీ మిగలకపోవడంతో, ఖుదాబక్ష్ తన భార్యను ఒంటరిగా వదిలేసి, ఇస్లామిక్ సంతాప మాసం మొహర్రం సమయంలో ధరించడానికి నల్లని దుస్తులను కనుగొనాలనే కోరికతో ఒంటరిగా ఉన్నాడు.

ఫరీదా ప్రకారం, కాళీ సల్వార్ కు సందేశం లేదు, కానీ శక్తుల మార్పిడికి సంబంధించినది. నిశ్శబ్ద పద్ధతిలో ఇది శ్రోతలను విరామం ఇవ్వడానికి, ఊహాశక్తి, భావోద్వేగాలు, జ్ఞాపకశక్తిని స్వేచ్ఛగా తిరగడానికి అనుమతించే ఆలోచనాత్మక ప్రదేశాలను సృష్టిస్తుంది. కాళీ సల్వార్ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ఇండియా, గోటెబోర్గ్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్, రోటర్ డామ్ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ (2003), డర్బన్ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ (2003) లలో ఇండియన్ పనోరమాతో సహా అనేక అంతర్జాతీయ చలన చిత్రోత్సవాలలో ప్రదర్శించబడింది. బొగోటా ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ లో 'ఉత్తమ చిత్రం'గా నామినేట్ అయింది.

ఆమె మాటల్లోనే: "విధి ఆవిర్భావాన్ని చూపించడానికి బహుశా సినిమా ఉత్తమమైన రూపం కావచ్చు. విధి, ముందుగా నిర్ణయించిన విధిగా కాకుండా, అది తయారవుతున్నప్పుడు - కాలం, సంఘటనలను కాలక్రమేణా ఆవిష్కరించడం. ప్రజలు కలుసుకున్నప్పుడు, మార్పిడి చేసినప్పుడు ఇది తయారవుతుంది - కొన్ని పదాలు, లేదా ఒక చూపు లేదా డబ్బు. అవాంఛనీయమైన ఎన్కౌంటర్లు మిమ్మల్ని శాశ్వతంగా, ప్రతిసారీ మారుస్తాయి. కాళీ సల్వార్ లో, యాదృచ్ఛిక కదలిక, గుర్తించలేని 'జరుగుతున్న' నాడికి దగ్గరగా రావడానికి నేను ప్రయత్నిస్తాను".

ఫిల్మోగ్రఫీ మార్చు

షార్ట్ ఫిల్మ్స్ మార్చు

సంవత్సరం శీర్షిక గమనికలు
1989 హవా కా రంగ్ [2]
1994 పైట్రిక్ సంపతి [2]
1994 యాదోన్ కే కినారే [2]

డాక్యుమెంటరీ సినిమాలు మార్చు

సంవత్సరం శీర్షిక గమనికలు
1991 భవతరణ స్క్రీన్ రైటర్‌గా మాత్రమే పనిచేశారు.
1995 పచ్చని పచ్చిక బయళ్ల శోధనలో [2]

ఫీచర్ ఫిల్మ్‌లు మార్చు

సంవత్సరం శీర్షిక గమనికలు
1991 కస్బా స్క్రీన్ రైటర్‌గా మాత్రమే పనిచేశారు.
2002 కాళీ సల్వార్ [3] [2] [4]

మూలాలు మార్చు

  1. Kali Salwaar (2002) - Fareeda Mehta Cinephilanderer.com website, Published 3 August 2009, Retrieved 3 June 2021
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Fareeda Mehta profile on International Film Festival Rotterdam (IFFR) website Retrieved 3 June 2021
  3. "Directors Jocelyn Saab and Fareeda Mehta feel that films can work as a wake up call to women". The Hindu (newspaper). 24 March 2008. Archived from the original on 11 April 2013. Retrieved 3 June 2021.
  4. Fatema Kagalwala (13 May 2017). "Unshackling Sultana (By shifting focus to the macro, Kali Salwar ceases to be a sex worker's story)". The Hindu (newspaper). Retrieved 3 June 2021.

బాహ్య లింకులు మార్చు