మధు దండావతే
మధు దండావతే, మాజీ కేంద్రమంత్రి.
జననం
మార్చు1924, జనవరి 21 న అహమ్మద్ నగర్ ,బొంబాయ్ ప్రసీడెన్సీ (నేటి మహారాష్ట్ర)లో జన్మించాడు.
ఉద్యమ జీవితం
మార్చుమధు దండావతే అహ్మద్ నగర్ నుండి చురుకైన స్వాతంత్ర్య కార్యకర్త. 1942 లో క్విట్ ఇండియా ఉద్యమంలో పాల్గొని జైలు పాలయ్యాడు. 1955 లో నాయకుడు నిష్క్రియాత్మక ప్రతిఘటన గోవా ప్రచారంలో పాల్గొన్నాడు.
రాజకీయ జీవితం
మార్చుదండావతే, ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ సభ్యుడు, 1948 నుండి మహారాష్ట్ర యూనిట్ చైర్మన్. తరువాత అఖిల భారత ప్రజ సోషలిస్ట్ పార్టీ సంయుక్త కార్యదర్శిగా కూడా పనిచేశారు. 1970-71లో మహారాష్ట్ర లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ సభ్యుడు. 1971 నుండి 1990 వరకు పార్లమెంట్ సభ్యుడు. మహారాష్ట్రలోని కొంకణ్ లోని రాజపూర్ నుండి వరుసగా 5 సార్లు లోక్సభకు ఎన్నికయ్యాడు. ఇందిరా గాంధీ, రాజీవ్ గాంధీ ప్రధానిగా ఉన్నప్పుడు , ప్రతిపక్ష ప్రముఖులలో ఒకరు.అత్యవసర సమయంలో 18 నెలలు బెంగళూరు జైలులో, తరువాత పూణేలోని యెర్వాడ జైలులో గడిపాడు.
మొరార్జీ దేశాయ్ మంత్రిత్వ శాఖలో రైల్వే మంత్రిగా పనిచేశారు. రెండవ తరగతి ప్రయాణికుల కోసం చెక్క బెర్తుల స్థానంలో రెండు అంగుళాల మెత్తతో కూడిన బెర్తులను ఏర్పరచి, రెండవ తరగతి రైల్వే ప్రయాణంలో మెరుగుదలలను ప్రారంభించాడు. వి.పి.సింగ్ మంత్రివర్గంలో ఆర్థిక మంత్రిగా కూడా పనిచేశాడు. కొంకణ్ రైల్వే కోసం చురుకుగా ప్రచారం చేశాడు. దాని వ్యవస్థాపకులలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు.[1] మధు దండావతే 1990 లో, 1996 నుండి 1998 వరకు ప్రణాళికా సంఘం డిప్యూటీ ఛైర్మన్‌గా కూడా పనిచేశాడు. ప్రజా జీవితంలో సంభావ్యతకు పేరుగాంచాడు. మధు దండావతే సోషలిస్ట్ భావాలూ కలిగిన నాయకుడు. ప్రభుత్వంలో ఉన్నత పదవులను ఆక్రమించినప్పుడు, అధికారిక పదవులేమీ లేకుండా, ఒక సామాన్యుడి జీవితాన్ని గడిపినప్పుడు. తన పాండిత్యానికి, ఉన్నత ఆలోచనకు పేరుగాంచిన, పారదర్శక నిజాయితీకి, ప్రశ్నించలేని సమగ్రతకు చిహ్నంగా ఉన్నాడు. చరిత్ర,స్థానిక జ్ఞానం యొక్క అపారమైన భావన కలిగిన దండావతే అన్ని రకాల అన్యాయాలకు వ్యతిరేకంగా తన బాణీ ని వినిపిస్తారు. లోక్‌సభలో సంప్రదాయాలలో తన దైన శైలిలో ప్రాతినిధ్యం వహించాడు .అస్పష్టత, కులతత్వం,మౌలికవాదం గురించి బహిరంగంగా విమర్శించేవాడు. భారతదేశం ఆర్ధిక సార్వభౌమత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి మధు దండావతే విధానం జాగ్రత్తగా ఉంది, ఎందుకంటే అతను ఎల్లప్పుడూ భారతదేశ ఆర్థిక సార్వభౌమత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి అనుకూలంగా ఉన్నాడు. రాజకీయ స్వేచ్ఛ కంటే చాలా తరచుగా ఆర్థిక స్వేచ్ఛ చాలా ముఖ్యమైనది అని ఆయన వాదించారు. మధు దండావతే తన ఆలోచనలో ‘మన ఆర్థిక వ్యవస్థను నిర్మించడంలో, విపరీతమైన రకమైన పిడివాదాలను విస్మరించాలి’ అని ఆయన నమ్మాడు. ‘సామాజిక న్యాయం తో వృద్ధి’ పట్ల నమ్మిన ఆయన, వ్యవసాయం, చిన్న తరహా పరిశ్రమలపై తగిన శ్రద్ధ వహించాల్సిన అవసరాన్ని నొక్కిచెప్పారు [2]
ఎల్‌ఐసి ఉద్యోగుల రాజకీయేతర సంఘం 'ఆల్ ఇండియా లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్ ఎంప్లాయీస్ అసోసియేషన్' అధ్యక్షుడిగా కూడా ఆయన మరణించే వరకు 24 సంవత్సరాలు ఉన్నారు.
మరణం
మార్చుమధు దండావతే 2005, నవంబరు 12న మరణించినారు.
మధు దండావతే రచనలు
మార్చు1. As the mind unfolds, issues and personalities
2 .Yusuf Meherally: Quest for new horizons
3. Quest Of Conscience
4.Marx and Gandhi [3]
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Madhu Dandavate, R.I.P." outlookindia.com/. Retrieved 2020-07-17.
- ↑ "The Office of Speaker Lok Sabha". speakerloksabha.nic.in. Retrieved 2020-10-15.
- ↑ "Marx and Gandhi". www.amazon.com. Retrieved 2020-10-15.