మరుల మాతంగి అనేది అస్టరెసీ (Asteraceae) కుటుంబానికి చెందిన చిన్న చెట్టు. దీని శాస్త్రీయ నామం క్సాంధియం స్ట్రుమేరియమ్ (Xanthium strumarium). ఆంగ్లంలో దీన్ని రఫ్ కాకిల్బర్, క్లాట్బర్, కామన్ కాకిల్బర్, లార్జ్ కాకిల్బర్, వూల్గారీ బర్ అని అంటారు. అద్భుత ఔషధ గుణాలున్న ఈ మొక్కను దక్షిణ ఆసియా, చైనా దేశాల్లో సంప్రదాయ వైద్యంలో వాడుదురు [1]. మరుల మాతంగి పెంపుడు జంతువులకు, పశువులకు హాని చేసే మొక్క. తమిళనాడు కొయంబత్తూరు మండలం ఉన్న సిరువాణి అడవుల్లో నివసించే మదుగ్గులు, పొంతాటులు, యాత్రియులు వంటి గిరిజన తెగలు మరులమాతంగి వేరు కషాయాన్ని నిద్రలేమికి వాడుదురు [2]. వీటి గింజల నుండి తీసిన నూనెను నొప్పులకు వాడుదురు [3]. అదిలాబాద్ జిల్లా నిర్మల్ డివిజన్ లో ఉండే గిరిజనులు వీటి వేరు నుండి తీసిన రసాన్ని ధరాయడ్ గ్రంథి వాపుపై పూస్తారు.[4] కేన్సర్, క్షయ, దెబ్బలు, తలనొప్పి, మలేరియా, కీళ్ళనొప్పులు వంటి వ్యాధులను నయం చేసే గుణాలు మరులమాతంగికి ఉన్నాయి [5].

Xanthium
Xanthium strumarium
Scientific classification
Kingdom:
Subkingdom:
Division:
Class:
Subclass:
Order:
Family:
Subfamily:
Tribe:
Genus:
Species:
Xanthium strumarium
Binomial name
Xanthium strumarium
L., 1753
Subspecies
Synonyms

Xanthium orientale

మూలాలు

మార్చు
  1. Kamboj Anjoo, Saluja Ajay Kumar "Phytopharmacological review of Xanthium strumarium L. (Cocklebur) 2010 | Volume: 4 | Issue Number: 3 | Page: 129-139
  2. http://nopr.niscair.res.in/bitstream/123456789/8147/1/NPR%204(6)%20492-501.pdf
  3. http://nebio.in/neceer/NeBIO_21_Saharia_Sarma.pdf[permanent dead link]
  4. "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2012-01-18. Retrieved 2012-10-20.
  5. http://www.excli.de/vol8/Mofidi_05_2009/Mofidi_250509_proof.pdf

లంకెలు

మార్చు