వికీపీడియా

మధుబాల

మధుబాల (జననం ముంతాజ్ జెహాన్ బేగం దేహ్లావి ; 14 ఫిబ్రవరి 1933 - 23 ఫిబ్రవరి 1969) హిందీ భాషా చిత్రాలలో పనిచేసిన భారతీయ నటి. స్వాతంత్య్రానంతర కాలంలో ఆమె భారతదేశంలో అత్యధిక పారితోషికం పొందే ఎంటర్‌టైనర్‌లలో ఒకరిగా ర్యాంక్ పొందింది, ఇది ప్రపంచ స్థాయిలలో భారతీయ సినిమా పెరుగుదలతో సమానంగా ఉంది. [1] [2] 20 సంవత్సరాలకు పైగా సాగిన కెరీర్‌లో, మధుబాల ప్రధానంగా ఒక దశాబ్దం పాటు చురుకుగా ఉంది, అయితే 1969లో ఆమె మరణించే సమయానికి 60కి పైగా చిత్రాలలో నటించింది.

Madhubala
జననంMumtaz Jehan Begum Dehlavi
(1933-02-14)1933 ఫిబ్రవరి 14
Delhi, British India
మరణం1969 ఫిబ్రవరి 23(1969-02-23) (వయసు 36)
Bombay, Maharashtra, India
మరణ కారణంVentricular septal defect
విశ్రాంతి ప్రదేశంJuhu Muslim Cemetery, Santa Cruz, Mumbai
వృత్తిActress
క్రియాశీలక సంవత్సరాలు1942–1964
భార్య / భర్త
​
(m. 1960)​
బంధువులుGanguly family (by marriage)

ఢిల్లీలో పుట్టి పెరిగిన మధుబాల తన 8 సంవత్సరాల వయస్సులో తన కుటుంబంతో కలిసి బొంబాయి (ప్రస్తుతం ముంబై)కి మకాం మార్చింది . కొంతకాలం తర్వాత అనేక చిత్రాలలో చిన్న పాత్రలలో కనిపించింది. ఆమె త్వరలోనే 1940ల చివరలో ప్రముఖ పాత్రలకు పురోగమించింది. నీల్ కమల్ (1947), అమర్ (1954), భయానక చిత్రం మహల్ (1949), , శృంగార చిత్రాలైన బాదల్ (1951), తరానా (1951)తో విజయాన్ని సాధించింది. ఒక చిన్న ఎదురుదెబ్బ తరువాత, మధుబాల తన హాస్య పాత్రలతో మిస్టర్ & మిసెస్ '55 (1955), చల్తీ కా నామ్ గాడి (1958, హాఫ్ టిక్కెట్ (1962), క్రైమ్ చిత్రాలైన హౌరా బ్రిడ్జ్, కాలా పానీ ( 1958), సంగీత బర్సాత్ కి రాత్ (1960) లలో నటించింది.

చారిత్రాత్మక ఇతిహాస నాటకం మొఘల్-ఎ-ఆజం (1960)లో మధుబాల అనార్కలి పాత్ర — ఆ సమయంలో భారతదేశంలో అత్యధిక వసూళ్లు సాధించిన చిత్రం — ఆమెకు విస్తృతమైన విమర్శకుల ప్రశంసలు లభించాయి. ఉత్తమ నటిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డుకు ఆమె ఏకైక నామినేషన్‌ను పొందింది; అప్పటి నుండి ఆమె నటనను విమర్శకులు భారతీయ సినిమా చరిత్రలో అత్యుత్తమ ప్రదర్శనగా అభివర్ణించారు. [3] ఆమె 1960లలో చలనచిత్రాలలో అప్పుడప్పుడు పనిచేసింది, ఆమె నాటకం షరాబి (1964)లో చివరిగా కనిపించింది. అదనంగా, ఆమె తన నిర్మాణ సంస్థ మధుబాల ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ కింద మూడు చిత్రాలను నిర్మించింది, దీనిని 1953లో ఆమె సహ-స్థాపించారు. హిందీ సినిమా రంగంలో తొలితరం కథానాయకగా ఈమె పేరు పొందింది. షమ్మీ కపూర్ పృథ్వీరాజ్ కపూర్ రాజ్ కపూర్ లాంటి నటుల సరసన నటించింది. అది కొద్ది కాలంలోనే హిందీ సినిమా రంగంలో గొప్ప కథానాయక ఎదిగింది.

బలమైన గోప్యతను కొనసాగించినప్పటికీ, మధుబాల స్వచ్ఛంద సేవా కార్యక్రమాలలో చురుగ్గా పనిచేసినందుకు నటుడు దిలీప్ కుమార్‌తో ఏడేళ్ల పాటు కొనసాగిన సంబంధాలను కొనసాగించి, ఆమె చివరికి 1960లో నటుడు-గాయకుడు కిషోర్ కుమార్‌తో వివాహం చేసుకుంది. ముఖ్యమైన మీడియా కవరేజీని సంపాదించుకుంది. ఆమె ముప్పై ఏళ్ల ప్రారంభం నుండి, ఆమె వెంట్రిక్యులర్ సెప్టల్ డిఫెక్ట్ కారణంగా శ్వాస ఆడకపోవడం తో పాటు హెమోప్టిసిస్‌తో పదేపదే బాధపడింది, చివరికి 1969లో ఆమె మరణానికి దారితీసింది.

బాల్యం, ప్రారంభ వృత్తి

మార్చు
 
మధుబాల పుట్టిన నగరం, ఢిల్లీ

మధుబాల 14 ఫిబ్రవరి 1933న ఢిల్లీలోని బ్రిటీష్ ఇండియాలో ముంతాజ్ జెహాన్ బేగం దేహ్లావిగా జన్మించింది. ఆమె అతావుల్లా ఖాన్, ఆయేషా బేగం దంపతుల పదకొండు మంది సంతానంలో ఐదవది. [4] మధుబాల తోబుట్టువులలో కనీసం నలుగురు శిశువులుగా మరణించారు; [5] యుక్తవయస్సు వరకు జీవించి ఉన్న ఆమె సోదరీమణులు కనీజ్ ఫాతిమా (జ. 1925), అల్తాఫ్ (జ. 1930), చంచల్ (జ. 1934), జాహిదా (మ. 1949). [a] ఖాన్, ఇతను చెందినవాడు యూసుఫ్జాయ్ యొక్క తెగ నార్త్-వెస్ట్ ఫ్రాంటియర్ ప్రావిన్స్‌లోని స్వాబీ జిల్లా [7] నుండి ఉద్భవించిన పెషావర్ లోయకు చెందిన పష్టూన్‌లు ఇంపీరియల్ టొబాకో కంపెనీలో ఉద్యోగి. [7] [8] ఆమె కుటుంబ సభ్యులకు తెలియదు, మధుబాల వెంట్రిక్యులర్ సెప్టల్ డిఫెక్ట్‌తో జన్మించింది, ఇది పుట్టుకతో వచ్చే గుండె రుగ్మత, ఆ సమయంలో ఎటువంటి చికిత్స లేదు. [9] [10]

మధుబాల తన బాల్యంలో ఎక్కువ భాగం ఢిల్లీలోనే గడిపింది. ఆమె ఎలాంటి ఆరోగ్య సమస్యలు లేకుండా పెరిగింది. [4] వారి ముస్లిం తండ్రి సనాతన ఆలోచనల కారణంగా, జహిదా తప్ప మధుబాల లేదా ఆమె సోదరీమణులు ఎవరూ పాఠశాలకు హాజరు కాలేదు. [11] [6] అయినప్పటికీ మధుబాల ఉర్దూ, హిందీ తో పాటు ఆమె మాతృభాష నేర్చుకుంది, పాష్టో, ఆమె తండ్రి మార్గదర్శకత్వంలో. [12] [13] మొదటి నుండి సినిమా వీక్షకురాలిని, ఆమె తన తల్లి ముందు తనకు ఇష్టమైన సన్నివేశాలను ప్రదర్శించడంతోపాటు వినోదం కోసం సినిమా పాత్రలను అనుకరిస్తూ నృత్యాలు చేస్తూ గడిపేది. [4] ఆమె సంప్రదాయవాద పెంపకం ఉన్నప్పటికీ, ఆమె సినిమా నటుడిగా మారాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది — ఆమె తండ్రి దానిని ఖచ్చితంగా అంగీకరించలేదు. [5]

1940లో సీనియర్ అధికారితో అనుచితంగా ప్రవర్తించినందుకు ఉద్యోగం నుండి తొలగించబడిన తర్వాత ఖాన్ నిర్ణయం మారింది. మధుబాల తల్లి తమ చిన్న కుమార్తెను వినోద పరిశ్రమలో పని చేయడానికి అనుమతిస్తే బహిష్కరణకు భయపడింది, కానీ ఖాన్ మొండిగా ఉన్నాడు. [11] త్వరలోనే మధుబాల ఆల్ ఇండియా రేడియో స్టేషన్‌లో ఖుర్షీద్ అన్వర్ యొక్క కంపోజిషన్‌లను పాడటానికి నియమించబడింది. ఏడేళ్ల బాలుడు అక్కడ నెలల తరబడి పని చేస్తూనే ఉన్నాడు, [5] [14] .బొంబాయిలో ఉన్న బాంబే టాకీస్ స్టూడియో జనరల్ మేనేజర్ రాయ్ బహదూర్ చున్నిలాల్‌తో పరిచయం పెంచుకున్నాడు. [14] [15] చున్నిలాల్ మధుబాల పట్ల తక్షణమే ఇష్టపడి, చివరికి ఖాన్‌ను మెరుగైన ఉపాధి అవకాశాల కోసం బొంబాయి సందర్శించమని సూచించారు. మధుబాలకు చిన్నప్పటి నుంచే నటన మీద ఆసక్తి ఉండేది. చిన్నప్పుడే నాటకాలు వేసేది. అలా సినీ రంగం మీద ఆసక్తి ఉండటంతో వందల ఇరవై తొమ్మిదిలో హిందీ సినిమా రంగంలోకి అడుగు పెట్టింది.

నోట్సు

మార్చు
  1. ↑ In 2017, in an interview for Filmfare, Madhur Bhushan (née Zahida) reported that Kaneez is 92, Altaf is 87 and Chanchal is 83 years old.[6] Talking to the same magazine on another occasion, she told that she was born when Madhubala was 16 years old i.e. in 1949.

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ Sirur, Simrin (23 February 2019). "Remembering Madhubala, film screen legend who was 'story of India' and wanted 'to live'". The Print (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 July 2021.
  2. ↑ Cort, David (4 August 1952). "The Biggest Star in the World—and she's not in the Beverley Hills". Theatre Arts Magazine (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). pp. 23–26. Retrieved 29 September 2021.
  3. ↑ Roy 2019, p. 151: "Her most challenging performance, as a doomed courtesan who is in love with the son (or crown prince) of Mughal emperor Akbar, ranks high on every list of the greatest female performances in Indian cinema."
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Lanba & Patel 2012, p. 115.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Jhingana 2010, p. 24.
  6. ↑ 6.0 6.1 "Madhubala was sad when Dilip Kumar got married" (in ఇంగ్లీష్). Filmfare. Retrieved 12 July 2021.
  7. ↑ 7.0 7.1 Khan, Javed (18 January 2015). "Madhubala: From Peshawar with love ..." Dawn (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 20 April 2018. Retrieved 20 April 2018.
  8. ↑ Ekbal 2009, p. 17.
  9. ↑ "The blue baby syndrome". Deccan Herald (in ఇంగ్లీష్). 25 September 2015. Retrieved 4 October 2021.
  10. ↑ "What Killed Madhubala: A Close Look at the Death of A Bollywood Icon". Mr. & Mrs. 55 – Classic Bollywood Revisited!. 5 February 2013. Archived from the original on 12 May 2019. Retrieved 31 August 2019.
  11. ↑ 11.0 11.1 Deep 1996, p. 19.
  12. ↑ Chatterjee, Rituparna (1 November 2011). "Top 20: Things you didn't know about Madhubala". News18. Archived from the original on 31 August 2019. Retrieved 31 August 2019.
  13. ↑ Booch 1962, p. 76.
  14. ↑ 14.0 14.1 Noorani, Asif (10 February 2019). "Flashback: Fifty Years Without Madhubala". Dawn (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 16 June 2021.
  15. ↑ Patel 1952, p. 13.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=మధుబాల&oldid=4290066" నుండి వెలికితీశారు