బసంతీ దేవి (పర్యావరణవేత్త)

బసంతీ దేవి భారతీయ పర్యావరణవేత్త. ఉత్తరాఖండ్ లో చెట్లను సంరక్షించడంపై ఆమె దృష్టి సారించింది. 2016 లో భారతదేశం లో మహిళల అత్యున్నత పురస్కారం నారీ శక్తి పురస్కార్ ఆమెకు లభించింది.

బసంతీ దేవి
2016లో అవార్డుతో
జననం1960s[1]
జాతీయతభారతీయురాలు
విద్యలక్ష్మీ ఆశ్రమం
వృత్తిపర్యావరణవేత్త
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
చెట్లను కాపాడేందుకు మహిళలకు నాయకత్వం
జీవిత భాగస్వామిఆమె యుక్తవయసులో ఉన్నప్పుడు మరణించాడు

జీవితం

మార్చు

దేవి తన కౌమారదశను కౌసాని[1] సమీపంలో సరళా బెహన్ స్థాపించిన యువతుల కోసం గాంధేయ ఆశ్రమమైన లక్ష్మీ ఆశ్రమంలో గడిపింది.[2] పన్నెండేళ్ల వయసులో వివాహం చేసుకున్న ఆమె భర్త చాలా చిన్న వయసులోనే చనిపోవడంతో వితంతువు కావడంతో 1980లో ఆమె అక్కడికి వెళ్లింది. పెళ్లికి ముందు ఆమె స్కూలుకు వెళ్లింది, కానీ ఆమె కేవలం చదవగలిగేది. ఆశ్రమంలో 12వ తరగతికి చేరుకున్న తర్వాత చదువు కొనసాగించింది. తరువాత దేవికి బోధనపై ఆసక్తి ఏర్పడింది.[1]

దేవి పర్యావరణవేత్తగా మారింది. ఉత్తరాఖండ్ లో చెట్లను సంరక్షించడంపై ఆమె దృష్టి సారించింది.[3]

కోసీ నది ఉత్తరాఖండ్ లో ఒక ముఖ్యమైన వనరు.[1] ఈ నది బీహార్ లో భారీ వరదలకు కారణమవుతుంది, ఇది పదుల వేల హెక్టార్ల భూమిని, పది లక్షల మంది ప్రజలను ప్రభావితం చేస్తుంది.[4] చెట్ల నరికివేత ప్రస్తుత రేటు ఇలాగే కొనసాగితే దశాబ్దకాలంలో నది ఉనికి లేకుండా పోతుందని అంచనా వేసిన వ్యాసాన్ని దేవి చదివింది. స్థానిక మహిళలతో మాట్లాడి ఇది తమ అడవి, తమ భూమి అని, నది ఎండిపోయాక ఏం చేస్తారని ప్రశ్నించింది. ఇది ప్రజలను ఒప్పించడం ప్రారంభించింది.[1]

దేవి సంప్రదింపులు ప్రారంభించింది. గ్రామస్తులు, కలప కంపెనీలు కొత్త కలపను కత్తిరించడం మానేస్తాయని అంగీకరించారు. పాత కలప ను మాత్రమే తగులబెడతామని గ్రామస్తులు అంగీకరించారు.[1] దేవి కమ్యూనిటీ గ్రూపులను ఏర్పాటు చేసింది,[3] గ్రామస్థులు తమ సంపదను సంరక్షించుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని గ్రహించారు, వారు అడవి మంటలతో పోరాడటానికి స్వచ్ఛందంగా ముందుకొస్తారు. ప్రభావాలు చూడటానికి నెమ్మదిగా ఉన్నాయి, కానీ వేసవిలో ఎండిపోయే బుగ్గలు ఇప్పుడు సంవత్సరం పొడవునా నడుస్తున్నాయని గమనించబడింది. అంతేకాక, ఓక్, రోడోడెండ్రాన్, మిరికా ఎస్కులెంటా మొక్కలు వంటి మరింత విశాలమైన ఆకుల చెట్లతో అడవి మరింత వైవిధ్యాన్ని చూపుతుంది.[1]

అవార్డులు

మార్చు

మార్చి 2016 లో దేవి న్యూఢిల్లీ కి వెళ్లారు, అక్కడ ఆమెకు భారతదేశం లోని మహిళల అత్యున్నత పురస్కారం నారీ శక్తి పురస్కార్ లభించింది.[5]

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 "Basanti and the Kosi: How one woman revitalized a watershed in Uttarakhand". www.indiawaterportal.org. Retrieved 2020-07-07.
  2. "About the Ashram – Friends of Lakshmi Ashram" (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-07-07.
  3. 3.0 3.1 "President Pranab Mukherjee presented 2015 Nari Shakti awards". Jagranjosh.com. 2016-03-09. Retrieved 2020-07-07.
  4. "Flood devastation in Bihar state" (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 2008-08-25. Retrieved 2020-07-07.
  5. Dhawan, Himanshi (March 8, 2016). "Nari Shakti awards for women achievers". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-07-06.