బసంతి బిష్ట్
డాక్టర్ బసంతి బిష్ట్ (జననం, 1953) ఉత్తరాఖండ్ కు చెందిన ప్రసిద్ధ జానపద గాయని, ఉత్తరాఖండ్ జాగర్ జానపద రూపానికి చెందిన మొదటి మహిళా గాయనిగా ప్రసిద్ధి చెందింది. జాగర్ గానం అనేది దేవతలను ప్రార్థించే ఒక మార్గం, ఇది సాంప్రదాయకంగా పురుషులు చేస్తారు, కానీ, బసంతి బిష్ట్ ఈ అభ్యాసాన్ని విచ్ఛిన్నం చేసి నేడు ప్రసిద్ధ స్వరం, ఈ సాంప్రదాయ గాన రూపాన్ని కాపాడటానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బసంతి బిష్ట్ కు 2017లో పద్మశ్రీ పురస్కారం లభించింది.[1]
| బసంతి బిష్ట్ | |
|---|---|
 జాగర్ ప్రదర్శన చేస్తున్న లోక్ జాగర్ గాయిక డాక్టర్ బసంతి బిష్త్ | |
| జననం | 1953 |
| జాతీయత | ఇండియన్ |
| క్రియాశీలక సంవత్సరాలు | 1998- ఇప్పటి వరకు |
| ప్రసిద్ధి | ఉత్తరాఖండ్ జానపద గాయని; ఆకాశవాణి, దూరదర్శన్ గ్రేడ్ "ఎ" కళాకారిణి; ఉత్తరాఖండ్ లోని జాగర్ జానపద రూపానికి చెందిన తొలి ప్రొఫెషనల్ మహిళా గాయని. |
| పురస్కారాలు |
|
ప్రారంభ జీవితం
మార్చులోక్ జాగర్ గాయిక డాక్టర్ బసంతి బిష్ట్ 1953 లో ఉత్తరాఖండ్ లోని చమోలి జిల్లాలోని లువానీ గ్రామం / దేవాల్ బ్లాక్ లో జన్మించారు. ఆమె 15 సంవత్సరాల వయస్సులో ఒక ఫిరంగి సైనికుడిని వివాహం చేసుకుంది, ఆమె జీవితంలో ఎక్కువ భాగం గృహిణిగా ఉంది. ఆమె వృత్తిపరమైన గానం చాలా ఆలస్యంగా ప్రారంభమైనప్పటికీ, ఆమె పంజాబ్ లోని జలంధర్ లో సంగీతం నేర్చుకున్నప్పుడు. కానీ ఆమె చిన్నప్పటి నుంచి పాడటం ఇష్టం. తన తల్లి జాగర్ పాటలు వింటూ పెరిగానని చెప్పింది.
“నేను ఎప్పుడూ మా అమ్మతో కలిసి పాడేదాన్ని, ఆమె తన పనుల గురించి పాడుతుంది. గ్రామంలో జరిగిన అనేక జాతరలు, పండుగలు ఈ రకమైన సంగీతం పట్ల నా ప్రేమను గాఢంగా పెంచాయి.”
—బసంతి బిష్ట్, బసంతి బిష్ట్ తన సంగీత ప్రయాణం గురించి నిర్మొహమాటంగా చెప్పారు, ది హిందూ వార్తాపత్రిక
సంగీత వృత్తి
మార్చుఅప్పటి వరకు కుటుంబంతో బిజీగా ఉన్న ఆమె కెరీర్ 40 ఏళ్ల వయసులో ప్రారంభమైంది. ఆమె తన భర్తతో జలంధర్ కు వెళ్ళిన తరువాత, బసంతి బిష్ట్ జలంధర్ లోని ప్రాచీన్ కళా కేంద్రంలో సంగీతం నేర్చుకోవడానికి ఆసక్తి కనబరిచింది, కాని ఆమె పెద్దయ్యాక సిగ్గుపడింది,, ఇతర విద్యార్థులు చిన్న పిల్లలు. ఆమె వృత్తిపరమైన సంగీత శిక్షణ వైపు తన మొదటి తాత్కాలిక అడుగు వేసింది, ఆమె కుమార్తె ఉపాధ్యాయుడు ఆమెకు హార్మోనియం ఎలా వాయించాలో నేర్పించడం ప్రారంభించాడు. ఆ తర్వాత భజనలు, సినిమా పాటలు మొదలైన వాటిపై దృష్టి సారించి బహిరంగంగా పాడటం ప్రారంభించింది. ఆమె భర్త పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత, బసంతి బిష్ట్ డెహ్రాడూన్ లో స్థిరపడ్డారు, 1996 లో ఆలిండియా రేడియో స్టేషన్ నజీబాబాద్ లో కళాకారిణిగా ఎంప్యానెల్ అయ్యారు. ఆమె ఆకాశవాణి "ఎ" గ్రేడ్ ఆర్టిస్ట్.
బసంతి బిష్ట్ గానం కొద్దిగా నాసికా స్వర ఉత్పత్తి, పాడే పాట శైలి, లయ నెమ్మదిగా వేగానికి ప్రసిద్ది చెందింది, ఇవన్నీ ఉత్తరాఖండ్ గర్వాలీ గాన శైలికి విలక్షణమైనవి.[2]
వ్యక్తిగత జీవితం
మార్చుఆమె భర్త ఇండియన్ ఆర్మీలో నాయక్ గా రిటైరయ్యారు. ఆమె కుమారుడు భారత వైమానిక దళంలో వింగ్ కమాండర్, ఆమె కుమార్తె కెప్టెన్ గా పదవీ విరమణ చేశారు, ఆమె వివాహం భారత సైన్యంలో కల్నల్ ను వివాహం చేసుకుంది.
అవార్డులు
మార్చు- మధ్యప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ద్వారా రాష్ట్రీయ మతోశ్రీ అహల్యా దేవి సమ్మాన్ (2017)
- పద్మశ్రీ (2017)
- ఉత్తరాఖండ్ ప్రభుత్వం నుంచి టీలు రౌతేలీ నారీ శక్తి సమ్మాన్
- భారత మహిళా, శిశు అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ ద్వారా "ఫస్ట్ లేడీస్" 2018
మూలాలు
మార్చు- ↑ Misra, Prachi Raturi (January 26, 2017). "Only woman jagar singer Basanti Devi Bisht picked for Padma Shri". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-01-12.
- ↑ Khanna, Shailaja (2018-05-25). "Basanti Bisht gets candid on her musical journey". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-01-12.